Bones (studiya)
Bones (ボンズ, Bonzu) və ya bəzən BONES — Yaponiya animasiya studiyası. 1998-ci ilin oktyabrında qurulmuşdur. Studiyanın ən tanınmış əsərləri RahXephon, Wolf's Rain, Scrapped Princess, Eureka Seven, Angelic Layer, Darker than Black, Soul Eater, Ouran High School Host Club, Fullmetal Alchemist (iki adaptasiya), Star Driver, Gosick, Space Dandy və "Noragami" animeləridir. Baş qərargahı Tokionun Suqinami xüsusi rayonunda yerləşir.
== Tarix ==
Bones studiyası Sunrise studiyasının keçmiş üzvləri Masahiko Minami, Hiroşi Osaka və Toşihiro Kavamoto tərəfindən 1998-ci ilin oktyabrında qurulmuşdur. Studiyanın ilk işlərindən biri Sunrise studiyası ilə birlikdə "Cowboy Bebop" anime serialına əsaslanan "Cowboy Bebop: Knockin' on Heaven's Door" adlı anime filmi olmuşdur.
24 sentyabr 2007-ci ildə studiyanın qurucularından biri olan, "Mobile Suit Victory Gundam", "Mobile Fighter G Gundam" və "The Mars Daybreak" kimi animelərin personaj dizayneri olan Hiroşi Osaka 44 yaşında xərçəngdən vəfat etmişdir.
Hiroşi Osakanın ölümündən sonra studiyanın direktorlar şurasına Makoto Vatanabe və Takahiro Komori qatılmışdırlar. Takahiro Komori personaj dizayneri və animasiyaçı kimi tanınır: "Angelic Layer", "Scrapped Princess" və "Darker than Black" animelərinin personaj dizayneri olmuşdur.
== İşlər ==
=== Anime serialları ===
=== OVA-lar ===
RahXephon Interlude: Her and Herself/Thatness and Thereness (7 avqust 2003)
Wolf's Rain (23 yanvar 2004 – 25 fevral 2004)
Fullmetal Alchemist: Premium Collection (19 mart 2006)
Ghost Slayers Ayashi: Ayashi Diving Comedy (22 avqust 2007 – 24 oktyabr 2007)
Darker than Black: Beneath the Fully Bloomed Cherry Blossoms (26 mart 2008)
Fullmetal Alchemist Brotherhood (26 avqust 2009 – 25 avqust 2010)
Prototype (Halo Legends-un hissəsi) (2010)
Darker than Black: Gaiden (27 yanvar 2010 – 21 iyul 2010)
Eureka Seven Ao: The Flowers of Jungfrau (20 sentyabr 2012)
Noragami (17 fevral 2014 - 17 iyul 2014)
Hitsugi no Chaika (10 mart 2015)
Noragami Aragoto (17 noyabr 2015 – 17 mart 2016)
Snow White with the Red Hair (5 yanvar 2016)
Blood Blockade Battlefront (3 iyun 2016)
Bungo Stray Dogs (məlum deyil)
=== Veb-animelər ===
Xam'd: Lost Memories (PlayStation Network, 16 iyul 2008–3 fevral 2009)
=== Anime filmləri ===
Escaflowne (iyun 2000; Sunrise ilə birlikdə)
Cowboy Bebop (1 sentyabr 2001; Sunrise ilə birlikdə)
RahXephon: Pluralitas Concentio (19 aprel 2003)
Fullmetal Alchemist: Conqueror of Shamballa (23 iyul 2005)
Sword of the Stranger (29 sentyabr 2007)
Eureka Seven Pocket Full Of Rainbows (25 aprel 2009, Kinema Citrus ilə birlikdə)
Towa no Quon (film seriyası)
Fleeting Petals (泡沫の花弁, Utakata no Kaben) (18 iyun 2011)
Wild Dance of Chaos (混沌の蘭舞, Konton no Ranbu) (16 iyul 2011)
Never ending Crime (夢幻の連座, Mugen no Renza) (13 avqust 2011)
Crimes in a Blank Dream (紅蓮の焦心, Guren no Shoushin) (10 sentyabr 2011)
Heroic Return (双絶の来復, Souzetsu no Raifuku) (5 noyabr 2011)
Eternal Eternity (永久の久遠, Towa no Quon) (26 noyabr 2011)
Fullmetal Alchemist: The Sacred Star of Milos (2 iyul 2011)
Un-Go episode:0 Inga chapter (19 noyabr 2011)
Star Driver (9 fevral 2013)
=== Videooyunlar ===
Robot Alchemic Drive (Enix, 4 noyabr 2002)
Rahxephon Blu Sky Fantasia (Bandai, 7 avqust 2003)
Fullmetal Alchemist and the Broken Angel (Square Enix, December 25, 2003)
Fullmetal Alchemist: Stray Rondo (Bandai, 25 mart 2004)
Fullmetal Alchemist: Sonata of Memories (Bandai, 22 iyul 2004)
Fullmetal Alchemist 2: Curse of the Crimson Elixir (Square Enix, 22 sentyabr 2004)
Fullmetal Alchemist 3: The Girl Who Succeed God (Square Enix, 21 iyul 2005)
Eureka Seven vol.
