Azərbaycan Güləş Federasiyası
Azərbaycan Güləş Federasiyası (AGF) — Azərbaycanda güləş idman növünün inkişafı və tənzimlənməsini təmin edən qurumdur. 1993-cü ildə təsis olunub. 8 dekabr 2021-ci ildə AGF-nin Ümumi Yığıncağının növbədənkənar iclası keçirilib və Mikayıl Cabbarov federasiyanın prezidenti seçilib[1].
| Azerbaijan Güləş Federasiyası AGF | |
|---|---|
| Azərbaycan Güləş Federasiyası | |
 | |
| Yaranma tarixi | 1993 |
| Mərkəzi | |
| Prezident | Mikayıl Cabbarov |
| awf.az | |
Tarix[redaktə | mənbəni redaktə et]
1993-cü il – Azərbaycan Güləş Federasiyası təsis olunub.[2] AGF 1993-cü ildə Beynəlxalq Güləş Federasiyaları Assosiasiyasına (FİLA, indiki adı ilə UWW) üzv qəbul olunub[3].
1993-1997-ci illərdə Etibar Məmmədov, 1997-2007-ci illərdə Abbas Abbasov, 2007-2018-ci illərdə Fazil Məmmədov və 2018-2021-ci illərdə Namiq Əliyev AGF-nin prezidenti vəzifəsini icra edib.
2021-ci ildə AGF-nin Ümumi Yığıncağının növbədənkənar iclası keçirilib və Mikayıl Cabbarov federasiyanın prezidenti seçilib.[4].
Hüquq və vəzifələri[redaktə | mənbəni redaktə et]
Azərbaycan Güləş Federasiyası güləş üzrə idman klublarının və cəmiyyətlərinin könüllülük, üzvlərinin hüquq bərabərliyi prinsipləri əsasında yaradılan, güləş idman növünün Azərbaycanda inkişafını təmin edən qeyri-hökumət təşkilatıdır və fəaliyyəti Azərbaycan Respublikasının ərazisini əhatə edir. Azərbaycan Güləş Federasiyasının hüquq və vəzifələri “Bədən tərbiyəsi və idman haqqında” qanunla tənzimlənir.[5]
Fəaliyyəti və təşkil edilmiş yarışlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
2002-ci il – Kişilər arasında sərbəst güləş üzrə Avropa Çempionatı isə Bakıda təşkil olunub.[6]
2004-cü il – Azərbaycanda sərbəst güləş üzrə Dünya Kuboku keçirilib.[7]
2007-ci il – Azərbaycanda güləş üzrə dünya çempionatı keçirilib. Həmin mundialda o dövr üçün rekord sayda 92 ölkədən 797 idmançı Bakıda qələbə uğrunda mübarizə aparıb.[8]
2010-cu il – Azərbaycanda güləş üzrə Avropa çempionatı keçirilib.[9]
2012-ci il – Azərbaycanda sərbəst güləş üzrə növbəti Dünya Kuboku keçirilib.[10]
2012-ci il – Bakıda yeniyetmə güləşçilərin dünya çempionatı keçirilib.[11]
2022-ci il – Azərbaycanda ilk dəfə yunan-Roma güləşi üzrə Dünya Kuboku təşkil edilib.[12]
Əsas uğurlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
Olimpiya Oyunları[redaktə | mənbəni redaktə et]
1996-2020-ci illər –Azərbaycan idmançılarının iştirak etdiyi son 7 Olimpiya Oyunlarınlarında əldə edilmiş 49 medaldan 25-i güləşin payına düşür.
| İl | Yarışın adı | Qızıl | Gümüş | Bürünc | Cəmi |
| 2020 |  Yaponiya
|
0 | 1 | 2 | 3 |
| 2016 |  Braziliya
|
0 | 3 | 6 | 9 |
| 2012 | .svg){kind=small} Böyük Britaniya
|
2 | 2 | 3 | 7 |
| 2008 |  Çin
|
0 | 1 | 2 | 3 |
| 2004 |  Yunanıstan
|
1 | 0 | 0 | 1 |
| 2000 |  Avstraliya
|
1 | 0 | 0 | 1 |
| 1996 |  ABŞ
|
0 | 1 | 0 | 1 |
Dünya Çempionatları[redaktə | mənbəni redaktə et]
1993-2022 – ci illərdə Azərbaycan güləşçiləri böyüklər arasında dünya çempionatlarında 85 medal qazanıblar.
