Поиск по словарям.

Şurəvi (fars. شوروی‎ "sovetsi", ərəb. شورى‎ dilindən [Şura] "совет") — Əfqanıstanda SSRİ-dən olan sakinlər üçün istifadə olunan tarixi ad. 1956-cı ildən Əfqanıstanda çoxlu sayda işləyən sovet mülki və hərbi mütəxəssislərinin əfqan adından götürülüb. Şurəvi anlayışının sovet hakimiyyəti ilə əlaqəsi hələ 1920-ci ildə, Buxara Xalq Sovet Respublikası qurulanda meydana gəlir (tac. Ҷумҳурии Халқии Шӯравии Бухоро). Əvvəlcə 1950-ci illərin ikinci yarısında sovet-əfqanıstan əməkdaşlığının intensivləşməsi ilə bu söz neytral mənada işlənmiş və heç bir təhqiramiz məna daşımamışdır. Üstəlik Əfqanıstanın Sovet İttifaqı ilə əməkdaşlığının vacibliyini vurğulamaq üçün hətta rəsmi səviyyədə də istifadə olunmuşdur: xüsusən sovet qonaqlarına ünvanlanan ümumi istifadə edilən "Şuravi — xub astı" qarşılanması və digər qarşılanmalar. Bu söz 1970–1980-ci illərin sonunda mənfi məna kəsb etməyə başlayır. Sovet qoşunlarının Əfqanıstana daxil olmasından sonra vətəndaş müharibəsi vəziyyətinə çevrilən uzunmüddətli daxili siyasi böhran zamanı bu söz əvvəlcə əfqanlar arasında, sonralar isə Əfqanıstan müharibəsi veteranları arasında avtoetnonim kimi ("Biz Şuraviyik") geniş yayılmışdır.

Ərəfsə — Yelizavetpol (Gəncə) quberniyasının Zəngəzur qəzasında, indiki Ermənistanın Sisian rayonunda kənd. 1728-ci ilə aid mənbədə İrəvan əyalətinin Sisyan nahiyəsində Ərəfsa kimi qeyd olunmuşdur Ermənistan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 3 iyul 1968-ci il tarixli fərmanı ilə kəndin adı dəyişdirilib, Ərəfsə sözünün əvəzinə ermənicə "Günəşli" mənasını verən Arevis qoyulmuşdur. Ərəfsənin tarixi adlarından biri də Şəhərcikdir. 1903-cü ildə nəşr olunmuş "Qafqaz" xəritəsində kəndin adı məhz "Şəhərcik" kimi verilmişdir. == Tarixi == Ərəfsə kəndi müxtəlif vaxtlarda ətrafda mövcud olan dövlət qurumlarının tərkibinə daxil olub. Xanlıqlar dövründə Qarabağ xanlığının tərkibində olmuşdur. XIX əsrin əvvəllərində Rusiyanın Şimali Azərbaycanı işğal etməsindən sonra kənd əvvəlcə Tiflis, sonra isə Yelisavetpol (Gəncə) quberniyasının Zəngəzur qəzasında, mərkəzi Qarakilsə olan Sisian mahalının tərkibində olmuşdur. Çar Rusiyasının çökməsindən sonra Ərəfsə kəndi yuxarıda göstərilən quberniya və qəza tərkibində Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin tərkibinə daxil olmuşdur. Şimali Azərbaycanın təkrar Rusiya tərəfindən — bu dəfə bolşeviklərin iştirakilə işğal oluunmasından sonra Zəngəzur qəzası Böyük Britaniyanın xarici işlər naziri Lord Kerzonun layihəsinə uyğun olaraq, iki yerə bölünmüş, şərqi Azərbaycan SSR-ə, qərbi isə Ermənistan SSR-ə verilmişdir. Bununla da Türkiyənin Azərbaycan və Orta Asiya türkləri ilə birbaşa təmasda olmasının qarşısı alınmışdı.

