Поиск по словарям.

Apple — 1976-cı il aprel ayının 1-də Stiv Cobs, Stiv Voznyak və Ronald Uayn tərəfindən yaradılan, hazırda dünyanın ən böyük proqram təminatçılarından biri olan kompüter firması. Şirkətin mərkəzi ofisi ABŞ-nin Kaliforniya ştatının Kupertino şəhərində yerləşir. 2005-ci ildən etibarən şirkətə Stiv Cobs rəhbərlik etmişdir. Apple Macintosh, iPhone, Macbook, iPod və iPad şirkətin ən tanınan məhsullarıdır. Apple bir zamanlar fotokamera və printer kimi texniki qurğular da istehsal etmişdir. Hazırda isə onun istehsal etdiyi məhsullar arasında kompüterlər, monitorlar, mp3 pleyerlər və proqram məhsulları üstünlük təşkil edir. 2007-ci il yanvarın 9-da şirkətin adı Apple Kompüterdən Apple-yə çevrilmişdir. Stiv Jobs dəyişikliyi iPhonenin tanıdıldığı MacWorld Expo 2007 açılış danışmasında eşitdirmişdir. Kompüter sözünün çıxarılmasına səbəb olaraq "Apple kompüter" deyildiyində ağla gələn kompüterin onsuz da Mac olduğuna diqqət çəkilmiş, buna görə şirkətin adının bu ankı məhsulları daha yaxşı əks etdirmək məqsədiylə dəyişdirildiyi ifadə edilmişdir. ABŞ-də 2004-cü ilə olan göstəricilərə görə 204.542.560 kompüter satılmış, onlardan 110.400.000 milyon ədədi Apple olmuşdur.

Bulbophyllum apheles (lat. Bulbophyllum apheles) — səhləbkimilər fəsiləsinin bulbofillium cinsinə aid bitki növü. == Arealı == Bulbophyllum apheles növü Kalimantan üçün endemik növdür.

Java-applet-Java proqramlaşdırma dilində bayt-kod formasında yazılmış tətbiqi proqram.Java- appletlər veb-brauzerdə Java virtual maşınından (JVM )istifadə edilməklə,yaxud apletləri testləmək üçün avtonom AppletViewer alətində yerinə yetirilir.Java-apler 1995-ci ildə Java dilinin ilk versiyasında tətbiq olunub.Adətən Java dilində yazılsa da,Java-apletlər Java bayt-koduna kompilyasiya olunan başqa proqramlaşdırma dillərində də (məsələn,Jython) yazıla bilər. Veb-proqramlara HTML dilinin verə bilmədiyi interaktiv imkanlar əlavə etmək üçün apletlərdən istifadə olunur.Java bayt-kodu platformadan asılı olmadığından Java apletlər bir çox platformaların (Microsoft Windows,UNİX,Apple Mac OS və GNU/Linux daxil olmaqla)brauzerləri tərəfindən plaginlərin köməyi ilə yerinə yetirilə bilər. == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov). İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti. “Bakı” nəşriyyatı, 2017, 996 s.

Qay Appuley Diokl (lat. Gaius Appuleius Diocles 104-146) — Bəşəriyyət tarixində bütün zəmanələrin və xalqların ən gəlirli idmançısı. == Həyatı == II əsrdə Romada yaşamış Qay Appuley Diokl bütün zəmanələrin və xalqların ən gəlirli idmançısı sayılır. O, idman həyatı boyu hazırda 15 milyard dollara bərabər olan qazanc əldə edib. Bununla da Qay Appuley Diokl müasir idmançılar arasında ilk dəfə 2009-cu ildə 1 milyard dollar qazanan məşhur qolfçu Tayger Vudsu da geridə qoyur. Qay Appuley Diokl o dövrün ən iri stadionunda - "Böyük sirk" ("Sirkus maksimus") cıdır meydanında cəng arabaları yarışlarının ən fəal iştirakçılarından sayılırdı. Romada idman karyerasına 18 yaşında başlayıb, əslən müasir Portuqaliyadan olan cəng arabaçısının idman həyatı 42 yaşınadək davam edib. Bu müddət ərzində əldə etdiyi qələbələr ona 35 milyon 863 min 120 sestersiya qazanc gətirib. Bütün Roma ordusunun iki aylıq məvacibi olan həmin məbləğ cəng arabası yarışları çempionun qazıntılar zamanı aşkar edilmiş abidəsinə həkk edilib. Bu abidəni Qay Appuley Dioklun şərəfinə onun azarkeşləri ucaltmışdılar.

