Kyoto Animation qətliamı

Kioto Animation qətliamı (京都アニメーション放火殺人事件?) — 18 iyul 2019-cu ildə Yaponiyanın Kioto şəhərinin Fuşimi rayonunda Kyoto Animation anime studiyasında baş vermiş qətliam.[3] Qətliam hadisəsi Yaponiya Standart Vaxtı ilə saat 10:35-də 41 yaşlı Şinci Aoba tərəfindən törədilmişdir. O, əvvəlcə "Ölün!" və "Gəbərin!" deyə qışqırmış, ofislərə və işçilərin üstünə benzin tökmüş və alışqanla yandırmışdır.[4] İnsident nəticəsində azı 34 nəfər ölmüş, 35 nəfər yaralanmışdır. Studiyanın işçilərindən biri cinayətkarı evinə qədər təqib etmişdir və cinayətkar polis tərəfindən evində həbs edilmişdir.[5] Bu, 1945-ci ildən sonra Yaponiyada bir şəxs tərəfindən törədilmiş ən dəhşətli cinayət hadisəsi və 2001-ci ildəki Myojo 56 binası yanğınından sonra Yaponiyada baş vermiş ən dəhşətli bina yanğınıdır.[6]

Kyoto Animation qətliamı
Hücumdan sonra studiya binası.
Hücumdan sonra studiya binası.
Hücum yeri Fuşimi, Kioto, Yaponiya Yaponiya
Vaxt 18 iyul 2019
10:31 (YSV)
Hücum üsulu qəsdən yanğın törətmə
Silah benzin (40 litr),[1] alışqan, 5 bıçaq (istifadə olunmamış), çəkic[2]
Həlak olanlar 34
Yaralılar 35
Qatil sayı 1
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Hadisədən sonra dünya liderləri tərəfindən dəstək mesajlarını bildirmiş, studiya üçün 1,7 milyon ABŞ dolları məbləğində ianə yığılmışdır. İnsidentə görə studiyanın bəzi işləri gecikməyə uğramışdır.

Arxaplan

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Kyoto Animation Yaponiyanın Kioto şəhərində yerləşən animasiya studiyası və ranobe nəşriyyatçısıdır. Birinci studiyası Fuşimidə yerləşir. İkinci studiya (əsas ofis), beşinci studiya birinci studiyadan 1 stansiyalıq uzaqlıqda Ucidə yerləşir. Birinci studiya şirkətin əsas işçiləri tərəfindən istifadə olunurdu və 2015-ci ildə tikilib.[7][8]

Hücumdan bir neçə il öncə Kyoto Animation ölüm təhdidi mesajları almışdır. Şirkətin prezidenti Hideaki Hatta bu təhdidlərin anonim göndərildiyini və insidentlə əlaqəsi haqqında məlumatının olmadığını bildirmişdir.[9] Lakin o, bu barədə vəkilləri və polisləri məlumatlandırmışdır. Hadisə günü studiya bağlı olsa da, səhər radələrində ziyarətçilər gözlənilirdi.[7]

Hadisədən öncə də cinayətkar bəzi cinayət əməlləri törətmişdir. 2012-ci ildə o, İbarakidə bir bıçaqla mağaza qarət etmişdir və 3,5 illik həbs cəzası almışdır.

İnsident

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Yanğın yerli vaxtla 10:31-də başlamışdır. Cinayətkar 40 litr benzinlə birinci studiyanın binasına gəlmişdir. "Ölün!" və "Gəbərin!" qışqıraraq binanı oda vurmuşdur. Hadisə zamanı binada başqa bir şirkətlə görüş keçirilirdi.[10] İki yanğın çıxışı da bağlı idi və cinayətkar tərəfindən alova verilmişdir. Bəzi insanlar əsas çıxışa gəlmək üçün nərdivanlara tərəf qaçanda cinayətkar onların üzərinə benzin tökmüşdür.[11] Cinayətkar dərhal ərazini tərk etmişdir. İşçilərdən biri onu evinə qədər təqib etmiş və polis onu həbs etmişdir.[5] Hadisə yerində bir çox istifadə olunmamış bıçaq tapılmışdır.[12] Binanın girişində yanğının böyüməsi nəticəsində insanlar binadan çıxa bilməmişdirlər. Üçüncü mərtəbənin nərdivanlarında 9 insan cəsədi tapılmışdır.

Həbs edildikdən sonra cinayətkar yüngül xəsarətlərlə xəstəxanaya aparılmışdır. Xəstəxanaya aparılarkən yanğını törətdiyini etiraf etmiş, studiyanı "dələduzluq" və "plaqiatlıq"la günahlandırmışdır.[5][13] Xəstəxanada müalicə olunarkən digər suallara cavab verməkdən imtina etmişdir.[14]

Yanğın yerli vaxtla saat 15:19-da söndürülmüşdür.[15] Yerli vaxtla saat 22:00-da Yanğın və Fəlakət Menecment Agentliyi yanğın nəticəsində binanın tamamilə məhv olduğunu açıqlamışdır.[1] Studiyanın bütün materialları və kompüterləri yanğında məhv olmuşdur.

Qurbanlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İnsident nəticəsində azı 34 nəfər ölmüş,[16] 10-u ciddi olmaqla 35 nəfər yaralanmışdır.[1][17] Yanğın zamanı binada 74 nəfər var idi.[7]

"Amagi Brilliant Park" and "Miss Kobayashi's Dragon Maid" animelərinin rejissoru Yasuhiro Takemoto digər üç şəxslə itkin düşmüşdür. "Clannad" animesinin rejissoru İşihara Tatsuya, "Violet Evergarden" animesinin rejissoru İşidate Tayçi, "K-On!" və "Tamako Market" animelərinin rejissoru Naoko Yamada yanğından sağ çıxmışdırlar.

