Поиск по словарям.

UNESCO (UNESCO — United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization) – Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Elm, Təhsil və Mədəniyyət üzrə ixtisaslaşmış qurumudur. Təşkilat 16 noyabr 1945-ci ildə yaradılmışdır, mərkəzi qərargahı Fransanın paytaxtı Parisdə yerləşmişdir. Təşkilatın tərkibinə dünyanın müxtəlif hissələrində yerləşmiş 67 büro və alt bölmələr daxildir. UNESCO-nun nizamnaməsi 1945-ci ildə London konfransında qəbul edilmiş, 4 noyabr 1946-cı ildə qüvvəyə minmişdir. Hal-hazırda dünyanın 194 ölkəsi bu təşkilatın üzvüdür. UNESCO-nun əsas məqsədi – irqindən, cinsindən, dilindən və dinindən asılı olmayaraq, təhsil, elm və mədəniyyət sahələri üzrə xalqların əməkdaşlığını genişləndirmək yolu ilə sülhün və təhlükəsizliyin möhkəmlənməsinə kömək etməkdir. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Nizamnaməsinə uyğun olaraq irqi, cinsi, dil və ya dini mənsubiyyətindən asılı olmayaraq qanunvericilik və ədaləti, insanın əsas hüquq və azadlıqlarını təmin etməkdən ibarətdir. Ali orqanı sessiyaları iki ildən bir çağırılan konfransdır. 1972-ci ildə UNESCO tərəfindən "Ümumdünya Mədəni və Təbii İrsin Qorunması haqqında Konvensiya" qəbul edilmişdir. Bu Təşkilatın Nizamnaməsi 1945-ci ilin noyabr ayında Londonda 44 ölkən nümayəndəsinin qatıldığı toplantıda qəbul edilmişdir.

UNESCO (UNESCO — United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization) – Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Elm, Təhsil və Mədəniyyət üzrə ixtisaslaşmış qurumudur. Təşkilat 16 noyabr 1945-ci ildə yaradılmışdır, mərkəzi qərargahı Fransanın paytaxtı Parisdə yerləşmişdir. Təşkilatın tərkibinə dünyanın müxtəlif hissələrində yerləşmiş 67 büro və alt bölmələr daxildir. UNESCO-nun nizamnaməsi 1945-ci ildə London konfransında qəbul edilmiş, 4 noyabr 1946-cı ildə qüvvəyə minmişdir. Hal-hazırda dünyanın 194 ölkəsi bu təşkilatın üzvüdür. UNESCO-nun əsas məqsədi – irqindən, cinsindən, dilindən və dinindən asılı olmayaraq, təhsil, elm və mədəniyyət sahələri üzrə xalqların əməkdaşlığını genişləndirmək yolu ilə sülhün və təhlükəsizliyin möhkəmlənməsinə kömək etməkdir. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Nizamnaməsinə uyğun olaraq irqi, cinsi, dil və ya dini mənsubiyyətindən asılı olmayaraq qanunvericilik və ədaləti, insanın əsas hüquq və azadlıqlarını təmin etməkdən ibarətdir. Ali orqanı sessiyaları iki ildən bir çağırılan konfransdır. 1972-ci ildə UNESCO tərəfindən "Ümumdünya Mədəni və Təbii İrsin Qorunması haqqında Konvensiya" qəbul edilmişdir. Bu Təşkilatın Nizamnaməsi 1945-ci ilin noyabr ayında Londonda 44 ölkən nümayəndəsinin qatıldığı toplantıda qəbul edilmişdir.

UNESCO (UNESCO — United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization) – Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Elm, Təhsil və Mədəniyyət üzrə ixtisaslaşmış qurumudur. Təşkilat 16 noyabr 1945-ci ildə yaradılmışdır, mərkəzi qərargahı Fransanın paytaxtı Parisdə yerləşmişdir. Təşkilatın tərkibinə dünyanın müxtəlif hissələrində yerləşmiş 67 büro və alt bölmələr daxildir. UNESCO-nun nizamnaməsi 1945-ci ildə London konfransında qəbul edilmiş, 4 noyabr 1946-cı ildə qüvvəyə minmişdir. Hal-hazırda dünyanın 194 ölkəsi bu təşkilatın üzvüdür. UNESCO-nun əsas məqsədi – irqindən, cinsindən, dilindən və dinindən asılı olmayaraq, təhsil, elm və mədəniyyət sahələri üzrə xalqların əməkdaşlığını genişləndirmək yolu ilə sülhün və təhlükəsizliyin möhkəmlənməsinə kömək etməkdir. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Nizamnaməsinə uyğun olaraq irqi, cinsi, dil və ya dini mənsubiyyətindən asılı olmayaraq qanunvericilik və ədaləti, insanın əsas hüquq və azadlıqlarını təmin etməkdən ibarətdir. Ali orqanı sessiyaları iki ildən bir çağırılan konfransdır. 1972-ci ildə UNESCO tərəfindən "Ümumdünya Mədəni və Təbii İrsin Qorunması haqqında Konvensiya" qəbul edilmişdir. Bu Təşkilatın Nizamnaməsi 1945-ci ilin noyabr ayında Londonda 44 ölkən nümayəndəsinin qatıldığı toplantıda qəbul edilmişdir.

Azərbaycan-UNESCO münasibətləri == UNESCO haqqında qısa məlumat == BMT-nin ixtisaslaşmış təşkilatı olan UNESCO dünyanın təhsil, elm, mədəniyyət, informasiya və kommunikasiya sahəsindəki əməkdaşlığın ən böyük hökumətlərarası forumudur. Təşkilatın nizamnaməsi 16 noyabr 1945-ci ildə Londonda imzalanmış, 4 noyabr 1946-cı ildə 20 üzv dövlətdən ibarət UNESCO öz rəsmi fəaliyyətinə başlamışdır. Hazırda UNESCO 195 ölkə və 10 Assosiativ Üzvdən ibarətdir. O, BMT və onun ixtisaslaşmış qurumları ilə sıx əlaqədədir. Həmçinin aparıcı dövlətlərarası təşkilatlarla (İqtisadi Əməkdaşlıq və İnkişaf Təşkilatı, ATƏT, Afrika Birliyi Təşkilatı, Ərəb Dövlətləri Liqası, İSESKO, TÜRKSOY və s.) da geniş əlaqələrə malikdir. Eyni zamanda, UNESCO yüzlərlə qabaqcıl beynəlxalq və qeyri-hökumət təşkilatları ilə fəal əməkdaşlıq edir. UNESCO üç əsas işçi orqandan ibarətdir: Baş Konfrans, İcraiyyə Şurası və Katiblik. == Kuelyarın Komissiyası == 1980-ci illərin sonlarından başlayaraq UNESCO BMT-nin beynəlxalq mədəni əməkdaşlıq sahəsində xüsusi mandatına uyğun olaraq mədəniyyət sahəsində qlobal proseslər və onların yaratdığı risklərin proqnozlaşdırılması ilə bağlı informasiyanın toplanması, ümumiləşdirilməsi və müqayisəli təhlili üzrə çoxtərəfli iş həyata keçirir. Təşkilatın o zamankı sədri Fredriko Moyorun rəhbərliyi ilə hə­yata keçirilən təşəbbüslərdən biri də Mədəniyyət və inkişaf üzrə Ümumdünya Komissiyasının yaradılması oldu (Komissiyaya BMT-nin keçmiş Baş katibi Peres de Kuelyar başçılıq etdiyindən, o, “Kuelyarın komissiyası” adını almışdır - S.Ə.). 1998-ci ildə Komissiya tərəfindən mədəniyyətə dair UNESCO-nun ilk ümumdünya məruzəsi nəşr edildi.