C2C (studiya)
C2C (株式会社C2C, Kabushiki-gaisha C2C) 2006-cı ilin 3 aprel tarixində qurulmuş Yaponiya animasiya studiyası.
== İşləri ==
=== Anime serialları ===
Yurumates 3D (2012)
Go! Go! 575 (2014)
Oneechan ga Kita (2014)
M3 the dark metal (2014, Satelight ilə birgə istehsal)
Aquarion Logos (2015, Satelight ilə birgə istehsal)
Shūmatsu Nani Shitemasu ka? Isogashii Desu ka? Sukutte Moratte Ii Desu ka? (2017, Satelight ilə birgə istehsal)
Harukana Receive (2018)
Hitori Bocchi no Marumaru Seikatsu (2019)
Shachō, Battle no Jikan Desu! (2020)
Majo no Tabitabi (2020-indiyə)
=== OVA/ONA ===
Yurumates (2012)
Go! Go! 575: Meippai ni, Hajiketeru?
Gallop (studiya)
Gallop Co., Ltd (株式会社ぎゃろっぷ, Kabuşiki qayşa Gyaroppu) — Studio Gallop (スタジオぎゃろっぷ, Sutajio Gyaroppu) kimi də tanınan, 1978-ci ilin dekabr ayında təsis edilən Yaponiya animasiya studiyası.
Touch (1985–1987)
High School! Kimengumi (1985–1987)
The Three Musketeers Anime (1987–1989)
Kiteretsu Daihyakka (1988–1996)
Gaki Deka (1989–1990)
Miracle Giants Dome-kun (1989–1990)
Tanken Gobrin Shima (1990–1991)
Genji Tsūshin Agedama (1991–1992)
Chikyū SOS Soreike Kororin (1992–1993)
Hime-chan's Ribbon (1992–1993)
Akazukin Chacha (1994–1995)
Kochira Katsushika-ku Kamearikouen-mae Hashutsujo (1996–2008)
Kodomo no Omocha (1996–1998)
Rurouni Kenshin: Meiji Swordsman Romantic Story (1996–1997)
Anime TV de Hakken! Tamagotchi (1997–1998)
Initial D (1998)
Ojarumaru (1998-ongoing)
Transformers: Car Robots (2000)
Yu-Gi-Oh! Duel Monsters (2000–2004)
Bakuten Shoot Bayblade (2001–2003)
Forza! Hidemaru (2002)
Bomberman Jetters (2002–2003)
Legendz Yomigaeru Ryuuou Densetsu (2004–2005)
Morizo to Kikkoro (2004–2005)
Yu-Gi-Oh! Duel Monsters GX (2004–2008)
Animal Yokochō (2005–2006)
Eyeshield 21 (2005–2008)
Hataraki Man (2006)
Yu-Gi-Oh! 5D's (2008–2011)
Mainichi Kaasan (2009–2012)
Yu-Gi-Oh! Zexal (2011–2014)
Lady Jewelpet (2014–2015)
Majin Bone (2014–2015)
Yu-Gi-Oh! Arc-V (2014–2017)
Jewelpet: Magical Chance (2015–2016)
Yu-Gi-Oh!
Imagin (studiya)
Imagin Co., Ltd (イマジン株式会社, Imajin kabushiki gaisha) — Tokionun Nerima rayonunda yerləşən Yaponiya animasiya studiyası. Studiya 15 iyun 1992-ci ildə hazırda şirkətin prezidenti olan, əvvəllər Mushi Production və Madhouse studiyalarında fəaliyyət göstərən Akio Sakay tərəfindən qurulmuşdur.
Lerche (studiya)
Lerche (ラルケ, Raruke, alman dilində "torağay" deməkdir) — 2011-ci ildə yaradılmış Yaponiya cizgi filmi studiyası. Lerche studiyası Studio Hibari (yapon dilində "hibari" "torağay" deməkdir) şirkətinin bir hissəsidir.
MAPPA (studiya)
MAPPA Co., Ltd.(株式会社 (Kabushiki-gaisha MAPPA)) — Masao Maruyama tərəfindən yaranmış animasiya studiyası.
MAPPA — Maruyama Animation Produce Project Association bildirən akronimdir.
Mozalan (studiya)
"Mozalan" kinostudiyası məşhur kinostudiya
"Azərbaycanfilm" kinostudiyasının nəzdində fəaliyyət göstərir. "Mozalan" satirik kinojurnalı üçün süjetlər, sənədli və bədii filmlər istehsal edir. Direktor və bədii rəhbər: Orxan Fikrətoğlu.
2008-ci ildə "Mozalan" studiyası İspaniyanın "Aktualidad" jurnalının təsis etdiyi "Keyfiyyət və nüfuz lideri" beynəlxalq mükafatına layiq görülüb.