Appel reaksiyası - spirtlərdən alkil xloridlərin və alkil bromidlərin tetraxlorid və ya tetrabromid və trifenilfosfin ilə qarşılıqlı təsirləri ilə sintezi metodudur: Sintetik təcrübəyə 1970-ci illərdə Rolf Appel tərəfindən tətbiq edilmişdir [1]. == Reaksiya mexanizmi == Appel reaksiyası fosfinin tetrahalogenmetan ilə halogenofil reaksiyasına əsaslanır. Birinci mərhələdə, trixlorometil və ya tribrommetil qrupunun tetrahalogen metanın halogen atomunda fosfin 1 ilə ayrılan nukleofil əvəzetmə nəticəsində, əlavə - psevdofosfonium duzunun əmələ gəlməsi baş verir. haloform 3, sonra halofosfonium duzunun 4 alkolyat anionunun nükleofili əvəzlənməsi ilə duz 5 əmələ gəlir. Son mərhələdə, psevdofosfonium duz 5-in karbonuna halogenid ionunun nükleofil hücumu baş verir, fosfin oksidin 7 xaric olmasına və alkil halogenid 6 əmələ gəlməsinə, çevrilməyə səbəb olan SN2 mexanizminə gətirib çıxaran nükleofil əvəzlənməsi baş verir. Nəticədə karbinol karbonunun konfiqurasiyası gedir: Reaksiyanın son mərhələsinin arxasında duran qüvvə, sabitliyi P = O əlaqənin əmələ gəlməsinin yüksək (~ 544 kJ / mol) enerjisi sayəsində çox yaxşı bir ayrılma qrupu olan fosfin oksidinin meydana gəlməsidir. == Tətbiqi == Appel reaksiyasının əsas üstünlüyü,onun mülayim və neytral şərtləridir, bu da spirt mühitində turşuluq xassəsi əks etdirən halogenlə əvəz olunan hidroksil qrupudur məsələn, hidrogen xlorid, tionil xloridin geraniolun geraniolxloridə çevrilməsi . Nəticədə fosfor xloridlərin izomerləşməsi və ayrılması ilə geranil və linalil xlorid qarışığının əmələ gəlməsin baş verir . Appel reaksiyası bu çatışmazlıqlardan məhrumdur. Appel reaksiyasında əsas çatışmazlıq- hədəf məhsulu olan stexiometrik miqdarda əmələ gələn fosfin oksiddən ayrılması zərurətidir, məsələn, kifayət qədər yüksək temperaturda distillə, termallabil halogenidlərin izomerləşməsinə və ya rasemizasiyasına və yenidən kristallizasiyaya səbəb ola bilər .

Apple — 1976-cı il aprel ayının 1-də Stiv Cobs, Stiv Voznyak və Ronald Uayn tərəfindən yaradılan, hazırda dünyanın ən böyük proqram təminatçılarından biri olan kompüter firması. Şirkətin mərkəzi ofisi ABŞ-nin Kaliforniya ştatının Kupertino şəhərində yerləşir. 2005-ci ildən etibarən şirkətə Stiv Cobs rəhbərlik etmişdir. Apple Macintosh, iPhone, Macbook, iPod və iPad şirkətin ən tanınan məhsullarıdır. Apple bir zamanlar fotokamera və printer kimi texniki qurğular da istehsal etmişdir. Hazırda isə onun istehsal etdiyi məhsullar arasında kompüterlər, monitorlar, mp3 pleyerlər və proqram məhsulları üstünlük təşkil edir. 2007-ci il yanvarın 9-da şirkətin adı Apple Kompüterdən Apple-yə çevrilmişdir. Stiv Jobs dəyişikliyi iPhonenin tanıdıldığı MacWorld Expo 2007 açılış danışmasında eşitdirmişdir. Kompüter sözünün çıxarılmasına səbəb olaraq "Apple kompüter" deyildiyində ağla gələn kompüterin onsuz da Mac olduğuna diqqət çəkilmiş, buna görə şirkətin adının bu ankı məhsulları daha yaxşı əks etdirmək məqsədiylə dəyişdirildiyi ifadə edilmişdir. ABŞ-də 2004-cü ilə olan göstəricilərə görə 204.542.560 kompüter satılmış, onlardan 110.400.000 milyon ədədi Apple olmuşdur.