Azərbaycan-UNESCO münasibətləri == UNESCO haqqında qısa məlumat == BMT-nin ixtisaslaşmış təşkilatı olan UNESCO dünyanın təhsil, elm, mədəniyyət, informasiya və kommunikasiya sahəsindəki əməkdaşlığın ən böyük hökumətlərarası forumudur. Təşkilatın nizamnaməsi 16 noyabr 1945-ci ildə Londonda imzalanmış, 4 noyabr 1946-cı ildə 20 üzv dövlətdən ibarət UNESCO öz rəsmi fəaliyyətinə başlamışdır. Hazırda UNESCO 195 ölkə və 10 Assosiativ Üzvdən ibarətdir. O, BMT və onun ixtisaslaşmış qurumları ilə sıx əlaqədədir. Həmçinin aparıcı dövlətlərarası təşkilatlarla (İqtisadi Əməkdaşlıq və İnkişaf Təşkilatı, ATƏT, Afrika Birliyi Təşkilatı, Ərəb Dövlətləri Liqası, İSESKO, TÜRKSOY və s.) da geniş əlaqələrə malikdir. Eyni zamanda, UNESCO yüzlərlə qabaqcıl beynəlxalq və qeyri-hökumət təşkilatları ilə fəal əməkdaşlıq edir. UNESCO üç əsas işçi orqandan ibarətdir: Baş Konfrans, İcraiyyə Şurası və Katiblik. == Kuelyarın Komissiyası == 1980-ci illərin sonlarından başlayaraq UNESCO BMT-nin beynəlxalq mədəni əməkdaşlıq sahəsində xüsusi mandatına uyğun olaraq mədəniyyət sahəsində qlobal proseslər və onların yaratdığı risklərin proqnozlaşdırılması ilə bağlı informasiyanın toplanması, ümumiləşdirilməsi və müqayisəli təhlili üzrə çoxtərəfli iş həyata keçirir. Təşkilatın o zamankı sədri Fredriko Moyorun rəhbərliyi ilə hə­yata keçirilən təşəbbüslərdən biri də Mədəniyyət və inkişaf üzrə Ümumdünya Komissiyasının yaradılması oldu (Komissiyaya BMT-nin keçmiş Baş katibi Peres de Kuelyar başçılıq etdiyindən, o, “Kuelyarın komissiyası” adını almışdır - S.Ə.). 1998-ci ildə Komissiya tərəfindən mədəniyyətə dair UNESCO-nun ilk ümumdünya məruzəsi nəşr edildi.

UNESCO Motsart Medalı Volfqanq Amadey Motsartın adına verilən və UNESCO tərəfindən idarə olunan bir mükafatdır. == Tarixi == UNESCO 1991-ci ildə Motsartın vəfatının iki yüz illik yubileyini Parisdəki Sarbonna Teatrında konsert və qala axşamı təşkil olundu. Avstriya bəstəkarının yaradıcılıq dühasının ən böyük araşdırmaçılarından biri olan soprano Elizabet Şvarzkopf-a ilk Motsart medalının təqdimatı leçirildi. Reymond Coli tərəfindən tərtib edilmiş, ön tərəfi "Motsart 1756–1791" yazısı olan gənc musiqiçini klaviş arxasında göstərir. Arxa üzündə UNESCO loqosu və "Année Mozart 1991" (Motsart 1991-ci ildə) yazısı var. Motsart Qərb klassik musiqisinin ən əhəmiyyətli və nüfuzlu bəstəkarlarından biri idi. Üç yaşında piano çalmağa başladı, beş yaşından əvvəl musiqi bəstələməyə başladı və ən azı 600 musiqi əsərini yaratdı. Dini şah əsərləri, operalar, 41 simfoniya, həmçinin bir neçə konsert, sonata və kamera musiqisinin müəllifidir. 1772–1777-ci illərdə Zalzburgda konsertmeyster olmamışdan əvvəl Avropada geniş səyahət etdi və sonra Vyanaya köçdü, burada Konstansa Veber ilə evləndi və 1791-ci ildə ölümünə qədər orada yaşadı. Avstriyanın UNESCO yanında Daimi Nümayəndəliyi, UNESCO-nun 2006-cı ildə Volfqanq Amadey Motsartın anadan olmasının 250 illiyi ilə əlaqələndirilməsini istədi.

Dünya Mədəniyyət Mirasları siyahısı – UNESCO-nun Dünya mirasları Komitəsi tərəfindən təyin olunmuş və yerləşdikləri ölkənin dövlət orqanları tərəfindən qorunması zəmanət edilmiş, bütün dünya üçün əhəmiyyətli bir dəyər daşıdığı qəbul edilən təbii və mədəni abidələrin siyahısıdır. Dünya Mədəniyyət Mirasları siyahısının yaradılmasında məqsəd, bütün insanlara məxsus olan dəyərlərin qorunmasında beynəlxalq əməkdaşlığı həyata keçirməkdir. Nizamlı olaraq yenilənən siyahıya 2004 ildən etibarilə 134 ölkəyə aid 788 abidə daxil edilmişdir. Bunların 617-si mədəni, 154-ü təbii, 23-ü isə mədəni və təbii abidələrdir. 1972-ci ildə UNESCO 38 maddədən ibarət qətnaməni qəbul etdi.Qətnamədə hamı tərəfindən ümumdünya irsinin bir nəfər kimi qorumalı olduğu qeyd edilirdi. Qətnaməyə 175 dövlət qoşulmuşdur.Bunlardan 21 dövlət Ümumdünya irsinin idarə heyətinin üzvüdür. == Ümumdünya irsinin loqosu == Ümumdünya irsi dünyada olan nadir abidə və təbii qoruqların qorunması ilə məşğul olur. Bu idea Ümumdünya irsinin rəsmi loqosundada əks olunmuşdur. Bu loqo, Belçikalı Karikatura ustası Michel Olyff tərəfindən yaradılmış və 1998-ci ildən etibarən, rəsmi loqo olaraq istifadə edilir .Loqonun icərsində olan kvadrat insanın həyatda nələrə nail ola biləcəyni, onun ətrafında olan dairə isə təbiətin insana verdiyi gözəlliyi ifadə edir. Loqonun dairəvi formada olması, həm də bütün dünyada olan irsin qorunması deməkdir.