100 (film, 1985) (qısametrajlı bədii film — Mozalan №100) ("Mozalan" studiyası)
20+1 (film, 1986) (qısametrajlı bədii süjet — Mozalan №105) ("Mozalan" studiyası)
777 №-li iş (film, 1992) (tammetrajlı bədii film) ("Mozalan" studiyası)
777 №-li müəssisədə (film, 1988) (qısametrajlı bədii süjet — Mozalan №129) ("Mozalan" studiyası)
777 №-li sexdə (film, 1979) (qısametrajlı bədii süjet — Mozalan №47) ("Mozalan" studiyası)
Abşeronda subtropik bitkilər (film, 1991) (qısametrajlı sənədli film) ("Mozalan" studiyası)
Adi əhvalat (film, 1991) (qısametrajlı bədii süjet — Mozalan №161) ("Mozalan" studiyası)
Adı Günəşlidir... (film, 1992) (qısametrajlı sənədli süjet — Mozalan №162) ("Mozalan" studiyası)
Adsız su (film, 1985) (qısametrajlı sənədli süjet — Mozalan №98) ("Mozalan" studiyası)
Ağstafa Şərabçıları (film, 1992) ("Mozalan" studiyası)
Axırıncı maqın sonu (film, 1974) ("Mozalan" studiyası)
Axtaran tapar (film, 1980) ("Mozalan" studiyası)
Akt və fakt (film, 1978) ("Mozalan" studiyası)
Alayarımçıq (film, 1984) ("Mozalan" studiyası)
Alıcının sərgüzəşti (film, 1976) ("Mozalan" studiyası)
Altı duru, üstü quru (film, 1983) ("Mozalan" studiyası)
Arayış (film, 1986) ("Mozalan" studiyası)
Arşınmalçı (film, 1985) ("Mozalan" studiyası)
Arzu (film, 1972) ("Mozalan" studiyası)
Astarı üzündən baha (film, 1986) ("Mozalan" studiyası)
Atamın sənəti (film, 1980) ("Mozalan" studiyası)
Atası yandı (film, 1986) ("Mozalan" studiyası)
ATU və ya pa ATU nnan (film, 1971) ("Mozalan" studiyası)
Avtoqraf (film, 1986) ("Mozalan" studiyası)
Ay alan! (film, 1981) ("Mozalan" studiyası)
Ay çox, il çox... (film, 1985) ("Mozalan" studiyası)
Ay müştəri... (film, 1986) ("Mozalan" studiyası)
Baba zeytun diyarında (film, 1992) ("Mozalan" studiyası)
Bağlı qapılar (film, 1986) ("Mozalan" studiyası)
Bais (film, 1985) ("Mozalan" studiyası)
Baldızoğlu (film, 1977) ("Mozalan" studiyası)
...balıq sevdası (film, 1979) ("Mozalan" studiyası)
Baş tutmayan ziyafət (film, 1981) ("Mozalan" studiyası)
Başdan ayağa (film, 1973) ("Mozalan" studiyası)
Belə də olur (film, 1988) ("Mozalan" studiyası)
Bəhanə (film, 1991) ("Mozalan" studiyası)
Bəhrə (film, 1984) ("Mozalan" studiyası)
Bəhri-təhvil (film, 1979) ("Mozalan" studiyası)
Bəlkə... (film, 1985) ("Mozalan" studiyası)
Bir daha keyfiyyət barədə (film, 1987) ("Mozalan" studiyası)
Bir məktubun izi ilə (film, 1982) ("Mozalan" studiyası)
Bir nömrəli...
Debüt (studiya)
"Debüt" studiyası —
"Azərbaycanfilm" kinostudiyasının nəzdində fəaliyyət göstərir. "Kinofilmlərin ideya-bədii səviyyəsini daha da yüksəltmək və kinematoqrafiyanın maddi-texniki bazasını möhkəmləndirmək tədbirləri haqqında" Sov. İKP MK və SSRİ Nazirlər Sovetinin 1986-cı il 26 fevral tarixli, 13 nömrəli qərarına müvafiq olaraq, ASSR Nazirlər Sovetinin 1987-ci il 20 fevral tarixli 53r nömrəli sərəncamı ilə kinostudiya nəzdində "Debüt" eksperimental-gənclik yaradıcılıq studiyası yaradıldı. Studiyanın rəhbəri Eldar Quliyev, baş redaktoru Eldəniz Quliyev, direktoru isə Davud Zöhrabov təyin olundu. O vaxtlar "Mosfilm" və "Gürcüstanfilm" kinostudiyalarında artıq belə tipli studiyalar mövcud idi, lakin bizim debüt, təkcə rejissorların deyil, həm də rəssamların, aktyorların, ssenaristlərin, operatorların debütüdür. Burada təkcə bədii deyil, sənədli, xronikal, eksperiment, cizgi filmləri də çəkilirdi. (A. Kazımzadə, Bizim Azərbaycanfilm, Bakı 2004, səh 318). Debüt studiyasını o vaxtlar kinoalmanaxlar üçün çəkilən qısametrajlı bədii filmlər-kinonovellalar əvəz edirdi. Belə yaradıcılıq sınağından uğurla keçən gənc rejissora sonradan böyük ekran üçün tammetrajlı bədii rilm çəkməyə icazə verilirdi.
Debütdə çəkilən bəzi filmlər: "Ata" (Ayaz Salayev), "Torpaq" (Vaqif Azəryar), "Dünən, Bu gün və…" (R. Əliyev) sənədli, "Düşüncə" (N. Nərimanbəyova) animasiya, "Son Tamaşa", "Bizim Bakı Teatrı", "Bizim Nəsibə Xanım", "Haqqın Dərgahı", "Səhnədə Keçən Həyat", "Qonaq-qaralı Ev" sifariş filmləri istehsal olunub.
