Поиск по словарям.

Результаты поиска

OBASTAN VİKİ
Session Border Controller
Session Border Controller (SBC; azərb. Sessiya sərhəd nəzarətçisi‎) — internet protokolu (VoIP) şəbəkələri üzərindən SIP əsaslı səsi qorumaq üçün yerləşdirilən şəbəkə elementi. SBC-lərin ilkin yerləşdirilməsi bir baxış mühitində iki xidmət təminatçısı şəbəkəsi arasındakı sərhədlərə yönəldilmişdir. Bu rol indi yaşayış və/və ya müəssisə müştərilərinə xidmət göstərmək üçün xidmət təminatçısının giriş şəbəkəsi ilə magistral şəbəkə arasında əhəmiyyətli yerləşdirmələri əhatə etmək üçün genişlənmişdir. == Adlandırma == "Sessiya" termini iki və ya daha çox tərəf arasında ünsiyyətə aid edilir. Bu, telefoniya kontekstində zəng deməkdir. Hər bir zəng zəngə nəzarət edən bir və ya bir neçə zəng siqnalı mesajı mübadiləsindən, zəng statistikası və keyfiyyəti ilə bağlı məlumatla birlikdə zəngin audio, video və ya digər məlumatlarını daşıyan bir və ya bir neçə zəng media axınından ibarətdir. Bu axınlar birlikdə seans təşkil edir. Seansların məlumat axınına təsir göstərmək sessiya sərhəd nəzarətçisinin işidir. "Sərhəd" termini şəbəkənin bir hissəsi ilə digəri arasındakı sərhəd nöqtəsinə aid edilir.
Bidər sultanlığı
Bidər sultanlığı və yaxud Bəridşahlar dövləti — 1492–1619-cu illər arasında Hindistanda Dəkkən bölgəsinin cənubunda hökm sürən Türk-İslam xanədanı. == Tarixi == Xanədanın qurucusu Əmir Qasım Qafqaz (Borçalı) türklərindən olub gənclik illərində Bəhməni şahı III Məhəmmədin (1463–1482) xidmətinə girmiş, onun sarayında bərid-i məmalik mövqeyinə qədər yüksəlmiş və xanədana da bu vəzifəsi dolayısıyla Bəridşahilər deyilmişdir. Əmir Qasım Mahmud şahın səltənəti sırasında (1482–1518) öncə kutval (qalabəyi), Nizamülmülk Məlik Həsənin vəfatından sonra da baş vəzir (əmir-i cümlə) təyin edilmişdir. Bəhmənilərin zəifləməsinə görə ölkə torpaqları parçalanmış, Bicapurda Adilşahilər, Əhmədnagarda Nizamşahilər, Bərarda İmadşahilər, Qolkondada Qütbşahlar və bir müddət sonra Bidərdə Bəridşahilər müstəqilliklərini elan etmişldilər (1492). Əmir Qasımın ölümündən sonra yerinə "Dəkkən tülküsü" deyə şöhrət tapan oğlu Əmir Bərid keçdi (1504–1543). Əmir Bəridin zamanında Bəhmənilərdən III Əhməd, Əlaəddin, Vəliyyullah və Kəlimullah onun vəsayəti altında sadəcə adları hökmdar idilər. Əmir Bərid ədəbiyyat, sənət və memarlığa ilgi duyan bir şəxsiyət idi. Paytaxtda Rəngin Mahalı inşa etdirən də odur. Bəridşahilər Vicayanagar racələri və digər bəzi qonşularıyla sürəkli mübarizə etdilər. Son Bəridşahi sultanı III Əmir Bərid şah (1609–1619) Adilşahilərin hücumuna məruz qaldı.
Barter
Barter və ya dəyişmə müqaviləsi — bir tərəfin əmlakının alınması müqabilində həmin tərəfə onun əmlakı dəyərində başqa bir əmlakın verilməsini öhdəsinə götürməklə bağlı vətəndaş hüququ növüdür.