UNESCO-nun xoşməramlı səfirləri , istedad və ya şöhrətlərini UNESCO ideallarını yaymaq üçün istifadə edən, xüsusən də medianın diqqətini çəkən, UNESCO-nun məşhur vəkilləridir (diplomatik səfirlər deyillər). Vəkilin digər ixtisas kateqoriyalarına UNESCO-nun Sülh Sənətçisi, UNESCO-nun İdman Çempionu və UNESCO-nun Xüsusi Elçisi də daxildir. == Hazırkı siyahı == Aşağıda, dəstəklədikləri layihə və fəaliyyətləri ilə yanaşı UNESCO-nun xoşməramlı səfirlərinin siyahısı verilmişdir.

UNESCO-nun xoşməramlı səfirləri , istedad və ya şöhrətlərini UNESCO ideallarını yaymaq üçün istifadə edən, xüsusən də medianın diqqətini çəkən, UNESCO-nun məşhur vəkilləridir (diplomatik səfirlər deyillər). Vəkilin digər ixtisas kateqoriyalarına UNESCO-nun Sülh Sənətçisi, UNESCO-nun İdman Çempionu və UNESCO-nun Xüsusi Elçisi də daxildir. == Hazırkı siyahı == Aşağıda, dəstəklədikləri layihə və fəaliyyətləri ilə yanaşı UNESCO-nun xoşməramlı səfirlərinin siyahısı verilmişdir.

Burada Avropada UNESCO ümumdünya irsinin siyahısı təqdim olunmuşdur. == Xarici keçidlər == UNESCO-nun Dünya İrsi Siyahısı - UNESCO rəsmi saytı. (ing.) UNESCO-nun Dünya İrs Statistikası - UNESCO rəsmi saytı.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təhsil, Elm və Mədəniyyət Təşkilatı (UNESCO) 1972-ci ildə yaradılmış UNESCO-nun Ümumdünya İrs Konvensiyasını imzalayan ölkələr tərəfindən irəli sürülmüş mədəni və ya təbii irs üçün müstəsna universal dəyərə malik Ümumdünya irslərini müəyyən edir. Mədəni irs abidələrdən (memarlıq əsərləri, monumental heykəllər və yaxud yazılı abidələr), bina qruplarından və ərazilərdən (arxeoloji yerlər daxil) ibarətdir. Təbii xüsusiyyətlər (fiziki və bioloji formasiyalardan ibarət), geoloji və fizioqrafik birləşmələr (o cümlədən nəsli kəsilməkdə olan heyvan və bitki növlərinin məskunlaşdığı yerlər) və elm, mühafizə və ya təbii gözəllik baxımından mühüm əhəmiyyət kəsb edən təbiət əraziləri təbii irs kimi müəyyən edilir. Azərbaycan Respublikası konvensiyanı 16 dekabr 1993-cü ildə ratifikasiya etmişdir. Siyahıda Azərbaycanın beş irsi obyekti var. Siyahıya ilk əlavə edilən yer 2000-ci ildə Şirvanşahlar sarayı və Qız qalası da daxil olmaqla İçərişəhər olmuşdur. 2000-ci ildə Bakı zəlzələsində dəymiş ziyana görə bu ərazi 2003-cü ildən 2009-cu ilə qədər təhlükədə olanlar siyahısına salınmışdır. Qobustan Dövlət Tarix-Bədii Qoruğu 2007-ci ildə siyahıya alınmışdır. 2013-cü ildə bu iki irsi obyektə silahlı münaqişə zamanı Mədəni Əmlakın Mühafizəsi Komitəsi tərəfindən gücləndirilmiş mühafizə statusu verilmişdir. Siyahıya ən son əlavə edilən 2023-cü ildə Hirkan meşələri və Xınalığın mədəni mənzərəsi olmuşdur.

UNESCO-nun xoşməramlı səfirləri , istedad və ya şöhrətlərini UNESCO ideallarını yaymaq üçün istifadə edən, xüsusən də medianın diqqətini çəkən, UNESCO-nun məşhur vəkilləridir (diplomatik səfirlər deyillər). Vəkilin digər ixtisas kateqoriyalarına UNESCO-nun Sülh Sənətçisi, UNESCO-nun İdman Çempionu və UNESCO-nun Xüsusi Elçisi də daxildir. == Hazırkı siyahı == Aşağıda, dəstəklədikləri layihə və fəaliyyətləri ilə yanaşı UNESCO-nun xoşməramlı səfirlərinin siyahısı verilmişdir.

İndoneziyadakı UNESCO ümumdünya irsi obyektlərinin siyahısı UNESCO-nun İndoneziyadakı Dünya İrsi siyahısında 9 ad qeyd edilib (2017-ci il üçün). Bu, ümumi rəqəmin 0,7% -ni təşkil edir (2021-ci il üçün 1154). Təbii şərtlərə görə 4 obyekt daxil edilmişdir ki, bunlardan üçü müstəsna gözəllik və estetik əhəmiyyətə malik təbiət hadisələri kimi (şərt Vİİ) tanınır və mədəni şərtlərə görə 4 obyekt - ikisi insan dühasının şah əsərləri kimi tanınır (şərt İ)). Bundan əlavə, 2019-cu ildən etibarən İndoneziyada 19 obyekt Ümumdünya irsi siyahısına daxil olmaq üçün namizədlər siyahısındadır. İndoneziya 6 iyul 1989-cu ildə Dünya Mədəni və Təbii İrsin Qorunması haqqında Konvensiyanı ratifikasiya etdi. İndoneziyada yerləşən ilk dörd obyekt 1991-ci ildə UNESCO Dünya İrsi Komitəsinin 15-ci sessiyasında siyahıya alınmışdır. == Siyahı == Bu cədvəldə, obyektlər UNESCO-nun Dünya İrsi Siyahısına əlavə edilməsi ardıcıllığı ilə düzülmüşdür. == Abidələrin coğrafi mövqeyi == == Namizədlər == Cədvəldə obyektlər ilkin siyahıya əlavə edildikləri qaydada düzülmüşdür. Bu siyahıda İndoneziya hökuməti tərəfindən Ümumdünya irsi siyahısına əlavə edilməsi üçün namizəd olaraq təklif olunan obyektlər göstərir.

