Nəqliyyat vergisi

Nəqliyyat vergisi — qeydiyyata alınmış nəqliyyat vasitələrinin sahiblərindən tutulan vergi.

Avtomobil vergisi ilk dəfə 1908-ci ildə ABŞ-də, demək olar ki, eyni vaxtda Ford Model T-nin meydana çıxması ilə ortaya çıxdı, sonra verginin məbləği benzinin qiymətinə daxil edildi.

Tariflər və digər vergitutma məsələləri Ukraynanın Vergi Məcəlləsi ilə müəyyən edilir. Nəqliyyat vasitələri vergisinin ödəyiciləri Ukraynada ilkin qeydiyyatı, nəqliyyat vasitələrinin qeydiyyatını, yenidən qeydiyyatını həyata keçirən və/və ya Ukraynada vergitutma obyekti olan şəxsi nəqliyyat vasitələrinə malik olan fiziki şəxslərdir.

Minik avtomobillərinin ilk qeydiyyatı zamanı vergi dərəcələri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Vergi dərəcəsi mühərrik silindrinin həcminin hər 100 sm³ üçün qrivna ilə hesablanır.

Avtomobilin yaşı 1000 sm³-ə qədər 1001-dən 1500 sm³-ə qədər 1501-dən 1800 sm³-ə qədər 2501-dən 3500 sm³-ə qədər
Yeni 3 4 5 10 25 40
8 ilə kimi istifadə olunub 5 5 7 12 30 45
8 ilə kimi istifadə olunub 100 200 300 500 750 1000

Heç bir federal nəqliyyat vergisi yoxdur, lakin bütün ştatlarda illik nəqliyyat vasitəsinin qeydiyyat haqqı var. Bundan əlavə, bəzi dövlətlər nəqliyyat vasitələrinə sahib olmaq üçün əlavə vergilər tətbiq edirlər.

İsraildə nəqliyyat vergisinin məbləği ətraf mühitin çirklənmə dərəcəsindən asılıdır. Bu göstəriciyə görə 2009-cu ildə bütün nəqliyyat vasitələri 15 ekoloji qrupa bölünüb. Minimum vergini — nəqliyyat vasitəsinin dəyərinin 10%-ni elektromobil sahibləri ödəyir, ən çox "zərərli" avtomobillər üçün isə maksimum vergi avtomobilin dəyərinin 92%-ni təşkil edir. Orta hesabla vergi yükü nəqliyyat vasitəsinin dəyərinin təxminən 70%-ni təşkil edir[1].

2009-cu ildən Almaniya həm mühərrik ölçüsünə, həm də karbon qazı emissiyasına görə vergi tutur. Benzin mühərrikli avtomobil sahibləri hər 100 sm³ üçün 2 avro, dizel mühərrikli avtomobil sahibləri isə hər 100 sm³ üçün 9 avro ödəyirlər.

Digər ölkələrdə

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Əksər ölkələrdə vahid nəqliyyat vergisi yoxdur. Bunun əvəzinə aşağıdakı vergilər tətbiq oluna bilər:

  • əmlak vergisi — avtomobilin dəyərindən birbaşa və ya dolayısı ilə asılı olan vergi. Gəlir vergisinin mövcudluğuna baxmayaraq, bir çox ölkələrdə əmlak vergisi də tutulur; bu vergidən qaçmaq ümumiyyətlə gəlir vergisindən daha çətindir;
  • yol vergisi — ödənilməsindən əldə edilən pul avtomobil yollarının tikintisinə və təmirinə sərf olunan vergi;
  • ekoloji vergi — atmosferi daha az çirkləndirən avtomobillərin alınmasını və ya çirkləndirici olmayan nəqliyyat növlərindən (metro, trolleybus) istifadəni stimullaşdıran vergi.

Bu vergilərdən bəziləri olmaya, gizlənə və ya birləşə bilər.

  1. Заикин В. В., Бочарникова М. И. Транспортный налог в Российской Федерации и в зарубежных странах Arxivləşdirilib 2022-06-16 at the Wayback Machine // Современные инновации. 2017