Birdja
Birdja (gürc. ბირჯა) – Gürcüstanın Abxaziya bölgəsinin Suxumi ərazisində yerləşən kənd. Dəniz səviyəsindən 400 m hündürlüktə, Qara dənizdən 11 km və Suxumidən 15 km uzağlıktadır. 2008-ci ildə Rusiya Federasiyası tərəfindən işğal edilib. == Ədəbiyyat == ენციკლოპედია „საქართველო“, ტ. 1, თბ., 1997. — გვ. 443.
Burdur
Burdur — Türkiyənin Burdur ilinin inzibati mərkəzi.
Ridder
Ridder — Qazaxıstanın Şərqi Qazaxıstan vilayətində regional tabelik şəhəri. Şərqi Qazaxıstan vilayətinin üçüncü böyük şəhəri. == Tarixi == Filiz Altayının ərazisindəki metal filizlərinin yataqları İmperatiça II Yekaterina dövründə aşkar edilmişdir. 1786-cı ildə mədən mühəndisi Philip Ridderin rəhbərlik etdiyi bir qrup kəşfiyyatçı Ulba çayının yuxarı axınında bir polimetalik filiz yatağı tapdı və Ridder adlı bir mədən qurdu. Təxminən 70 il sonra, 1859-cu ildə (yaşayış məntəqəsindəki ilk siyahıyaalma) mədənçi Ridderska kəndinin əhalisi təxminən 3,5 min nəfər idi, bunların% 70-i ətraf kəndlərin kəndliləridir, mədənlərdə mədən işlərinə bağlı (təyin edilmiş) , qalanları məhkumlar, pulsuz və mülki işçilər, gözətçi əsgərlər, madenciler idi . Tənlik hüququnun ləğvi nəticəsində kəndin əhalisi kəskin şəkildə azaldı; 19-cu əsrin sonunda işçilərin sayı yalnız 600 nəfərdən 1200 nəfərə qədər dəyişdi. Çarın Altay mədənlərini və fabriklərini bağlamaq və mişar fabrikləri, salotoplar, dəri zavodları, un dəyirmanları və digər müəssisələr üçün istehsal müəssisələrini yenidən təchiz etmək barədə əmrinin 29 mart 1893-cü il tarixli açıqlamasından sonra Riddersk tədricən darıxdırıcı sahəyə çevrildi. İşçilərin yalnız bir hissəsi qızıl yuma ilə məşğul olmağa davam etdilər. 1897-ci ildə Ridderskdə 720 ailədə 3823 nəfər var idi. 1903-cü ildə Ridder müəssisələri Avstriyanın Thurn und Taxis şirkətinə icarəyə verildi.
Marder
Marder ("Marder" – "Sansara") – Almaniyanın piyada döyüş maşını (PDM).
Bender
Bender Bendinq Rodriges (ing. Bender Bending Rodríguez) — "Futurama" cizgi serialının əsas personajlarından biri. Con Di Macio tərəfindən səsləndirilib. Bender alkoqolik olması, əxlaqsız davranışlar sərgiləməsi, çox siqaret çəkməsi və qumarbaz olması ilə bilinir.
A.Berger
Alvin Berger (alm. Alwin Berger‎; 9 noyabr 1871 və ya 28 avqust 1871 – 21 aprel 1931, Ştutqart) — Almaniya botaniki. == Əsərləri == Die Agaven.
Afanasi Kirxer
Afanasi Kirxer (alm. Athanasius Kircher) (d.2 may 1602 - v. 27 noyabr 1680) — görkəmli Alman polimatı və rəssamı, dahi alim , Yezuitlər ordeni ona tərtib olunub, == Həyatı == Afanasi Krixer 2 may 1602 Fuldada anadan olmuşdur. Alimin atası- Yohan Krixer (Йоханнес Кирхер)- filosofilə maraqlanırdı və həmcinin Maynsdaki teoriyalardan dərəçə qazanmışdır. 10 yaşında atası Fulda seminariyasına verir. 1616-cı ildə Afanasiya Maync tərəf yönləndirilmişdir. == Yaradıçılığı == Athanasius Kircher. The Last Man Who Knew Everything / edited by Paula Findlen. — L. : Routledge, 2004. — 466 с.
Alvin Berger
Alvin Berger (alm. Alwin Berger‎; 9 noyabr 1871 və ya 28 avqust 1871 – 21 aprel 1931, Ştutqart) — Almaniya botaniki. == Əsərləri == Die Agaven.