Reaksiya

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Avropa anime lisenziya şirkəti Sentai Filmworks GoFundMe kampaniyası başladaraq ilk 4 saatda 250.000,[18] ilk 12 saatda isə 850.000 ABŞ dollarından çox məbləğ yığmışdır.

Anime rejissoru Makoto Şinkay və anime sənayesindən bir çox insan öz narahatçılıqlarını ifadə etmişdirlər.[19]

Yaponiya baş naziri Şinzo Abe,[20] Kanada baş naziri Castin Trüdo,[21] Tayvan prezidenti Tsay İnven,[22] Çin[23], Fransa,[24] Filippin və Belçikanın Yaponiyadakı səfirlikləri insidentlə bağlı başsağlığı veriblər.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 3 "京都府京都市伏見区で発生した爆発火災（第５報）" (PDF). FDMA. 2019-07-18. 2019-07-18 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2019-07-18.
  2. ↑ "京アニ火災、死者３３人に　身柄確保された男は意識不明". Asahi Shimbun. 2019-07-18. 2019-07-18 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-18. (#invalid_param_val)
  3. ↑ "Kyoto Animation fire: Arson attack at Japan anime studio kills 33". BBC News. 2019-07-18. 2019-07-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-18.
  4. ↑ Giordano, Chiara. "Kyoto Animation fire: At least 33 dead in arson attack by man yelling 'you die'". The Independent. 2019-07-18. 2019-07-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-18.
  5. ↑ 1 2 3 "京アニ火災　「パクリやがって」「死ね」液体まいた男が叫ぶ　ズボンには火がついたまま…" (yapon). 2019-07-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-18.
  6. ↑ "Kyoto Animation studio fire: at least 25 dead after arson attack in Japan" (ingilis). The Guardian. 2019-07-18. 2019-07-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-18.
  7. ↑ 1 2 3 "京アニ火災 33人の死亡確認 平成以降最悪 第1スタジオ、18日朝はセキュリティー解除". Mainichi Shimbun (yapon). 2019-07-18. 2019-07-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-18.
  8. ↑ "ANIME CRAFT WEEKLY #33: KYOTO ANIMATION STUDIO TOUR". Sakuga Booru (ingilis). 2019-05-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-18.
  9. ↑ ""Death threats had been sent" says company president at animation company arson". NHK News (yapon). 2019-07-18. 2019-07-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-18.
  10. ↑ "京アニ火災 33人の死亡確認 平成以降最悪 第1スタジオ、18日朝はセキュリティー解除". Mainichi Shimbun (yapon). 2019-07-18 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-18. (#invalid_param_val)
  11. ↑ "【現場速報】「焼けただれ、逃げていく人も」　京アニ火災、窓から炎と黒煙". Kyoto Shimbun (yapon). 2019-07-18. 2019-07-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-18.
  12. ↑ "現場に複数の刃物" (yapon). NHK. 2019-07-18. 2019-07-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-18.
  13. ↑ "身柄確保の男「パクりやがって！」　京アニに恨みか". Asahi Shimbun (yapon). 2019-07-18. 2019-07-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-18.
  14. ↑ "At least 24 dead, dozens injured in suspected arson at Japan animation studio". channelnewsasia.com (ingilis). 2019-07-18. 2019-07-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-18.
  15. ↑ "Fire Department Confirms 33 Dead In Arson Attack". NHK News (yapon). 2019-07-18. 2019-07-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-18.
  16. ↑ "Fire Department Confirms 33 Dead In Arson Attack". NHK News (yapon). 2019-07-18. 2019-07-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-18.
  17. ↑ Tokyo Reporter Staff. "More than 20 feared dead in suspected arson attack at Kyoto Animation". Tokyo Reporter. 2019-07-18. 2019-07-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-18.
  18. ↑ Dassanayake, Dion. "Kyoto Animation fire: Fundraiser started after deadly anime studio 'arson attack'". Daily Express. 18 July 2019. 18 July 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 July 2019. (#apostrophe_markup)
  19. ↑ shinkaimakoto. "京都アニメーションの皆さま、どうかどうかご無事で。" (Tweet). 2019-07-18.
  20. ↑ AbeShinzo. "本日、京都で発生した放火殺人事件では、多数の死傷者が出ており、あまりの凄惨さに言葉を失います。お亡くなりになられた方のご冥福をお祈りいたします。負傷された皆様にお見舞いを申し上げるとともに、一日も早い回復をお祈りしています。" (Tweet). 2019-07-18.
  21. ↑ Trudeau, Justin. "Canadians send our deepest condolences to the families of those killed in the arson attack in Kyoto that has taken so many innocent lives. To the people of Japan – we're mourning these tragic losses with you, and wishing a quick recovery to everyone who was injured". @JustinTrudeau (ingilis). 2019-07-18. 2019-07-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-18.
  22. ↑ Ing-wen, 蔡英文 Tsai. "外遊先で京都アニメーション放火殺人事件の消息を知り、驚くと共に心を痛めています。さきほど安倍首相のお見舞いのツイートも拝見しました。京都アニメーションは台湾の多くの人にとって、青春の思い出でもあります。亡くなられた方のご冥福と、負傷された方の一日も早い回復をお祈りしています。". @iingwen (yapon). 2019-07-18. 2019-07-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-18.
  23. ↑ ChnEmbassy_jp. "京都で発生した悲惨な事件で、お亡くなりになられた方のご冥福をお祈りし、負傷された皆様にお見舞いを申し上げます。" (Tweet). 2019-07-18.
  24. ↑ ambafrancejp. "Le Mot de l'Ambassadeur : Message de condoléances à la suite de l'incendie des studios de Kyoto Animation" (Tweet). 2019-07-18.