Поиск по словарям.

SoundCloud (azərb. səs buludu‎) — rəqəmsallaşdırılmış səsli informasiyanın yayımı üçün nəzərdə tutulmuş online-platforma və saytdır. Bu layihə bir növ sosial şəbəkə xarakteri daşıyır və eyni adlı şirkət tərəfindən 2008-ci ildə istifadəyə verilmişdir. Əsası səs rejissoru Aleks Lyunq və musiqiçi Erik Valfors tərəfindən 2007-ci ildə qoyulan SoundCloud layihəsi qısa zaman ərzində populyarlıq qazandı. SoundCloud-a həm adi istifadəçilər, həm də musiqiçilər böyük maraq göstərməyə başladılar. Nəticədə geniş əhatə dairəsinə malik olan bu online-platforma müxtəlif səsli informasiyanın paylaşılması üçün ideal bir vasitə oldu. SoundCloud əvvəllər sadəcə musiqiçilərin öz aralarında musiqi treklərini paylaşmaları üçün nəzərdə tutulmuşdu, lakin qısa zaman kəsiyində bütün istifadəçilərə açıq musiqi distribusiya kanalına çevrildi. 2009-cu ilin aprelində Doufti Hanson & Ko fondu bu layihəyə 2,5 mln avro həcmində vençur maliyyəsi ayırdı. Daha da inkişaf edən SoundCloud-un 2010-cu ilin may ayı üçün abunəçilərinin sayı artıq 1 milyon nəfər idi. 2011-ci ilin yanvarında isə Union Square Ventures və Index Ventures bu layihə üçün 10 mln ABŞ dolları ayırdı.

== Məhsullar == === Hesablama === App Engine - Servis olaraq Platform yerləşdirmək Java, PHP, Node.js, Python, C #, . Net, Ruby və Go tətbiqetmələri. Compute Engine - Microsoft Windows və Linux virtual maşınlarını çalışdırmaq üçün bir xidmət olaraq infrastruktur . Kubernetes Engine (GKE) və ya GKE on-Prem Anthos platformasının hissəsi kimi təklif əsasında Servis olaraq Konteynerlər - Kubernetes . Bulud funksiyaları - Node.js, Python və ya Go-da yazılmış hadisəyə əsaslanan kodu çalışdırmaq üçün bir xidmət olaraq fəaliyyət göstərir. Cloud Run - Knative-ə əsaslanan icra mühitini hesablayın. Cloud Run (tam idarə olunan) və ya Anthos üçün Cloud Run kimi təklif olunur. Hal-hazırda GCP, AWS və VMware idarəetməsini dəstəkləyir. === Saxlama və verilənlər bazası === Cloud Storage Cloud SQL - MySQL, PostgreSQL və MsSQL əsaslı bir xidmət olaraq verilənlər bazası . Cloud Bigtable - İdarə olunan NoSQL verilənlər bazası xidməti.

Cloudflare — məzmun çatdırılma şəbəkəsi xidmətləri, bulud kibertəhlükəsizliyi, DDoS mitiqasiyası və ICANN tərəfindən akkreditə olunmuş domen qeydiyyatı xidmətləri göstərən ABŞ şirkəti. Cloudflare-in baş ofisi Kaliforniyanın San-Fransisko şəhərində yerləşir. The Hill qəzetinə görə 2022-ci ildə internetin 20 faizindən çoxu veb təhlükəsizlik xidmətləri üçün Cloudflare istifadə edib. == Tarixi == Cloudflare 2009-cu ilin iyul ayında Metyu Prins, Li Hollouey və Mişel Zatlin tərəfindən təsis edilib. Prins və Hollouey əvvəllər Cloudflare-in əsasını yaratmaq üçün ilham mənbəyi kimi xidmət edən Unspam Technologies-in məhsulu olan Project Honey Pot-da əməkdaşlıq etmişdilər. 2009-cu ildən şirkət vençur kapitalı ilə maliyyələşdirilirdi. 15 avqust 2019-cu il tarixində Cloudflare NET səhm tikeri ilə Nyu-York Fond Birjasında IPO üçün S-1 ərizəsini təqdim etdi. 13 sentyabr 2019-cu il tarixində hər səhm üçün 15 dollar olmaqla ictimai şirkət oldu. 2020-ci ildə Cloudflare-nin həmtəsisçisi və COO Mişel Zatlin prezident seçildi və bu onu ABŞ-də ictimai texnologiya şirkətinin azsaylı qadın prezidentlərindən biri etdi. Cloudflare StopTheHacker (2014 fevral), CryptoSeal (2014 iyun), Eager Platform (2016 dekabr), Neumob (2017 noyabr), S2 Systems (2020 yanvar), Linc (2020 dekabr), Zaraz (2021 dekabr), Vectrix (2022 fevral), və Area 1 Security (2022 fevral) kimi veb-servis və təhlükəsizlik şirkətlərini satın aldı.