Aladar Qereviç (mac. Aladár Gerevich; 16 mart 1910 – 14 may 1991, Budapeşt) — "bütün dövlərin ən yaxşı qılıncoynadanı" kimi tanınan macar qılıncoynadan. Altı olimpiya oyununda sablya üzrə qızıl medal almışdır. == Həyatı == Aladar Qereviç eyni yarışmanı altı dəfə qazanan yeganə idmançıdır. Müharibə onsuz bəlkə də yarışlarda göstərdiyi ən təsirli nəticəsinə mane ola bilmədi, 1932 və 1960-cı illərdə qızıl medallar qazandı. Bu yarışların arasında 28 il fərq olmasına baxmayaraq o, yarışlarda uğur qazanmağa davam edirdi. Bu ilk və son olimpiya oyunları arasında olan ən uzun müddət idi. Bu rekord 2012-ci ildə Yeni Zellandiyalı idmançı Mark Todd tərəfindən yenidən təkrarlandı. Qereviçin həyat yoldaşı Erna Boqen, oğlu Pal Qereviç və qayınatası Albert Boqen də olimpiya oyunlarında qılıncoynatma üzrə medallar qazanmışdılar. 1960-cı ildə Romada keçirilən olimpiya oyunlarında iştirak etmək üçün seçim mərhələlərində Macarıstanın Olimpiya komitəsi Qereviçə yarışlara qoşulmaq üçün yaşlı olduğunu bildirdi.

Sarel sümürgəsi (lat. Asplenium sarelii) — bitkilər aləminin qıjıkimilər şöbəsinin qıjılar sinfinin əsl qıjılar dəstəsinin sümürgəkimilər fəsiləsinin sümürgə cinsinə aid bitki növü.

Kazimir Severinoviç Maleviç (rus. Казими́р Севери́нович Мале́вич, pol. Kazimierz Malewicz; 11 (23) fevral 1879, Kiyev, Kiyev quberniyası, Rusiya imperiyası[…] – 15 may 1935[…], Leninqrad, RSFSR, SSRİ[…]) — polyak mənşəli rus-sovet avanqardist rəssamı, pedaqoq, incəsənət nəzəriyyəçisi və filosof. Müasir dövr abstrakt incəsənətin ilk təzahürlərindən olan suprematizmin banisi. == Həyatı == Kazimir Maleviç 23 fevral 1879-cu ildə anadan olmuşdur. Ailəsi Kiyev şəhərində "Bulonski" küçəsində yaşayıb. Atası da elə Kiyevdə dəfn olunub. Onun valideynləri və özü mənşəcə polyakdırlar. Atası Severin Maleviç və anası Lüdvika 1878-ci ildə ailə qurublar. Atası şəkər zavodunda idarəçi işləyirdi.

