Ruslan Yamadayev
Ruslan Yamadayev (10 dekabr 1961, Qudermes, Çeçen-İnquş MSSR – 24 sentyabr 2008[1], Moskva) — Rus siyasətçisi. 90 -cı illərin əvvəllərində Çeçenistan Respublikasındakı quldur dəstəsinin birinin üzvü, sonra federal qoşunlarla birlikdə vəhabiliklə fəal mübarizə aparmış şəxs.
| Ruslan Yamadayev | |
|---|---|
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 10 dekabr 1961 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 24 sentyabr 2008[1] (46 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vətəndaşlığı | |
| Hərbi fəaliyyəti | |
| Rütbəsi | polkovnik |
| Döyüşlər | |
| Təltifləri |
  |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Dördüncü çağırış Dövlət Dumasının deputatı (2003-2007), Vahid Rusiya fraksiyasının, Dövlət Dumasının Beynəlxalq Əlaqələr Komitəsinin və Mandat Məsələləri və Deputat Etikası Məsələləri Komissiyasının üzvü.
Rusiya Federasiyası Prezidenti yanında Rusiya Dövlət İdarəçilik Akademiyasını bitirib; İdarəetmə və Biznes İnstitutu.
Bioqrafiya
[redaktə | mənbəni redaktə et]10 dekabr 1961-ci ildə indiki Çeçenistan Respublikasının Qudermes şəhərində anadan olmuşdur. Milliyətçə çeçen olmuşdur. Ali təhsil aldıqdan sonra inşaatçı işləyir. Kiçik qardaşları Sulim Yamadayev və Cəbrayıl Yamadayev də Rusiya Federasiyası Qəhrəmanlarıdır.
1990-cı illərin əvvəllərində Çeçenistan Respublikasının müstəqilliyi uğrunda mübarizədə Çeçenistanın ilk Prezidenti Cövhər Dudayevi dəstəkləyir. Birinci Çeçenistan müharibəsində Çeçen qoşunlarının bir dəstəsinin komandiri olur. Federal qoşunlara qarşı hərbi əməliyyatlarda iştirak edir.
1997-ci ildə vəhhabilərin Qudermes vasitəsilə Dağıstana girməsini rədd edərək Şamil Basayevlə toqquşur.
Federal qüvvələrin tərəfində
[redaktə | mənbəni redaktə et]Yamadayev 1997-ci ildən səhra komandirlərinin siyasi və dini ekstremizminə meyilinə fəal şəkildə qarşı çıxmağa başlayır. 1998-ci ildə federal hakimiyyətin tərəfini tutur və vəhhabilərin daxili zəminində Kadırovun qohumları ilə münaqişə səbəbindən Çeçenistan müftisi Əhməd Kadırovun müdafiəsinə qalxır. 1999-cu ilin noyabrında Yamadayev qardaşları Qudermesi federal qüvvələrin nəzarətinə verir.
2001-ci ilin sentyabr ayında Ruslan Yamadayev, Çeçenistan Respublikası hərbi komendantının müavini olmaqla, dəfələrlə əməliyyat-döyüş və axtarış əməliyyatlarına rəhbərlik edir. Bu müddət ərzində bir neçə yeraltı bunker və gizlənmə yeri aşkar edir, çoxlu sayda silah və sursat ələ keçirir. 150-dən çox silahlı birləşmələrin fəal üzvlərini tuturaq məhv edir. Rusiya Federasiyası Silahlı Qüvvələrinin hərbçiləri əsirlikdən azad edilməsini təşkil edir[2].
2001-2002-ci illərdə Çeçenistan hərbi komendantının müavini vəzifəsini tutur. 2002-ci ilin avqustundan Siyasi Şura sədrinin birinci müavini və Vahid Rusiya Partiyası Çeçenistan Regional İcraiyyə Komitəsinin rəhbəri vəzifələrində çalışır.
Yamadayevə bir neçə dəfə sui-qəst edilir.
21 iyun 2003-cü ildə Çeçenistan Dövlət Şurasının sədri vəzifəsinə namizəd olur, lakin Hüseyin İsayevə uduzdu (Dövlət Şurasının 13 üzvü Yamadayevə, 17 İsaevə səs verir, ikisi bitərəf qalır).
