Поиск по словарям.

Результаты поиска

OBASTAN VİKİ
Naqay
Naqay adası (ing. Nagai) — ABŞ-nin Alyaska ştatı ərazisində yerləşən ada. Alyaska yarımadasıının cənub-qərb ucunda yerləşən Şumaqin adalarına daxildir. Alyaska yarımadasının cənubunda, Alyaska körfəzində yerləşir. Adanın uzunluğu 50 km-dir. Sahəsi 310 km²-dir. Məhz burada 1741-ci il avqustun 31-də "Müqəddəs Pyotr" (İkinci Kamçatka Ekspedisiyası) komandasının dənizçisi Nikita Şumaqin sinqa xəstəliyindən ölür və adalara onun adı verilir. İlk dəfə 1836-cı ildə rus admiralı Fyodor Litke tərəfindən xəritəyə salınmışdır. Donald J. Orth. Dictionary of Alaska Place Names.
Nağan
Nağan— İranın Çahar-Mahal və Bəxtiyari ostanının Kiyar şəhristanının Nağan bəxşində şəhər və bu bəxşin mərkəzi. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 4,928 nəfər və 1,210 ailədən ibarət idi. Əhalisinin əksəriyyəti bəxtiyarilərdən ibarətdir, bəxtiyari dilində danışırlar və şiə müsəlmandırlar.
Nigah
Nikah, kəbin, izdivac — evlənmənin qanuni şəklə salınması. Azərbaycan Respublikasında nikah kişi ilə qadının ailə qurmaq məqsədilə müvafiq icra hakimiyyəti orqanında qeydiyyata alınan könüllü ittifaqıdır. Ailə dövlətin himayəsindədir. Azərbaycanda ailə-nikah hüquqları ailə və nikah haqqında Azərbaycan Respublikasının Ailə Məcəlləsində öz əksini tapmışdır; bu məcəllə Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasında qoyulmuş qaydalara əsasən nikahı tənzimləyir. Azərbaycanın Əsas Qanununun 34-cü maddəsinə uyğun olaraq "nikah qarşılıqlı razılıq əsasında bağlanır", "nikah dövlətin himayəsi altındadır", "ər və arvadın hüquqları bərabərdir". Azərbaycan Respublikasında nikah və ailə münasibətlərinin hüquqi baxımdan tənzimlənməsi dövlət tərəfindən həyata keçirilir və yalnız müvafiq icra hakimiyyəti orqanında bağlanmış nikah tanınır. Azərbaycan Respublikasında nikah bağlamaq üçün aşağı yaş həddi kişilər və qadınlar üçün 18 yaş müəyyən olunur. Ər-arvadın soyad seçmək hüququ - Ər-arvad öz arzuları ilə onlardan birinin soyadını özləri üçün ümumi soyad seçə , yaxud onlardan hər biri nikahdan əvvəlki soyadını saxlaya və ya öz ərinin (arvadının) soyadını öz soyadı ilə birləşdirə bilər Mütə — İslamın bəzi məzhəblərində evlənməsi qadağan olmayan qadın və kişi arasında bağlanmış müvəqqəti nikah. Böyük Britaniyada 1836-cı ildən 2012-ci ilədək axşam saat 6-dan səhər saat 8-dək nikah bağlamaq qadağan edilmişdir.
Şaqah
Şahyeri (əvvəlki adı: Şaqax) — Azərbaycan Respublikasının Xocavənd rayonunun Dərəkənd kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 29 dekabr 1992-ci il tarixli, 428 saylı Qərarı ilə Xocavənd rayonunun Şaqax kəndi Şahyeri kəndi adlandırılmışdır. 2 oktyabr 1992-ci ildən 9 noyabr 2020-ci ilə kimi Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin işğalı altında olmuşdur. Şahyeri kəndi 9 noyabr 2020-ci il tarixində Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğaldan azad edilmişdir. XIX əsrin əvvəllərində Cənubi Azərbaycanın Qarabağ mahalından gəlmiş ermənilərin burada məskunlaşması nəticəsində Şaqax (fars dilində şah yeri) şəklində düşmüşdür. Əslində oykonim şah və yer sözlərinin birləşməsindən yaranıb, yüksək yer dəməkdir. Şahyeri kəndində aşağıdakı daşınmaz tarix və mədəniyyət abidəsi qeydə alınmışdır: Kənddə mədəniyyət müəssisəsi mövcud deyil. Kənddə təhsil müəssisəsi mövcud deyil. Kənddə dini ibadət yeri və ya dini icma qeydə alınmamışdır. Kənddə səhiyyə müəssisəsi mövcud deyil.
