Rixard Avenarius

Rixard Lüdviq Henrix Avenarius (alm. Richard Ludwig Heinrich Avenarius‎) — İsveçrə və Almaniya filosofu, empiriokritisizmin banisi.

Rixard Avenarius
Doğum tarixi 19 noyabr 1843(1843-11-19)[1][2][…]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 18 avqust 1896(1896-08-18)[1][3][…] (52 yaşında)
Vəfat yeri
Əsas maraqları fəlsəfə[4]
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

İdrakı hər cür metafizik konstruksiyalardan təmizləməsi qarşısına məqsəd qoyan Avenarius belə bir ideyadan çıxış edirdi ki, xalis təcrübənin vahid gerçəkliyində psixi ilə fiziki, daxili ilə xarici aləm arasında fərq yoxdur; mən və ətraf eynidir və bütövlükdə bir-biri ilə qarşılıqlı asılılıqda və əlaqədədir, biomorf təbii dünya anlayışının mərkəzində Avenariusa görə ən az qüvvələr qənaəti prinsipinə uyğun olaraq mühitlə canlı dinamik tarazlığı saxlayan fəal mərkəz kimi canlı orqanizm yerləşir. Avenariusun empiriokritik fəlsəfəsi dialektik materializm tərəfdarlarının tənqidinə məruz qalmışdır.[5]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
  2. ↑ Richard Avenarius // Encyclopædia Britannica (ing.).
  3. ↑ 1 2 3 Roux P. d. Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays (fr.). 2 Éditions Robert Laffont, 1994. Vol. 1. P. 188. ISBN 978-2-221-06888-5
  4. ↑ 1 2 3 Carstanjen F. Richard Heinrich Ludwig Avenarius // Biographisches Jahrbuch und Deutscher Nekrolog (alm.). / Hrsg.: A. Bettelheim B: 1897. Vol. 1, 1896. S. 5–12.
  5. ↑ Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 2-ci cild: Argentina – Babilik (25 000 nüs.). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2010. səh. 290. ISBN 978-9952-441-05-5.

Əlavə ədəbiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • А. Ф. Зотов. Авенариус // Новая философская энциклопедия : в 4 т. / пред. науч.-ред. совета В. С. Стёпин. — 2-е изд., испр. и доп. — М. : Мысль, 2010. — 2816 с.
  • Лесевич В. В. Эмпириокритицизм (Рихард Авенариус, Эрнст Мах. Критика Вундта. Соч. Ж. Э, Кодис) // Русская мысль. 1901. Кн.: IX. С.1-32.
  • Луначарский А. В. Критика чистого опыта в популярном изложении А. Луначарского — М.: Издательство С. Дороватовского и А. Чарушникова, 1905. — Тираж - 3800.
  • Викторов Д. Психологические и философские воззрения Рихарда Авенариуса // Новые идеи в философии. СПб., 1913. № 3. С.40-73.
  • Лапшин И. И. Авенариус, Рихард // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
  • Философский энциклопедический словарь. — Москва, 1989.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]