Apple Lisa Apple Computer (hazırkı Apple) şirkəti tərəfindən istehsal edilən stolüstü kompüterdir. Bu kompüterin dizaynına 1978-ci ildən başlanılmasına baxmayaraq satışa 1980-ci ildə çıxarılmış. Kompüter tarixində Lisa ilk grafik istifadəçi araüzünə (GUİ) sahib olan əməliyyat sistemi kimi tanınır. Bu kompüterin istehsalında Apple Competers-in məqsədi individual istifadə üçün ucuz həllin hazırlanması idi. 1982-ci ilə qədər layihəyə Stiv Cobs rəhbərlik etmişdir. Daha sonra o bu layihədən uzaqlaşdırıldı və Macintosh layihəsinin rəhbərliyi ona tapşırıldı. Lisa-ların son versiyası üzərində bəzi dəyişikliklər aparılaraq Macintosh XL adı ilə satışa çıxarılmışdır. Macintosh bəzi göstəricilərinə görə Lisa-ya bənzəsə də onun davamçısı deyil. Lisa bir çox göstəricilərinə görə Macintoshdan üstündür. Bunlara əməli yaddaş, paralel prosesləmə, ekran qoruyucusu, kalkulyator, 2MB RAMın istifadəsi və s.

Apple Music — Apple tərəfindən hazırlanmış musiqi dinləmə xidməti. İstifadəçilər dinləmək istədikləri musiqini öz cihazlarına yükləyə və ilk olaraq yaradılmış pleylistləri dinləyə bilərlər. Buraya internet üzərindən yayımlanan "Beats1" radio kanalı daxildir. O, sənətçilərin pərəstişkarları üçün media platforması bloqunda yazır. Buraya iTunes Radio-nun bəzi xüsusiyyətləri daxildir. O, istifadəçi zövqünə əsasən musiqi tövsiyələri təqdim edir və Siri səs əmrləri ilə inteqrasiya olunub. Buraya həmçinin gündə 24 saat 100-dən çox ölkəyə canlı yayım edən Beats 1 internet radiostansiyası və sənətçilərə öz verilişlərini, fotolarını, videolarını və mahnılarını abunəçilərlə paylaşmağa imkan verən Connect bloq platforması daxildir. Apple Music 8 iyun 2015-ci ildə elan edildi. 30 iyun 2015-ci ildə dünyanın 100-dən çox ölkəsində buraxılmışdır. Yeni abunəçilər tətbiqi 3 aylıq sınaq müddəti ilə sınaqdan keçirə bilərlər.