2009-cu ildə - Danimarkanın Herninq şəhərində keçirilən dünya çempionatında rekord nəticə qeydə alınıb. Həmin yarışda güləşçilər 10 (3 qızıl, 4 gümüş, 3 bürünc) medal qazanıb.[13]
2009-cu ildə - Sərbəst güləş üzrə ən yaxşı nəticə qeydə alınıb. Danimarkada güləş üzrə Azərbaycanın milli komandası dünya ikincisi olub.[14]
2015 və 2022-ci illərdə keçirilən dünya çempionatlarında Yunan-Roma güləşi üzrə Azərbaycanın yığma komandası ikinci yeri tutub.[15]
2009-cu ildə qadın güləşi üzrə güləşi üzrə Azərbaycanın milli komandası komanda hesabında dünya çempionu olub.[16]
| İl | Yarışın adı | Qızıl | Gümüş | Bürünc | Cəmi |
| 1994 |  Türkiyə
|
0 | 1 | 0 | 3 |
 Finlandiya
|
0 | 2 | 0 | ||
| 1998 |  İran
|
0 | 1 | 0 | 1 |
| 2002 | İran
|
0 | 1 | 0 | 2 |
 Rusiya
|
1 | ||||
| 2003 | ABŞ
|
1 | 0 | 0 | 1 |
| 2006 | Çin
|
0 | 1 | 1 | 2 |
| 2007 |  Azərbaycan
|
1 | 0 | 1 | 2 |
| 2008 | Yaponiya
|
0 | 0 | 1 | 1 |
| 2009 |  Danimarka
|
3 | 4 | 3 | 10 |
| 2010 | Rusiya
|
2 | 2 | 3 | 7 |
| 2011 | Türkiyə
|
2 | 1 | 5 | 8 |
| 2013 |  Macarıstan
|
0 | 2 | 2 | 4 |
| 2014 |  Özbəkistan
|
1 | 3 | 3 | 7 |
| 2015 | ABŞ
|
2 | 3 | 3 | 8 |
| 2016 | Macarıstan
|
0 | 0 | 2 | 2 |
| 2017 |  Fransa
|
1 | 0 | 2 | 3 |
| 2018 | Macarıstan
|
1 | 2 | 2 | 5 |
| 2019 |  Qazaxıstan
|
1 | 3 | 2 | 6 |
| 2021 |  Norveç
|
1 | 1 | 4 | 6 |
| 2022 |  Serbiya
|
1 | 1 | 5 | 7 |
| 2023 | Serbiya
|
- | - | - | - |
| CƏMİ | 17 | 29 | 39 | 85 |
Avropa çempionatları[redaktə | mənbəni redaktə et]
1992-ci ildən iştirak etdikləri böyüklər arasında qitə birinciliklərində Azərbaycan güləşçiləri 186 medal qazanıb.
2009-cu il – Sərbəst güləş üzrə yığmamız komanda hesabında Avropa çempionu olub.[17]
2017- Sərbəst güləş üzrə Azərbaycanın yığma komandası Avropa çempionu olub.
2018-ci ildə Rusiyanın Kaspiysk şəhərində keçirilən Avropa çempionatında 18 (4 qızıl, 5 gümüş, 9 bürünc) medal qazanılıb. Bu, qitə birincilikləri arasında güləşçilərin əldə etdiyi ən uğurlu nəticədir[18].
2009, 2017, 2022, 2023 – Sərbəst güləş üzrə Azərbaycan yığması 4 dəfə komanda hesabında Avropa çempionu olub[19][20][21][22].