Antuan Burdel
Emil Antuan Burdel (30.10.1861, Montoban – 1.10.1929, Le Vezine) — fransız heykəltəraşı. == Həyatı == Tuluzada (1876–84), Parisdəki zərif sənətlər məktəbində (1884–86) oxumuşdur; 1893–1908-ci illərdə O, Rodenin emalatxanasında assistent işləmişdir. 1884-cü ildən Paris salonu sərgilərinin iştirakçısı olmuşdur. Roden impressionizmini qəbul etməyən Burdel monumentallığa və incəsənətin sintezinə can atmış, antik klassikaya və arxaikaya əsaslanaraq relyef sənətini dirçəltmişdir. == Fəaliyyəti == “Ox atan Herakl” (tunc, 1909, Müasir Milli İncəsənət Muzeyi, Paris), gen. K.M. Alvearın tunc abidəsi (1913–23, Buenos-Ayres), “Fransa” heykəli (tunc, 1925, Paris), A. Mitskeviçin abidə si (tunc, 1909 –29, Paris), “Avtoportret” (maska, 1925), “Safo” (1924 –25; hər ikisi Burdel muzeyi, Paris) və s. əsərlərin müəllifidir. Görkəmli ictimai xadimlərin çoxsaylı portretlərini (100-ə yaxın) yaratmışdır: Lüdviq van Bethoven (tunc, 1887– 1929; 21 variant), A. Frans (tunc, 1919; hər ikisi Burdel muzeyi) və s. Arxaikləşən neoklassisizm ruhunda Yelisey Çölü Teatrının barelyeflərini hazırlamışdır (gips, 1912). Burdel həmçinin monumental rəngkar (Yelisey Çölü Teatrının freskaları, 1910–12) və qrafik (J. Klemanso və Q. Floberin kitablarına illüstrasiyalar) kimi də işləmişdir.
Borden adası
Borden adası (ing. Borden Island) — Kanada Arktik arxipelaqının bir hissəsidir. Adada hazırda yaşayış yoxdur (2012). == Coğrafiya == Borden adası Kraliça Yelezaveta adalarının ən qərbində yerləşən Praym Minister Qrupu kimi tanınan üç adadan ibarət qrupun ən şimalıdır. Uilkins boğazında, 18 km cənubda bu qrupun ən böyüyü olan Makkenzi-Kral adası və 34 km cənub-qərbdə ən kiçiyi olan Brok adası yerləşir. Daha böyük qonşusu 100 km şərqdə yerləşən Ellef-Rinqnes adasıdır. Adanın şimal-qərb sahili Şimal Buzlu okean tərəfindən yuyulur. Sahəsi 2794 km² olan ada ərazisinə görə dünyada 172-ci, Kanadada isə 30-cu yerdədir. Ada inzibati cəhətdən Şimal-Qərb əraziləri (ən çox) və Nunavut arasında bölünür. Sərhəd 110-cu qərb meridianı boyunca keçir.
Borden yarımadası
Borden yarımadası — Baffin Torpağının şimalında yerləşən yarımada. Kanadanın Nunavut vilayəti ərazisinə daxildir. Lankaster boğazının cənubunda qərarlaşır. Yarımadanın şimal-şərq ərazisində Sirmilik Milli Parkı təşkil olunmuşdur. == Coğrafiya == Yarımada 225 km şimala, 169 km şərqə uzanır. Şimala rayonu, o cümlədən Hras dağları kövrək qayalardan ibarətdir. Burada hündürlük 914 mertrə çatır. Admiraliti buxtası yarımadanın qərb sahillərini, Admiraliti Soveti buxtası isə onun şərq sahillərini təşkil edir. Şərqdən Baylot adasından buxta ilə ayrılır. == Əhalisi == Yarımadanın qərb sahillərində inuitlərə aid Arktik-Bey adlı kənd vardır (823 nəf.
Burdur gölü
Burdur gölü (türk. Burdur Gölü) ― Türkiyədə göl. Türkiyənin cənub-şərqində, Aralıq dənizi regionunda, Burdur və İsparta illəri arasında yerləşir. Göl Söyüt dağ və Suludərə Yayla dağı arasında yerləşir.