Yaddaş (studiya)
== Tarixi ==
Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin sənədli filmlər istehsal edən studiyasıdır. Əvvəllər C. Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyasının tərkibində kinoxronika bölməsi olub. 1991-ci ildən müstəqil sənədli filmlər studiyaları kimi fəaliyyət göstərdilər. 1993-cü ildən "Azərbaycanfilm" kinostudiyasının nəzdində müstəqil studiya kimi fəaliyyət göstərir. Studiyanın ilk rəhbəri Zaur Məhərrəmov olub. 1988-ci ildə xronikal-sənədli, elmi–kütləvi və tədris filmləri birliyinin bazasında yaradıldı.
"Yaddaş" Studiyası 1997-ci ildən başlayaraq dövlət sifarişi ilə ildə bir sənədli film çəkir. Yaddaş əsasən portret janrına müraciət edir. Filmləri arasında "Şeytanbazar" (Nizami Abbas), "İlyas Əfəndiyev" (Cəmil Fərəcov), "Arif Babayev", "Həsən Seyidbəyli", "Rafiq Babayev" (Cəmil Quliyev), "Səma Şairi" (Şamil Nəcəfzadə) var.
Direktor: Cavid İmamverdiyev
Prodüser: Xanlar Cəfərov əməkdar mədəniyyət işçisi
Rejissor-operator: Nizami Abbas əməkdar incəsənət xadimi
Rejissor: Mübariz Nağıyev
== Mənbə ==
Zaur Məhərrəmov.
Art-nuvo
Modern (fr. moderne — müasir) — XIX əsrin sonu - XX əsrin əvvəllərində (Birinci Dünya Müharibəsi başlamazdan əvvəl) ən çox yayılmış memarlıq, dekorativ və tətbiqi incəsənət və sənətkarlıq sahəsində bədii istiqamət.
Modernitənin fərqli xüsusiyyətləri daha təbii, "təbii" xəttlər, yeni texnologiyalara (məsələn, memarlıqda) maraq və düzəlişin tətbiqi sənətinin bərqərar olması üçün düz xətt və açılardan imtina edir.
Müasir yaradılmış əsərlərin bədii və faydacı funksiyalarını birləşdirməyə, gözəllik sahəsində insan fəaliyyətinin bütün sahələrini əhatə etməyə çalışdı.
Müxtəlif ölkələrdə üslubda müxtəlif adları mövcuddur: Fransada — «ar-nuvo» (fr. art nouveau, hər. «yeni sənət») və ya «fin de siècle» (fr. «əsrin sonu»); İngiltərədə — «müasir üslub» (ing. modern style); Almaniyada — «yuqendştil» (alm. Jugendstil — «gənc üslub» — 1896-cı ildə təsis edilmiş Jugend jurnalın adı altında ); Avstriyada, Çexoslovakiyada və Polşada — «setsession» (alm.
Art & Language
İncəsənət və Dil — (ing. Art & Language) 1960-cı illərin sonlarından etibarən bir çox dəyişikliklərə məruz qalan konseptual sənətkarların əməkdaşlığıdır. Qrup intellektual ideyaları və narahatlıqları incəsənət yaradıcılığı ilə birləşdirmək üçün ortaq arzusu olan rəssamlar tərəfindən təsis edilmişdir. Art-Language və (jurnal qrupu) ilk sayı 1969-cu ilin noyabrında İngiltərədə Chipping Nortonda nəşr olunmuşdur və Birləşmiş Ştatlarda və Birləşmiş Krallıqda konseptual sənət və müasir sənətə əhəmiyyətli təsir göstərmişdir.
Terry Atkinson
David Bainbridge
Kathryn Bigelow
Ian Burn
Sarah Charlesworth
Michael Corris
Dan Graham
Preston Heller
Graham Howard
Harold Hurrell
Joseph Kosuth
Christine Kozlov
Nigel Lendon
Sol LeWitt
Andrew Menard
Philip Pilkington
Neil Powell
David Rushton
Terry Smith
Mayo Thompson
Lawrence Weiner
MoMA PS1 veb, New York Arxivləşdirilib 2017-08-15 at the Wayback Machine
MoMA veb, New York
Tate Modern veb, London
Centre Pompidou veb, Paris. Arxivləşdirilib 2017-07-31 at the Wayback Machine
Stedelijk Museum veb, Amsterdam Arxivləşdirilib 2017-07-31 at the Wayback Machine
Fundacio Tapies veb, Barcelona
Monsoro qəsri veb, Monsoro.