Kadırovla klan davası
[redaktə | mənbəni redaktə et]13 aprel 2008-ci ildə, sürət həddini əhəmiyyətli dərəcədə aşan Kadırovun bir qohumu Qudermesin mərkəzində Tereşkova küçəsindəki Vostok batalyonunun iki əsgərinin öldüyü yol qəzası baş verir. 14 aprel 2008-ci ildə Yamadayev və Kadırov arasında münaqişə baş verir, hər iki kortej Qudermes şəhəri yaxınlığındakı Qafqaz magistral yolunda bir-birlərinə yol verməkdən imtina edir. İki saat sonra, Ramzan Kadırovun göstərişi ilə "Şimal", "Cənub" batalyonları, respublika OMON, XSCQ, Əhməd-Hacı Kadırov alayı, neft alayı, Çeçenistan Daxili İşlər Nazirliyinin xüsusi təyinatlıları Ümumilikdə 25 min adamla Qudermesdəki "Vostok" batalyonunun təxminən 500 nəfərlik bazasını bağlayır və əsgərlərə Kadırovun rəhbərliyi altında girməyi, yəni Vostok batalyonunu könüllü tərk etməyi əmr edir. Üstəlik Badruddi Yamadayevin onlara verilməsini tələb edir[3]. O vaxt Moskvada olan Ruslan Yamadayev, qardaşlarının yalnız Kadırovun nəzarətində olmadıqlarında günahkar olduğunu söyləyir.
Çeçenistan Prezidenti Yamadayev qardaşlarını bir sıra cinayətlərdə iştirak etməkdə günahlandırır və cinayət məsuliyyətinə cəlb edilməsini istəyir. Çeçenistan prokurorluğunun orqanları Sulim və Badruddi Yamadayevlərə qarşı adam oğurluğu, qətldə iştirak etməkdə şübhəli bilinərək cinayət işləri açır[4].
Öldürülməsi
[redaktə | mənbəni redaktə et]24 sentyabr 2008-ci ildə Yamadayev öldürülür. Bu Moskva vaxtı ilə saat 17:15 -də, Moskvadakı Smolenskaya sahilindəki 10 nömrəli evin ərazisində, hökumət binaları kompleksindən bir neçə yüz metr məsafədə baş verir. Bura xüsusi qorunan və patrul edilən ərazi olur[5]. Yamadaevin Mercedesi işıqforda dayandıqda, yaxınlaşan BMW 525-dən bir şəxs çıxır[6] və Yamadayevin maşınına yaxınlaşaraq səsboğucu ilə Steçkin avtomatik tapançasından açıq pəncərədən ona atəş açır[7]. Ümumilikdə təxminən 20 güllə atılır ki, buda bütün mağazanın boşaldılması deməkdir. Maşında yanında olan Çeçenistanın keçmiş hərbi komendantı, istefada olan general-polkovnik Serqey Kizyun ağır yaralanır.
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ 1 2 http://en.rian.ru/russia/20080929/117256705.html.
- ↑ Полевой герой России Arxivləşdirilib 2021-10-02 at the Wayback Machine // Gazeta.Ru, 4 августа 2004
- ↑ Рамзан Кадыров открыл восточный фронт Arxivləşdirilib 2009-04-14 at the Wayback Machine Коммерсантъ № 64(3881) от 16 апреля 2008 г.
- ↑ В Москве убит Руслан Ямадаев Arxivləşdirilib 2009-04-03 at the Wayback Machine Коммерсант.ru 24 сентября 2008 г.
- ↑ Ямадаева убили, когда он возвращался из кремлёвской администрации Arxivləşdirilib 2022-09-01 at the Wayback Machine // NEWSru 25 сентября 2008 г.
- ↑ Убит Руслан Ямадаев Arxivləşdirilib 2021-10-02 at the Wayback Machine // Взгляд, 24 сентября 2008
- ↑ Охота на Героев Arxivləşdirilib 2021-08-10 at the Wayback Machine // Время новостей 25 сентября 2008 г.