Поиск по словарям.

Teressa adası (ing. Teressa, hind. तेरेस्सा) — Nikobar adaları arxipelaqının mərkəzi hissəsində yerləşən ada. Ada Avstriya herseginyası Mariya Terezanın şərəfinə adlandırılmışdır. Ada 20 km uzunluğa, 5 km enə malikdir. Sahəsi — 101,26 km². Maksimal hündürlüyü 250 metrdir. 2001-ci il siyahıya alınmasına görə adada 2043 nəfər yaşayır.

Teresa Ribera Rodriges (19 may 1969, Madrid) — ispan hüquqşünası, universitet professoru və siyasətçi, Pedro Sançesin hökumətində Ekoloji Keçid və Demoqrafik Çağırış naziri (2020) və baş nazirin üçüncü müavini (2021). O, 2018-ci ildən, Mariano Raxoya qarşı uğurlu etimadsızlıq səsverməsi təşəbbüsünün ardınca baş nazir Pedro Sançesin hakimiyyətə gəlməsindən sonra İspaniyanın Ekoloji Keçid Naziri vəzifəsində çalışıb, 2020-ci ildə baş nazirin dördüncü müavini, 2021-ci ildə isə üçüncü müavini vəzifəsinə təyin edilib. Ribera 2008–2011-ci illər arasında baş nazir Xose Luis Rodriges Sapateronun hökumətində İqlim Dəyişiklikləri üzrə Dövlət Katibi vəzifəsində çalışıb və 2014–2018-ci illər arasında Parisdə yerləşən Davamlı İnkişaf və Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutunun direktoru olub. == Həyatı == Ribera Madrid Komplutense Universitetini hüquqşünaslıq ixtisası üzrə bitirib, daha sonra Konstitusiya Araşdırmaları Mərkəzində konstitusiya hüququ və siyasi elmlər üzrə daha bir dərəcəyə yiyələnib. O, Madrid Muxtar Universitetinin İctimai hüquq və hüquq fəlsəfəsi kafedrasının dosenti olmuşdur və 2012-ci ildən Dövlət Mülki İnzibatçılarının Ali Qurumunda məmurdur. Ribera dövlət idarəçiliyində İspaniyanın İnkişaf Nazirliyində koordinasiya müdiri və Ətraf Mühit Mühafizəsi üçün Köməkçi Katibinin Kabinetində texniki müşavir kimi müxtəlif texniki vəzifələrdə çalışıb. O, 2004–2008-ci illərdə İqlim Dəyişikliyi İdarəsinin baş direktoru olub və 2008–2011-ci illərdə prezident Sapateronun hökuməti dövründə İqlim Dəyişikliyi üzrə dövlət katibi (Kənd Təsərrüfatı və Balıqçılıq, Qida və Ətraf Mühit Nazirliyində) vəzifəsini icra edib. == Fəaliyyəti == Ribera Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Dayanıqlı İnkişaf Həlləri Şəbəkəsinin Qlobal Liderlik Şurası (UNSDSN), Dünya İqtisadi Forumunun qlobal iqlim dəyişikliyi üzrə məsləhət şurası və BMT-nin İqlim Dəyişmələri haqqında Çərçivə Konvensiyasının (UNFCCC) "Dəyişiklik üçün Momentum" tədbir proqramı da daxil olmaqla bir neçə məsləhət şurasının üzvüdür. Ribera 2013-cü ilin sentyabrında Parisdə yerləşən Dayanıqlı İnkişaf və Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutu (IDDRI) ilə əməkdaşlığa başlamış və 2014-cü ilin iyununda onun rəhbərliyini öz üzərinə götürmüşdür. Təşkilat davamlı inkişaf, iqlim dəyişikliyi, biomüxtəlifliyin qorunması, ərzaq təhlükəsizliyi və urbanizasiya prosesinin idarə edilməsi ilə bağlı strateji məsələlərin təhlili ilə məşğuldur.

Beretta — ad və soyad. Beretta (şirkət) — Beretta şirkəti. Beretta 92 — Beretta şirkətinin tapançası. Beretta AR-70 — İtaliyanın "Beretta" şirkəti tərəfindən istehsal olunmuş avtomat.

Başlıqotu (lat. Scutellaria) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Terens — ad. Terens Tao — avstraliya riyaziyyatçısı. Terens Hill — İtalyan aktyor, prodüser, ssenarist və rejissor. Terens Kemp Makkenna — Amerikalı müəllif, filosof.