Naqa
Naqa (नाग) Hinduizm və Buddizmdən gələn böyük bir ilan kimi təsvir edilən ikinci dərəcəli (kiçik) tanrı üçün Sanskrit və Pali dilindəki adıdır. Bununla birlikdə, sözün istifadəsi çox qeyri-müəyyəndir və bu sözlə birdən çox şey ifadə edilə bilər. "Naqalar" olaraq adlandırılan (insan) qəbilə(sin)dən (normal ilanlara (xüsusilə kral kobrası və hind kobrası) və ya fillərə qədər çox fərqli mənalar daşıyır. Dişi naqaya naqi deyilir. Naqa Mucalinda, Budanın qəyyumu olduğu halda, Balarama Vişnunun naqa şəklində təcəssümünü (reenkarnasiyası) təşkil edir.
Kensuke Naqay
Kensuke Naqay (d. 5 mart 1989) — Yaponiya futbolçusu. == Milli komanda karyerası == Yaponiya milli komandasının heyətində 6 oyun keçirib.
Naqai stadionu
Naqay stadionu (yap. 大阪市 長居陸上競技場) — Osaka (Yaponiya) şəhərində yerləşən stadion 1964-cü ildə inşa edilib və 23 000 tamaşaçı tutumuna malikdir. 1996-cı ildə yenidənqurma işlərindən sonra yerlərin sayı 50 000-ə qədər artırılmışdır. Serezo Osaka futbol klubunun ev arenasıdır. 2002-ci ildə stadion 2002 FİFA Dünya Kubokunun qrup mərhələsinin 2 matçını və bir dörddəbir finalını qəbul edib, 2007-ci ildə stadion təmir edilib və 2007 Yüngül Atletika üzrə Dünya Çempionatının əsas arenasına çevrilib. Naqay stadionu 2002 FİFA Dünya Kubokunun üç matçına ev sahibliyi etdi.
Terumi Naqae
Terumi Naqae — keçmiş Yaponiya qadın futbolçusu. Yaponiya milli komandasının heyətində 1 oyun keçirib.
Yoşikazu Naqay
Yoşikazu Naqay (d. 6 aprel 1952) — keçmiş Yaponiya futbolçusu. Yaponiya milli komandasının heyətində 69 oyun keçirib, 9 qol vurub.
Yuyçiro Naqay
Yuyçiro Naqay (d. 4 fevral 1979) — Yaponiya futbolçusu. Yaponiya milli komandasının heyətində 4 oyun keçirib, 1 qol vurub.
Yuyçzülyü Naqay
Yuyçzülyü Naqay (v. 506) — 492-ci ildə qardaşı oğlundan sonra taxta çıxmış jujan xaqanı. Yerinə oğlu Futu keçmişdi.
Naqay stadionu
Naqay stadionu (yap. 大阪市 長居陸上競技場) — Osaka (Yaponiya) şəhərində yerləşən stadion 1964-cü ildə inşa edilib və 23 000 tamaşaçı tutumuna malikdir. 1996-cı ildə yenidənqurma işlərindən sonra yerlərin sayı 50 000-ə qədər artırılmışdır. Serezo Osaka futbol klubunun ev arenasıdır. 2002-ci ildə stadion 2002 FİFA Dünya Kubokunun qrup mərhələsinin 2 matçını və bir dörddəbir finalını qəbul edib, 2007-ci ildə stadion təmir edilib və 2007 Yüngül Atletika üzrə Dünya Çempionatının əsas arenasına çevrilib. Naqay stadionu 2002 FİFA Dünya Kubokunun üç matçına ev sahibliyi etdi.