iCloud — iPhone, iPad, iPod touch, Mac, Apple Watch kimi texnologiyalarda yaradılmış iOS proqramı.

Con Loud (2 noyabr 1844, Ueymut[d], Massaçusets – 10 avqust 1916, Ueymut[d], Massaçusets) — Amerikalı ixtiraçı, ilk şarik qələminin ixtirası ilə məşhurdur. == Həyatı == Con Loud 1844-cü ildə Massaçusets ştatının Veymut şəhərində Con Uayt Loud və Sarah Humfri Blançardın ailəsində anadan olmuşdur. O, Veymutda məktəbə getdi, Weymouth Liseyini bitirdi və sonra Harvard Kollecinə daxil oldu və 1866-cı il sinfində hüquq fakültəsini bitirdi. 2 fevral 1872-ci ildə Suffolk County Barına təyin edildi. Daha sonra Jewell, Gaston və Field-də hüquq məktəbinə getdi, lakin daha sonra atasının bankçılıq peşəsinə qoşulmağa qərar verdi. 1871-ci ildə atasının yanına getdi və İttifaq Milli Bankında kassanın köməkçisi kimi işləməyə başladı. 1874-cü ildə atasının ölümündən sonra Loud kassir vəzifəsini tutdu və bu vəzifəni 1895-ci ildə səhhətinə görə istefaya gedənə qədər tutdu. == İxtirası == 1888-ci il oktyabrın 30-da amerikalı bank işçisi Con Loud " taxta, kobud qablaşdırma kağızı və başqaları kimi kobud səthlərə " yaza bilən qələm üçün patent aldı. Patentdə o qeyd etdi: Mənim ixtiram, digər məqsədlərlə yanaşı, taxta, kobud bükmə kağızı və adi qələmdən istifadə edilə bilməyən digər məhsullar kimi kobud səthlərdə işarələmə üçün xüsusilə faydalı olan təkmilləşdirilmiş rezervuar və ya fontan qələmdən ibarətdir. İçindəki mürəkkəb bir sıra kiçik toplarla dəstəklənən "işarələmə kürəsi" ilə səthə verilirdi.

Klod Elvud Şennon (Claude Elwood Shannon) – 30 aprel 1916-cı ildə “İnformasiya nəzəriyyəsi”nin banisi, amerikalı mühəndis və riyaziyyatçı. Klod Elvud Şennon anadan olmuşdur. Şennon ehtimal sxemləri, avtomatlar və idarəetmə sistemləri nəzəriyyələrinə böyük töhfələr vermişdir. "Rabitə nəzəriyyəsi"ni inkişaf etdirən K.Şennon kodlaşdırma nəzəriyyəsini və informasiya nəzəriyyəsini yaratdı. İnformasiya nəzəriyyəsi rabitə kanalı ilə ötürülən informasiyanın ölçülməsi problemini həll etdi. 1948-ci ildə "Rabitənin riyazi nəzəriyyəsi" məqaləsində ən kiçik informasiya vahidini işarə etmək üçün "bit" sözündən istifadə etməni təklif etdi. == Ədəbiyyat == Əliquliyev R., Salmanova P. “İnformasiya cəmiyyəti: Maraqlı xronoloji faktlar”, 2013, “İnformasiya Texnologiyaları” nəşriyyatı, 169 s.