Tereza — qadın adı. Tereza Ana — katolik rahibə, Nobel Sülh Mükafatı laureatı. Tereza Franssinetti — İtaliyanı təmsil edən su poloçusu. Tereza Pellati — İtaliya aktrisasıdır. Tereza Rassell — ABŞ aktrisası və modeli.

Beretta silah markası — öz adını Bartolomeo Berettanın soyadından götürmüşdür. Bartolomeo Beretta (təxminən 1490 – təq. 1565). maestro di canne (master silah lüləsi ustası) kimi tanınan Lombardiyadan olan italyan sənətkarıdır və o, 1526-cı ildə Beretta silah istehsalı müəssisəsini qurmuşdu. Arquebus Beretta Val Trompiadakı Gardone-də, sonra Venesiya Respublikasında işləmiş və kənddə dəmir ustası olmuşdur. O, təfərrüfatla maraqlanırdı və silah lülələrinin məhsuldar istehsalçısı idi. 1526-cı ildə Venesiya Arsenalı ona 185 arquebus barelinə görə 296 dukat ödədi. Dəmir tökmə və silah biznesi Berettanın oğlu Yakopo və nəvəsi Covannino tərəfindən davam və inkişaf etdirilmişdir və Beretta ailəsi 21-ci əsrdə biznesə nəzarət edir. Britannica Ensiklopediyası Berettanı "dünyanın ən qədim sənaye müəssisələrindən biri" adlandırmışdır.

Beretta 92 (it. Beretta 92, həmçinin Beretta 96 və Beretta 98) — Beretta şirkətinin ən istedadlı mühəndisləri Karlo Beretta, Cuzeppe Mazetti və Vittorio Valle tərəfindən 1972-ci ildə istehsal edilmişdir. Özüdolan 9 mm kalibrli Beretta 92F tapançası 1985-ci ildə müsabiqəyə əsasən ABŞ ordusuna 0.45 kalibrli Kolt M1911i əvəz edərək M9 adıyla istifadəyə verilmişdir. Müqaviləyə əsasən M9 İtaliya (Beretta) və həmçinin ABŞda (Beretta USA Corp., Akkokike, Merilend ştatı) istehsal edilir. 1985-1995ci ilədək ABŞ bütün ordusu üçün 1 020 257 ədəd M9 almışdır (1 tapançanın qiyməti 178,50 ABŞ Dolları). Beretta 92FS (Beretta 92F modelindən tətiyin yanında disk ilə fərqlənir) dünyada ən çox yayılmış və tanınan modellərdən biridir. O bir çox ölkələrin ordusu, polisi, xüsusi orqanları və özünü müdafiə silahı kimi istifadə edilir. Hər il 92 modeli İtaliyada və digər ölkələrdə 100 000 artıq istehsal edilir. == Yaranma tarixi == == Modellər == Beretta 92 Beretta 92S Beretta 92SB Beretta 92F Beretta 92FS Beretta 92DS Beretta 92D Beretta 93R === Üstün cəhətləri === === Çatışmayan cəhətləri === İri qabaritli olması gizdi daşınmaya imkan vermir. İlkin mərhələdə yüngül materiallardan istifadə edilməsi onun dözümlülüyünü azaldırdı.

Monodelphis theresa (lat. Monodelphis theresa) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin opossumkimilər dəstəsinin opossumlar fəsiləsinin kisəli yerqazanlar cinsinə aid heyvan növü.

Neretva çayı (xorv. Una) — Xorvatiya və Bosniya və Herseqovina ərazisindən axan çay. Uzunluğu 225 km, orta su sərfiyyatı 378 m³/s-dir. 225 km məsafənin 203 km Bosniya və Herseqovinada yerdə qalan 22 kilometri isə Xorvatiya ərazisində yerləşir. Mənsəbi Dubrovnik-Neretva yaxınlığında yerləşir. Çay Neretva kanalına axır (Aralıq dənizi). Aralıq dənizi hövzəsinə aiddir. Sahillərində yerləşən iri şəhərlər: Konis (Konjic), Yablanis (Jablanica), Mostar (Mostar), Çaplina (Čapljina) Bosniya və Herseqovina; Metkoviç (Metković) və Ploçe (Ploče) Xorvatiya. İri qolları — sağ: Rakitnisa çayı (Rakitnica), Rama çayı (Rama), Trebijat (Trebižat); sol — Buna çayı (Buna) və Breqava çayı (Bregava). Neretva çayına həmdə Trebişnis çayının qollarından biri tökülür.