Nağaş Ovnatan
Nağaş Ovnatan və ya Nəqqaş Ovnatan (erm. Նաղաշ Հովնաթան; 1661[…], Şurud – 28 oktyabr 1722, Şurud) — erməni şairi, aşıqı, rəssamı, Ovnatan rəssam ailəsinin banisi. O, orta əsr erməni lirikasının ardınca yeni erməni minstrel məktəbinin banisi hesab olunur. Nağaş Ovnatan 1661-ci ildə Naxçıvanda (o vaxt Səfəvilər imperiyasının Çuxursəəd bəylərbəyliyinin tərkibində) Şurud kəndində keşiş ailəsində anadan olmuşdur. O, Aqulisdə yerləşən Müqəddəs Foma monastırında təhsil almışdır. Ömrünün çox hissəsini Tiflis və İrəvanda keçirən Ovnatan son orta əsr sekulyar erməni poeziyasının ən görkəmli nümayəndələrindən biri hesab olunur. Onun yaradıcılığı aşıq yaradıcılığına ən yaxındır. 1710-cu ildə Tiflisə köçmüşdür və burada rəssam olmaqla yanaşı, saray aşığı kimi də fəaliyyət göstərmişdir. Ovnatan yüzdən çox satirik, romantik, içkiyə həsr olunmuş, tərbiyəvi və ya öyüd-nəsihət xarakterli mahnı və qəsidələrin müəllifidir. Nağaş Ovnatan bir rəssam kimi 1712-ci ildə Üçkilsə kafedralının daxili bəzəyini öhdəsinə götürmüş və 1721-ci ildə tamamlanmışdır.
Naqao Ariqa
Naqao Ariqa (有賀 長雄, Ariqa Naqao, 13 noyabr 1860, Osaka prefekturası – 17 iyun 1921) – Yaponiya hüquqşünası və sosioloqu. Hüquq tarixi və beynəlxalq hüquqla maraqlanmışdır. == Həyatı == Naqao Ariqa 1860-cı ildə Yaponiyanın Osaka şəhərində doğulmuşdur. Atası vaka şairi idi və yapon mədəniyyəti üzrə araşdırmalar aparırdı. Naqanonun qardaşı Naqabumi "Mitsui Bank"ın direktoru olmuşdur. Naqao 1879-cu ildə Tokio Universitetinə daxil olmuşdur. Universitet illərində ingilis dilindəki bacarıqlarına görə tanınmış, hətta Edvard Morze 1882-ci ildəki bir çıxışında ondan tərcüməçi kimi istifadə etmişdir. Universitetdə Toyama Masakazu və Ernest Fenollosanın tələbəsi olmuşdur. 1882-ci ildə Tokio Universitetindən məzun olmuşdur. 1886-cı ildə hökumət təqaüdü qazanaraq Berlin Universitetində siyasi fəlsəfə və hüquq təhsili almışdır.
Agah Əfəndi
Agah Əfəndi (1832, Yozqat – 1885, Afina) — Türkiyə yazıçısı,"Gənc Osmanlı" cəmiyyətinin üzvü, Poçt naziri, səfir. O, Türkiyədə poçt naziri kimi ilk poçt pullarını buraxmışdır. Bu gün o, daha çox bir qəzet işçisi kimi xatırlanmaqdadır. Dövrünün mütərəqqi padşahlarından olan Əbdüləzizin hakimiyyəti zamanı Agah Əfəndi Avropaya göndərildi. Avropadan qayıtdıqdan sonra II Əbdülhəmid tərəfindən sürgünə göndərilmiş, istibdad zülmü çəkmişdir. == Həyatı == Poçt pullarının və qəzetlərinin atası sayılan Agah Əfəndi 1832-ci ildə İstanbulda Sarıyerdə anadan olmuşdur. Yozqatlı Çobanoğullarından Ömər Əfəndinin oğludur. Yeddi il tibb institutunda oxuduqdan sonra fransız dilini yaxşı bildiyi üçün təhsilini yarımçıq qoyub "Babiali tərcümə şöbəsində" çalışmışdır. Avropadan vətənə qayıtdıqdan sonra bir çox vəzifələrdə çalışmışdır. O, da II Əbdülhəmidin sürgünündən yan keçə bilməmişdi.
Arundo naga
Qamış və ya Qəmiş (Phragmites australis), sulaq yerlərdə bitən uzun və içiboş bir bitki. == Sinonim == Arundo aggerum Kit. Arundo australis Cav. Arundo barbata Burch. Arundo donax Forssk. [Illegitimate] Arundo egmontiana Roem. & Schult. Arundo filiformis Hassk. [Invalid] Arundo flexuosa Brongn. [Illegitimate] Arundo graeca Link Arundo naga J.Koenig ex Steud.
Agah Sırrı Levent
Agah Sırrı Levent (26 yanvar 1894, Rodos – 28 oktyabr 1978, Ankara) — Türkiyə ədəbiyyatşünası. == Həyatı == Agah Sırrı Levent 1894-cü ildə Rodosda doğuldu. Müəllim kimi İstanbul litseylərində çalışdı. Eminönü Xalqevi başqanı, Aydın milletvekill oldu. Türk ensiklopediyası çalışmalarında iştirak etdi. Türk Dil Qurumunda müəlif və başqan olaraq işlədi. Bir çox dərgidə təhsil, sosioloji kimi mövzularda yazılar yazdı.