İndoneziyadakı UNESCO ümumdünya irsi obyektlərinin siyahısı UNESCO-nun İndoneziyadakı Dünya İrsi siyahısında 9 ad qeyd edilib (2017-ci il üçün). Bu, ümumi rəqəmin 0,7% -ni təşkil edir (2021-ci il üçün 1154). Təbii şərtlərə görə 4 obyekt daxil edilmişdir ki, bunlardan üçü müstəsna gözəllik və estetik əhəmiyyətə malik təbiət hadisələri kimi (şərt Vİİ) tanınır və mədəni şərtlərə görə 4 obyekt - ikisi insan dühasının şah əsərləri kimi tanınır (şərt İ)). Bundan əlavə, 2019-cu ildən etibarən İndoneziyada 19 obyekt Ümumdünya irsi siyahısına daxil olmaq üçün namizədlər siyahısındadır. İndoneziya 6 iyul 1989-cu ildə Dünya Mədəni və Təbii İrsin Qorunması haqqında Konvensiyanı ratifikasiya etdi. İndoneziyada yerləşən ilk dörd obyekt 1991-ci ildə UNESCO Dünya İrsi Komitəsinin 15-ci sessiyasında siyahıya alınmışdır. == Siyahı == Bu cədvəldə, obyektlər UNESCO-nun Dünya İrsi Siyahısına əlavə edilməsi ardıcıllığı ilə düzülmüşdür. == Abidələrin coğrafi mövqeyi == == Namizədlər == Cədvəldə obyektlər ilkin siyahıya əlavə edildikləri qaydada düzülmüşdür. Bu siyahıda İndoneziya hökuməti tərəfindən Ümumdünya irsi siyahısına əlavə edilməsi üçün namizəd olaraq təklif olunan obyektlər göstərir.

Burada Avropada UNESCO ümumdünya irsinin siyahısı təqdim olunmuşdur. == Xarici keçidlər == UNESCO-nun Dünya İrsi Siyahısı - UNESCO rəsmi saytı. (ing.) UNESCO-nun Dünya İrs Statistikası - UNESCO rəsmi saytı.

Burada Avropada UNESCO ümumdünya irsinin siyahısı təqdim olunmuşdur. == Xarici keçidlər == UNESCO-nun Dünya İrsi Siyahısı - UNESCO rəsmi saytı. (ing.) UNESCO-nun Dünya İrs Statistikası - UNESCO rəsmi saytı.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təhsil, Elm və Mədəniyyət Təşkilatı (UNESCO) 1972-ci ildə yaradılmış UNESCO-nun Ümumdünya İrs Konvensiyasını imzalayan ölkələr tərəfindən irəli sürülmüş mədəni və ya təbii irs üçün müstəsna universal dəyərə malik Ümumdünya irslərini müəyyən edir. Mədəni irs abidələrdən (memarlıq əsərləri, monumental heykəllər və yaxud yazılı abidələr), bina qruplarından və ərazilərdən (arxeoloji yerlər daxil) ibarətdir. Təbii xüsusiyyətlər (fiziki və bioloji formasiyalardan ibarət), geoloji və fizioqrafik birləşmələr (o cümlədən nəsli kəsilməkdə olan heyvan və bitki növlərinin məskunlaşdığı yerlər) və elm, mühafizə və ya təbii gözəllik baxımından mühüm əhəmiyyət kəsb edən təbiət əraziləri təbii irs kimi müəyyən edilir. Azərbaycan Respublikası konvensiyanı 16 dekabr 1993-cü ildə ratifikasiya etmişdir. Siyahıda Azərbaycanın beş irsi obyekti var. Siyahıya ilk əlavə edilən yer 2000-ci ildə Şirvanşahlar sarayı və Qız qalası da daxil olmaqla İçərişəhər olmuşdur. 2000-ci ildə Bakı zəlzələsində dəymiş ziyana görə bu ərazi 2003-cü ildən 2009-cu ilə qədər təhlükədə olanlar siyahısına salınmışdır. Qobustan Dövlət Tarix-Bədii Qoruğu 2007-ci ildə siyahıya alınmışdır. 2013-cü ildə bu iki irsi obyektə silahlı münaqişə zamanı Mədəni Əmlakın Mühafizəsi Komitəsi tərəfindən gücləndirilmiş mühafizə statusu verilmişdir. Siyahıya ən son əlavə edilən 2023-cü ildə Hirkan meşələri və Xınalığın mədəni mənzərəsi olmuşdur.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təhsil, Elm və Mədəniyyət Təşkilatı (UNESCO) 1972-ci ildə yaradılmış UNESCO-nun Ümumdünya İrs Konvensiyasını imzalayan ölkələr tərəfindən irəli sürülmüş mədəni və ya təbii irs üçün müstəsna universal dəyərə malik Ümumdünya irslərini müəyyən edir. Mədəni irs abidələrdən (memarlıq əsərləri, monumental heykəllər və yaxud yazılı abidələr), bina qruplarından və ərazilərdən (arxeoloji yerlər daxil) ibarətdir. Təbii xüsusiyyətlər (fiziki və bioloji formasiyalardan ibarət), geoloji və fizioqrafik birləşmələr (o cümlədən nəsli kəsilməkdə olan heyvan və bitki növlərinin məskunlaşdığı yerlər) və elm, mühafizə və ya təbii gözəllik baxımından mühüm əhəmiyyət kəsb edən təbiət əraziləri təbii irs kimi müəyyən edilir. Azərbaycan Respublikası konvensiyanı 16 dekabr 1993-cü ildə ratifikasiya etmişdir. Siyahıda Azərbaycanın beş irsi obyekti var. Siyahıya ilk əlavə edilən yer 2000-ci ildə Şirvanşahlar sarayı və Qız qalası da daxil olmaqla İçərişəhər olmuşdur. 2000-ci ildə Bakı zəlzələsində dəymiş ziyana görə bu ərazi 2003-cü ildən 2009-cu ilə qədər təhlükədə olanlar siyahısına salınmışdır. Qobustan Dövlət Tarix-Bədii Qoruğu 2007-ci ildə siyahıya alınmışdır. 2013-cü ildə bu iki irsi obyektə silahlı münaqişə zamanı Mədəni Əmlakın Mühafizəsi Komitəsi tərəfindən gücləndirilmiş mühafizə statusu verilmişdir. Siyahıya ən son əlavə edilən 2023-cü ildə Hirkan meşələri və Xınalığın mədəni mənzərəsi olmuşdur.

Belçika Krallığının UNESCO-nun Ümumdünya irsi Siyahısında, 12 ad (2016-cı ilə qədər) var, bu ümumi 1,1% -ni (2018-ci il üçün 1092) təşkil edir. Bütün obyektlər mədəni meyarlara əsasən verilmişdir və onlardan 4-ü insan dəhşətinin şüarı (kriteriya i) kimi tanınır. Əlavə olaraq, 2016-cı ilədək Belçikada 17 sayt Dünya İrs Siyahısına daxil olmaq üçün namizədlərdəndir. Belçika, 24 iyul 1996-cı ildə Dünya Mədəniyyət və Təbiət Varlığının Müdafiəsi Konvensiyasını təsdiqlədi. Belçikada yerləşən ilk iki sayt 1998-ci ildə UNESCO-nun Ümumdünya irsi Komitəsinin 22-ci sessiyasında siyahıya alınmışdır. == Siyahı == Bu cədvəldə obyektlər UNESCO-nun Ümumdünya irsi obyektlərinin siyahısının əlavə olunduqları qaydada təşkil edilir.. == Obyektlərin coğrafi yeri == == İlkin siyahı == Cədvəldə obyektlər ilkin siyahıya əlavə olunduqları qaydada yerləşdirilir. Bu siyahıda Belçika hökumətinin Dünya İrs Siyahısına yazılmaq üçün namizəd kimi təklif etdiyi xüsusiyyətlər daxildir.