Art Brut
Xam sənət — Kənar sənət öz-özünə öyrədilmiş və ya sadəlövh sənət ustaları tərəfindən sənətdir. Tipik olaraq, kənar sənətkarlar kimi etiketlənənlərin əsas sənət dünyası və ya sənət qurumları ilə əlaqəsi azdır. Çox hallarda, işləri yalnız ölümlərindən sonra aşkarlanır. Çox vaxt kənar sənət həddindən artıq zehni vəziyyətləri, qeyri-ənənəvi fikirləri və ya inkişaf etdirilmiş fantaziya dünyalarını təsvir edir. Kənar sənət termini sənətşünas Roger Cardinal tərəfindən 1972-ci ildə sənət qəddarlığı üçün İngilis sinonimi (Fransızca: (French: [aʁ bʁyt], "raw art" or "rough art"), Fransız rəssamı Jean Dubuffet tərəfindən sənəti təsvir etmək üçün yaratdığı etiket olaraq işlənmişdir. rəsmi mədəniyyət hüdudlarından kənarda yaradılan; Dubuffet, nümunə olaraq psixiatrik xəstəxana xəstələri və uşaqları istifadə edərək qurulmuş sənət səhnəsinin xaricində olanlar tərəfindən sənətə yönəldildi.
Fransızca bir termin olan "art brut"un mənası "xam sənət" deməkdir. "Art brut" professional olmayan, özlüyündən yaranmış bir sənətdir.
1948-ci ildə Dübüffet, Breton və Tapiye "art brut"u qurdular. Bu sənətin məqsədi; özü özünü yetişdirənlərin, məşhur olmayanların, məhbusların və ruhi xəstələrin məhsullarını ortaya çıxarmaq idi.
Art haus
Art haus kino (ing. Art house) - müstəqil çəkilən (“müstəqil kino”), kommersiya (satış) üçün nəzərdə tutulmayan filmlərdir. “Art haus” məhsulu kütləvi deyil, məhdud auditoriya üçün nəzərdə tutulur.
Adətən bu cür filmlərdə kinematoqrafçılar bədii təsvirin daha ifadəli formalarının axtarışı ilə məşğul olur və kino dilini genişləndirir. Buna görə də həmin filmlər kino sənətini kifayət qədər anlayan, fərdi bilik səviyyəsi buna imkan verən tamaşaçı üçün nəzərdə tutulub. Hələ ilk filmlərdə - Jorj Melyes, D.Qriffit və ya Sergey Eyzenşteynin ekran əsərlərində “kino qaydaları” yenicə təşəkkül tapırdı. Lakin sonrakı dövr avanqardizmin nümayəndələri Luis Bünüelin, Jan Koktonun filmlərində kino əsl yaradıcı sənət növü kimi çıxış etməyə başladı.
Daha sonrakı mərhələdə Fransa kinosunda “Yeni dalğa” cərəyanının nümayəndələri Jan Lük Qodar, Fransua Trüffo, Erik Romer hələ “çılğın” tənqidçi kimi çıxış etdikləri zaman “Kaye dü Sinema” (Les Cahiers du cinema) kinojurnalında “müəllif kinosu” terminini icad etdilər. Onları müəllif imzasının fərdiliyi maraqlandırırdı. Lakin bu termini ünvanladıqları sənətkarlar fərdiliyin fərqinə varmadan filmlər çəkirdilər.
Art terapiya
Art terapiya — Art terapiya və ya sənət terapiyası musiqi, rəsm, hərəkət-rəqs, ədəbiyyat kimi sənət növləriylə həyata keçirilən terapiya növüdür. Art terapiyanın əsas məqsədi fərdin özünü rahat və azad şəkildə ifadə etməsini, içində həbs olunmuş duyğularını üzə çıxarmasını, yaradıcılığını daha da artırıb, estetik yönlərinin ortaya çıxarmasını təmin etməkdir. Diqqətlə baxıldığında təsviri sənət ilə psixoterapiya arasında bir bənzərlik vardır əslində. Hər ikisi də daxilə atılmış hisslərin, yaşantıların və ya gerçək dünyadakı xəyal qırıqlıqlarının, qorxuların, insanlararası münasibətlərin kəşf edilərək ortaya çıxarılması və yenidən şəkilləndirilməsi prosesidir. Art terapiya sözün bitdiyi, yetərsiz qaldığı yerdə başlayır, insanları fərqli yöndən dəyişdirir, öz imkanlarının fərqinə vardırıb, sağaldır.
İlk dəfə 1950-ci illərdə ortaya çıxan bu üsul son zamanlar dünyada getdikcə yayılmaqdadır. Təsviri sənətin bir terapiya kimi ortaya çıxmasının hekayəsi olduqca maraqlıdır. Amerikalı psixoloqlar çox qədim zamanlarda insanların mağaralarda daşlar, qayalar üzərində çəkdikləri rəsmləri analiz etmişlər. Psixoloqların diqqətini çəkən şey hələ sözün bir ünsiyyət vasitəsi kimi istifadə olunmadığı vaxtlarda, bu insanların müxtəlif qətliamları, köçləri, günlük hadisələri rəssamlıq yolu ilə ifadə etmələri olmuşdur. Baharın gəlişini niyə bayram etdikləri, niyə daima rituallar həyata keçidikləri, niyə hər bir ayinə xas müxtəlif rəqslərin olduğu da onların geniş müzakirə və tədqiqat hədəfinə çevrilmişdir.
Op-art
Op-art (ing. op art: ing. optical art; optik sənət) — təsviri sənətdə neoavanqard cərəyan, abstrakt sənətin son modifikasiyalarından biri.