Cloob — əsasən İranda məşhur olan farsdilli sosial şəbəkə saytı idi. Yerli (və beynəlxalq səviyyədə) məşhur sosial şəbəkə saytı Orkut İran hökuməti tərəfindən bloklandıqdan sonra boşluğu doldurmaq üçün Cloob da daxil olmaqla bir sıra yerli saytlar və şəbəkələr meydana çıxdı. Onun əsas səhifəsində İran Virtual Cəmiyyəti başlığı var və bütün məzmunun İran qanunlarına uyğun olaraq idarə olunduğunu bildirir, bu siyasət hökumətin senzura riskini azaltmaq məqsədi daşıyır. Veb saytın təxminən 1 milyon üzvü və ayda 100 milyondan çox səhifə baxışı olduğunu iddia edir. İstifadəçilərin aşağıdakı funksiyalara çıxışı var: daxili e-poçt (fərdi dostlar, dostlar qrupları və icma üzvləri üçün), icmalar və icma müzakirələri (klublar), şəxsi və icma foto albomları, icmalar üçün məqalə arxivi, icmalar üçün canlı mesajlaşma və söhbət otaqları, vebloq , iş və CV verilənlər bazası, virtual pul ("coroob" adlanır), fərdi üzvlər üçün gəlir/xərc kitabçası, mal və xidmətlər təklif etmək üçün onlayn mağazalar, elanlar, suallar və cavablar, link və məzmun paylaşımı, xəbərlər, üzv yeniləmələri və geniş icazə imkanları təyin etmək. Bəzi xidmətlər virtual pul istehlak edir. Məsələn, icma müzakirələrində təkmil axtarış, təkmil üzv axtarışı, e-poçt mesajları üçün qəbz, profil ziyarətçilərinin siyahısı və bir neçə digər xidmətlər üzvlərin mövcud virtual pullarının müxtəlif məbləğlərindən istifadə edəcək. Virtual pul almaq və ya digər istifadəçilərə köçürmək mümkündür. Kloob 7 mart 2008-ci ildə (parlament seçkiləri dövrü) İran hökuməti tərəfindən senzuraya məruz qalıb. Lakin, Cloob rəhbərliyinin "qeyri-qanuni və mübahisəli məzmunun silinməsi" adlandırdığı hadisədən sonra 29 aprel 2008-ci ildə İran internet istifadəçilərinə giriş bərpa edildi.

Cunud — Azərbaycan Respublikasının Şəki rayonunun Baş Layısqı kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. == Tarixi == Cunud Şəki rayonunun Baş Layski inzibati ərazi vahidində kənd. Baş Qafqaz silsiləsinin ətəyindədir. Oykonimin XIII əsrdə monqolların tərkibində olmuş türkdilli sunnit tayfasının adından olması ehtimal edilir. == Əhalisi == Kəndin əhalisi 1010 nəfər təşkil edir ki, onun da 518 nəfəri kişi, 492 nəfəri isə qadındır. .

Kloun (ing. clown) və ya təlxək — komik tamaşanın üsullarından istifadə edən sirk, estrada teatr artisti. İlk dəfə e.ə. 1600-cü illlərdə meydana çıxan klounluq peşəsi bu gün dünyanın bir çox yerində sənət sahəsi kimi qəbul edilir, əyləncə və uşaq oyunları ilə birlikdə işlənir. Bəzi mənbələrə görə XVIII əsrə qədər klounlar saraylarda yaşayırdılar. Klounlar sifətində komik ifadə olan sənətkarlardır. Bunu təmin etmək üçün, rəngli və şişirdilmiş pariklər, müxtəlif üslubda makiyajlar, qeyri-adi iri ayaqqabılar və qəribə kostyumlardan istifadə edilir. Amerikalı sosioloq Peter Lüdviq Berger bu məsələ ilə bağlı olaraq belə demişdir: "Bu məzhəkə və komik davranışların, din və sehrbazıq kimi, insan cəmiyyətinin bəzi mühüm ehtiyaclarını yerinə yetirməsi məntiqli görünür".