Belçika Krallığının UNESCO-nun Ümumdünya irsi Siyahısında, 12 ad (2016-cı ilə qədər) var, bu ümumi 1,1% -ni (2018-ci il üçün 1092) təşkil edir. Bütün obyektlər mədəni meyarlara əsasən verilmişdir və onlardan 4-ü insan dəhşətinin şüarı (kriteriya i) kimi tanınır. Əlavə olaraq, 2016-cı ilədək Belçikada 17 sayt Dünya İrs Siyahısına daxil olmaq üçün namizədlərdəndir. Belçika, 24 iyul 1996-cı ildə Dünya Mədəniyyət və Təbiət Varlığının Müdafiəsi Konvensiyasını təsdiqlədi. Belçikada yerləşən ilk iki sayt 1998-ci ildə UNESCO-nun Ümumdünya irsi Komitəsinin 22-ci sessiyasında siyahıya alınmışdır. == Siyahı == Bu cədvəldə obyektlər UNESCO-nun Ümumdünya irsi obyektlərinin siyahısının əlavə olunduqları qaydada təşkil edilir.. == Obyektlərin coğrafi yeri == == İlkin siyahı == Cədvəldə obyektlər ilkin siyahıya əlavə olunduqları qaydada yerləşdirilir. Bu siyahıda Belçika hökumətinin Dünya İrs Siyahısına yazılmaq üçün namizəd kimi təklif etdiyi xüsusiyyətlər daxildir.

Gürcüstanda UNESCO-nun Ümumdünya irsi obyektlərinin siyahısı Gürcütanda yerləşən mədəni və ya təbiət miraslarının UNESCO-un Dünya İrsi siyahısına və ya müvəqqəti irs siyahısına düşənlərdən ibarətdir. == Siyahı == == İlkin siyahı == Cədvəldə obyektlər ilkin siyahıya əlavə olunduqları qaydada yerləşdirilir. Bu siyahıda Gürcüstanın hökuməti tərəfindən Dünya İrs Siyahısına yazılmaq üçün namizəd kimi təklif olunan xüsusiyyətlər var.

Gürcüstanda UNESCO-nun Ümumdünya irsi obyektlərinin siyahısı Gürcütanda yerləşən mədəni və ya təbiət miraslarının UNESCO-un Dünya İrsi siyahısına və ya müvəqqəti irs siyahısına düşənlərdən ibarətdir. == Siyahı == == İlkin siyahı == Cədvəldə obyektlər ilkin siyahıya əlavə olunduqları qaydada yerləşdirilir. Bu siyahıda Gürcüstanın hökuməti tərəfindən Dünya İrs Siyahısına yazılmaq üçün namizəd kimi təklif olunan xüsusiyyətlər var.

Meksikada UNESCO-nun Ümumdünya irsi obyektlərinin siyahısında 31 ad var (2010-cu ilə qədər).

Meksikada UNESCO-nun Ümumdünya irsi obyektlərinin siyahısında 31 ad var (2010-cu ilə qədər).

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Elm, Təhsil və Mədəniyyət üzrə ixtisaslaşmış qurumunun (UNESCO) Ümumdünya irsi obyektləri, 1972-ci ildə qurulan UNESCO-nun Ümumdünya irsi siyahısında təsvir edildiyi kimi mədəni və ya təbii irs üçün vacib yerlərdir. Qazaxıstan 29 aprel 1994-cü il tarixində tarixi yerlərini siyahıya daxil olması üçün uyğunlaşdıraraq konvensiyanı qəbul etmiş və 2016-cı il tarixinə qədər Qazaxıstanın beş mədəni və təbii irsi bu siyahıya daxil edilmişdir. Qazaxıstanda siyahıya alınan ilk obyekt olan Əhməd Yasəvi türbəsi (qaz. Қожа Ахмет Яссауи кесенесі, Qоjа Ахmet Yassaviy kesenesі) 2003-cü ildə Parisdə keçirilən Ümumdünya irsi komitəsinin 27-ci iclasında siyahıya yazılmışdır. Növbəti illərdə ikinci ərazi olaraq Tamqalıdakı petroqliflər, daha sonra isə, 2008-ci ildə Sarıarka - Şimali Qazaxıstan step və gölləri siyahıya əlavə edilmişdir. 2014 və 2016-cı illərdə isə müvafiq olaraq iki transmilli rekvizit: İpək yolu: Çanqan-Tyan-Şan dəhlizinin marşrutlar şəbəkəsi (Çin və Qırğızıstan) və Qərbi Tyan-Şan (Qırğızıstan və Özbəkistanla) siyahıya əlavə edilmişdir. == Cədvəl == Cədvəl müvafiq sütunun üstündəki hissəsini vuraraq sütuna; yer, sahə və il sütunları üçün alfasayısal olaraq; yer sütunu üçün tərəf dövlət tərəfindən; və kriteriyalar sütunu üçün meyarlar növünə görə sıralanır. Transsərhəd ərazilər aşağıda sıralanır. Obyekt – obyektin adı. Yer – regional və ya əyalət səviyyəsindəki bölgə ilə müşaiyyət olunan ölkəyə görə sıralanır.

Riesko (isp. Isla Riesco) — Sakit okeanın sularında, Çilinin inzibati cəhətdən Maqalyanes-i-la-Antarktika-Çilena vilayəti ərazisində yerləşir. Ada Çilinin 14-cü prezidenti Qerman Rieskonun şərəfinə adlandırılıb. Adanın sahəsi 5 110 km² təşkil edir. Ən hündür nöqtəsi — 1830 metr dəniz səviyyəsindən yuxarıda yerləşir. Materik məşəlli adadır. Sahil Kordilyerinin bir hissəsini təşkil edir. == Coğrafiyası == Adanın ən hündür nöqtəsi Atalaya dağıdır (1830 m). Adada kiçik buzlaqlar vardır. Adanın qərb hissəsində Reserva Nacional Alacalufes milli parkı yerləşir.