Apple Pay — Apple şirkəti tərəfindən təqdim olunan mobil ödəniş və rəqəmsal cüzdan xidməti. Xidmət istifadəçilərə birbaşa iOS tətbiqlərində və Safari istifadə edərək vebdə ödəniş etməyə imkan yaradır. iPhone, Apple Watch, iPad və Mac-da dəstəklənir. Apple tərəfindən istehsal olunmayan və satılmayan heç bir müştəri cihazında mövcud deyil (xüsusilə, Windows-da işləyən brauzerlər də daxil, heç bir Android cihazında istifadə edilə bilməz). O, təmassız pos terminalında kredit və ya debet kartı çipini və PİN əməliyyatını rəqəmsallaşdırma və əvəz edə bilmə xüsusiyyətinə malikdir. Bunun üçün Apple Pay-a məxsus təmassız ödəniş terminalları tələb olunmur və o, təmassız ödənişləri qəbul edən istənilən tacirlə işləyə bilər. Cihazlar ödəniş məlumatlarını təhlükəsiz saxlamaq və kriptoqrafik funksiyaları yerinə yetirmək üçün daxil edilmiş təhlükəsiz elementi (eSE) və biometrik autentifikasiya üçün Apple-ın Touch ID və Face ID-si ilə yaxın sahə rabitəsindən (NFC) istifadə edərək pos terminal sistemləri ilə simsiz əlaqə yaradır. Əvvəlcə ABŞ-də istifadəyə verilən Apple Pay hazırda Azərbaycan, Bəhreyn, Böyük Britaniya, Kanada, Avstraliya, Braziliya, Meksika, Kolumbiya, Kosta-Rika, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri, Səudiyyə Ərəbistanı, Qətər, Rusiya, Ukrayna, Qazaxıstan, Çin, Yeni Zelandiya, Sinqapur, Honq-Konq, Yaponiya, Makao, Gürcüstan, Belarusiya, Monteneqro, Serbiya, Cənubi Afrika və Avropa İqtisadi Bölgəsindəki (AİB) bütün ölkələrdə mövcuddur. Apple Pay həm American Express, Visa (Electron və V Pay daxil olmaqla), Mastercard (Maestro daxil olmaqla) və Discover kimi beynəlxalq ödəniş sistemlərini, həm də Çinin UnionPay, Yaponiyanın JCB, Fransanın Cartes Bancaires, Kanadanın Interac, Avstraliyanın EFTPOS, Səudiyyə Ərəbistanının Mada, Almaniyanın Girocard və Rusiyanın Mir kimi ölkəyə xas daxili ödəniş sistemlərini dəstəkləyir. Apple Pay həm kredit/debet kartlarının (açıq dövrə) istifadəsi ilə bəzi ictimai nəqliyyat şəbəkələrindən (məsələn, Londonda TfL və Nyu-York şəhərinin metro və avtobus şəbəkəsində OMNY oxucularında) istifadəyə, həm də Şərqi Yaponiya Dəmiryolu Şirkətinin Suica, Çikaqo Tranzit İdarəsinin Ventra, San-Fransisko körfəz sahəsinin Clipper (qapalı dövrə) və Honkonqun Octopus Card kimi xüsusi səyahət kartlarının istifadəsi ilə səyahətə imkan yaradır.

Apple TV — "Apple Inc." tərəfindən hazırlanmış və bazara çıxarılan rəqəmsal media pleyer və mikrokonsol. Bu, video və audio kimi qəbul edilmiş media məlumatlarını televizora və ya xarici displeyə göndərən kiçik bir şəbəkə cihazıdır. Onun media xidmətlərinə axın mediası, "TV Everywhere" əsaslı xidmətlər, lokal media mənbələri, idman jurnalistikası və yayımları daxildir. İkinci nəsil və daha sonrakı modellər yalnız HDMI vasitəsilə təkmilləşdirilmiş dəqiqlikli və ya yüksək dəqiqlikli geniş ekranlı televizora qoşulduqda işləyir. Dördüncü nəsil modeldən bəri "Apple TV" əvvəlcədən quraşdırılmış çoxlu proqramlar ilə tvOS-də işləyir. 2019-cu ilin noyabr ayında "Apple TV+" və "Apple TV" tətbiqini alakart (kartla ödənişli televiziya) kimi buraxmışdır. "Apple TV" inteqrasiya edilmiş idarəetmədən məhrumdur və yalnız "Apple Remote", "Siri Remote", iOS cihazı və ya bəzi üçüncü tərəf infraqırmızı pultları vasitəsilə uzaqdan idarə oluna bilər. == Zəmin == 1993-cü ildə "Apple" ev-əyləncə sənayesinə daxil olmaq üçün "Macintosh TV"ni satışa çıxarmışdır. Qurğunun 14 düymlük CRT ekranı və TV tuner kartı var idi. Bu, kommersiya cəhətdən uğurlu alınmamışdı və 1994-cü ildə satışı dayandırılana qədər cəmi 10,000 ədəd satılmışdır.