Ərətna bəyliyi — Anadolu bəyliyi == Tarixi == Anadolu Səlcuqlu dövlətinin çöküşündən sonra, onun hakimiyyəti altındakı yerlər Elxanlılar dövlətinin əlinə keçmiş və Elxani valiləri tərəfindən idarə edəlməyə başlanmışdı. Bunlardan birisi də Ərətna bəy idi. Cəfər bəy oğlu Ərətna (Türküstan ağzında Ertene), Elxani idarəsindəki bir çox bənzərləri kimi Uyğur türklərindəndi və Elxanlı hökmdarı tərəfindən Anadolunun bütün valiliyinə gətirilmişdi. Ancaq bir müddət sonra Elxani hökmdarı Əbu Səid Bahadır xanın vəfatı ilə başlayan taxt çəkişmələri üzərinə, 1344-cü ildə müstəgilliyini elan edərək Sultan adını almış, Ələddin ünvanıyla öz adına pul çixartmiş və təqribən bütün Orta Anadolu ilə Doğu Anadolunun önəmli bir bölümünə hakim olmuştur. Dövlətin paytaxti başlangıcda Sivas ikən, daha sonra Kayseri olmuş və dövlət yıxılıncaya qədər də belə davam etmişdir. Sultan Ərətna bəy Uyğur və Ərətnalılar dövləti üzərinə ən ciddi və aydınladıcı çalışmalar yapanlardan biri olan Prof. Dr. Kamal Gödenin də incəliklə vurgulayaraq araşdırmaçıların diqqətinə çatdırdığı kimi: "Anadolu kimi türkmən bəylərinin yer yer istiqlallarını elan etməyə hazırlandıqları bir əyalətdə bir Uyğur türkü olan Emir Eratnanın başarılı olması nə dərəcə mümkün olmuş, nə dərəcə Anadolu Türk insanı Eratnaya itaət etmiş və nə dərəcə də Türkmən Bəyləri üzərində nüfuz qurabilmişdir?" Gərçi Kamal Göde, öz soruşduğu bu suala son dərəcə açıqlayıcı cavablar verir amma, Türk dünyasının nüfuzlu tarix bilginlərindən Zəki Velidi Togandan yapılacak qısa bir alıntının da bu mövzuda olduqca açıqlayıcı olacağı düşünülə bilir: "Əmir Ərətna, ...valiyi umumilər arasında ən parlaq şəxsiyətdir. Özü uyğur olduğu kimi, ətrafında da uyğurları toplamışdı. Məhəmməd Ibn Əli Şəbankarə onun haqqında: ‘Əmir Ərətna, Əbu Səid Bahadur xanın yarlığıyla Rum vilayətləri idarəsinə məmur təyin edilmişdi.

Henrix tərəsi (lat. Chenopodium bonus-henricus) - tərələr cinsinə aid bitki növü. == Sinonim == Agathophytum bonus-henricus (L.) Moq. Agatophyton bonus-henricus (L.) E.H.L.Krause Anserina bonus-henricus (L.) Dumort. Atriplex bonus-henricus (L.) Crantz Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey. Blitum bonus-henricus var. alpinum (DC.) Moq. Blitum bonus-henricus var. erosum Moq. Blitum perenne Bubani Chenopodium bonus-henricus var.

Lizyölü Tereza, anadan olub Marie Françoise-Thérèse Martin (d. 2 yanvar 1873, Alanson, Fransa — 30 sentyabr 1897, Lizyö, Fransa) — Fransız Diskalted Karmelit rahibəsi və mistiki. 1925-ci il mayın 17-də Papa XI. Pius tərəfindən müqəddəsləşdirildi. 1997-ci ildə Papa II İohan Pavel tərəfindən Kilsə Doktoru elan edilmişdir. Fransisk Xavier ilə birlikdə o, katolik missionerlərin himayədarıdır. Xatirə günü 3 oktyabrdadır. == Həyatı == Tereza dini həyata erkən çağırış aldı və müxtəlif maneələri dəf etdikdən sonra, 1888-ci ildə Normandiya bölgəsindəki bir kommuna olan Lizyödə rahibə olmaq üçün 15 yaşında Karmelit ordeninə qoşuldu. Monastırda sadə və adi bir həyat sürdü. İncillə yanaşı, o, Tomas Kempisin Məsihə Oxşamaq kitabını daim oxudu və bu kitab ona kamilliyə gedən yolda kömək etdi.

