I
(Füzuli, Kəlbəcər)
suqabı. – Çalmeynan su içirix’; – Çalmeynan tayqulp bir şeydi (Kəlbəcər)
II
(Ağdam, Xocalı)
dəryaz. – Otu çalmeynan çalırıx (Ağdam)
III
(Qazax)
xəşil. – Çalma çalın, yə:x’
IV
(Ağdaş)
nar, heyva və s. çubuqlarından düzəldilən böyük süpürgə
V
(Ağdaş, Füzuli, Gədəbəy, Goranboy, Qazax, Quba, Ordubad, Şəki)
baş yaylığı. – Keşmişdə arvatdar çalma bağliyərdi başına (Şəki); – Çalmeynan yaman arası sazdı nənəmin (Gədəbəy)
Çalma
Çalma və ya türban – Şimali Afrika, Ərəbistan yarımadası, Hindistan və Asiyanın bəzi digər bölgələrində geniş yayılmış kişi baş örtüyü. Onun hazırlanması üçün 6-8 metr parça lazımdır. Bəzi növlərinin hazırlanması üçün 20 metrədək parçadan istifadə edilir.
Adətən, fəs, yaxud araqçının üstündən dolayırdılar. Tipik İran geyimi olan türban hələ e.ə. 6—5 əsrlərdə Midiyada geniş yayılmışdı.
Çalmanı başa bağlanmış yaylıq, fəs və ya araxçına sarıyırlar. Bəzi regionlarda çalma başda xüsusi sancaqlarla bərkidilir.
Çalmakəndi (Biləsuvar)
Çalmakəndi (fars. چالمه كندي) — İranın Ərdəbil ostanının Biləsuvar şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd
Ərdəbil şəhristanının Mərkəzi bölgəsinin Muğan kəndistanında, Biləsuvar şəhərindən 30 km qərbdədir.
Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 734 nəfər yaşayır (140 ailə).
Çalmalı (Şaran)
Çalmalı (başq. Салмалы, rus. Чалмалы) — Başqırdıstan Respublikasının Şaran rayonunda yerləşən kənd. Kənd Çalmalı kənd şurasının tərkibindədir.
Məsafələr:
rayon mərkəzindən (Şaran): 8 km,
ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Tuymazı stansiyası): 33 km.
2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə başqırdlar (68%), tatarlar (29%) üstünlük təşkil edir.
Çalmaxçı
Çalmaxçı - İrəvan əyaləti, Qırxbulaq nahiyəsi, İrəvan xanlığı, Qırxbulaq mahalı, İrəvan quberniyasının İrəvan qəzasında, kənd.
Kəndin adı İrəvan əyalətinin icma dəfdərində Çölməkçi olaraq keçir.
S.Zelinskinin İrəvan şəhərində qeydə aldığı 7 məhəllədən beşinin adı Azərbaycan dilindədir: Təpəbaşı məhəlləsi, Şəhər məhəlləsi (Mərkəz), Xanlıqbağ məhəlləsi, Dəmirbulaq, Dərəkənd məhəlləsi. Burada qeyd edilən Malakan məhəlləsi, adından da göründüyü kimi, vaxtilə İrəvan şəhərinə köçürülmüş malakanlara məxsusdur. Ermənilərin yaşadığı Çolmaqçı məhəlləsi əvvəllər ayrıca şəhərətrafı kənd kimi mövcud olmuş, yalnız 1843-cü ildə İrəvana birləşdirilmişdir. Məqalədə "Nortskiy kvartal" adlandırılan sahə isə Türkmənçay sülh müqaviləsindən sonra İrandan və Türkiyədən köçürülmüş ermənilərin məskunlaşdırılması üçün salınmış yeni məhəllədən ibarətdir.
1879-cu ildə rus arxeoloqu A.İvanovski İrəvan ətrafındakı Çölməkçi kəndində üzərində mixi yazıları olan və Urartu çarı I Argiştinin hakimiyyəti
dövrünə aid mətni əks etdirən bazalt daş aşkar etmişdir
Naxçıvanda Şərur rayonunun Muğancıq kəndi üç tayfadan (Çölməkçi, İrzalı, Məşədiməmmədli) ibarət olmuşdur.
Kəndin adı dəyişdirilərk Nork və ya Norke adlandırılmışdır.