Devid Cud Lou Heyvort (ing. David Jude Heyworth Law — Cud Lou; 29.12.1972) — Britaniya film və teatr aktyoru. Ən məşhur uğurları "İstedadlı cənab Ripley" filmində (Ən Yaxşı ikinci dərəcəli kişi rolu üçün 1999-cu ildə, BAFTA mükafatı), "Soyuq Dağ" filmindəki baş roluna görə ("Oskar" və "Qızıl Qlobus"a namizəd, 2003-cü il) , "Yaxınlıq" filminə görə (2004), və "Şerlok Holms" filmində ikinci dərəcəli kişi aktyoru roluna görə (2009) "Saturn" mükafatına namizəd olmuşdur. == Həyatı == Cud Lou 1972-ci il dekabrın 29-u Lewisham, cənubi Londonda anadan olmuşdur. O, ailənin ikinci uşağıdır. Anası Margaret Anne və atası Peter Robert Law məktəbdə müəllim işləmişlər. Nataşa adlı bir bacısı var. Jude adı ona "The Beatles" qrupunun "Hey, Jude" mahnısındakı qəhrəmanın şərəfinə verilib. Cud 14 yaşına qədər Londondakı adi məktəblərin birində oxuyub. Ancaq yeniyetmə dövründə yaşıdları onu ələ saldığına görə valideynləri onu Dalviçdəki özəl məktəbə keçiriblər.

Coul (C) (ing. Joule (J)) — fizikada enerjinin həcmi, istiliyin kəmiyyəti, görülən işin vahidi. 1 coul (C) - 1N qüvvənin qüvvə istiqamətində gedilən 1m yolda gördüyü işə deyilir. Elektrik sahəsində 1 coul (C) 1 volt (V) gərginliyin təsiri ilə 1 saniyə (s) müddətində dövrədə 1 amper (A) şiddəti olan cərəyanı davam etdirməyə sərf olunan işə deyilir. Coul enerji ölçü vahidi ingilis alimi Ceyms Preskott Coulun şərəfinə adlandırılıb. Ədədi qiymətcə 1C=kq*m^2/san^2 bərabərdir.

CRUD — məlumat bazalarında və proqram təminatında istifadə olunan əsas əməliyyatları ifadə edən bir abbreviaturadır. CRUD aşağıdakı dörd əməliyyatı təmsil edir: Create (Yaratma) — məlumat bazasında yeni bir qeyd (məlumat) yaratmaq. Məsələn, yeni istifadəçi hesabı əlavə etmək. Read (Oxuma) — məlumat bazasından mövcud olan məlumatı oxumaq və ya əldə etmək. Məsələn, istifadəçi siyahısını görmək. Update (Yeniləmə) — mövcud məlumatı yeniləmək və ya dəyişdirmək. Məsələn, bir istifadəçinin profil məlumatlarını yeniləmək. Delete (Silmə) — məlumat bazasından mövcud bir məlumatı silmək. Məsələn, bir istifadəçi hesabını tamamilə sistemdən çıxarmaq. == İstifadəsi == === Verilənlər bazaları === CRUD abbreviaturası verilənlər bazası tərəfindən həyata keçirilən əsas əməliyyatlara aiddir.

Eliud Kipçoqe (5 noyabr 1984, Kapsisiva[d]) — Keniyalı atlet, Marafon üzrə olimpiya çempionu. == Həyatı == Eliud Kipçoqe 12 oktyabr 2019-cu ildə marafon qaçışı tarixində rekord nəticəyə imza atıb. O, dünya tarixində marafon məsafəsini iki saatdan az müddətdə (1 saat 59 dəqiqə 40 saniyə) qət edən ilk şəxs kimi tarixə düşüb.

Floyd kiçik Mayvezer (ing. Floyd Mayweather Jr. ; 24 fevral 1977, Qrand Rapids şəhəri, Miçiqan ştatı, ABŞ ) — orta ağırlıq kateqoriyasında çıxış edən məğlubiyyətsiz Amerikalı peşəkar boksçudur .

Kamel Daoud (17 iyun 1970[…], Mostaqanem, Mostaqanem vilayəti[d]) — Əlcəzair yazıçısı. == Həyatı == Kamel Daoud 17 iyun 1970-ci ildə Əlcəzairin Mostaqanem şəhərində anadan olub. Onun "Merso, istintaq" romanı fransız yazıçısı Albert Camus-nun "Yad" romanının təsiri ilə yazılıb. "Yad"da baş qəhrəman Merso bir ərəbi öldürür. Əlcəzairli yazıçının romanı həmin ərəbin qardaşının dilindən nəql edilir. Ötən il Daoud başqa bir nüfuzlu mükafatı — Franois Mauriac ödülünü də qazanmışdı. Daoud Əlcəzairin Oran şəhərində yaşayır. 44 yaşı var. Jurnalistdir. Əlcəzair prezidenti Abdelaziz Bouteflikanı sərt tənqid edən yazarlardandır.