Apple Watch — "Apple Inc." tərəfindən istehsal olunan ağıllı saatlar xətti. Bu, fitnes izləmə, sağlamlıq yönümlü imkanlar və simsiz telekommunikasiyanı özündə birləşdirir. iOS və digər "Apple" məhsul və xidmətləri ilə inteqrasiya olunmuşdur. Apple Watch 2015-ci ilin aprelində buraxıldı və tez bir zamanda ən çox satılan geyilə bilən cihaz olmuşdur. 2015-ci maliyyə ilinin ikinci rübündə 4,2 milyon ədəd satılmışdır."Apple" hər ilin sentyabr ayında təkmilləşdirilmiş daxili komponentlərə malik "Apple Watch"ın yeni nəslini təqdim etmişdir. Onlardan hər biri Apple tərəfindən 'Series' olaraq etiketlənir, lakin müəyyən istisnalar var. 2016-cı ilin sentyabr ayında "Apple Watch"ın ikinci nəsli müxtəlif daxili komponentləri olan iki seriyaya – "Series 1" və "Series 2"yə bölünmüşdü. 2020-ci ilin sentyabr ayında "Apple Watch"ın altıncı nəsli müxtəlif daxili komponentləri daşıyan "Series 6" və "Budget SE"yə bölünmüşdür. 2022-ci ilin sentyabr ayında "Apple Watch"ın səkkizinci nəsli "Series 8"yə, "SE" və "Ultra"ya bölünmüşdür.Hər bir seriya ilkin olaraq saat korpusunun materialı, rəngi və ölçüsü ilə müəyyən edilən çoxsaylı variantlarda satılır. "Series 3"dən başlayaraq, digər materiallarla birlikdə standart olaraq gələn LTE mobil bağlantısı üçün alüminium variantlarda seçim təqdim edilmişdir.

Nikolya Apper (17 noyabr 1749, Şalon-an-Şampan – 1 iyun 1841, Massi[d]) — fransız ixtiraçı. == Həyatı == Təzə yeməklərin bağlı qablarda uzun müddət sağlam bir şəkildə qoruna biləcəyi fikrini ilk inkişaf etdirən adam, parisli Nikolya Apperdir. 1795-ci ildə Fransa hökuməti, qidaların konserv olaraq saxlana biləcəyi bir üsulu bulana 12 min frank mükafat veriləcəyini eşitdirdi. Bu mükafatın cazibəsinə qapılan Nikolya Apper ticari baxımdan da praktik bir tətbiq etdi. Mədən qablar yerinə şüşə qabları seçdi. Yenə də bu günün tənəkə konserv sənayesi, quruluş fikirini Apperin cəhdlərinə borcludur. Nikolya Apperin işlərinin nəticəsi ilk dəfə 1804-cü ildə sınandı. Dənizçilik Naziri, Apperin konservlərindən bir qisiminin Bresdəki dəniz əsasına göndərilməsini əmr etdi. Burada, qablar üç ay açılmadan saxlandı. İlk nümunələrin araşdırılmasından sonra, Paris Sağlamlıq Müdirliyinə bu hesabat göndərildi: "Qabdakı ət suyu çox ləzzətli.

Appel Pol Emil (fr. Paul Émile Appell) – fransız riyaziyyatçısı və mexaniki. Paris EA-nın üzvü (1892), Peterburq EA-nın əcnəbi m. üzvü (1911), SSRİ EA-nın əcnəbi fəxri üzvü (1925). 1885-ci ildə Paris Universitetinin professoru olmuşdur. Əsas elmi işləri mexanikaya, həndəsəyə, analitik funksiyalar nəzəriyyəsinə aiddir. Mexanika, elliptik, cəbri və hiper-həndəsə funksiyaları nəzəriyyəsinə dair fundamental dərsliklərin müəllifidir.