2022-ci il Yunan-Roma güləşi üzrə Azərbaycanın milli komandası Avropa çempionu olub.[23]
| İl | Yarışın adı | Qızıl | Gümüş | Bürünc | Cəmi |
| 1993 | Türkiyə
|
1 | 2 | 0 | 3 |
| 1994 |  İtaliya
|
1 | 0 | 0 | 1 |
| 1995 |  İsveçrə
|
2 | 0 | 1 | 3 |
| 1996 | Macarıstan
|
1 | 0 | 2 | 3 |
| 1997 |  Polşa
|
0 | 1 | 0 | 1 |
| 1998 |  Belarus
|
0 | 1 | 0 | 1 |
| 1999 |  Bolqarıstan
|
0 | 0 | 1 | 1 |
| 2002 | Azərbaycan
|
1 | 1 | 1 | 3 |
| 2003 |  Latviya
|
1 | 0 | 0 | 1 |
| 2004 | Türkiyə
|
0 | 0 | 1 | 1 |
| 2005 | Bolqarıstan
|
1 | 1 | 0 | 2 |
| 2006 | Rusiya
|
0 | 1 | 2 | 3 |
| 2007 | Bolqarıstan
|
1 | 0 | 1 | 2 |
| 2008 | Finlandiya
|
2 | 1 | 4 | 7 |
| 2009 |  Litva
|
5 | 2 | 2 | 9 |
| 2010 | Azərbaycan
|
7 | 2 | 1 | 10 |
| 2011 |  Almaniya
|
6 | 0 | 8 | 14 |
| 2012 | Serbiya
|
2 | 0 | 4 | 6 |
| 2013 |  Gürcüstan
|
0 | 1 | 6 | 7 |
| 2014 | Finlandiya
|
3 | 5 | 2 | 10 |
| 2016 | Latviya
|
2 | 2 | 4 | 8 |
| 2017 | Serbiya
|
2 | 3 | 3 | 8 |
| 2018 | Rusiya
|
4 | 5 | 9 | 18 |
| 2019 |  Rumıniya
|
4 | 2 | 7 | 13 |
| 2020 | İtaliya
|
2 | 2 | 9 | 13 |
| 2021 | Polşa
|
1 | 2 | 5 | 8 |
| 2022 | Macarıstan
|
3 | 6 | 7 | 16 |
| 2023 |  Xorvatiya
|
5 | 6 | 3 | 14 |
| CƏMİ | 57 | 46 | 83 | 186 |
Dünya Kuboku[redaktə | mənbəni redaktə et]
Azərbaycan güləş yığmaları 3 dəfə Dünya Kubokuna sahib olub.
2004-cü ildə Bakıda keçirilən yarışda finalda Rusiya yığmasına qalib gələn sərbəst güləş üzrə milli komanda kuboka sahib çıxıb[24].
2009-cu ildə Sərbəst güləşçilər İranda keçirilən Dünya Kubokunun finalında isə yerli komandaya qalib gələrək 2-ci dəfə kuboka sahib çıxıb[25].
2015-ci ildə Tehranda keçirilən yarışda finalda Yunan-Roma güləşi üzrə milli Rusiya yığmasına qalib gələrək Dünya Kubokuna sahib çıxıb.[26]
İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]
- ↑ "Mikayıl Cabbarov Azərbaycan Güləş Federasiyasının prezidenti seçilib - AZƏRTAC (azertag.az)". 2022-01-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-13.
- ↑ "Azərbaycan Güləş Federasiyanın yaranma tarixi". 2021-04-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-04-01.
- ↑ "Azərbaycan Güləş Federasiyanın yaranma tarixi - Azərbaycan Güləş Federasiyası (awf.az)". 2021-04-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-04-01.
- ↑ "Mikayıl Cabbarov Azərbaycan Güləş Federasiyasının prezidenti seçilib | Report.az". 2023-02-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-13.
- ↑ "Bədən tərbiyəsi və idman haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ QANUNU". 2023-03-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-13.
- ↑ "BAKIDA SƏRBƏST GÜLƏŞ ÜZRƏ 45-Cİ AVROPA ÇEMPİONATI BAŞA ÇATMIŞDIR - AZƏRTAC (azertag.az)". 2023-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-13.
- ↑ "AZƏRBAYCAN KOMANDASI SƏRBƏST GÜLƏŞ ÜZRƏ DÜNYA KUBOKU UĞRUNDA TURNİRİN FİNALINA ÇIXMIŞDIR - AZƏRTAC (azertag.az)". 2023-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-13.
- ↑ "DÜNYA ÇEMPİONATINDA İŞTİRAK EDƏCƏK ÖLKƏLƏRİN İDMANÇILARI BAKIYA GƏLİRLƏR - AZƏRTAC (azertag.az)". 2023-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-13.
