Bolqarıstan hökmdarları

İlk Bulqar dövləti 681-ci ildə Qaradenizin şimalında Asparux xan tərəfindən qurulmuş və 1018-ci ildə Bizans tərəfindən məğlubiyyətə uğrayana qədər var olmuşdur.

Bulgar hökmdarlar IX yüzilə qədər Orta Asiyadan gətirdikləri xan unvanını işlətmiş, I Simeon dönəmindən etibaren Çar unvanını almışlardır. Bir süre iki unvan birlikte kullanılmış və sonunda sırf Çar unvanı qalmışdır.

İkinci bulgar dövləti 1186-cı ildə qurulmuş və 1396-cı ildə Osmanlı hakimiyeti altına girmelerine kadar var olmuşdur. 1878-ci ildə Bulgarlar tekrar bağımsızlıklarına kavuşmuş ve üçüncü Bulgar dövletini kurmuşlardır. Üçüncü Bulgar devleti ilk başta bir kraliyet olarak kurulmuş. I. Ferdinand 1908 yılında Çar unvanını elde etmiştir ve böylece bu unvanı tekrar Bulgaristan'a geri getirmişdir. 1946 yılında ama, Bulgaristan'da bir referandum ile kraliyet kaldırılmışdır.

Bulqar hökmdarları[redaktə | mənbəni redaktə et]

Unvan Ad Sülalə Hökmdarlık zamanı
Dunay Bulgar dövlətinin hükümdarları
Xan Asparux xan Dulo 681 – 700
Xan Tervel Dulo 700 – ca. 721
Xan Kormesi xan Dulo ca. 721–738
Xan Sever xan Dulo 738 – 753 ya da 754
Xan Kormisoş xan Vokül 753 ya da 754–756
Xan Vinex xan Vokül 756 – 760
Xan Telets xan Ugayin 760 – 763
Xan Sabin xan Vokül 763 – 766
Xan Umar Vokül Ağustos – Eylül 766
Xan Toktu xan (təxminən) Ugayin 766 – 767
Xan Paqan Vokül 767 – 768
Xan Telerig bilinmemekte 768 – 777
Xan Kardam bilinmemekte 777 – 803
Xan Krum Dulo (olabilir) 803 – 814
Xan Omurtaq xan Krum 814 – 831
Xan Malamir Kurum 831 – 836 (Han Isbul ile birlikte?)
Xan I Presyan Kurum 836 – 852 (başlarda Han Isbul ile birlikte)
Xan/Knyaz I Boris (Mixail) Kurum 852 – 864 – xan
864 – 889 – Knyaz
Knyaz Vladimir Rasate Kurum 889 – 893
Knyaz/Çar I. Simeon Kurum 893 – 913 – Knez
913 – 927 – Çar
Çar I. Petro (Aziz Çar Peter) Kurum 927–969
Çar II. Boris Kurum 970 – 971
Komitopuli ile birlikte 971 – 977
Çar I. Roman Kurum 977 – 997
Çar Samuil Komitopuli 997 – 1014
Çar Gavril Radomir Komitopuli 1014 – 1015
Çar İvan Vladislav Komitopuli 1015 – 1018
Knez II. Presyan Komitopuli 1018
Bizans egemenliği sırasındaki ayaklanmalarda başa geçen Bulgar hükümdarlar
Çar II. Petro (Delyan) Komitopuli 1040 – 1041
Çar III. Petro (Konstantin Bodin) Komitopuli ve sırb sülalesi Vojisavljević 1072
İkinci Bulqar dövlətinin hökmdarları
Çar I İvan Asen Asen 1186 – 1196
Çar IV Pyotr (Teodor) Asen 1186 – 1197
Çar I İvan Asen Asen 1196
Çar Kaloyan Asen 1197 – 1207
Çar Boril Asen 1207 – 1218
Çar II İvan Asen Asen 1218–1241
Çar I Kalman Asen 1241 – 1246
Çar I Mixail Asen 1246–1253
Çar II Kalman Asen 1256
Çar Mitso Asen Mitso / Asen 1256 – 1257
Çar Konstantin Tix Tix / Asen 1257 – 1277
Çar Donuz çobanı İvaylo heç bir kral sülaləsinə aid deyil 1278–1279
Çar III İvan Asen Mitso / Asen 1279 – 1280
Çar I. Georg Terter 1280 – 1292
Çar Smilets Smilets 1292 – 1298
Çar II İvan Smilets 1298 – 1300
Çar Çaka Noğay Tatar kökənli Çingiz xan ilə qohum / Terter 1299 – 1300
Çar II. Theodor Svetoslav Terter 1300 – 1321
Çar II. Georg Terter 1321 – 1322
Çar III Mixail Şişman Şişman / Asen 1323 – 1330
Çar İvan Stephen Şişman / Asen 1330 – 1331
Çar İvan Aleksandr Şişman (Stratsimir) 1331 – 1371
Çar İvan Şişman Şişman (Stratsimir) 1371 – 1393
Çar İvan Stratsimir Şişman (Stratsimir) 1356 – 1396 (Vidin'de)
Osmanlı egemenliği sırasındaki ayaklanmalarda başa keçən hökmdarlar
Çar II. Konstantin Аsen Şişman (Stratsimir) 1396 – ca. 1422 (Vidin'de)
Çar III. Şişman Şişman (Stratsimir) 1598
Knez Rostislav Stratimiroviç Şişman (Stratsimir) 1686
Kral Karpoş 1689
Üçüncü Bulqar dövlətinin hökmdarları
Knez I. Alexander Battenberg 1879 – 1886
Knez /
Çar
I. Ferdinand Saksonya-Koburg-Gota 1887 – 1908 – Knez
1908 – 3 1918 – Çar
Çar III. Boris Saksonya-Koburg-Gota 1918 – 1943
Çar II. Simeon/Simeon Sakskoburggotski Saksonya-Koburg-Gota 1943 – 1946