Burdur ili
Burdur — Türkiyədə il.
Burger King
Burger king — 1954-cü ildə ABŞ-də yaradılan fəstfud şəbəkəsi. Şirkətin tarixi 1953-cü ildə Florida ştatındakı Jacksonville-dəki Insta-Burger King restoran şəbəkəsindən başladı. Bundan sonra, 1954-cü ildə Insta-Burger King Restoranında maddi sıxıntılar yarandı və iki yerli sakin David Edgerton və James McLemore şirkəti satın aldı və Burger King adını aldı. Növbəti yarım əsr ərzində şirkət direktorlarını dəyişdi. Üçüncü direktor TPG Capital Group idi və Bain Capital və Goldman Sachs Capital Partners 2002-ci ildə nəşr etdilər. 2010-cu ilin sonunda Braziliyanın 3G Capital şirkəti onu 3.26 milyard dollara aldı. 3G Capital və Berkshire Hathaway, VK'ı Kanadalı Tim Hortons ilə birləşdirdi.
Birds
Birds — (Azərbaycanca: Quşlar) Niderlandın 2013 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsindəki mahnısı.
Birdy
Jasmin van den Boqard (15 may 1996) — Birdy təxəllüsü ilə tanınan Britaniya müğənnisi. == Bioqrafiya == Jasmin van den Boqard 15 may 1996-cı ildə, Layminqton şəhərində anadan olmuşdu. Anası pianoçu olduğundan, Jasmin artıq 7 yaşından pianoda ifa edə bilir, 8 yaşından isə artıq öz mahnılarını yazırdı. Birdy təxəllüsü — (ing. quşcuğaz) valideynlərindən ona verilən addır.
Barter adası
Barter adası (ing. Barter Island, iny. Qaaktuġvik) — Bofort dənizində, Amerikanın Alyaska ştatı ərazisinə daxildir. Əhalisi 247 nəfər təşkil edir. == Coğrafiyası == Adanın ölçüləri 6 – 3 km nisbətindədir. Materikdən 250 metr aralıda yerləşir. Adada çoxlu sayda Ağ ayıya rast gəlmək olar. 1980-ci ildən Milli Arktika qoruğunun ərazisinə daxil edilmişdir. == Tarixi == Ada ilk dəfə 4 avqust 1826 ildə ildə kəşf edilmişdir. XIX əsrin sonrarına qədər ada İnyupiklər və İnuitlər arasında barter üçün əsas məskən olmuşdur.
Berber təqvimi
Berber təqvimi — Afrikanın şimal-qərbində istifadə edilən berberlərin istifadə etdiyi təqvimdir.
Berber şiri
Berber şiri (lat. Panthera leo leo) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinin pişiklər fəsiləsinin panter cinsinin şir növünə aid heyvan yarımnövü.
Beryer dili
Beryer dili — elə də böyük olmayan ada. Laptevlər dənizi akvatoriyasına daxildir. İnzibati cəhətdən Krasnoyarsk diyarında qərarlaşır. Şimal adasından şərqdə qərarlaşır. Şimal adasından Dvoynoy buxtası ilə ayrılır. Ada cənub-qərbdən şimal-şərqə uzanır. Ada 1736-cı ildə Vasili Vasileviç Pronçişev tərəfindən kəşf edilmişdir.
Birdmor buzlağı
Birdmor buzlağı, (ing. Beardmore Glacier) Antarktidada yerləşən bir buz kütləsidir. Vilyam Birdmorun şərəfinə Birdmor buzlağı adnlandırılıb. == Coğrafiyası == Lambert buzlağından sonra, uzunluğu 160 km-dən çox olan və 30 km-ə çatan genişliyi ilə dünyanın ən böyük buzlaqlarından biridir. Transantarktika dağlarından başlayaraq, Şekliton sahili üzərindən Ross buz sahəsinə qədər uzanır. Buzlaq bir "U" şəkilli vadidə yerləşir. == Kəşfi == Birdmor buzlağı, 1908-ci ildə Ernest Şeklton tərəfindən, ikinci Antarktida elmi gəzintisində aşkar edilir. Buzlaq adını, Şelkton səfərinin bir sponsoru olan Vilyam Birdmorun adından alır. Birdmor buzlağı, Ross buz sahəsindən çıxaraq Transantarktika dağları üzərindən daha doğrusu arasından, Cənub Qütbünə gedən dəhliz rolunu oynayır. Bu dəhlizin sayəsində Cənub Qütbünə çatmaq mümkündü.