Kazimir Brunoviç Skureviç (30 oktyabr 1866 – 11 dekabr 1950, Varşava) — Polşalı memar və mühəndis. == Fəaliyyəti == 1894-cü ildə Peterburq mülki mühəndislər institutunu bitirmişdir. Bakıya O, 1895-ci ildə İosif Qoslavskinin dəvəti ilə gəlmişdi. Əvvəlcə şəhər idarəsində sahə memarı kimi çalışmış, 1904-cü ildə Qoslavskinin vəfatından sonra isə Baş şəhər memarı vəzifəsinə təyin olunmuşdu. Skureviç həm yaşayış evləri, həm də ictimai binalar layihələşdirirdi. Həmkarları kimi, Skureviç həcmli modelləşdirmə, cizgi detalların aydın çəkilməsi və daşların ustalıqla işlənməsində istifadə olunan yerli memarlıq ənənələri ilə maraqlanırdı. Yerli memarlıq ənənələrinə dəyər verən Skureviç kədərlə qeyd edirdi ki, sifarişçilər müxtəlif təmayüllü yad Avropa üslublarına üstünlük verərək, ev tikintisində Bakı memarlığının üslub keyfiyyətlərinə etinasızlıq göstərirlər.. Skureviç mətbuatda dərin xalq ənənələrinə malik şəhərin tikintisində Azərbaycan memarlığından istifadə olunması lehinə alovlu çıxışlar edirdi. O, məşhur Şirvanşahlar sarayı yaxınlığında, İçərişəhərdə, memarlıq abidələrinin əhatəsində öz yerli memarlıq xüsusiyyətləri ilə ümumi fona çox uğurla uyğunlaşmış bir sıra yaşayış evləri tikməyə nail oldu. Skureviçin müəllif olduğu tikililər arasında ən tanınmışları Krasnovodsk və Merkuryev küçələrinin (hal hazırda Səməd Vurğun küçəsi və Azərbaycan prospekti) tinindəki Dövlət Bankının binasını (indi də orada bank yerləşir), Şamaxinkadakı Uşaq evini (1897–1899), Persidski (Muxtarov,13) küçəsindəki Rotşildin kontorunu (1899) (İndiki Respublika Prokurorluğu), Olginski küçəsində Tağıyev passajını (1896) (indiki univermaq) göstərmək olar.

Maneviç Lev Yefimoviç (1898-1945) — Sovet İttifaqı Qəhrəmanı == Həyatı == Maneviç Lev Yefimoviç 20 avqust 1898-ci ildə Belorusiyanın Mogilyov vilayətinin Çausı rayonunda dünyaya göz açıb. Lev Yefimoviç uşaq ikən öz valideynləri ilə Bakıya gəlmiş və şəhərin Qara şəhər adlanan hissəsində oxumuş və sonra zavodda işləmişdir. M.Frunze adına Hərbi Akademiyanı və Jukoski adına Hərbi Hava Akademiyasını bitirmişdir. Hərbi rütbəsi polkovnik olub. Lev Maneviçin sonrakı həyatı hərbi xidmətə həsr olunmuşdur. İkinci dünya müharibəsi illərində antifaşist istiqamətində hərbi kəşfiyyatçı olmuş və həbs edilərək polkovnik Starostin adı ilə hərbi düşərgədə (Almaniyada) saxlanılırdı. 1943-cü ildə İtaliya əks-kəşfiyyatçıları tərəfindən hitlerçilərə verilmişdir. Mauthauzen, Melk və Ebenze hərbi əsir düşərgələrində saxlanılmışdır. Amerikanlar tərəfindən azad olunduqdan sonra vərəm xəstəliyindən 12 may 1945-ci ildə vəfat etmişdir. 1945-ci ilin bayramı günlərində hərbi düşərgədə məhv edilmişdir.

Pavel Dmitriyeviç Paşeviç (4 iyun 2001-ci ildə Borisovda anadan olub) — Belarus Premyer Liqası təmsilçilərindən olan BATE Borisov klubunda yarımmüdafiəçi kimi çıxış edən peşəkar Belaruslu futbolçudur. Paşeviç BATE Borisov akademiyası vasitəsilə inkişaf etmişdir. Paşeviç öz peşəkar karyerasında debütünü 11 iyul 2018-ci ildə Energetik–BDU klubuna qarşı oyunda etmişdir. O, 75-ci dəqiqədə İlya Manayenkovu əvəz etmişdir. Belarus Kuboku görüşündə BATE rəqibinə 2–1 hesabı ilə qalib gəlmişdir. 7 avqust 2018 tarixində yenilənib 1UEFA Çempionlar Liqası görüşləri daxildir. 2Belarus Superkuboku görüşləri daxildir. Pavel Paşeviç at WorldFootball.net Pavel Paşeviç — transfermarkt.com saytında.

Sanya Staroviç (25 mart 1983, Trebine) - Serbiyalı voleybolçu. Rabitə Bakı voleybol klubunda çıxış edir.