UNESCO (UNESCO — United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization) – Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Elm, Təhsil və Mədəniyyət üzrə ixtisaslaşmış qurumudur. Təşkilat 16 noyabr 1945-ci ildə yaradılmışdır, mərkəzi qərargahı Fransanın paytaxtı Parisdə yerləşmişdir. Təşkilatın tərkibinə dünyanın müxtəlif hissələrində yerləşmiş 67 büro və alt bölmələr daxildir. UNESCO-nun nizamnaməsi 1945-ci ildə London konfransında qəbul edilmiş, 4 noyabr 1946-cı ildə qüvvəyə minmişdir. Hal-hazırda dünyanın 194 ölkəsi bu təşkilatın üzvüdür. UNESCO-nun əsas məqsədi – irqindən, cinsindən, dilindən və dinindən asılı olmayaraq, təhsil, elm və mədəniyyət sahələri üzrə xalqların əməkdaşlığını genişləndirmək yolu ilə sülhün və təhlükəsizliyin möhkəmlənməsinə kömək etməkdir. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Nizamnaməsinə uyğun olaraq irqi, cinsi, dil və ya dini mənsubiyyətindən asılı olmayaraq qanunvericilik və ədaləti, insanın əsas hüquq və azadlıqlarını təmin etməkdən ibarətdir. Ali orqanı sessiyaları iki ildən bir çağırılan konfransdır. 1972-ci ildə UNESCO tərəfindən "Ümumdünya Mədəni və Təbii İrsin Qorunması haqqında Konvensiya" qəbul edilmişdir. Bu Təşkilatın Nizamnaməsi 1945-ci ilin noyabr ayında Londonda 44 ölkən nümayəndəsinin qatıldığı toplantıda qəbul edilmişdir.

ICESCO (ing.) — IslamiC World Educational, Scientific and Cultural Organization — İslam Dünyası Təhsil, Elm və Mədəniyyət Təşkilatı) — İslam Əməkdaşlığı Təşkilatı nəzdində İslam ölkələri üzrə təhsil, elm və mədəniyyət məsələləri ilə məşğul olan, üzv ölklələri arasında əlaqələrinin daha da möhkəm olmasına xidmət edən xüsusi təşkilatdır. Təşkilatın Baş direktoru Dr. Salim bin Məhəmməd Əl-Malikdir. Azərbaycan dövləti ICESCO ilə yaxından əməkdaşlıq edir və dünyada mədəniyyət abidələrinin qorunması prinsipini dəstəkləyir. Ə.Səid: "Bakı şəhərinin 2009-cu il üçün İslamın paytaxtı elan olunması Azərbaycanın dinamik inkişafının təzahürüdür. == Tarixi == 25–28 yanvar 1981-ci il tarixdə Səudiyyə Ərəbistanı Krallığının Məkkeyi-Mükərrəmə şəhərində keçirilən Üçüncü İslam Zirvəsi Konfransında İslam Əməkdaşlığı Təşkilatı çərçivəsində dünyadakı İslam qurumlarının birgə fəaliyyəti məqsədilə "İslam Təhsil, Elm və Mədəniyyət Təşkilatı" adlı yeni beynəlxalq İslam təşkilatının təsis edilməsi qərara alındı. 29–30 yanvar 2020-ci il tarixlərində İslam Təhsil, Elm və Mədəniyyət Təşkilatının (ICESCO) Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin Əbu-Dabi şəhərində baş tutan qırxıncı iclasında təşkilatın İcra Şurası 30 yanvar 2020-ci il tarixində təşkilatın adını dəyişərək "İslam Dünyası Təhsil, Elm və Mədəniyyət Təşkilatı" kimi təsdiqlədi. ICESCO-nun Baş direktoru Dr. Salim bin Məhəmməd Əl-Malik təşkilatın adının dəyişdirilməsinin qeyri-təbliği vəzifələrinin təbiəti ilə bağlı yayılmış qarışıqlığı aradan qaldırması və beynəlxalq səviyyədə iştirakı üçün daha geniş üfüqlər açmağı hədəflədiyini, yeni adın təşkilatın təhsil, elm, mədəniyyət və ünsiyyətdəki fəaliyyət sahələrində təbliğ etdiyi mədəni missiyanın təbiətini və reallaşdırmağa çalışdığı məqsəd və hədəflərini dəqiq şəkildə ifadə etməsini söylədi. == Hədəfləri == Üzv dövlətlər arasında təhsil, elm, mədəniyyət və rabitə sahələrində əməkdaşlığın gücləndirilməsi, təşviqi və dərinləşdirilməsi, İslam dünyasının mədəni istinadgahları çərçivəsində, İslami bəşəri dəyərlər və örnəklər işığında bu sahələrin təşviqi və inkişafı; Üzv ölkələr və onun xaricindəki xalqlar arasında anlaşmanın gücləndirilməsi, müxtəlif vasitələrlə, xüsusilə təhsil, elm və mədəniyyət vasitəsilə dünyada sülhün və təhlükəsizliyin bərqərar edilməsinə töhfə vermək; İslamın və İslam mədəniyyətinin düzgün simasını təqdim etmək, sivilizasiyalar, mədəniyyətlər və dinlər arasında dialoqu təşviq etmək, ədalət və sülh mədəniyyəti dəyərlərini, azadlıq və insan hüquqları prinsiplərini İslam mədəniyyəti perspektivinə uyğun yayılmasına səy göstərmək; Mədəni şəxsiyyəti və intellektual müstəqilliyi qorumaqla üzv dövlətlərdə mədəni qarşılıqlı əlaqələri təşviq etmək və müxtəlifliyinin təzahürlərini dəstəkləmək; İslam Əməkdaşlıq Təşkilatının təhsil, elm, mədəniyyət və rabitə sahəsindəki ixtisaslaşmış qurumları ilə ICESCO-ya üzv dövlətlər arasında inteqrasiya və koordinasiyanı gücləndirmək, üzv dövlətlərin daxilində və xaricində ortaq maraqlara bənzər dövlət və qeyri-hökumət qurumları ilə əməkdaşlıq və tərəfdaşlığı gücləndirmək; İslam mədəniyyətinə diqqət göstərmək, intellektual və elmi tədqiqatlarda, tədris proqramlarında onun xüsusiyyətlərini və özəlliklərini açıb göstərmək; Üzv dövlətlərdə təhsil sistemləri arasında inteqrasiya və qarşılıqlı əlaqələr üzərində işlər görmək; ICESCO-ya üzv olmayan ölkələrdəki müsəlmanlar üçün təhsil, elm və mədəniyyət müəssisələrinin fəaliyyətinə dəstək olmaq.

Corce Enesku (19 avqust 1881[…] – 4 may 1955[…], VIII arondisman (Paris), Fransa) — Rumıniya bəstəkarı və musiqiçisi. == Həyatı == Corce Enesku 19 avqust 1881-ci ildə Livendə (Rumıniya) anadan olub. 13 yaşında Vyana konservatoriyasını bitirən Enesku Paris konservatoriyasına daxil olub və burada skripkada ifasına görə ilk mükafatını qazanıb. Eneskunun əsərləri arasında Edip operasını (Oedipe, 1936), 3 simfoniyanı, 2 orkestr rapsodiyasını, violonçeldə ifa və kiçik orkestr üçün kamera simfoniyasını, kamera əsərlərini, o cümlədən fortepiano və skripka üçün pyeslərini qeyd etmək olar. Corce Enesku həm dahi bəstəkar, həm dirijor, həm də mahir musiqiçi olubdur. Onun əsərləri - opera, simfoniya və sonataları müasir rumın musiqisinin əsasını qoymuşdur. Corce Enesku dünya mədəniyyət xəzinəsinə çox böyük töhfəsini vermişdir. Bununla bərabər, Corce Eneskunun ictimai fəaliyyəti də çox geniş olmuşdur. O, Rumıniya Bəstəkarlar Cəmiyyətinin təsisçisi və prezidenti olmuşdur, antifaşist hərəkatında da çox fəal iştirak etmişdir. Enesku 4 may 1955-ci ildə Parisdə vəfat edib.