Apple Store "Apple Inc."a məxsus və onun tərəfindən idarə olunan pərakəndə mağazalar şəbəkəsi. Mağazalarda müxtəlif "Apple" məhsulları, o cümlədən "Mac" fərdi kompüterləri, "iPhone" smartfonları, "iPad" planşet kompüterləri, "Apple Watch" ağıllı saatları, "Apple TV" rəqəmsal media pleyerləri, proqram təminatı, "Apple" markalı və seçilmiş üçüncü tərəf aksesuarlar satılır. İlk "Apple" mağazaları 2001-ci ilin may ayında o vaxtkı baş icraçı direktor Stiv Cobs tərəfindən açılmışdır. İllərlə cəhd edilən mağaza daxilində mağaza konsepsiyası uğursuz olmuşdu və bu zaman iki mağaza açılmışdı. Şirkətin məhsullarının təkmilləşdirilmiş pərakəndə təqdimatına ehtiyac olduğunu görən Cobs 1997-ci ildə istehlakçılarla yaxşı əlaqələr əldə etmək məqsədilə pərakəndə satış proqramını yeniləmək üçün səy göstərməyə başlamışdı. O, 2000-ci ildə Ron Consonu işə götürmüşdü. Cobs 1997-ci ildə "Apple"ın onlayn mağazasını yenidən işə salmış və 2001-ci ildə ilk iki fiziki mağazanı açmışdır. Mətbuat əvvəlcə "Apple"ın iflasa uğrayacağı ilə bağlı fərziyyələr irəli sürmüşdü, lakin bu mağazalar çox uğurlu olmuş, yaxınlıqdakı rəqib mağazaların satış nömrələrini keçərək üç il ərzində illik satışı 1 milyard ABŞ dollarına çatmışdır. "Apple Store" bunu bacaran ən sürətli pərakəndə satıcı olmuşdur. "Apple" 15 iyun 2023-cü ildə Birləşmiş Krallıqda, Londonun Bettersi rayonunda ən son mağazasını açmışdır.

macOS DVD Oynatıcı Apple Inc. tərəfindən hazırlanmışdır, defolt MacOS-da DVD player-dir. O, çoxsaylı audio, video və altyazı treklərini, üstəlik Dolby Digital 5.1 keçidi, DVD giriş URL-ləri və subtitrlər kimi bütün standart DVD xüsusiyyətlərini dəstəkləyir. Bəzi hallarda istifadəçilər açmaq üçün VOB faylı seçə bilərlər. DVD Pleyer həmçinin DVD Studio Pro və iDVD-nin yandırılmış DVD-ləri ilə tam uyğundur; bunlara DVD Studio Pro-nun HD DVDləri daxildir. 2016-cı ilə qədər bu, macOS defolt tətbiqləri arasında qalan yeganə 32 bitlik proqramdır. == Məhdudiyyətlər == DVD Pleyeri əksər müəllif hüquqları qanunlarına uyğundur və buna görə də DVD region kodu məhdudlaşdırıcı kodlaşdırmalar və istifadəçi tərəfindən bloklanmış əməliyyatlar ("əlil edilmiş hərəkətlər") kimi DVD texnologiyasının ən məhdudlaşdırıcı tədbirlərini tətbiq edir. Bütün regionun DVD sürücüsündən istifadə edərkən belə, bu, istifadəçilərin müəllif hüquqları qanunlarını pozmaq istədikləri təqdirdə alternativ proqram təminatından istifadə etmələrinə səbəb olur. Apple-ın Grab (ekran tutma) proqramı DVD Player tətbiqi dayanana qədər Finder interfeysi vasitəsilə işləməyi dayandıracaq və istifadəçinin vizual DVD məzmununun skrinşotlarını çəkməsinə effektiv mane olacaq. Proqrama DTS dekoderi daxil deyil, ona görə də DTS trekləri Mac-ın daxili dinamikləri və ya analoq çıxışı vasitəsilə səsləndirilə bilməz.