Mariya Tereza (13 may 1717[…], Hofburq sarayı[d] – 29 noyabr 1780[…], Vyana) — 1740-cı ildən, 1780-ci ilə qədər Habsburqlar sülaləsi mülklərini və 1745-ci ildən Müqəddəs Roma İmperiyasını idarə edən şəxsdir. Avstriyalı Mariya Tereza (1816–1867) və İspaniyalı Mariya Tereza (1845–1927) ilə qarışdırılmamalıdır. 1740-cı ildən ölümünnə qədər Macarıstan və Bohemiya kralıçası, Avstriya Hersoqinyası idi. Bundan əlavə həyat yoldaşı I Fransisk Müqəddəs Roma İmperatoru seçiləndən sonra Müqəddəs Roma İmperatriçası oldu. Öz dövrünün ən güclü qadınlarından biri olmuş, Müqəddəs Roma İmperatoru II İosifin və Fransız Burjua İnqilabında edam edilən Fransız kraliçası Mariya Antuanettanın anasıdır. Mariya Tereza maliyyə və təhsil islahatları etmiş, ticarət və kənd təsərrüfatı onun dövründə özünün "qızıl əsrini" yaşamışdır. Prussiya ilə mübarizə davam etdirilir, Yeddiillik müharibə və Bavariya İrsi uğrunda müharibədə ölkəsini idarə etmişdir. Əri I Fransiskin ölümündən sonra oğlu II İosif 1765-ci ildə imperator oldu. Mariya Tereza oğlunun bir çox hərəkətlərini tənqid edirdi, lakin Polşanın birinci bölünməsini təqdir etmişdi (1722). XVIII əsr Avropa güc balansında açar rolunu oynayırdı.

Telets xan — (bolq. Телец) - Bulqar xanı. 762-765 illərində hökmdarlıq etmişdir. Uqaiin sülaləsindən idi. == Hakimiyyətə gəlməsi == Vinek xanın ailəsi ilə birgə öldürülməsindən sonra anti-slavyan saray əyanları tərəfindən taxta çıxarılmış, energetik, cəsur adam idi. == Hakimiyyəti == İmperator V Konstantin ilə geniş müharibəyə başlayan xan slavyan əsgərlərinin qaçması nəticəsində məğlub olaraq geri çəkilməli oldu. Öncəki xanlar kimi Telets də eyni sonu yaşadı və məğlubiyyətin cəzası olaraq edama məhkum edildi.

Terens Hill (ing. Terence Hill; əsl adı Mario Cirotti (it. Mario Girotti); 29 mart 1939, Venesiya, İtaliya) — İtalyan aktyor, prodüser, ssenarist və rejissor. == Həyatı == Terens Hill 29 mart 1939-cu ildə İtaliyanın Venesiya şəhərində anadan olub. 1943-1945-ci illərdə anasının vətəni olan Almaniyada, Lommaç şəhərində yaşayıb. Bir neçə vaxtdan sonra Roma şəhərinə dönmüşdü. Mario uşaqlıqdan üzgüçülüklə məşğul olmuşdu. Burda Bad Spenserlə tanışlığın binasını qoymuşdu.

Tereza Ana (tam adı Kəlküttəli Tereza Ana, əsl adı Aqnes Qonca Boyaçı. albanca Agneze Gonxhe Bojaxhiu; 26 avqust 1910[…], Üskub, Kosovo vilayəti, Osmanlı imperiyası – 5 sentyabr 1997[…], Kəlkətə) — katolik rahibə, rahibələr konqreqasiyası olan və kasıblara, xəstələrə xidmət edən Şəfqət Ordeninin yaradıcısı, Nobel Sülh Mükafatı laureatı. Tereza Ana Katolik Kilsəsi tərəfindən müqəddəslər sırasına daxil edilmişdir. O, 1997-ci ildə ABŞ-nin ali mükafatı olan Konqresin qızıl medalı ilə təltif edilib. == Həyatı == Əsl adı Aqnes Qondja Boyadjiu olan Tereza Ana 26 avqust 1910-cu ildə köhnə Yuqoslaviyanın Makedoniya bölgəsində anadan olub. Aqnes gənc ikən "Qardaşlar" adlı yerli təşkilata qoşulmuşdu. Katolik rahibin başçılığı ilə keçirilən mərasimlərdə iştirak edən Aqnes missionerliyə maraq göstərməyə başladı. 17 yaşı olanda Allah tərəfindən onun qarşısına müəyyən vəzifələrin qoyulduğunu iddia etdi. İrlandiyanın Loretto adlı missioner təşkilatına qoşulduqdan sonra Tereza adını götürdü. Hindistanda Müqəddəs Meri məktəbində dini dərslər keçməyə başladı.