Bucaq (Burdur)
Bucaq (türk. Bucak) — Türkiyənin Burdur əyalətində kənd, əyalətin ən böyük şəhəri. == Tarixi == Şəhərin tarixi adı "Oğuzxan" olmuşdur. 1926-cı ildə onun adı dəyişdirilərək "Bucaq" adlandırılmışdır.
Con Berqer
Con Börcer (5 noyabr 1926[…], Hakni[d], Böyük London – 2 yanvar 2017[…], Antoni[d]) — ingilis yazıçısı və incəsənət tənqidçisi. "G" adlı romanı 1972-ci ildə Buker mükafatını qazanmışdır. == Karyerası == Con Börcer karyerasına rəssam olaraq başladı. 1940-cı illərin sonlarında Londonda bir çox sərgiyə qatıldı. 1948–1955-ci illəri arasında incəsənət tənqidçisi olmuş və rəsm dərsləri vermişdir. Con Börcer ən məşhur ingilis tənqidçilərindən biridir. Filmlər və sənədli filmlər üçün senarilər də yazmaqdadır. Roman yazmaqlada məşğuldur. İlk romanı "Zamanımızın bir rəssamı" (A Painter of our Time) 1958-ci ildə çap olundu.
Birələr
Birələr (lat. Siphonaptera) — heyvanlar aləminin buğumayaqlılar tipinin həşəratlar sinfinə aid heyvan dəstəsi. Birələr tam metamorfozla inkişaf edən cücülər içərisində yeganə dəstədir ki, onların hamısı qanadsızdır. Qanadsız olmaları, adətən parazit həyat tərzi keçirmələri ilə əlaqədardır. Parazitizm ancaq birələrin imaqosu üçün səciyyəvidir, sərbəst həyat tərzi keçirən sürfələrə quş və gəmirici yuvalarında, məməlilərin yaşayış yerlərində rast gəlmək olar. Quşlarda və məməlilərdə parazitlik edirlər. Örtüyü güclü sərtləşmişdir, bədən yanlardan sıxılmışdır. Sıçrayıcı ayaqları var. Qanla qidalanırlar, ağız aparatı deşici-sorucudur. Düyünlü taun (Xenopsylla) və yatalaq (Nosopsyllus) xəstəliklərinin keçiricisidir.
Bitlər
Anoplura (lat. Anoplura) — heyvanlar aləminin buğumayaqlılar tipinin həşəratlar sinfinin psocodea dəstəsinə aid heyvan fəsiləüstü. == Xarici quruluşu == Bitlər məməlilərin daimi paraziti olan xırda, qanadsız cücülərdir. Hər iki cinsi qansorandır. Bitlərin bədəni bel-qarın istiqamətində yastılanmış, oval, uzunsov və ya enli, 1-5 mm uzunluğundadır. Erkəklər adətən dişilərdən kiçik olur. Başı qabaq tərəfdən daralmışdır. Ağız orqanları adətən irəli yönəlmiş, heyvanların qalın örtüklərini deşmək və qan sormaq üçün yaxşı uyğunlaşmışdır. Bir cüt sadə gözü başın yanlarında, bığcıqlardan arxada yerləşmişdir. Üç döş seqmenti adətən kip bitişmişdir.
Bəndər
Bəndər — kişi adı. Bu adı olan tanınmış şəxslər Usta Bəndər — 1231-ci il Gəncə üsyanının rəhbəri. Yaşayış məntəqələri Bəndər (şəhər) — Moldovada Dnestrin sağ sahilində liman şəhəri. Bəndər Abbas — İranın Hörmüzgan ostanında şəhər. Bəndər Gəz — İranın Gülüstan ostanında şəhər. Bəndər Mahşəhr — İranın Xuzistan ostanında şəhər. Bəndər Siraf — İranın Buşehr ostanında şəhər. Bəndər Dəyyer — İranın Buşehr ostanında şəhər. Bəndər-Kong — İranın Hörmüzgan ostanında şəhər. Bəndər Genave — İranın Buşehr ostanında şəhər.