GS/OS Apple şirkəti tərəfindən Apple IIGS kompüterləri üçün hazırlanmış ProDOS fayl sistemini dəstəkləyən əməliyyat sistemidir. Bu əməliyyat sistemi özündə fayl sistemi ilə işləmək, giriş/çıxış avadanlıqlarını izləmək, proqram fayllarını yükləmək və işlətmək, kəsmə siqnallarını idarə etmək və s. funksionallıqları birləşdirir. Bu əməliyyat sistemi Apple IIGS kompüterləri üçün təklif edilən proqram paketinin bir hissəsi olaraq 4.0-dan 6.0.1 versiyasına qədər istifadə edilmişdir. GS/OS əməliyyat sisteminə ilk dəfə olaraq Fayl Sistemi Translatoru təbiq edilmişdir. Bu imkan verir ki, bir əməliyyat sistemi bir neçə fərqlə fayl sistemi ilə işləyə bilsin. Bu həmçinin həmin əməliyyat sisteminin dəstəklədiyi proqram təminatlarına da şamil edilir. O dövrdə mövcud olan əsas iki fayl sistemi vardı: DOS platformasının dəstəklədiyi MS-DOS, ProDOS, High Sierra/ISO-9660; MacOS-in dəstəklədiyi hierarxik fayl sistemi,Apple ProDOS və s. Fayl Sistemi Translatoru bu iki fayl sistemi arasındakı problemi həll etdi və sonrakı fayl sistem translatorlarında da istifadə edildi. Əməliyyat sisteminin digər üstün cəhəti onun sələflərində fərqli olaraq 8 bitlik 6502 əvəzinə 16 bitlik 65816 prosessorları üçün yazılması oldu.

Apple Kompüter Siçanı — Apple tərəfindən əvvəl Apple seriyası üçün, daha sonra Macintosh kompüter seriyası üçün hazırlanan bir siçandır. İstehlakçılara təqdim olunan ilk kommersiya məqsədli siçanlardan biridir. İllər boyu Apple-n özünəməxsus dizaynını özündə əks etdirən siçanları fərqli bir forma və funksiyaya malik olmuşdur. Apple tərəfindən istehsal olunan siçanlar, adətən tək bir düymə ilə idarə olunurlar. 2005-ci ildə Apple bir sürüşmə topu və dörd proqramlaşdırılması mümkün "düymə" xüsusiyyətli bir siçan tanıtdı. Apple tərəfindən istehsal olunan bütün siçanlar, Appleın optik LED əsaslı nəzarət mexanizmləri 2000-ci ilə qədər sürüşmə topu mexanizmi ilə işləyirdi. Appleın ən yeni siçanları lazer texnologyasını istifadə edir == Tarixi == 1979-cu ildə Apple, bir iş kompüteri planlaşdırırdı və eksperimental texnologiyalarının bəzilərini görmək üçün "Xerox Parc" araşdırma mərkəzi ilə birgə layihə hazırlamışdı. Douglas Engelbart "SRI International"da çalışarkən siçanı icad etdilər. Ən böyük problemlərdən biri, istehlakçı əsaslı bir fərdi kompüter üçün istifadəyə yararlı olamayn siçanın xərcinin 400 ABŞ dollarından yuxarı olması idi. Əsl siçan təxminən on il boz rəng və profillərdən ibarət düzbucaqlı bir blok formasında qaldı.

Yohann fon Appel (11 noyabr 1826 – 7 sentyabr 1906) — Avstriya dövlət xadimi. 1882-1903-cü illər arasında Avstriya-Macarıstan İmperiyası tərəfindən Bosniya və Herseqovina kondominiumunun başçısı təyin olunmuşdur.

Nupelər (özlərini nupesizi adlandırırlar) — Nigeriyada, əsasən ölkənin Şimal-Şərq və Kvara ştatlarında yaşayan xalq. == Tarixi == Nupelər orta əsrlərdə dövlət qurmuşdur. Bu dövlət isə XIX əsrin əvvəllərinədək mövcud olmuşdur. == Dil == Nupe dili kva dillərinə daxildir. == Din == Nupelərin dindarları müsəlmandır, qismən ənənəvi etiqadlarını saxlamışlar. == İqtisadiyyat == Nupelər əsasən əkinçiliklə məşğul olurlar, sənətkarlıq da inkişaf etmişdir. == Mənbə == === İstinadlar === === Ədəbiyyat === Blench, R.M. (1984) "Islam among the Nupe." Muslim peoples. (ed. 2) Westview Press, Boulder, Colorado. Forde, D. (1955) The Nupe.