Carçı (agah edən)
Carçı - keçmişdə bəzi Şərq ölkələrində, o cümlədən Azərbaycanda, şəhər və böyük kəndlərin müxtəlif məhəllələrində yüksək səslə car çəkərək əhalini mühüm hadisələrdən agah edən, zəruri məsələləri nəzərə çatdıran şəxs. == Haqqında == Səfəvilər dövründə carçı mülki və hərbi vəzifə olmuşdur. Carçılar carçıbaşının rəhbərliyi altında fəaliyyət göstərirdilər. Divanda çalışan carçılar "divan carçıları", hərbi xidmətdə topçubaşının tabeliyində olanlar isə "topxana carçıları" adlanırdı. Divan carçılarına vəzir başçılıq edirdi. Nadir şahın dövründə (1736-1747) orduda xüsusi carçılar dəstəsi var idi. == Mənbə == Milli Azərbaycan Ensiklopediyası. V cild.
Hacı Abbas Agah
Hacı Abbas Hacı Məhərrəm oğlu Hüseynov (1841, Şuşa, Kaspi vilayəti – 1892, Şuşa) — şair, II gildiya tacir. == Həyatı == Hacı Abbas Hacı Məhərrəm oğlu 1841-ci ildə Şuşa şəhərində anadan olmuşdu. İbtidai təhsilini atasından almışdı. Sonra mədrəsə də təhsilini davam etdirmişdi. Ticarətə məşğul olmuş, II gildiya dərəcəsini almışdı. Hacı Abbas Şuşa ədəbi mühitində tanınmış şairlərdən idi. Agah təxəllüsü ilə ruhsar şeirlər qələmə alırdi. Şəhərdə fəaliyyət göstərən "Məclisi-üns" ədəbi yığnaqı onun evində qərar tuturdu. O, 1892-ci ildə vafat edib. Əli adlı oğlu vardı.
Mahnı
Mahnı — musiqi ilə müşayiət olunan şeir, mətn. == Mahnı necə yarandı? == Azərbaycan musiqisinin, eləcə də digər xalq musiqiləri arasında ən çox işlənən və ən çox sevilən musiqi növü mahnıdır. Yəqin ki, mahnıların yaşı insanın, bəşər övladının yaşı ilə eynidir. Mahnının insanın danışmağa başlamasından əvvəl yaranması şübhə doğurmamalıdır: bu, sözsüz mahnılar, melodiyalar dövrü idi. Dilin, danışığın, sözün yaranmasından sonra isə sözlü mahnı, yəni şeiri müsiqi ilə ifa etməkdən yaranan söz-musiqi vəhdəti yarandı. Bu mahnıların müəllifləri həssas və istedadlı insanlar idilər. Musiqi alətləri meydana çıxdıqdan sonra mahnı üç ölçüyə malik oldu – səs, söz və çalğı (müşayiət). Bu dövrdə mahnı müəllifləri ya müğənnilər, ya çalğıçılar, ya da bu məclislərin istedadlı, musiqi duyumlu iştirakçıları arasından çıxırdı. Mahnılar ifa oluna-oluna cilalanır, yadda qalır, sevilir, nəsildən nəsilə yol gedirdi.
Formidable (mahnı)
Formidable Belçikalı müğənni Stromaenin mahnısı. Mahnı 2013 ildə iyunun 4 yayımlanmışdır və Racine Carrée albomunun sayca ikinci mahnısı sayılır. Fransa musiqi çartlarında birinci yerə çıxmışdır. Bu mahnı Stromaenin 2009-cu ildə yayımlanan "Alors on dance" mahnısından snora ən uğurlu mahnısıdır. == Mahnı videosu == 21 may 2013-cü ildə YouTube'da Stromaenin içkili halda olan həvəskar videosu yayımlandı. Video Brüsseldə "Louise/Louiza" metro stansiyasında çəkilmişdir. Videoda həmçinin insanlar Stromae və onunla birlikdə üç polisin şəklini də çəkir.