Tereza Franssinetti (24 dekabr 1985, Genuya) — İtaliyanı təmsil edən su poloçusu. == Karyerası == Tereza Franssinetti, İtaliya yığmasının heyətində 2008-ci ildə Çinin ev sahibliyində baş tutan XXIX Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə apardı. Beşinci pillə uğrunda görüşdə Çin yığmasına 8:10 hesabı ilə məğlub olan İtaliya yığması, XXIX Yay Olimpiya Oyunlarını altıncı pillədə başa vurdu. Daha sonra Tereza Franssinetti, İtaliya yığmasının heyətində 2012-ci ildə Birləşmiş Krallığın London şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXX Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə apardı. Yeddinci pillə uğrunda görüşdə Birləşmiş Krallıq yığmasını 11:8 hesabı ilə məğlub edən İtaliya yığması, London Olimpiadasını yeddinci pillədə başa vurdu. Tereza Franssinetti, İtaliya yığmasının heyətində 2016-cı ildə Braziliyanın Rio-de-Janeyro şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə apardı. Final görüşündə ABŞ yığmasına 5:12 hesabı ilə məğlub olan İtaliya yığması, Rio-de-Janeyro Olimpiadasının gümüş medalına sahib oldu.

Tereza Cimmi Fransina Knorr (ing. Theresa Jimmie Francine Knorr; 14 mart 1946, Sakramento) — amerika cinayətkarıdır, öz iki uşağına ölümünə qədər əzab vermişdir. 11 oktyabr 1993-cü ildə həbs edilmişdir və ömürlük həbsə məhkum edilmişdir. == Bioqrafiya == === Erkən illər === Tereza Knorr 14 mart 1946-cı ildə Sakramento şəhərində doğulmuşdur, Cimin və Svanni Qay Krosların ailəsində kiçik uşaq idi. Cim pendir istehsalçısı işləyirdi, Svanni — qələm istehsalçısı. 3 fevral 1961-ci ildə, nə vaxt ki, Terezanın 15 yaşı var idi, onun anası ürək tutmasından öldü, nəyə görə Tereza uzun müddətli depressiyaya düşdü. Nəticədə o iddia edirdi ki, uşaqlıqda ögey ana tərəfindən zorakılığa məruz qalırdı. Ailənin dostları tərəfindən göstərilən informasiyaya əsasən Tereza öz bacısı Rozmariyə paxıllıq edən bağlı uşaq idi. 29 sentyabr 1962-ci ildə Kliffard Klayd Sandersa ərə getdi. 16 iyul 1963-cü ildə onların oğlu Hovard Klayd doğuldu.

Tereza Master (21 sentyabr 1989) — Malavili marafonçu. Tereza Master Malavini 2016-cı ildə Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. == Karyerası == Tereza Master birinci dəfə Olimpiya Oyunlarına 2016-cı ildə qatıldı. O, Braziliyanın Rio-de-Janeyro şəhərində baş tutan XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında marafon yarışlarında qüvvəsini sınadı və məsafəni 2 saat 48 dəqiqə 34 saniyəyə qət edərək 157 marafonçu sırasında 98-ci yeri tutdu.

Tereza Mey (ing. Theresa Mary May, qızlıq soyadı Brasier; 1 oktyabr 1956[…], İstborn[d], Şərqi Susseks qraflığı[d]) — Böyük Britaniya siyasətçisi, Böyük Britaniyanın baş naziri (2016-cı ildən), Böyük Britaniyanın sabiq daxili işlər naziri (2010–2016), qadınlar və bərabərhüquqluq üzrə nazir (2010–2012), Böyük Britaniya İcmalar Palatasının üzvü (1997-ci il — h.h.), Böyük Britaniya Mühafizəkarlar Partiyasının üzvü. Böyük Britaniyanın Baş Naziri (2016–2019) == Təhsili == Oksford Universitetini cöğrafiya ixtisasını bakalavr pilləsi üzrə bitirib. == Siyasi karyerası == 1986–1994-cü illərdə Londonun Merton bürosu yerli şurasının deputatı olub. 1992-ci ildə Böyük Britaniya parlament seçkilərində Nort-Vest-Darem dairəsindən və növbədənkənar 1994-cü il seçkilərində Barkinq dairəsində iştirak etsə də, uğursuzluqla qarşılaşdış 1997-ci il parlament seçkilərində ilk dəfə yeni yaranan Meydenhed dairəsindən parlamentin icmalar palatasına deputat seçilir və o zamandan deputat seçilir. 1997–2002-ci illərdə mühafizəkarlar partiyasının"kölgə" kabinetlkərində ikinci dərəcəli vəzifələr tutub. 2002-ci ildə ilk dəfə Mühafizəkarlar Partiyasının qadın sədri seçilir və liderdən fərqli olaraq partiyanın texniki fəaliyyət məsələləri ilə məşğul olurdu. 2003–2005-ci illərdə "kölgə kabinetində" həm nəqliyyat, həm də ərzaq və ekologiya naziri oluг. 2005-ci ilin may ayından dekabr ayınadək "kölgə kabinetində" mədəniyyət, KİV və idman naziri olur. 6 dekabr 2005-ci il tarixində İcmalar Palatasının "kölgə" lideri olur.