İrina Qureviç (ukr. Ірина Гуревич; 16 mart 1976, Vinnitsa) – alman dilçi və kompüter alimi, kompüter elmləri professoru və Knowledge Processing Labın direktoru. Hal-hazırda Darmştadt Texniki Universitetində dərs deyir. Lüğət və kompüter texnologiyaları üzrə işlərin müəllifidir. 1998-ci ildə Mixail Kotsyubinski adına Vinnitsa Dövlət Pedaqoji Universitetini bitirib, ingilis və alman filologiyası üzrə təhsil alıb. Məzun olduqdan sonra Alman Akademik Mübadilə Xidmətinin (DAAD) və Şimali Ren-Vestfaliya əyalətinin təqaüdü ilə Duisburq - Essen Universitetində üç il oxumuşdur. 2001-2005-ci illərdə Heydelberq Universitetində doktoranturanın elmi üzvü olmuşdur. 2003-cü ildə Duisburq-Essen Universitetində Kompüter livinqistikası doktoru olur. 2005-2007-ci illərdə Darmştadt Texniki Universitetində elektron təhsil üzrə universitet tədqiqat layihəsində tədqiqatçı köməkçisinə rəhbərlik etmişdir. 2007-ci ildən Darmştadt Texniki Universitetinin Kompüter Elmləri Bölməsindəki Emmy Noether qrupu olan Alman Tədqiqat Vəqfinin rəhbəridir.

Şaravin (fr. Charavines) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. Viryo kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — La-Tur-dyu-Pen. INSEE kodu — 38082. Kommunanın 2008-ci il üçün əhalisi 1447 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 440 ilə 800 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 460 km cənub-şərqdə, Liondan 65 km cənub-şərqdə, Qrenobldan 32 km şimal-qərbdə yerləşir.

Şarlevil Mezyer (fr. Charleville-Mézières) — Şimali Fransanın kommunalarından biridir. Ardennes departamentinin paytaxtıdır. Maas çayının sahilində yerləşir. Şarlevil Mezyer Fransız kommunası Şarlevil və Mezyer adlı iki qonşu kommunanın birləşməsi nəticəsində 1966-cı ildə yaradılmışdır. Daha bir kommuna olan Theux da 1965-ci ildə Mezyerə birləşmişdir. Buranın 51.000 əhalisi var. Şarlevil sakinləri "Karolopolitanlar", Meyzer sakinləri isə "Karolomacerianlar" adlanırdı. 1961-ci ildən bəri hər 3 ildən bir Marionet Festivalı keçirilir. 2001-ci ildən sonra isə hər 2 ildən bir keçirilir.

Şarpvil qətliamı — 1960-cı ildə Cənubi Afrikadakı rejim tərəfindən törədilən soyqırımı.

Şarpvil qətliamı — 1960-cı ildə Cənubi Afrikadakı rejim tərəfindən törədilən soyqırımı.

Cənubi Sendviç adaları (ing. South Sandwich Islands) — Subantarktika qurşağında, Atlantik okeanın cənubunda yerləşən arxipelaq. Cənubi Georgiya adasından 570 km cənub-şərqdə yerləşir. Arxipelaq 11 vulkan məşəlli kiçik ada, çoxlu sayda adacıqlar və qayalıqlardan ibarətdir. Arxipelaq rayonunu bəzən Cənub okeanına aid edirlər. Skotia dənizinin şərq sərhəddi hesab edilir. İnzibati cəhətdən Britaniya dəniz ərazilərinin Cənubi Georgiya və Cənubi Sendviç adaları ərazisinə daxil edilir. Folklend adaları və Cənubi Georgiya ilə birlikdə Argentina tərəfdən ərazi iddiası qaldırılmışdır. Argentina bölgəni öz ərazisi hesab edir. == Ümumi məlumat == Arxipelaq 310 km² sahəyə malikdir.