Karandaş (tam adı: Mixail Nikolayeviç Rumyantsev ; d.1901, Sankt-Peterburq – ö.1983, Moskva) —Görkəmli sovet sirk artisti (kloun), aktyor. Sosialist Əməyi Qəhrəmanı (1979) SSRİ xalq artisti (1969). == Həyatı == Mixail Nikolayeviç Rumyantsev 1901-ci il noyabrın 27-də bəzi mənbələrdə 10 dekabrda Sankt-Peterburqda anadan olub. == Sovet çizgi filmində Karandaşın rolu == Sirk(Soyuzmultfilm,1942). Sirkdəki qız (Soyuzmultfilm, 1950).

Klaud Zid (fr. Claude Zidi; 25 iyul 1934, Paris) — fransız rejissor. Parisdə anadan olub. O, operator və daha sonra [quruluşçu operator kimi işə başlayıb və 1971-ci ildə onun rejissorluq və ssenarist debüt edilib. O, "Ən Yaxşı Rejissor" həmçinin "Ən Yaxşı Ssenari" üçün irəli sürülüb, Oskar və Sezar mükafatını qazanıb. == Filmləri == Asteriks və Obeliks Sezara qarşı (film, 1999) Əti sənin, sümüyü mənim (film, 1976) Mənim yeni qonşum (film, 1984) Dəniz qadını (film, 1971) Atların sevgisi (film, 1967) Əsl həyat (film, 1970) Qrand dayı (film, 1970) Cənablar (film, 1990) İki (film, 1989) Mənim yeni qonşum 2 (film, 1990) Hesab (film, 1991) Səhifəni izlə (film, 1997) Heyvan (film, 1977 Bənzər (film, 1983) Mən uduzmuram!

Kristofer Lloyd (ing. Christopher Allen Lloyd ) — ABŞ aktyorudur. 3 dəfə Emmi mükafatına layiq görülmüşdür. İlx vaxtlar teleseriallara çəkilmiş, ardınca psixoloji dramatik janrda olan "Qu quşunun yuvası üzərindən uçarkən" filminə çəkilərək populyarlıq əldə etmişdir. Sonralar komediya janrlı filmlərə çəkilərək böyük uğur qazanmışdır.

Lloyd Sherr (ing. Lloyd Sherr; 28 fevral 1956, Los-Anceles, Kaliforniya) — ABŞ aktyoru.

Lloyd Şepli (ing. Lloyd Shapley; d. 2 iyun 1923 ö. 12 mart 2016) — amerikalı riyaziyyatçı və iqtisadçı. Tanınmış nəzəri fəaliyyətləri riyazi iqtisad sahəsində, xüsusilə də Oyunlar nəzəriyyəsi haqqındadır. 2012-ci ildə Elvin Rotla birlikdə İqtisadiyyat üzrə Nobel mükafatına layiq görülmüşdür. == Həyatı == Lloyd Şepli 2 iyun 1923-cü ildə ABŞ-nin Massaçutest ştatında anadan olub. Atası tanınmış astroloq Herlou Şepli idi. İlk və ikinci dərəcəli təhsilindən sonra Harvard Universitetində təhsilə başlamışdır. Lakin II Dünya müharibəsi zamanı, 1943-cü ildə əsgərliyə aparılmışdır.

Lotfi Coudi (11 avqust 1963) — Tunisi təmsil edən stolüstü tennisçi. == Karyerası == Lotfi Coudi Tunisi 1988-ci ildə Seul şəhərində baş tutan XXIV Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və fərdi turnirdə 57-ci pillənin sahibi olub.

Nikki Blond (ing. Nikky Blond; 9 mart 1981) — Macarıstan pornoaktrisasıdır. Ləqəbləri: Nikki Blond, Nikky Blonde, Nicky Blond, Nicki Blonde, Niki Blonde, Marianna, Marianna Gray, Marie Anne.

