Albizia
Güləbrişin (lat. Albizia) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Alvisia
Eriya (lat. Eria) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin səhləbkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Ambrosia
Ambroziya (lat. Ambrosia) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
== Növləri ==
Ambrosia acanthicarpa
Ambrosia ambrosioides
Ambrosia ambrosioides septentrionale
Ambrosia artemisiifolia
Ambrosia aspera
Ambrosia bidentata
Ambrosia canescens
Ambrosia carduacea
Ambrosia chamissonis
Ambrosia cheirnathifolia
Ambrosia chenopodiifolia
Ambrosia confertiflora
Ambrosia cordifolia
Ambrosia coronopifolia
Ambrosia crithmifolia
Ambrosia deltoidea
Ambrosia dumosa
Ambrosia grayi
Ambrosia helenae
Ambrosia hispida
Ambrosia ilicfolia
Ambrosia intergradiens
Ambrosia johnstoniorum
Ambrosia linearis
Ambrosia maritima
Ambrosia palustris
Ambrosia pannosa
Ambrosia parvifolia
Ambrosia peruviana
Ambrosia psilostachya
Ambrosia pumila
Ambrosia sandersonii
Ambrosia scabra
Ambrosia scabra var. robusta
Ambrosia scabra var.
Balbisia
Tridax (lat. Tridax) — astraçiçəklilər sırasının mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid biki cinsi.
Gambusia
Hambuziya (lat. Gambusia) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin şüaüzgəclilər sinfinin çəkidişkimilər dəstəsinin poeciliidae fəsiləsinə aid heyvan cinsi. Kiçik ölçülərə malik olan Şimali, Mərkəzi və Cənubi Amerika ərazilırinddə təbii şəkildə yayılmışdır. Növlərinin böyük qismi şirin sularda yaşayır. Bəziləri isə azduzlu və ya şor sularda yayılmışdır.
Bu balıqlar Malyariya ağcaqanadının və digər infeksion xəstəliklərin sürfə və puplarını məhv etdiyindən bir sira regionlarda (Avropa, Avstraliya, Çin, Yaponiya, Havay adaları və Filippin adaları, Mərkəzi Asiya, Cənubi Qafqaz) iqlimləşdirilmişdir.
Cinsə daxil olan bəzi növlər akvarium çəraitində belə saxlanıla bilir. İstisevər balıqlar olsalarda temperaturun 5 °C qədər enən ərazilərində belə yaşaya bilirlər. Onların hətta 0 °C temperaturu olan sularda yaşaması belə qeydə alınmışdır.
Akvarium çəraitində digər balıqlarla birgə saxlanılması məsləhət görülmür.
Amesia
Mürgəkotu (lat. Epipactis) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin səhləbkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Bulbophyllum ambrosia subsp. ambrosia
Bulbophyllum ambrosia (lat. Bulbophyllum ambrosia) — səhləbkimilər fəsiləsinin bulbofillium cinsinə aid bitki növü.
== Arealı ==
Bulbophyllum ambrosia növü Nepaldan Çinə qədər həmçinin Hind-Çin ərazidə yayılmışdır.
== Sinonim ==
Bulbophyllum ambrosia subsp. ambrosia
Bulbophyllum amygdalinum Aver.
Bulbophyllum watsonianum Rchb.f.
Crataegus ambigua subsp. ambigua
Yalançı yemişan (lat. Crataegus ambigua) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin yemişan cinsinə aid bitki növü.
== Təbii yayılması ==
İran, Türkiyə və Gürcüstanda yayılıb.
== Botaniki təsviri ==
Hündürlüyü 10-12 m, gövdəsinin diametri 20 sm, yarpağı tökülən ağacdır. Oduncağı ağır, bərk, cod və möhkəmdir. Budaqları bozdur, cavan budaqları çılpaq olub, tünd qırmızıdır, üzərində 1, 5 sm uzunluğunda tikanlar yerləşir. Yarpaqları parlaq, açıq yaşıl rəngdədir, cavan yarpaqları azca tüklü, yaşlı yarpaqları isə çılpaqdır. Çiçəkləyən budaqların alt yarpaqları pazşəkilli, qısa saplaqlı, üç bölümlü, kənarları dişli, yuxarı hissəsi enli yumurtavari, uzunluğu 5-8 sm-dir. Çiçəkləməyən budaqların yarpaqları daha iri, əsas hissəsindən geniş pazşəkilli olub, 5-7 bölümlüdür. Çiçək qrupu 7-13 mm uzunluğunda, çiçək sapalğının üzərində yerləşir, çılpaqdır, diametri 8 sm-dir.
Achillea ambigua
Adi boymadərən (lat. Achillea millefolium) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin boymadərən cinsinə aid bitki növü.