Cənubi Sandviç çökəkliyi — dərin nov Atlantik okeanın cənubunda, Cənubi Sandviç adaları sahilləri boyunca (şərq sahili) uzanır. Novun uzunluğu 1200 km təşkil edir. Maksimum dərinliyi 8428 metrdir. V-formaya malikdir. Eni 6000 km-dən 100 km arasında dəyişir. Dərinliyin dibində isə bir necə milometrə çatır.

Oleq Yuryeviç Kuznetsov (d. 22 aprel 1971, Tula, Tula vilayəti, RSFSR) — tarixçi–medievist, tərcüməçi, qafqazşünas, pedaqoq, publisist və ixtiraçı. 1992-ci ildə Orlov Dövlət Universitetinin(ru) tarix fakultəsini, 2004-cü ildə isə Moskva Dövlət Hüquq Akademiyasının(ru) hüquqşünaslıq fakultəsinin fərqlənmə ilə bitirmişdir. 1996-cı ildə Kursk Dövlət Universitetində "vətən tarixi" sahəsi üzrə dissertasiya müdafiə edərək tarix elmləri namizədi olmuşdur. 1992-1996-cı illər arasında müxtəlif təhsil müəssələrində, təbiəti mühafizə mərkəzində, Tula şəhərinin abidələrin restavrasiyası və istifadəsi administrasiyasında fəaliyyət göstərmişdir. 1997-2000-ci illərdə "Kulikova döyüşü muzeyində" aparıcı elmi əməkdaş və elmi katib vəzifəsində çalışmışdır. Hal-hazırda İdarəetmə inistutunda elmi işlər üzrə prorektor vəzifəsində çalışır. Eləcə də Moskva və Tulanın ali təhsil ocaqlarında elmi-araşdırıcı fəaliyyət ilə məşğuldur 160-dan çox elmi işin, o cümlədən 8 monoqrafiyanın, ali məktəb üçün 3 dərs vəsaitinin müəllimi olan Oleq Kuznesovun bir çox yazıları və monoqrafiyası ingilis, alman, fransız, türk və azərbaycan dillərinə tərcümə olunub. Oleq Kuznesov həm də, tarix və Rusiyanın, Qafqazın, Şərqi Avropanın orta əsurlər dövrünün tarixi coğrafiyası üzrə mütəxəssisdir. Bundan başqa hüquq müdafiəsi sahəsində geniş fəaliyyət dairəsinə malikdir.

Şarlevil-Mezyer (fr. Charleville-Mézières}) — Fransanın Şampan-Ardenn regionun rayonlarından (fr. Arrondissement) biri. Departamenti — Ardenlər (departament). Suprefektura — Şarlevil-Mezyer. Rayon əhalisi 2006-cı ildə 165 996 nəfər təşkil edirdi. Əhalinin sıxlığı — 91 nəf / km². Rayon sahəsi — 1825 km².

Maya Saviç (29 aprel 1976, Berane) — Monteneqronu təmsil edən həndbolçu. == Karyerası == Maya Saviç Monteneqro yığmasının heyətində 2012-ci ildə London şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXX Yay Olimpiya Oyunlarına qatıldı. Final oyununda Norveç yığmasına 26:24 hesabı ilə məğlub olan Monteneqro yığması, London Olimpiadasını 2-ci yerdə başa vurdu və gümüş medal qazandı.

Sergey Milinkoviç Saviç (serb. Сергеј Милинковић Савић 27 fevral 1996, Lleida) — Serbiyalı futbolçu. İtaliyanın "Latsio" klubunun və Serbiya milli futbol komandasının oyunçusu. Yarımüdafiəçi kimi çıxış edir. Serbiyanın "Voyvodina" klubunun gənclər komandasının yetirməsidir. 23 noyabr 2013-cü ildə "Yaqodina" ilə oyunda Marko Poletanoviçi əvəzləyərək karyeerasında ilk rəsmi oyuna çıxır. 2014-cü ilin iyununda 19 yaşlı serbiyalı futbolçu Belçikanın "Genk" klubu ilə müqavilə imzalayır. 2 avqust 2014-cü ildə yeni komandada debüt edir. Sergey 2014/15 mösümundə Belçika çempionatında 24 oyun keçirir və 5 qol vurur. 31 iyul 2015-ci ildə "Latsio" klubuna keçir.