- ↑ "Prezident İlham Əliyev Bakıda keçirilən güləş üzrə Avropa çempionatının qalibi olmuş Azərbaycan idmançılarını, onların məşqçilərini və Milli Güləş Federasiyasının rəhbərliyini qəbul etmişdir (anl.az)". 2023-03-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-13.
- ↑ "Bakıda sərbəst güləş üzrə böyüklər arasında dünya Kuboku yarışları keçiriləcəkdir - AZƏRTAC (azertag.az)". 2023-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-13.
- ↑ "Bakıda yeniyetmələrin Dünya çempionatının açılış mərasimi keçirilib (sia.az)". 2023-03-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-13.
- ↑ "Yunan-Roma güləşi üzrə Dünya Kuboku Bakıda keçiriləcək (FOTO) (trend.az)". 2023-03-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-13.
- ↑ "Azərbaycan güləşində yeni tarix – 10 medal - 3 qızıl, 4 gümüş, 3 bürünc - Azərbaycan Güləş Federasiyası (awf.az)". 2023-02-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-13.
- ↑ (PDF) https://cdn.uww.org/s3fs-public/2023-01/final-book-11b2a4c1-2d62-11ed-8ca8-06b1e9be04dc.pdf?VersionId=X9GZWHERL8CPTDtzLf3.00dPcCC7D42v (#bare_url_missing_title). 2023-02-13 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2023-02-13.
- ↑ (PDF) https://web.archive.org/web/20150924013119/http://www.fila-official.com/images/documents/annonces/resultats/2009_09/results_herning.pdf (#bare_url_missing_title). Archived from the original on 2015-09-24. İstifadə tarixi: 2023-02-13.
- ↑ "QADINLARDAN İBARƏT AZƏRBAYCAN YIĞMASI DÜNYA ÇEMPİONU OLMUŞDUR - AZƏRTAC (azertag.az)". 2023-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-13.
- ↑ "AZƏRBAYCANIN SƏRBƏST GÜLƏŞ ÜZRƏ YIĞMA KOMANDASI AVROPA ÇEMPİONATINDA BİRİNCİ YERİ TUTMUŞDUR". 2023-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-13.
- ↑ (PDF) https://uww.org/sites/default/files/2018-05/results_04_kaspiisk.pdf (#bare_url_missing_title). 2023-02-13 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2023-02-13.
- ↑ "AZƏRBAYCANIN SƏRBƏST GÜLƏŞ ÜZRƏ YIĞMA KOMANDASI AVROPA ÇEMPİONATINDA BİRİNCİ YERİ TUTMUŞDUR - AZƏRTAC (azertag.az)". 2023-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-13.
- ↑ (PDF) https://cdn.uww.org/s3fs-public/2018-02/results_05_novisad_v2.pdf?VersionId=e5S.y..SA303nYBDMN5Wd.OyAFE.XjzE (#bare_url_missing_title). 2022-12-03 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2023-02-13.
- ↑ "Sərbəst güləş üzrə Azərbaycan millisi üçüncü dəfə Avropa çempionu olub - AZƏRTAC (azertag.az)". 2022-08-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-13.
- ↑ "Azərbaycanın sərbəst güləş yığması Avropa çempionu olub". 2023-05-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-05-09.
- ↑ (PDF) https://cdn.uww.org/s3fs-public/2022-04/2022_senior_european_championships_official_results.pdf?VersionId=KEoKJnjfNdVsB13voNEJO9gMUHnyIlq0 (#bare_url_missing_title). 2022-04-03 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2023-02-13.
- ↑ "AZƏRBAYCAN GÜLƏŞÇİLƏRİ DÜNYA KUBOKUNU QAZANDILAR - AZƏRTAC (azertag.az)". 2023-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-13.
- ↑ "AZƏRBAYCAN YIĞMASI DÜNYA KUBOKUNU QAZANMIŞDIR - AZƏRTAC (azertag.az)". 2023-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-13.
- ↑ "Yunan-Roma güləşi üzrə Azərbaycan millisi ilk dəfə dünya kubokuna sahib olub VİDEO - AZƏRTAC (azertag.az)". 2019-10-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-02-13.