Bərbər
Bərbər — Saçların kəsilməsi, yuyulması ilə məşğul olan peşə sahibi. Bərbərlər saç kəsimi ilə yanaşı üzün taraş edilməsi və dəriyə qulluq ilədə məşğul olurlar.
Bərdəi
Bərdəi (və ya Bərdəvi) — Azərbaycanda daha işlədilən təxəllüs, əslən Bərdədən olanlar tərəfindən istifadə olunur. Bu təxəllüsü olan tanınmış insanlar Əbusəid Bərdəi - hənəfi alimi.
Cirdək
Cirdək — Azərbaycan Respublikasının Tovuz rayonunun Çatax kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. == Toponimikası == Cir (qədim türk dillərində çir) Azərbaycan dilinin dialekt və şivələrində "kiçik, balaca" mənasında işlənmişdir. -dək məkan, yer bildirən şəkilçidir. Oykonim "kicik, balaca yaşayış yeri" mənasını bildirir. Kənd həqiqətən də sahəsinə görə cox kiçikdir. == Tarixi == === Tarixi abidələri === Kənddə daşınmaz tarix və mədəniyyət abidəsi qeydə alınmamışdır. == Coğrafiyası və iqlimi == Kənd Tovuz şəhərinin mərkəzindən 35 km aralıda, Tovuz-Böyük Qışlaq yolunun üzərində, dağlıq ərazidə yerləşir. Kənd dörd bir yandan dağ və meşələrlə əhatə olunmuşdur. Kəndin içməli suyunu bulaqlar təşkil edir. Cirdək kəndi Qandalar, Kazımlı, Çatax, Hacılar, Saladınlı kəndləri ilə həmsərhəddir.
Mirlər
Mirlər — Azərbaycan Respublikasının Qubadlı rayonunun Dondarlı kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. == Tarixi == 1993-cü ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib. 2020-ci ildə Qubadlının azad edilməsi üçün aparılan hərbi əməliyyatlar zamanı Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğaldan azad olunmuşdur. == Toponimikası == Mirlər kəndi Bərgüşad çayının sahilində, dağətəyi ərazidədir. Yerli məlumata görə, yaşayış məntəqəsini XVIII əsrdə Şeyx Mir İbrahim ağa saldığı üçün onun titulu (mir) ilə adlanmışdır. Bir sıra müsəlman ölkələrində, o cümlədən Azərbaycanda mənşəcə Məhəmməd peyğəmbərin nəslindən olanlar adətən seyid və ya mir fəxri titulu daşıyırlar. Antropooykonimdir.
Pirlər
Pirlər — Azərbaycan Respublikasının Xocalı rayonunun Pirlər kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 5 oktyabr 1999-cu il tarixli, 708-IQ saylı Qərarı ilə Xocalı rayonunun Xramort kənd inzibati-ərazi vahidi tərkibindəki Xramort kəndi Pirlər kəndi, Xramort kənd inzibati-ərazi vahidi Pirlər kənd inzibati-ərazi vahidi adlandırılmışdır. İkinci Qarabağ müharibəsinin nəticələrinə əsasən imzalanmış 10 noyabr 2020-ci il tarixli üçtərəfli bəyanata uyğun olaraq Pirlər kəndi Rusiya Sülhməramlı Qüvvələrinin nəzarətinə keçmişdir. 19-20 sentyabr 2023-cü il tarixində Qarabağda həyata keçirilən lokal antiterror tədbirlərindən sonra Azərbaycanın nəzarətinə keçib. == Toponimikası == Oykonim Xram (yarğan) və art (arxa tərəf, aşırım) komponentlərindən düzəlib, "yarğanın arxa tərəfi" deməkdir. == Tarixi == 1993-cü ildən Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin işğalı altında olub. == Coğrafiyası və iqlimi == Kənd dağ ətəyi ərazidə yerləşir. == Əhalisi == 2005-ci ildə Dağlıq Qarabağda keçirilən əhalinin siyahıyaalmasına əsasən Pirlər kəndinin əhalisi 403 nəfər təşkil edirdi.