Tereza Pellati (italyanca:Teresa Pellati) — İtaliya aktrisasıdır. == Seçilmiş filmoqrafiya == == Xarici keçidlər == Tereza Pellati — Internet Movie Database saytında.

Tereza Raken — XIX əsr fransız naturalist nəsrinin simalarından biri olan Emil Zolyanın (1840-1902) romanı. Roman müxtəlif dillərə tərcümə edilib. == Məzmun == Ehtirasın doğurduğu cinayət və qatillərin cinayətdən sonrakı psixoloji sarsıntıları, peşmançılıq və özünə haqq qazandırmaq cəhdi roman boyu oxucunu arxasınca aparır. Romandakı sevgi iki insanın bir-birinə öyrəşməyi öyrəşməyi üzərində qurulub. Xalası oğlu xəstəhal Kamillə xalası xanım Rakenin istəyi əsasında evlənməyə məcbur olan Tereza ərinin dostu Loranın simasında sevginin və ehtirasın gerçək dadını çıxarmaq istəyir, amma arada divar kimi olan Kamil bu yaxınlığa böyük maneədir. Məşuqlar Kamilli aradan götürməklə azadlığa qovuşacaqlarını güman edirlər,lakin hər şey əksinə olur. Kamilin kabusu onları bir an belə rahat buraxmır.

Tereza Rassell (ing. Theresa Russell; doğ. 20 mart 1957) — ABŞ aktrisası və modeli. == Həyatı == Tereza Rassell 20 mart 1957-ci ildə Kaliforniya ştatının San-Dieqo şəhərində anadan olub.

Tereza Sampsoniya (doğum adı Sampsoniya, evləndikdən sonrakı adı isə Ledi Şirli olmuşdur; 1589, Səfəvilər – 1668, Roma) — Səfəvilər İmperiyasından olan zadəgan qadın. O, İngiltərə sərgüzəştçisi Robert Şirlinin həyat yoldaşı idi və onu Avropa ölkələrinə səyahət edir və Səfəvi padşahı I Şah Abbasın elçiliklərinin rəhəbi adı ilə müşayiət edirdi. Tereza, aralarında İngiltərə sahzadəsi Henri Frederik və Danimarkalı Annanın (övladının vəliləri), həmçinin Tomas Herbert və Antonio Van Deyk kimi çağdaş dövrün yazıçı və sənətkarları da olmaqla Avropanın bir çox kral evində qonaq olmuşdur. Herbert, Robert Şirlini "dövrünün ən böyük səyyahı" hesab etsə də, "qorxmaz xanım Tereza"ya daha çox heyran qalmışdı. 1628-ci ildə Terezanın əri dizenteriyadan vəfat edir. Bunun ardınca o, Abbasın xələfi və nəvəsi olan Səfinin hakimiyyəti dövründə məhkəmə böyükləri və səlahiyyətlilərin yaratdığı maneələr səbəbiylə ölkəni tərk edir. Tereza qalan ömrünü Romadakı bir manastırda yaşayaraq xeyriyyəçilik və dinə həsr etmişdir. Mömin bir xristian olduğundan və ərinə olan sevgisi səbəbiylə Tereza, əri Robert Şirlinin qalıqlarını İsfahandan Romaya gətirdərək burada dəfn edir. O, özünün və yoldaşının yanaşı qazılmış qəbrlərinin başdaşı üzərində səyahətlərini qeyd etmiş və öz nəcib Çərkəz mənşəyinə işarə etmişdir. Teresa və Robert Şirlinin səyahətləri bir çox müasir ingilis, italyan, Latın və ispan mənbələrində, o cümlədən şahidlərin ifadələrində qeyd edilmişdir.