Hepatit

Hepatit (yun. ἡπατῖτις yun. ἥπαρ, "qaraciyər") - qaraciyərin iltihabıdır və bir çox səbəbdən meydana gələ bilər. Adətən bu, viral infeksiyanın və ya spirtli içkilərin səbəb olduğu qaraciyərin zədələnməsinin nəticəsidir.

Hepatit
Alkoqol hepatiti ilə yoluxmuş qaraciyər hüceyrəsinin mikrofotoqrafiyası
Alkoqol hepatiti ilə yoluxmuş qaraciyər hüceyrəsinin mikrofotoqrafiyası
XBT-10 K75.9
XBT-10-KM K73.9
XBT-9 573.3
XBT-9-KM 570[1][2], 571.4[1][2], 571.40[1][2], 571.41[1][2]
DiseasesDB 20061
MedlinePlus 001154
MeSH D006505
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Hepatitin bir neçə fərqli növü var. Bəzi növlər heç bir ciddi problem olmadan keçir, digərləri isə uzun müddətli (xroniki) ola bilər və qaraciyərdə çapıqlar (sirroz), qaraciyər funksiyasının itirilməsi və bəzi hallarda qaraciyər xərçənginə səbəb ola bilər.

== Əlamətləri == [3]

  • Əzələ və oynaq ağrısı
  • Yüksək temperatur
  • İştahsızlıq
  • Tünd rəngli sidik
  • Solğun, boz rəngli nəcis
  • Qaşınan dəri
  • Gözlərin və dərinin saralması (sarılıq)
  • Ürək bulanması, qusma, ishal
  • Mədə – bağırsaq şikayətləri
  • Qarnın üst bölgəsində ağrı
  • Yorğunluq.

Hepatit A-da 38 C yüksək temperaturla yanaşı (influenzadakı kimi) oynaq ağrıları da əmələ gəlir. Temperatur, ümumiyyətlə sarılığın ilk bir neçə günündə normala dönür.

Xroniki hepatit, qaraciyərin funksiyaları dayanana qədər (qaraciyər çatışmazlığı) heç bir aşkar simptoma malik olmaya bilər və yalnız qan testləri zamanı aşkar edilə bilər.

Sonrakı mərhələlərdə sarılıq, ayaqlarda, topuqlarda və ayaqlarda şişkinlik, nəcisdə və ya qusuntu kütləsində qan ola bilər.

Yoluxma səbəbləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xəstəlikdən qorunma tədbirləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əsas qorunma tədbiri fərdi gigiyena qaydalarına riayət, əllərin tez-tez yuyulması [4]

  • Ülgüc, diş fırçası, sırğa, dırnaq qayçı kimi şəxsi əşyaları başqaları ilə paylaşmayın.
  • Səhiyyə işçiləri iynə vurarkən və atarkən diqqətli olmalıdırlar.
  • Hamilə qadınlar B və C tipli sarılıq mikroblarının olması üçün testdən keçməlidirlər.
  • Ailədə sarılıq, siroz və ya qaraciyər xərçəngi olan bir xəstə (xüsusilə valideynlər, qardaşlar, həyat yoldaşları kimi yaxın qohumlar) varsa mütləq müayinə olunmalıdır.

Gigiyena və sağlamlıq qaydalarına riayət etmək, yoluxma riskini azalda bilər ancaq tamamilə maneə törədə bilməz.

Mənbə

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 3 4 Disease Ontology (ing.). 2016.
  2. ↑ 1 2 3 4 Monarch Disease Ontology release 2018-06-29. 2018-06-29 2018.
  3. ↑ "Hepatitis". nhs.uk (ingilis). 2017-10-18. 2018-07-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-06-28.
  4. ↑ "Hepatit nədir? Əlamətləri və Qorunma üsulları | Saglamyasha.az | Mütəxəssislərin sağlamlıq barədə bloqları" (ingilis). 2021-08-07. 2023-06-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-06-28.

Həmçinin bax

[redaktə | mənbəni redaktə et]