Ejen İonesko (26 noyabr 1909 – 28 mart 1994) — rumın dramaturq. == Həyatı == Rəsmi saytlarda doğum ili 1912, bəzi mənbələrdə 1909-cu il göstərən İoneskonun atası rumın, anası fransız olmuşdur. Uşaqlığını Fransada keçirən İonesko ata və anasının boşanmasının ardından 1925-ci ildə Rumıniyaya qayıtmışdır. 1928–1933-cü illərdə Buxarest Universitetini bitirdikdən sonra burada Emil Kioran və Mirseya Eliade ilə tanış olmuşdur. 1936-cı ildə Radika Burileanu evlənərək bir qız atası olmuşdur. 1938-ci ildə ailəsi ilə birlikdə Fransaya qayıtmışdır. İkinci dünya müharibəsində Marselə köçən ailə 1944-cü ildə Fransanın işğaldan azad olmasının ardından Parisə qayıtmışdır. 1967-ci idə İsrailə getmiş və köklərində yəhudi olduğunu açıqlamışdır. 1970-ci ildə Fransa Akademiyasının üzvü seçilən İonesko bir çox mükafata layiq görülmüşdür. O, Nyu York, Leuven, Uarvik, Tel-Əviv Universitetləri tərəfindən fəxri ada layiq görülmüşdür.

A sekko və ya Fresko-sekko (it. a secco — "qurunun üzərinə", fresco-secco — "quru freska") — divar rəssamlığı texnikası. Freskadan fərqli olaraq, sərt, qurumuş və təkrar nəmləndirilmiş suvaq üzərinə çəkilir. Bu rəsm texnikasında bitki mənşəli yapışqana və ya yumurtaya ovxalanmış, yaxud da əhənglə qarışdırılmış boyalardan istifadə edilir. Sekko işin sürətini artırmağa, iş günü ərzində freskaya nəzərən daha çox sahədə rəsm çəkməyə imkan verir, lakin freska qədər uzunömürlü deyil. A sekko texnikası orta əsr rəssamlığında freska ilə eyni dövrdə yaranmış və xüsusilə XVII-XVIII əsrlərdə Avropada geniş yayılmışdı. == Məşhur sekko rəssamları == Cotto Cun Makevan — şotland rəssamı. Beohar Rammanohar Sinha — hind rəssamı. Rudolf F. Zallinger (1919 — 1995) — amerikalı rəssam.

Jak Fresko (13 mart 1916, Bruklin, Nyu-York ştatı – 18 may 2017, Sebrinq[d], Florida) — amerikalı futurist və ictimai mühəndis olaraq özünü tanıtmışdı. Avtodidakt idi və industrial dizayn sahələrində çalışmışdı. Fresko davamlı şəhərlər, enerji effektivliyi, təbbi resursların idarəolunması, avtomatlaşma və elmin cəmiyyətdə yeri haqda fikirlərini yazmış və mühazirələrində dilə gətirmişdir. O, Venera layihəsini (Venus Project) yaratmış və resurs əsaslı iqtisadiyyat adlandırdığı sosio-iqtisadi modelin qlobal tətbiqini müdəfiə etmişdir. == Gəncliyi == Fresko 13 mart 1916-cı ildə doğulub, Nyu-Yorkda Bruklin rayonunda Səfarad yəhudilərindən ibarət ailəsinin yanında böyüyüb. Böyük böhran zamanında o, vaxtını dostarı ilə birlikdə Çarlz Darvin, Albert Eynşteyn, elm və gələcək haqda müzakirə edərək keçirirdi. Fresco Gənc Kommunistlər Ligasına qatılır və liganın rəhbəri ilə görüşdə müzakirədən sonra "Karl Marks səhv idi" deyə bağırdığına görə ligadan sözün birinci mənasında atılır. Gənc Fresko 14 yaşında evi tərk edir və zəmanənin gəncləri kimi avtostop və "qatarlara tullanaraq" səyahət edir. Daha sonra o diqqətini texnokratiya üzərinə cəmləyir. == Karyera == === Hava gəmisi sənayesi === Fresko 1930-cu illərin sonrarına doğru Kaliforniada Douglas Aircraft Company-də çalışıb.

Qneçko adası — Kuril adalarının Kiçik Kuril cərgəsinə daxil olan qayalıqdan ibarət olan ada. Şikotan adasının şərqində, sahildən 50 metr cənubda yerləşir. Adanın hündürlüyü 30 metr təşkil edir. Sahəsi isə 0,0307 km²-dir. Ada Kuril desant əməliyyatına rəhbərlik etmiş general-mayor Aleksandr Qneçkonun şərəfinə adlandırılmışdır. Adlandırma "Saxalin və Kuril adalarının xəritəsində adlar" proqramı çərçivəsində həyata keçirilmişdir. Ad 3 sentyabr 2012-ci il tarixində Rus Coğrafiya Cəmiyyətinin Saxalin bölməsində təşkil olunan toplantıda müzakirə edilərək təstiqlənmişdir. Proqramın işturakçıları "İqor Farxutdinov" teloxodunda 7 sentyabr 2012-ci ildə adaya eniş etmişlər. == İstinadlar == == Mənbə == Niyaz Aksanovun foto reportajı Курильский остров назвали в честь Сергея Капицы // lenta.ru, 10.09.2012, 12:30:39 Сергею Капице посмертно "подарили" остров // [НТВ].— 10.09.2012 Российская экспедиция даст имена безымянным островам Курильской гряды // Взгляд.— 5.09.2012.

Valentin İntsko (alm. Valentin Inzko‎; 22 may 1949, Klaqеnfurt) — Bosniya və Herseqovina üzrə yüksək nümayəndəsi vəzifəsini icra etmiş sloven kökənli avstriyalı diplomat. == Həyatı == İntsko Karintiya əyalətinin Klaqenfurt şəhərində sloven ailəsində anadan olub. Atası Valentin İntsko yerli sloven azınlığının tanınmış mədəni və siyasi fəalı idi. Kiçik Valentin Faystrits-Rozentale bələdiyyəsində yerləşən Suyetşax sloven-alman ikidilli məktəbində oxudu. 1967-ci ildə Klaqenfurtdakı sloven dilli liseyi bitirdikdən sonra Qrats Universitetinə daxil oldu və burada hüquq və slavyan filologiyasını üzrə təhsil aldı. 1972–1974-cü illər arasında Vyana Diplomatik Akademiyasında çalışdı. 1974-cü ildə Avstriyada diplomatik fəaliyyətinə başladı. 1982–1986-cı illər arasında Avstriyanın Belqraddakı səfirliyində mətbuat katibi vəzifəsində çalışıb. Ardınca, Avstriyanın Birləşmiş Millətlər Təşkilatındakı nümayəndəliyində çalıb.