GoldenEye (mahnı)
GoldenEye – James Bond seriyasından olan və 1995-ci ildə çəkilmiş GoldenEye filmində sonudtrack kimi istifadə edilmiş mahnı. Mahnı tanınmış pop musiqi ifaçısı Tina Törner tərəfindən ifa edilmiş və böyük uğur qazanmışdır. Mahnının müəllifləri Bono və U2 qrupunun üzvlərindən olan The Edge mahnını xüsusi olaraq Tina Törnerin ifası üçün yazmışlar. Mahnının aranjimanını isə tanınmış ingilis musiqiçisi və produsseri Nellee Hooper öz öhdəsinə götürmüşdür. GoldenEye Tina Törnerin yaradıcılığında ən uğurlu mahnılardan biri olmuş, həm Avropada, həm də ABŞ – da çox böyük sevgi qazanmışdır. Mahnı UK Singles Chartda onuncu yerə qədər yüksələ bilmiş, bir çox Avropa ölkələrində isə il beşliyə daxil olmağı bacarmışdır. İlk öncə GoldenEye (Original Motion Picture Soundtrack) albomunda satışa çıxarılan mhnı daha sonra Tina Törnerin 1996 – cı ildə çıxardığı Wildest Dreams albomuna da daxil edilmişdir.
Gəlmədin (mahnı)
Gəlmədin — Dəyirman qrupu ilə Röyanın ifa etdiyi mahnı. == Haqqında == Mahnı Dəyirman qrupunun sayca beşinci musiqi albomu olan Atmosferə daxildir. Eyni ildə rejissor Ülviyyə Könül tərəfindən klipi çəkilmişdir. == Gəlmədin (2018) == 2018-ci ildə keçmiş Dəyirman qrupunun üzvü ABD Malik Röya ilə mahnının fərqli versiyasını duet şəklində oxumuşdur. Musiqi nömrəsi ABD Malikin Çata bilim albomunda da yer almışdır.
Ignite (mahnı)
Ignite (IGNITE kimi göstərililir) — Yaponiya müğənnisi Eyr Aoy tərəfindən ifa olunmuş sinql. Bu sinql müğənninin 7-ci sinqlıdır. 20 avqust 2014-cü ildə yayımlanmışdır. Sinql Japan Hot 100 hit paradında 1-ci yerə, həftəlik Oricon hit paradında isə 9-cu yerə çatmışdır. Sinql "Sword Art Online" anime serialının ikinci mövsümünün ilk açılış mahnısı kimi (I-XIV seriyalar) istifadə olunmuşdur. == Trek siyahısı == == Hit paradlarda == == Qəbul == 2016-cı ilin iyulunda Charapedia istifadəçiləri tərəfindən bu mahnı qadın müğənni tərəfindən ifa olunan ən yaxşı 11-ci (143 səs) anime mahnısı seçilmişdir.
Innocence (mahnı)
Innocence (azərb. Günahsızlıq‎) – Yaponiya müğənnisi Eyr Aoy tərəfindən ifa olunmuş sinql. 21 noyabr 2012-ci ildə buraxılmışdır və müğənninin 5-ci sinqlıdır. Üç formatda buraxılmışdır. Mahnı "Sword Art Online" anime serialının 15-25-ci seriyalarının açılış mahnısı olmuşdur.
Munis Agahi
Munis Xarəzmi (1778–1829) — Özbəkistan şairi. Munis Xarəzmi (1778–1829) yüksək təhsil almış, böyük klassiklərin əsərlərini öyrənmişdir. O ziyalı ailədəanadan olmuşdur. Munis klassik şeir vəzni olan əruz vəznində gözəl əsərlər yazmışdr. Qəzəlləri, qəsidələri, tərkibbəndləri, qitələri ilə şeirin müxtəlif formalarda cığatay ədəbiyyatının gözəl poetik nümunələrini yaradan şair ədəbi dil zənginliyi ilə də fərqlənirdi. Onun yaradıcılığı "Həmsöhbət sevgililər" divanında toplanmışdır. Divana "Bilik haqqında traktat" və "Xoşbəxtlik bağı" adlı tarixi əsərləri də əlavə olunmuşdur. Munis Xarəzmi və Məhəmmədrza Agahi (1809–1874) tərəfindən Xivə tarixləri öz poetik ifadəsini tapmışdır. Ənvər Çingizoğlu, Orta əsr qaynaqları oğuz-türkmən tayfaları haqqında, Sumqayıt, SDU-nun nəşriyyatı, 2012, 136,-səh.