Əsasını Fransada yaşayan macar rəssamı Vazareli Vaşarxey qoymuşdur. Op-art sahəsində ilk təcrübələr 1940-50-ci illərə aiddir. Cərəyan kimi 1960-cı illərdən yayılmışdır. Op-art əsərlərinin əsasını cizgi, məkan və rəng münasibətlərinin tədricən dəyişməsindən, sadə həndəsi fiqurların dəfələrlər təkrarından əmələ gələn və optik illüziya yaradan ritmik kombinasiya təşkil edir.
Op-art vasitəsilə yaradılan optik və dekorativ effektlər sənaye qrafikası, plakat, dekorataiv-tətbiqi sənət və tərtibat sənətində (poliqrafiya, reklam, toxuculuq, vitrin və iteryerlərin tərtibatı) tətbiq olunur.
ASE, VII cild, Bakı, 1983. səh.
Pixel Art
Piksel Sənət (ing. Pixel Art) — şəkillərin piksel səviyyəsində düzəldildiyi proqram təminatı ilə yaradılan rəqəmsal sənət formasıdır. Bu cür qrafiklər, qrafik kalkulyatorlar kimi digər məhdud sistemlər ilə yanaşı, 8-bit və 16-bit kompüter və oyun konsollarından gəlir. Piksel şəkillərində istifadə olunan rənglər əsasən məhduddur. Bəzən sadəcə 2 rəngdəndə istifadə olunur.
Bunu bir hobbi olaraq edən icmalar spriting adlanır. Bu müddət kompüter qrafikində istifadə olunan sprite terminindən gəlir.
Müasir piksel sənəti, 20. Əsrin əvvəllərində Nyu-Yorkun elektron reklam lövhələrində 1937-ci ildə mövcud olan lampalı sadə monoxromatik displeylərində peyda oldu. Hal-hazırda piksel art klassik videooyunlarda, xüsusilə klassik Space Invaders (1978), Pac-Man (1980) və Nintendo Entertainment System (1983) tipli 8-bit konsollarında iştirak edir.
Pop-art
Pop-art və ya pop sənəti (ing. pop art, popular art sözünün qısaldılmış forması — populyar və ya təbii incəsənət) — 1950–1960-cı illərdə Qərbi Avropa və ABŞ-də abstrakt ekspressionizmə əks reaksiya kimi meydana gəlmiş təsviri incəsənət istiqaməti, partlayış, şok effekti əmələ gətirən incəsənət.
"Pop-art" terminini ilk dəfə 1966-cı ildə ingilis kritiki Lourens Elleoueya işlətmişdir. Pop-art incəsənətdə bədii cərəyan kimi 1950-ci illərin 2-ci yarısından ABŞ və Qərbi Avropa ölkələrində meydana gəlmişdir. Cərəyanın əsasını ABŞ-də Robert Rauşenberq, Roy Lixtenşteyn, Casper Cons, Ceys Rozenkvist, Klas Oldenburq, Cim Dayn, Endi Uorhol, Böyük Britaniyada Piter Bleyk, Riçard Hamilton və b. qoymuşdur.
Pop-art nümayəndələrinin "əsərlərində" bədii obrazlar real həyatdan götürülmüş əşyalar yığımı ilə əvəz olunur, beləliklə də natura, əşya "əsərin" əsas (bəzən də yeganə) komponenti kimi nümayiş etdirilir. Pop-art nümayəndələri adi məişət əşyalarını, kitab və jurnallardan kəsilmiş şəkilləri, plastik materiallardan düzəldilmiş ərzaq məmulatını kompozisiyaya daxil edir, bəzən rəngli şəkillər üzərinə metal, ağac, zinət əşyakarı qeyri-məntiqi şəkildə yapışdırmaqla kompozisiya yaradırlar.
Pop-art — populyar, ötəri, hazırcavab, tez unudulan, seksual və gəncdir. — Riçard Hamilon.
Pop art
Pop-art və ya pop sənəti (ing. pop art, popular art sözünün qısaldılmış forması — populyar və ya təbii incəsənət) — 1950–1960-cı illərdə Qərbi Avropa və ABŞ-də abstrakt ekspressionizmə əks reaksiya kimi meydana gəlmiş təsviri incəsənət istiqaməti, partlayış, şok effekti əmələ gətirən incəsənət.
"Pop-art" terminini ilk dəfə 1966-cı ildə ingilis kritiki Lourens Elleoueya işlətmişdir. Pop-art incəsənətdə bədii cərəyan kimi 1950-ci illərin 2-ci yarısından ABŞ və Qərbi Avropa ölkələrində meydana gəlmişdir. Cərəyanın əsasını ABŞ-də Robert Rauşenberq, Roy Lixtenşteyn, Casper Cons, Ceys Rozenkvist, Klas Oldenburq, Cim Dayn, Endi Uorhol, Böyük Britaniyada Piter Bleyk, Riçard Hamilton və b. qoymuşdur.
Pop-art nümayəndələrinin "əsərlərində" bədii obrazlar real həyatdan götürülmüş əşyalar yığımı ilə əvəz olunur, beləliklə də natura, əşya "əsərin" əsas (bəzən də yeganə) komponenti kimi nümayiş etdirilir. Pop-art nümayəndələri adi məişət əşyalarını, kitab və jurnallardan kəsilmiş şəkilləri, plastik materiallardan düzəldilmiş ərzaq məmulatını kompozisiyaya daxil edir, bəzən rəngli şəkillər üzərinə metal, ağac, zinət əşyakarı qeyri-məntiqi şəkildə yapışdırmaqla kompozisiya yaradırlar.