Randy Mario Poffo (15 noyabr 1952, Kolumbus – 20 may 2011, Seminol[d], Florida, ABŞ) — (15 noyabr 1952 - 20 may 2011), daha çox "Maço Adam" rinq adı ilə tanınan Randy Savage , Dünya Güləş Federasiyasında (WWF) vaxtilə tanınan Amerikalı peşəkar güləşçi idi və Güləş üzrə Dünya Çempionatı (WCW). Savage, idman yazıçısı Bill Simmons tərəfindən "indiyə qədər yaşamış ən böyük peşəkar güləşçilərdən biri" kimi təsvir edildi - bu, bir çox sənaye ifaçıları tərəfindən səsləndi. O, güləş pərəstişkarları tərəfindən özünəməxsus parlaq ring geyimi və xırıltılı səsi, rinqdə və rinqdən kənarda nümayiş etdirilən intensivliyi, giriş musiqisi kimi Elqarın " Pamp və Circustance March №1 " mahnısının finalından istifadə etməsi ilə tanınırdı. İmza ifadəsi, "Oooh yeah!" WWF və WCW-dəki fəaliyyətinin əksəriyyətində Savage real həyat yoldaşı Miss Elizabeth Hulette tərəfindən idarə olunurdu . Savage, 32 illik karyerası ərzində altı dünya çempionu oldu, o cümlədən ikisi WWF Dünya Ağır Çəkisi çempionu və dördü WCW Dünya Ağır Çəkisi Çempionu oldu . WWF Çempionu kimi o, Hulk Hoqan kimi rəsm gücünə sahib idi . Birdəfəlik WWF Qitələrarası Ağırçəkili Çempionu , o , WWE tərəfindən bütün zamanların ən böyük titul sahibi kimi adlandırılmış və "rinqdaxili heyrətamiz çıxışları ilə titulun daha yüksək səviyyəli etibarını" gətirdiyinə görə hesab edilmişdir. Savage 1987-ci ildə WWF King of the Ring və 1995-ci ildə WCW 3-cü Dünya Müharibəsi qalibi olub. O, karyerası boyu bir çox baxış başına ödənişli hadisələrə başçılıq etdi, o cümlədən WrestleManias IV , V , və VIII ( VIII-də ikiqat əsas tədbirin bir hissəsi olmaqla ), ilk beş SummerSlam şousundan ikisi və 1995 Starrcade . O, 2015-ci ildə ölümündən sonra WWE Şöhrət Zalına təqdim edilməklə, 1996-cı ildə təsis edildiyi vaxtda Güləş Müşahidəçisinin Şöhrət Zalına daxil edilmişdir .

Edvard Savic- (26 noyabr 1761, Prinston, Massaçusets – 6 iyul 1817, Prinston, Massaçusets) — amerikalı portret rəssamı və qravüraçısı. == Həyatı və karyerası == O, Massaçusets ştatının Prinston şəhərində anadan olub. Yetkinlik dövründə həm zərgər, həm də oyma ilə məşğul olub. Heç bir rəssamlıq təhsili olmayıb. Lakin 1790-cı ildə Harvard Universitetinə hədiyyə edilən Corc Vaşinqtonun portreti ona məşhurluq gətirmişdir. O, 1791-ci ildə Londona səfər etdi, burada bir müddət Benjamin Vestdən təhsil aldıqdan sonra İtaliyaya getdi. 1794-cü ildə ABŞ-a qayıtdı. Sonra o, Filadelfiya və Nyu-York şəhərində təcrübə keçərək özünü təkmilləşdirmişdir. Onun Entoni Ueyn, Benjamin Raş və Tomas Ceffersonun portretləri yüksək qiymətləndirilir. Savic, əsasən, prezident Corc Vaşinqton, birinci xanım Marta Vaşinqton, onun iki nəvəsi, Corc Vaşinqton Parke Kustis və Eleonora Park Kustis və bir qadını təsvir edən böyük bir portret qrupu olan Vaşinqton Ailəsi (1789-cu ildə başlamış, 1796-cı ildə tamamlanmışdır) ilə tanınır.

