Farscadır və onlarda xodadad kimi işlədilir. Mənası “Xudaverdi (Xudanın verdiyi)” deməkdir. (Bəşir Əhmədov
Tam oxu »doğru yolda olma, Allah-təalaya aparan doğru yol, yaxud Allahın əmr və qadağalarına tabe olmaq.
Tam oxu »...истинной веры; вступление на истинный путь, согласно исламской религии; hidayət etmək kimi наставить на путь истины, истинной веры кого
Tam oxu »Ərəbcə hadi (düz yola dəvət edən) sözü ilə qohumdur. “Doğru yol göstərən” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Tam oxu »...[Xanım:] İlahi, əfv diləyirəm. Günahımdan keç, məni haqq yola hidayət et. Çəmənzəminli.
Tam oxu »...диндалди); дугъри рехъ жугъурун, гьахъ рекьяй фин, дуьз рекье гьатун; hidayət etmək дуьз рекье ттун, дуьз рехъ къалурун, дуьз рекьиз дявет авун.
Tam oxu »...[ər.] köhn. Əvvəl, başlanğıc, ibtida. Yəni necə ki, məkanın bidayət və nihayəti yoxdur, zaman dəxi biibtida və intihadır. M.F.Axundzadə.
Tam oxu »bax yeniləmək. Xudayar bəy katda olan kimi lap dəyişildi. Paltarını təzələyib, xəbər verdi ki, onun adı Xudayar deyil, Xudayar bəydi. C.Məmmədquluzadə
Tam oxu »...söyüş, qarğış, lənət məqamında işlənən ifadə. [İzzət:] Atana lənət, Xudayar bəy! Anana lənət, Xudayar bəy! Dədən tünbətün düşsün, Xudayar bəy! C.Məmm
Tam oxu »(Hamamlı, Laçın, Meğri) yaltaq. – U işlərin hammısın u mərtəbəyə xıtı Xudayar mindirey (Meğri)
Tam oxu »dan. bax kətxudalıq. İndi iki il olar ki, Xudayar bəy Danabaşda kattalıq eləyir. C.Məmmədquluzadə.
Tam oxu »QAŞQABAQ – ÜZÜGÜLƏR Xudayar bəy qaşqabaq ilə cavab verdi (C.Məmmədquluzadə); Səməd kişi bizi üzügülər qarşıladı.
Tam oxu »sif. Malını çox baha satan. [Xudayar bəy:] Yaxşı, yaxşı, mən çoxdan bilirdim ki, sən bahacılsan. C.Məmmədquluzadə.
Tam oxu »[fars.] сущ. худа (1. Аллагь, Гъуцар; 2. Xudaya межд. я Худа, я Аллагь, илагьи, ччан Гъуцар (Аллагьдив рахун, Аллагьдиз минетун).
Tam oxu »...xəyanətinə dözən adam; qeyrətsiz, namussuz. // Bəzən söyüş yerində. [Xudayar bəy:] …Eşşəyi mənə o dəyyus özü veribdi. C.Məmmədquluzadə.
Tam oxu »...Gözəl, qiymətli, parlaq. Hacı Kamyab libaslarının ən faxirini geyib Xudayar xanın vüruduna hazırlaşdı. Ə.Haqverdiyev.
Tam oxu »...birləşmək. Zeynəb Xudayar bəyin evindən gedəndən iki ay sonra övrəti öldü və Xudayar bəyə evlənmək lap vacib oldu. C.Məmmədquluzadə. [Kərimxan:] …iyi
Tam oxu »(Xaçmaz, Xudat, Quba, Qusar) bax qağala. – Gid qağlaya bax, gür unda su var, ya yux (Quba)
Tam oxu »...[ər. qəhvə və fars. …xanə] Qəhvə içilən yer, kiçik yeməkxana. Xudayar bəy oğlanın dalınca dar yol ilə gedib girdi qəhvəxanaya. C.Məmmədquluzadə.
Tam oxu »...S.Ə.Şirvani. [Sitarə:] Xuda bilir ki, səni qəlb-safidən sevirəm. C.Cabbarlı. 2. Xudaya şəklində nida – ay Allah, ilahi (Allaha xitab, müraciət, yalva
Tam oxu »...görən, iblis, fəsadçı, dələduz, yaramaz, pis (adam). O səbəbə Xudayar bəy Zeynəbi boşamazdı ki, qorxurdu, şərir adamların birisi Zeynəbi ala və başlı
Tam oxu »...[Ana:] ..Ay qız, bir belə; Mısmırıq olarmı (M.Rahim); QAŞQABAQ Xudayar bəy qaşqabaq ilə cavab verdi (C.Məmmədquluzadə); SIMSIRIQ.
Tam oxu »I (Şamaxı) tükü tökülmüş. – Bu tüley it kimindi? II (Xudat, Şamaxı) hiyləgər, bic. – Nəmət tüləy adamdı (Şamaxı)
Tam oxu »f.sif. Sürülərək toxum səpilmiş, yaxud ağac, kol basdırılmış. …Xudayar bəy zəmilərə cüt göndərib başladı sürdürməyi. Əkilmiş zəmiləri özü öz malı kimi
Tam oxu »...rəisi, bələdiyyə idarəsi başçısı. Əvvəl, yəni iki il bundan əqdəm Xudayar bəy qlava yanında çavuş idi. C.Məmmədquluzadə.
Tam oxu »DİLBİR [Xudayar bəy Vəliquluya:] Mən elə güman edirəm ki, anannan dilbirsən (C.Məmmədquluzadə); HƏMZƏBAN (məc., kl.əd.) Gül ilə həmzəban olubdu bülbül
Tam oxu »...zərf [fars.] köhn. Qeyridüzgün; zor, ağır, çətin. Zeynəbə Xudayar bəyin iri burnuna və kifir sifətinə baxıb, ona ər demək nagüvara və naxoş görünürdü
Tam oxu »(Xaçmaz, Xudat, Quba) bax qafın ◊ Qafun eləmağ (Xaçmaz, Quba) – yavanlıq hazırlamaq. – Hindi qafun boldu, hər gün çüregimizi qafunla yiyəduğ (Quba)
Tam oxu »(Göyçay, Xudat, Oğuz, Tərtər, Ucar) ağacdələn. – Çintal dındağıynan ağacı deşir (Oğuz); – Çintal göycə qarğa kimidi (Ucar); – Çintalın peşəsi ağacı de
Tam oxu »...qaraltmağa dəyərmi? (Anar); TÜNBƏTÜN İzzət: Dedən tünbətün düşsün Xudayar bəy! (C.Məmmədquluzadə).
Tam oxu »...E.Sultanov. Xülaseyi-kəlam, camaat bir vaxt gözünü açdı, gördü ki, Xudayar bəy katdadı ki, katdadı. C.Məmmədquluzadə.
Tam oxu »