== Botaniki xarakteristikası ==
Çoxillik, ot bitkisi olub, gövdəsinin hündürlüyü 20-50 sm, düzqalxan, budaqlanan, dəyirmi, nazikşırımlı, yuxarı budaqcığındakı yarpaqları qısalmışdır. Yarpaqları növbəli, xətti-neştərvari, ikiqat lələkşəkilli yarılmış, iki-üçqat kəsilmiş seqmentli və demək olar ki, kürəkşəkilli, sonluğu xətti formalıdır. Kökümsov yarpaqları saplaqlı uzunluğu 35-50 sm-dir. Kökləri nazik, sürünəndir. Çiçəkqrupu kiçik, çoxsaylı olub, gövdənin zirvəsində mürəkkəb çiçəkqrupunda formalaşan, kənarları ağ dilşəkilli (bəzən çəhrayı) daxili çapıqlı olmaqla, sarı rənglidir. Qalxanşəkilli çiçəklərinin uzunluğu 4 sm-ə (çiçək səbətciyinin əsası) bərabərdir. Hər bir səbətcik kənar dişicikli, (əsasən sayı 5 olan), orta boruşəkilli, ikicinsli (3-30 qədər sayı olan), 5 erkəkcikli və aşağı yumurtalıqlı çiçəklərdən ibarətdir. Çiçəyin əsası qabarıq olmaqla, çiçək yatağı bölünmüşdür.
Agrostis ambigua
Agrostis stolonifera (lat. Agrostis stolonifera) — bitkilər aləminin qırtıcçiçəklilər dəstəsinin qırtıckimilər fəsiləsinin agrostis cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
× Agropogon robinsonii (Druce) Melderis & D.C.McClint.
Agrostis adscendens Lange
Agrostis alba var. albida (Trin.) Griseb.
Agrostis alba f. amethystina Podp.
Agrostis alba var. armena Schischk.
Agrostis alba var.
Albizia adianthifolia
Albizia adianthifolia (lat. Albizia adianthifolia) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin güləbrişin cinsinə aid bitki növü.
Albizia austrobrasilica
Albizia edwallii (lat. Albizia edwallii) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin güləbrişin cinsinə aid bitki növü.
Albizia berteriana
Albizia berteriana (lat. Albizia berteriana) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin güləbrişin cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Acacia berteriana DC.
Acacia littoralis A. Rich.
Albizia berteriana (DC.) M.Gómez
Albizzia berteriana (DC.) M.Gómez (orth.var.)
Cathormion berteriana (DC.) Burkart
Feuilleea berteriana (DC.) Kuntze
Inga fragrans Macfad.
Pithecellobium berterianum (DC.) Benth.
Pithecellobium fragrans (Macfad.) Benth.
Pithecolobium berterianum (DC.) Benth.
Albizia buntingii
Albizia buntingii (lat. Albizia buntingii) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin güləbrişin cinsinə aid bitki növü.
Albizia burkartiana
Albizia burkartiana (lat. Albizia burkartiana) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin güləbrişin cinsinə aid bitki növü.
Albizia carrii
Albizia carrii (lat. Albizia carrii) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin güləbrişin cinsinə aid bitki növü.
Albizia edwallii
Albizia edwallii (lat. Albizia edwallii) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin güləbrişin cinsinə aid bitki növü.
Albizia ferruginea
Albizia ferruginea (lat. Albizia ferruginea) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin güləbrişin cinsinə aid bitki növü.
Albizia glabripetala
Albizia glabripetala (lat. Albizia glabripetala) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin güləbrişin cinsinə aid bitki növü.
Albizia guillainii
Albizia guillainii (lat. Albizia guillainii) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin güləbrişin cinsinə aid bitki növü.
Albizia inundata
Albizia inundata (lat. Albizia inundata) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin güləbrişin cinsinə aid bitki növü.
Albizia julibrissin
Lənkəran güləbrişini (lat. Albizia julibrissin) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin güləbrişin cinsinə aid bitki növü.
== Təbii yayılması ==
Bu növə Cənubi Qafqaz, Krım, Ukrayna, Orta Asiya, İtaliya, İran, Türkiyə, Fransa, Koreya, Şimali Amerikada təsadüf edilir. Növə bəzən Güləbrişin və ya Lənkəran akasiyası da deyilir.
== Botaniki təsviri ==
Zoğları yaşıl rəngli, hamar qabıqlıdır. Geniş çətirli, hündürlüyü 18–20 m-ə, diametri 30–40 sm-ə çatan ortaboylu ağacdır. Gövdəsinin qabığı boz rəngli, uzununa çatlıdır. Yarpaqlar növbəli düzülmüş, ikiqat, cütlələkvari, uzunluğu 18–25 sm-dir. Çiçəkləri xırda, 5 şüalı, başcıqvari çiçək qrupu əmələ gətirir. Çiçək qrupları iri, mürəkkəb süpürgələrdə birləşir.
Albizia latifolia
Albizia lebbeck (lat. Albizia lebbeck) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin güləbrişin cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Acacia lebbeck (L.) Willd.
Acacia macrophylla Bunge
Acacia speciosa (Jacq.) Willd.
Albizia latifolia B. Boivin
Feuilleea lebbeck (L.) Kuntze
Inga borbonica Hassk.
Inga leucoxylon Hassk.
Mimosa lebbeck L.
Mimosa lebbek L. (orth.var.)
Mimosa sirissa Roxb.
Mimosa speciosa Jacq.
Pithecellobium splitgerberianum Miq.
Albizia lebbeck
Albizia lebbeck (lat. Albizia lebbeck) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin güləbrişin cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Acacia lebbeck (L.) Willd.
Acacia macrophylla Bunge
Acacia speciosa (Jacq.) Willd.
Albizia latifolia B. Boivin
Feuilleea lebbeck (L.) Kuntze
Inga borbonica Hassk.
Inga leucoxylon Hassk.
Mimosa lebbeck L.
Mimosa lebbek L. (orth.var.)
Mimosa sirissa Roxb.
Mimosa speciosa Jacq.
Pithecellobium splitgerberianum Miq.