Pop-art — populyar, ötəri, hazırcavab, tez unudulan, seksual və gəncdir. — Riçard Hamilon.
Sos-art
Sos-art (rus. соц-арт) və ya sovet pop-artı — konseptualizmdə sənət növü.
Sos-art SSRİ-də meydana gəlmişdir. Yaradıcıları Vitali Komar və Aleksandr Melamid hesab edilir. Sos-art sosialist realizminə və sovet estetikasına xas obraz, janr və klişeləri istifadə etməklə, onları tamam fərqli tərzdə istifadəçiyə çatdırmağı qarşısına məqsəd qoyur. SSRİ-də 1970-ci illərin sonunda alternativ incəsənətin əsasında dövlət idealogiyasının əksinə çıxan istiqamətlərdən biri idi. Sos-art sanki sovet incəsənətinin parodiyası kimi özünə yer tutmuşdu. Sosrealizmin təbliğ etdiyi şəxləri sos-artçılar ironik şəkildə və ironik adla adlandıraraq təqdim edirdilər. Sos-artı Avropanın pop-artı ilə əlaqələndirmək olar. Yəni sos-artın əmələ gəlməsində sürrealizm və pop-art anlayışları böyük rol oynayırdı.
Video-art
Video-art — Video sənayesinin mümkünlüyü haqqında bədii konsepsiyanın ifadəsi
üçün istifadə edilən media sənətində
istiqamət.
Videoart (əyləncəli televiziya kanallarında musiqi klipləri, qoşqular, televiziya reklamları və ya ekran qoruyucularından fərqli olaraq) yalnız kommersiya məhsulu deyil, əksinə, incəsənət məkanında (muzeylərdə, qalereyalarda, festivalda və s) tamaşaçı üçün nəzərdə tutulmuşdur. Video mədəniyyətinin
xüsusiyyətləri şok edici bir video seriyası, həddindən artıq redaktə, Konseptualizm və xüsusi effektlər kimi video sənəti üçün prioritetli deyil və digər vasitələrlə birlikdə yalnız bir bədii məqsədə nail olmaq vasitəsi kimi xidmət edə bilər.
Amerikada kommersiya kino və televiziyanın yüksəlməsi, sənətçilərin ənənəvi rəsm və heykəltəraşlıq sərhədləri xaricində araşdırma arzusu ilə birləşərək, Marsel Düşan dövründən bəri unutqanlıq içində yaşanan janrını canlandırdı. Icəsənətə dematerializə ehtiyac duyduqlarına inanan sənətçilər, əsas ağacın kinematik təcrübəsinin parodiyası kimi hərəkətli qara və ağ təsvirə döndülər.
Bir çox hallarda müasir sənət üçün bir dönüş nöqtəsi olan "Documenta-5" sərgisi (1972) onun ekspozisiyasına 16 mm film və video üzrə filmlərə həsr olunmuş bölməni daxil etməkdən
birincisi olmuşdur. O dövrün ən çox bədii filmlərinin yaradıcılarının əsas strategiyası film və ya videoları özünə baxmaq, özünü əks etdirmək, hərəkət edən imicə özünü göstərmək idi. Yalnız bu şəkildə bütün ifadə vasitələrində ən şəffaflığın gücünü qiymətləndirə bilərsiniz. Məsələn, "De La" əsərindəki Kanadalı
sənətçi Maykl Snou, kameranı fırlanan bir sap ilə quruluşa yerləşdirdi. Kamera çəkilişin hərəkət sürətini dəyişdirərək, fasiləsiz çəkə bilər.
Art-rok
Art-rok (ing. Art Rock) — 1960-cı illərdə Böyük Britaniyada yaranmış rok musiqi janrıdır. Art Rok roka avanqard yanaşmanı əks etdirən, modernist, eksperimental və qeyri-ənənəvi elementlərdən istifadə edən rok musiqisinin alt janrıdır. Bu janr rok musiqisini incəsənətlə əlaqələndirməyə çalışaraq musiqiyə daha eksperimental və konseptual baxış sərgiləyir. Klassik musiqi, avanqard musiqi, folk musiqi, psixodelik rok, caz kimi musiqi janrlarından təsirlənir. Art-rok janrında musiqi rəqs etməkdən daha çox dinləmək və düşünmək niyəti ilə bəstələnir. Janrın populyarlığı, əsasən, Britaniyalı sənətçilər vasitəsilə 1970-ci illərin əvvəllərində idi. Musiqi və bu musiqi ilə uyğunlaşmış tamaşalar öz teatral xarakteri və lirik mürəkkəbliyi ilə bədii təmayüllü gəncləri və incəsənət sevərləri cəlb edə bilirdi. Art rok 1966–1967-ci illərdə başlayan və 1970-ci illərin ortalarında pank rokun yaranması ilə bitən müəyyən rok musiqi dövrü ilə əlaqələndirilir. Daha sonralar isə art-rok 1970–90-cı illərdə populyar olan musiqi janrları ilə birləşərək təkamülünü və varlığını davam etdirir.