Əli Əkbər Saremi (28 oktyabr 1943, Zəncan – 21 yanvar 2017, Tehran) — əslən İran azərbaycanlılarından olan memar. 1943-cü ilin oktyabr ayının 28-də Zəncan şəhərində anadan olmuşdur. 2017-ci ilin yanvar ayının 21-də Tehran şəhərində vəfat etmişdir. Orta təhsilini Zəncan şəhərində tamamlamışdır. Memarlıq üzrə bakalavr və magistr pillələri üzrə təhsilini Tehran Universitetinin İncəsənət fakültəsində 1968-ci ildə tamamlamışdır. Doktarantura təhsilini isə məşhur memar Luis Kahnın elmi rəhbərliyi altında Pensilvaniya Univeristetində 1976-cı ildə tamamlamışdır. Saremi müasir şəhər memarlığı sahəsində dünya ən məşhur şəxslərdəndir. Tağı Radmard ilə müsahibəsində istehza ilə demişdi: 1968-cı ildən etibarən Tacir Mühəndislər Konsultasiyasi qurumunun rəhbəri olmuşdur. Fərabi Universitetində (İsfahan İncəsənət Universiteti) 1976-cı ildən 1980-ci ilə qədər dərs demişdir. Həmçinin İslami Azad Universitetində də 1994-cü ildən 1997-ci ilə qədər dərs demişdir.

Skolopendraşəkilli sümürgə (lat. Asplenium scolopendrium) — bitkilər aləminin qıjıkimilər şöbəsinin qıjılar sinfinin əsl qıjılar dəstəsinin sümürgəkimilər fəsiləsinin sümürgə cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Asplenium altajense (Kom.) Grubov Asplenium sarelii f. altajense Kom. Phyllitis japonica Kom. Phyllitis scolopendrium (L.) Newman == Növləri == == Yarpaq == Yarpaq ayası xətvari-neştərşəkilli, tamkənarlı, qalındərili, çılpaqdır, qaidə hissəsi ürəkşəkilli olub, saplağı qısadır; saplaqları təpə hissədə gərilmiş, açıq-qonur rəngli dəriciklə ortülüdür. == Sorus == Soruslar bir-birinə paralel cərgələrlə yerləşmişlər, adətən yarpaq ayasının kənarına və yarpağın orta damarına qədər gəlib çatmır. Sporlar qonurdur, böyrəkşəkillidirlər. Çoxillikdir. == Sporlaması == İyul-Avqust.

Vısoki adası (ing. Visokoi Island) — Cənubi Sandviç adaları qrupuna daxil olan kiçik ada. Atlantik okeanın cənubunda yerləşir. İnzibati cəhətdən Böyük Britaniyanın Cənubi Georgiya və Cənubi Sandviç adalarına daxildir. Vısoki adası Cənubi Georgiya adasından 520 k, cənub-şərqdə yerləşir. Antarktidadan şimal-şərqdə qərarlaşır. Leskov və Zavadovski adaları ilə birlikdə Traverse arxipelaqını əmələ gətirir. Adanın uzunluğu 7,2 km, eni isə 4,2 km təşkil edir. Adanın maksimal hündürküyü 1005 metrdir. Ada ilk dəfə 1819-ci ildə rus antarktik ekspedisiyasının rəhbəri Faddey Belinshauzen tərəfindən kəşf edilmişdir.