Məhəmmədrza Agahi
Məhəmmədrza Agahi (1809[…], Xivə – 1874[…], Xivə) — Özbək yazıçısı, tarixçisi və tərcüməçisi. Məhəmmədrza Agahi 1809-cu ildə Xivədə anadan olmuşdu. Məhəmmədrza Agahi "Riyazüddövlə" ("Xeyrxahlıq bağları"), "Zübdətüttəvarix" ("Tarixin qaymağı"), "Cami ül-vaqiyyəti sultani" ("Sultan hadisələrinin məcmusu"), "Gülşəni-dövlət" ("Səadət gülşəni") и "Şahid ül-iqbal" ("İqbal şahidi") adlı əsərlərin müəllifidir. Munis Agahinin qardaşı oğlu Məhəmmədrza "Agahi tarixi" adlı əsərlə onun faaliyətlərini davam etdirmiş və əsəri bitirmişdir. Munis və Agahi tarixi hadisələri anlatmaqda bir tərəfə yaxınlaşmış olsalar belə, yənə türkmənlərin tarixini öyrənməkdə ən qiymətli əsərlərdən biri olmağı haqq qazanmışdır. Məhəmmədrza Agahi 1874-cü ildə Xivədə vəfat edib. Ənvər Çingizoğlu, Otra əsr qaynaqları oğuz-türkmən tayfaları haqqında, Sumqayıt, SDU-nun nəşriyyatı, 2012, 136,-səh.
Bu qadın (mahnı)
Tənha qadın (mahnı)
Dügah
Dügah – Rast ailəsinə daxil olan muğamlardan biridir. Bu muğam hazırda xanəndə və sazəndələrimiz tərəfindən az ifa olunur. Dügah muğamının Mayə şöbəsinin musiqi materialı Şur dəstgahında "Şur şahnaz"dan sonra ifa olunur. O burada Bayatı–Türk və ya Bayatı–Qacar adlanır. Bir şöbə kimi Dügah hazırda Bayatı–Qacar muğamında "Zəminxarə" ilə "Mavəraənnəhr" arasında yerləşir.
Jaqan
Jaqan (pol. Żagań) — Polşada şəhər. == Tarix == 1202-ci ildə ilk dəfə insanlar bu ərazidə məskunlaşmağa başlamışdır. Nəticədə 1280-ci ildə şəhər qurulmuşdur. == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Şəhərin saytı.
Kağan
Xaqan (q.türk 𐰴𐰍𐰣) — erkən orta əsrlərdə bir çox türkdilli xalqlarda dövlət başçısının titulu. "Xaqan" termininə ilk dəfə çin salnamələrində rast gəlinir. Sonralar Kiyev knyazları da bu titulu qəbul etdilər. Monqol imperiyası dövründə isə bu titul "imperator" mənasında işlədildi. Monqol imperiyasında kaan şəklində idi. == İstifadəsi == Bu titula ilk dəfə qədim çin mənbələrində rast gəlinir. Onlar III yüzillikdə yaşayan syanbilərin ulu xanını belə adlandırırlar. 402-ci ildə jujanlar hun titulu olan şanyünün əvəzinə xaqanı qəbul etmişdilər. 551-ci ildə avarlar və göytürklər bu titulu jujanlardan aldılar. Göytürk xaqanlığı çökdükdən sonra digər türk xalqları — xəzərlər, uyğurlar, qarluqlar, kiməklər və qırğızlar xaqan titulundan istifadə etdilər.
Laqaş
Laqaş-Mesopotamiyada Qədim dövr şəhərlərindən biri.E.ə. XXV-XXIV əsrlərdə yaranmışdır.Erkən sülalələr dövrünün son mərhələsində (e.ə. XXV-XXIV əsrlər) Laqaş şəhəri yüksəlməyə başlayır. Laqaş dövlətinin banisi Urnanşe idi. Urnanşenin nəvəsi Eannatum (2400-cü il) Laqaşın qüdrətini daha da artırır. Eannatum Şumerin bir sıra şəhərlərini Laqaşa tabe edir. Entemena və Luqalandanın vaxtında ərazi böyüsə də, əhalinin vəziyyəti pisləşir. Ona görə də Luqalandanın hakimiyyəti uzun sürmür . Ali hakimiyyət Uruinimkinanın əlinə keçir. O, əvvəlcə özünü ensi (kahin-hökmdar), sonra luqal (hökmdar) adlandırır.
Maqas
Maqas — Rusiya Federasiyasında yerləşən şəhər, İnquşetiya Respublikasının mərkəzi.