Art rok
Art-rok (ing. Art Rock) — 1960-cı illərdə Böyük Britaniyada yaranmış rok musiqi janrıdır. Art Rok roka avanqard yanaşmanı əks etdirən, modernist, eksperimental və qeyri-ənənəvi elementlərdən istifadə edən rok musiqisinin alt janrıdır. Bu janr rok musiqisini incəsənətlə əlaqələndirməyə çalışaraq musiqiyə daha eksperimental və konseptual baxış sərgiləyir. Klassik musiqi, avanqard musiqi, folk musiqi, psixodelik rok, caz kimi musiqi janrlarından təsirlənir. Art-rok janrında musiqi rəqs etməkdən daha çox dinləmək və düşünmək niyəti ilə bəstələnir. Janrın populyarlığı, əsasən, Britaniyalı sənətçilər vasitəsilə 1970-ci illərin əvvəllərində idi. Musiqi və bu musiqi ilə uyğunlaşmış tamaşalar öz teatral xarakteri və lirik mürəkkəbliyi ilə bədii təmayüllü gəncləri və incəsənət sevərləri cəlb edə bilirdi. Art rok 1966–1967-ci illərdə başlayan və 1970-ci illərin ortalarında pank rokun yaranması ilə bitən müəyyən rok musiqi dövrü ilə əlaqələndirilir. Daha sonralar isə art-rok 1970–90-cı illərdə populyar olan musiqi janrları ilə birləşərək təkamülünü və varlığını davam etdirir.
Art-pop
Pop art — art pop pop musiqisinin geniş şəkildə müəyyən edilmiş janrıdır və bir çox qeyri-musiqili incəsənət fəaliyyətini əhatə edir: pop sənəti, kino, avanqard ədəbiyyat, təsviri incəsənət, incəsənət məktəbi araşdırmaları və moda. Bu kontekstdə sənətçilər yüksək və aşağı mədəniyyət arasında çökmüş sərhədi vurğulayır və bunu edərkən rok musiqisi və ya ənənəvi pop dinləyicilərinin normalarından uzaqlaşmağa çalışırlar. Ustalıq, üslub və ya ironiya anlayışları ümumiyyətlə janrla əlaqəli rəssamların diqqət mərkəzindədir.
Art pop şəxsi ifadə üzərində işarələrin manipulyasiyasını vurğulayır. Romantik musiqi və avtonom art-rok (və ya mütərəqqi rok) ənənəsindən fərqli olaraq, o, gündəlik və birdəfəlik həyatın estetikasından ilhamlanır. Sosiomusiqişünas Simon Frith sənətin pop musiqiyə uyğunluğunu rok musiqidən fərqləndirir, pop musiqisindəki sənətin üslub, jest və tarixi dövrlərin/üslubların ironik istifadəsi kimi daha spesifik narahatlıqları vurğulayır . Frith bildirir ki, postmodernizmin yüksək/aşağı mədəniyyətin sərhədlərini məhv etmək prinsipi, art-pop sənətçiləri sosioloji şərh və tarixi dəqiqlik anlayışlarını bulandıraraq sənətkarlıq anlayışını şübhə altına alır və vurğulayırlar. Üslubun ən diqqət mərkəzində olan məqamları istehsal və sənətkarlıqdır. Mahiyyətlə yanaşı, terminlərin, təsvirlərin, proseslərin və təsirlərin ixtiraları ilə məşğul olmaqdır. Mədəniyyət nəzəriyyəçisi Mark Fisher yazırdı ki, art-popun inkişafı pop, incəsənət və modanın üçbucaqlanması ilə inkişaf edib.
Art pank
Art pank (bədii pank) qaraj rokundan əmələ gələn və həmyaşıdı pank rokun alt janrı olmaqla, ondan daha mürəkkəb mahnı quruluşuna sahib musiqi janrıdır. Bu janrda ifa edən qruplar pankın sadə, sərt və azad ruhlu estetikasını qoruyur, lakin pab rokunun pərəstişkarları olan qəzəbli, işçi sinifindən başqa tamaşaçılara da çata bilib.
== Yaranma Tarixi ==
1970-ci illərin rok musiqisində “incəsənət və bədii” sözlərinin anlamı daha çox ya “aqressiv avanqard” və ya “iddialı proqressiv” mənasında başa düşülürdü. Musiqişünaslar Saymon Frit və Hovard Horne 1970-ci illərin pank qruplarının menecerlərini "art pank hərəkatının ən bəlağətli nəzəriyyəçiləri" kimi təsvir edirlər, misal üçün Bob Lastın "Fast Product" şirkəti marketinqdə incəsənət nəzəriyyəsini ilk tətbiq edənlərdən biri oldu, və Toni Uilsonun "Factory Records" səsyazma şirkəti "bütün istehsal etdikləri mallara "eyni görünüşlü" Bauhaus prinsipini tətbiq edən" kimi təsvir edilmişdir. "Wire" qrupunun gitaristi Kolin Nyuman 2006-cı ildə art pankı "bütün nəslin seçdiyi dərman" kimi təsvir etdi.