ВУЧ

тӀв. эв. куь, кве; вучар 1) тайин тушир затӀ, гьайван чирун патал гудай суалдин гаф. Эй, зи ашна гьажи Тагьир, види вуч шел хвал хьана хьи?! Е. Э. Вирт квахьайдаз. И дуьньядин вуч я мурад ва мана? Е. Э. Тушни яр... лезги чӀалан фонологияда вичел еке роль къугъвазвай зайиф ва гужлу вансуз ачух туширбурун арада авай кьилин къаншарвал ва дибдин тафават квекай ибарат ятӀа, ва я куь арадал гъизватӀа, гьелелиг гьуьжет аламай месэла я. Р. И. Гьайдаров. Лезги чӀалан фонетика. 2) нар. гзафвал къалурзавай гаф. Гьарай-эвер вуч я ви ван, бахтавар? Е. Э. Билбил. Вуч еке ян ви ипилар, Гьам купӀарин тикьилар. Пагъ къурбанд хьуй ви спилар гьар са чӀар са туьмен я, Гьажи. М. А. Ваз мубаракрай тавхана. Агъ, зул, вун атана... Вуч фад? А. Ал. Агь... 3) гьихьтин. Ида лагьана: Вуч аялар? Ф. СикӀни жанавур. Кесибдик вуч тахсир куьне кутазва? Е. Э. Цилингар.

* вуч ава ! межд., низ "садазни са къайгъуни авач" манадин ибара. - Лекь ягъиз, гьуьндуьшкаяр чилел вигьедай

* ваз вуч ава ? А. Сайд. Гьуьндуьшкадин шараг.... вич, кьил баштанна, яд элкъведай патахь катна, гелни галачиз квахьна... Гила низ гъуьлуьз фена вуч авай... А. М. Киф атӀайди.

*   вуч авуртӀани кӀус 'гьикьван алахъайтӀани' манадин ибара. Синоним: вучайтӀани.

*   < за > вуч ийин? кӀус " ийидай кар-кӀвалах тийижиз ава" манадин ибара.. Жегьил уьмуьр фена, гьайиф, За вуч ийин, аман, я Раб. Е. Э. За вуч ийин, аман я Раб.

* вуч гьал я ? 1 кӀус 'вуна вуч авуна?' манадин ибара. Вуна тухвайд Эминан мал я, Эй инсафсуз, вид вуч гьал я? Е. Э.

*   вуч гьал я ? 2 обр. фадлай такунвай танишдаз, мукьва-кьилидиз гудай суал.

*   вуч йикь авайди я! межд. са вуж ятӀани са гьина ятӀани хьунал наразивал къалурдай ибара. [ Гуьлханум ]. Я руш, де лагь, тик дабанар гваз зи хуьруьн куьчеира вуч йикь авайди я? Н. И. Гьакимрин папар.

* вуч кар ятӀани [чидач] кӀус " гьакъикъат чизвачир" манадин ибара. Сулейманан мецин дяве, Ажузвал кьурд тушир хиве, Вуч ятӀан ам инал кӀеве Гьатна, гьакӀ зурзаз амукьна. С. С. ТӀуб сара кьаз... Вуч кар ятӀани, Фаина Керимовнадиз зулун пешер цуькверилайни хуш тир, гьавиляй чна щколада кӀелзавай вахтунда адаз пешерин цӀиргъер багъишдай. Б. Гь. Заз эвера. Вуч ятӀани гьамиша заз Бес жезвач са вуч ятӀани. А. Ал. Вуч ятӀани. Вуч ятӀани чи бубайри, уму бубайри Яран сувар къейдзавай, берекатар артух хьун патал гъуцариз дуьаяр ийизвай... Н. Меликов. Яран сувар меркезда. Йифен баябанлухда Гъуьрчехъандин рикӀе вучатӀани кин гьатна. 3. Э.

* вуч кватӀа чирун гл., ни ачухдиз суал гун тавуна, са месэладикай гьар жуьредин ихтилатралди масадан фикир чирун. Рушаз, эгер за сир лацу авуртӀа, ам Суьруьяди зак вуч кватӀа чирун патал къурмишай къундарма тир лугьун кӀанзавай. Т. А. Зун куь арада.

* вуч килигайтӀа арал. фагьумайла, гуьгъуьнилай чир хьайивал. Духтурри, курортриз, санаторийриз фейила, хъсан жеда лугьуз, вири отпускар гьанра акъатна. Вуч килигайтӀа, чи дагъларилай хъсан чка садни авач кьван. Б. Гь. Заз эвера

* вуч кьван нар. лап. Машин вуч кьван къалин къаратикен авай гуьнедиз гьалда. И. Гь. Цлахъ-наме. Садлагьана вун зи вилик акъатна, Вуч кьван хъсан рубай зи сефердин. И. Гь. Зун къекъвезвай къацу Багъда...

* вуч кӀантӀани (кӀандатӀани) авурай са ни ятӀани жуваз акси яз ийизвай гьерекатдихъай, кардихъай кичӀе туширди къалурдай ибара.

* вуч хьтин прил. лап гуьрчег. Ацукьнава милиз хъуьрез балугъчи - Вуч хьтин! Патав гва Ийиз хъуьтуьл рахунар Са гуьзел руш КӀунчӀ хьтин. А. Ал. Балугъчи.

* вуч чир хьуй ? кӀус чир жедач. Дуьньядикай бейхабардаз тегьердин къадри вуч чир хьуй? Е. Э. Дуьньядикай бейхабардаз.

*   вуч я! кӀус 'акьван хъсан туш, усал я' манадин ибара. Ам вуч я, яр, вун авай кӀвал? Е. Э Акваз кӀан я.

*   вуч ятӀани нар. са гьихьтин ятӀани себеб аваз. Дурумлувал ярашугь яз кьилихдиз, Зи руьгь, вуна и уьмуьрдин гургурда Вуч ятӀани жагъурзава къанихдиз... А. Къ. Дурумлувал ярашугь яз...

*   вуча-вуча кӀус " и кар себеб яз" манадин ибара. Вучавуча вичиз эвернач. Р.

*   вуч чӀал [гаф] ава рах., кӀус, низ-квез; аферин; тариф авуниз лайихлу я - манадин ибара. Вуч гаф ава, шариат я кьудни гъуй. Е. Э. ТӀварун стхадиз. Вуч чӀал ава а ви ванциз, Гьарайиз я кӀвачин билбил. С. С. Билбил. Вуч гаф ава шегьердиз, Шегьре рекьер хъсан, дуьз. X. Т. Эсерар. Чи чӀехидаз вуч гаф ава, ЧӀехи крар авуна чаз Адаз сесер гудай чӀавуз Аламатар акуна чаз. Ш. Ю. Чи девирдин манияр.