İvan İvanoviç Edeşko (белор. Iван Iванавіч Ядэшка 25 mart 1945, Steski, Qrodno rayonu, Qrodno vilayəti, Belarus SSR) — sovet basketbolçusu. SSRİ-nin əməkdar idman ustası (1972); "Şərəf nişanı" ordeninı laqyiq görülüb(1972). == Bioqrafiyası == İvan Edeşko Qrodno basketbolunun şagirdi. İlk məşqçi Yakov İosifoviç Frumandır.. Belarus Dövlət Bədən Tərbiyəsi Universitetinin İdman Oyunları və Döyüş Sənəti fakültəsini bitirib (1970). Atası İvan Edeşko (1907-1997). Anası Anna Edeşko (1912-1988) idi. Qardaşı Yustas Edeşko Qrodno şəhərindəki Yanka Kupala Dövlət Universitetinin Bədən tərbiyəsi kafedrasında çalışır. Həyat yoldaşı - Larisa Yadeshko (1946), Moskva Dövlət Universitetini bitirib, müəllim işləyib.

Viktor Onisko (ukr. Віктор Онисько ; 17 dekabr 1982, Kiyev – 30 dekabr 2022) — ukraynalı film redaktoru və Rusiya-Ukrayna müharibəsində iştirak edən Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin hərbçisi. == Həyatı == Viktor Onisko Ukraynanın məşhur kino redaktoru olub. O, təkcə Ukraynada deyil, həm də Avropa və ABŞ-da tanınan 20-dən çox Ukrayna filmi və serialı üzərində işləyib. Bunlara "Sevastopol uğrunda döyüş" (2015), "Leninin süqutu" (2017), "U311 Çerkassı" (2019), "Soyuqqanlılıq" (2019) və "Yüksələn şahin” (2019) daxildir. "Leninin süqutu" İvan Frankonun tarixi romanı əsasında çəkilib. Martın 4-də Onisko hərbi komissarlığa gəlib. O, müharibədə "Tarantino" kod adını daşıyırdı. O, Xerson, Donetsk və Luqansk vilayətləri ərazisində hərbi əməliyyatlarda iştirak edib. O, 30 dekabr 2022-ci ildə döyüş tapşırığını yerinə yetirərkən həlak olub.

Ünəş — Azərbaycan Respublikasıınn Yardımlı rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 13 iyun 2008-ci il tarixli, 646-IIIQ saylı Qərarı ilə Yardımlı rayonunun Yardımlı qəsəbə inzibati ərazi dairəsi tərkibindəki Ünəş kəndi Yardımlı qəsəbəsi ilə birləşdirilmiş və bu kənd Azərbaycan Respublikasının ərazi vahidlərinin Dövlət reyestrindən çıxarılmışdır.

İrimeyvə çiyələk ağacı (lat. Arbutus unedo) — bitkilər aləminin erikaçiçəklilər dəstəsinin erikakimilər fəsiləsinin çiyələk ağacı cinsinə aid bitki növü. Təbiətdə növlər Aralıq dənizi və Batı Avropa, o cümlədən Şimal-Qərbi Fransanı və İrlandiyanı əhatə edir. İrlandiyanın cənub-qərbindəki mövcudluğu ilə də İrlandiya çiyələk ağacı olaraq da bilinir. ABŞ, xüsusən Kaliforniyada ən çox yayılmış dekorativ bitkilərdən birinə çevrildi. Həm də Krımın Cənubi sahilində yaxşı böyüyür, sağ dəyirmi və ya oval böyüyür. == Bioloji təsviri == Arbutus 5–10 m hündürlüyü olan bir kol və ya ağacdır, bəzən 15 m-ə qədər böyüyür və gövdə diametri 80 sm-ə qədərdir. Qabıq qırışıqdır, tünd qəhvəyi rənglidir. Yarpaqları, üst və alt çılpaq, parlaq top tünd yaşıl yüngül 1,8-3,4 sm geniş bucaqlı, parlaq tünd yaşıl, uzunluğu 4.5-10 sm, bazasına, uzunsov-oval var uzunluğu 0.4-1.5 sm saplaqlarından. Çiçəklənmələr çılpaq baltalar ilə təxminən 5 sm uzunluğunda paniküle edir.

I Meşko (pol. Mieszko I; ən tezi 922 və ən geci 945 – 25 may 992) — ilk tarixi Polşa knyazı (960–992). Polşa dövlətinin banisi və ilk hökmdarı Pyastovlar nəslindən olan knyaz Stefan I Meşko 966-cı ildə qərb adətləri üzrə Xristian dinini qəbul etmişdir. I Meşkodan sonra hakimiyyətə gələn oğlu, Pyastovlar sülaləsindən olan I Cəsur Boleslav (992–1025) xarici siyasətini genişləndirərək bir çox ərazilərə çoxsaylı yürüşlər etmiş Polşanı qüdrətli dövlətə çevirmişdir.

Lesko qanadı (fr. Aile Lescot) — Luvr sarayının ən qədim yerüstü hissəsidir. Tikili 1546-1551-ci illərdə memar Pyer Leskonun layihəsi əsasında inşa edilmişdir. İtalyan manyerizminin təsiri altında inşa edilmiş Lesko qanadı Paris intibah stilini formalaşdırmaqla, sonradan yarnmış Fransa klassisizm memarlığı üçün təməl rolunu oynamışdır. == Tarixi == Kral I Fransiskin hakimiyyəti dövründə memar Pyer Lesko (1510-1578) Luvr sarayının inşa işlərinə başçı memar təyin edilir. I Fransiskin ölümündən sonra onun varisi II Henrix də Leskonun işləri davam etməsini təsdiqləyir. Bundan sonra Lesko ölümünə kimi Luvr sarayının inşa işlərinə rəhbərlik edir. Memar yalnız Lesko qanadı, Kral pavilyonu və Karre həyətinin cənub qanadının bir hissəsində inşaat işlərini tamamlaya bilir. Binada Lesko tərəfindən yaradılmış interyerlərdən yalnız Müdafiəçilər otağı (fr. Salle des Gardes) və II Henrix pilləkəni dövrümüzə çatmışdır.

Leşko burnu — Antarktidanın Palmera arxipelaqının Lej adası sahillərindən cənub-şərqdə yerləşən burundur. Burun Beripara buxtasından şimalda yerləşmişdir. Burun cənub-qərbi Bolqarıstanda yerləşən Leşko şəhərinin adını daşıyır. == Yerləşməsi == Neyt burnundan 8.95 km cənub-qərbdə, Baliya burnundan 2.45 km şimal-şərqdə yerləşmişdir. Alman-Biritaniya xəritəsinə 1996-cı ildə daxil edilmişdir. == Xəritə == British Antarctic Territory. Scale 1:200000 topographic map. DOS 610 Series, Sheet W 64 60. Directorate of Overseas Surveys, UK, 1978. Antarctic Digital Database (ADD).