Təpələr dağı – Culfa rayonu ərazisində dağ (hünd. 987,4 m). Təpələr — Dağlıq Qarabağ ərazisində dağ; Təpələr — Goranboy rayonunda dağ; Təpələr — Yevlax rayonunda dağ.

Təpələr dağı – Culfa rayonu ərazisində dağ (hünd. 987,4 m). Zəngəzur silsiləsinin cənub-qərb ətəyində, Dəmirlidağ-Göydağ qolunun davamında yerləşən Darıdağ (Dağüstü) silsiləsinin cənub-şərq istiqamətli Pilələr qolunun şərq yamacında zirvə. Dizə kəndindən 1,2 km cənub-qərbdədir. Üst Paleosenin Tanet mərtəbəsinə aid Ordubad lay dəstəsinin terrigen-çökmə süxurlarından təşkil olunmuş günbəzvari yüksəklikdir. Tektonik cəhətdən Ordubad qarılma zonasının Paradaş seqmentinin cənub-qərb cinahına aid Darıdağ-Aza qalxımının geniş şimal-şərq qanadını mürəkkəbləşdirən ikinci dərəcəli Dizə antiklinalının cənub-qərb qanadında yerləşir.

Tufanlı Yoxuşlar — XIX əsrin ingilis şairə və yazıçılarından biri olan Emili Bronte-nin ölümündən bir il öncə 1847-ci ildə yayımlanmış tək romanıdır. == Məzmunu == Romanda iki əsas qəhrəman olan Cənab Hitkliff və Xanım Ketrinin qarmaşıq və dramatik həyat hekayələri ələ alınır. Hadisələr, başlanğıç anlarından etibarən bütün gedişata şahid olmuş Ellen Din adlı bir xidmətcinin dilindən Cənab Hitkliffin mülkünə kirayənişin olaraq gəlmiş "Lokvud" adlı bir gəncə nağıl edilir. Məlum olur ki, Cənab Hitkliff illər öncə Ketrinin atası Ernşo tərəfindən kimsəsiz bir uşaq olaraq tapılaraq evə gətirilir. Bu andan etibarən Hitkliff və Ketrinin dostluğu başlayır. Bir neçə il sonra bu dostluq məhəbbətə çevrilsə də Ketrin Edqar adlı başqa bir gənclə ailə qurur. Onlar bir neçə müddət ayrı qalsalar da Hitkliff Ketrini təzədən tapır. Ardınca Ketrin öz adını daşıyacaq bir qız övladı dünyaya gətirərkən ölür. Hadisələrin cərəyanı nəticəsində Hitkliff bu qızı öz oğlu ilə evləndirsə də sevdiyi qadının əcəlinə səbəb olduğu üçün son günədək ona düşmən münasibəti bəsləyir. Ketrinin ölümü ilə qətiyyən barışa bilməyən Hitkliff onun ruhuna səslənərək belə deyir: O gündən etibarən Hitkliff qəribə və əsrarəngiz hadisələr yaşamağa başlayır.

Təpələr yаşаyış yеri — Tumаslı kəndinin cənubundа su kаnаlının sаğ tərəfində yеrləşir. Yаşаyış yеrinin ərаzisi hаzırdа əkin sаhəsinə çеvrilmişdir. Аbidənin bəzi qismlərində kül yığınlаrı, bаd qırıqlаrı və kеrаmikа pаrçаlаrınа rаstlаnır. Kеrаmikа məmulаtı çəhrаyı rəngdə bişirilmiş şirsiz qаblаrın pаrçаlаrındаn ibаrətdir. Fоrmа vеrməyən şirli kеrаmikа məmulаtınа dа rаstlаnır. Аrаşdırmаlаr zаmаnı müəyyən оlunmuşdur ki, Təpələr yаşаyış yеrinin böyük bir qismi indiki Tumаslı kəndinin аltındа qаlmışdır. Tumаclı kəndinin yаşаyış yеrinə yахın оlаn məhəlləsi хаlq аrаsındа Vаyхır аdlаndırılır. Аrхеоlоji mаtеriаllаrа əsаsən yаşаyış yеrini XI-XVIII əsrlərə аid еtmək оlаr.