Pink Floyd 1965-ci ildə gitara və vokalda Sid Barrett, bateridə Nick Mason, basda və vokalda Roger Waters, elektronik piano və vokalda Riçard Rayt adlı universitet tələbələri tərəfindən yaradılmışdır. 1960-ların sonunda Londonun yeraltı musiqi dünyasında verdikləri konsertlərlə məşhurluq qazandılar və Barrett-in liderliyi ilə iki ədəd top listlərə girən single və müvəffəqiyyətli bir albom olan The Piper at the Gates of Dawn-ı yayınladılar. Gitarist və vokalist Devid Gilmor 1967-ci ilin dekabrında qrupa qatıldı. Psixoloji olaraq problemlər yaşayan Barrett, vəziyyətinin pisləşməsi ilə 1968-ci ilin aprelində qrupdan ayrıldı. Waters qrupun mahnı yazarı və lideri oldu, The Dark Side of the Moon(1973), Wish You Were Here(1975),Animals(1977),The Wall(1979) və The Final Cut(1983) kimi konsept albomlara öz imzasını atdı. The Dark Side of the Moon və The Wall bütün zamanların ən çox satan albomlarından oldu. Qrupun simvolu halına gəlmiş The Dark Side of the Moon, bütün zamanların ən çox zirvədə qalmış albomu olaraq Billboard 200 listində 741 həftə qalmışdır. Yaşanan bir sıra mübahisələrin ardından Wright, 1979-cu ildə qrupu tərk etdi. Bunun ardınca 1985-ci ildə Waters də qrupdan ayrıldı. Gilmour və Mason Pink Floyd olaraq musiqi həyatlarına davam etdilər, Wright isə öncə studiya musiqiçisi olaraq, sonra isə qrup üzvü kimi təkrar qrupa qayıtdı.

Proud (azərb. Məğrur‎) — Şimali Makedoniyanın 2019 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsindəki mahnısı. Tamara Todevska "Proud" mahnısı ilə Şimali Makedoniyanı İsrailin Tel-Əviv şəhərində keçirilən Avroviziya 2019-da təmsil etmək hüququ əldə etmişdir. Mahnı Makedon bəstəkarları olan Darko Dimitrov, Robert Bilbilov və Lazar Çvetkovski tərəfindən bəstələnmişdir. Darko Dimitrov daha öncə 2006, 2013 və 2014-cü illərdə Makedoniyanın Avroviziya mahnılarını yazmışdır.

Əziz Alpoud və ya Mir Əbdüləziz Mir Seyfəddin oğlu Seyidov (1895, Qazax qəzası – 17 iyun 1988, Ankara) — Azərbaycanın dəmir yolları üzrə baş hakimi (1918-1920). Mirəbdüləziz Seyiddov 1895-ci ildə anadan olub. Əziz Alpoud Əhrar Partiyası üzvü olmuşdur.

Larri Lloyd (ing. Larry Lloyd; 6 oktyabr 1948, Bristol – 28 mart 2024) — "Liverpul", "Nottingem Forest" və İngiltərə millisinin sabiq müdafiəçisi. "Liverpul"da ümumilikdə 218 oyun keçirib ."Nottingem Forest"də isə Lloyd İngiltərə çempionu olub və iki dəfə Avropa Kubokunun qalibi olub, həmçinin İngiltərə Liqa Kubokunu və UEFA Super Kubokunu qazanıb. 2024-cü il 28 mart tarixində vəfat edib.

Elöd (IX əsr, bilinmir – X əsr) — 7 macar qəbiləsindən biri olan Nyek qəbiləsinin başçısı. O qəbiləsini indiki Macarıstana doğru yönləndirmişdi və Balaton gölü ətrafında yurd salmışdı.

Kidispey Daqbaeviç Çoodu (rus. Кидиспей Дагбаевич Чооду; 5 may 1908, Tes-Xem rayonu[d] – 17 dekabr 1946, Kızıl, Tuva Muxtar Vilayəti[d]) — aviasiya öncüsü, uçuş təlimatçısı və ilk Tuva pilotu idi. == Tərcümeyi-hal == Çoodu, 5 May 1918-ci ildə, hazırda Rusiya Federasiyasının Tuva Respublikasında yerləşən Tes-Xemskidə maldar ailəsində anadan olub. 1928-1930-cu illərdə Qızıl Orduda xidmət etdikdən sonra katib işləyir. Tuva Xalq Respublikası regional aviasiyanın inkişafına kömək istəməsindən sonra, Moskva, Orenburq Hərbi Aviasiya Pilotlar Məktəbinə hərbi təcrübəsi və rus dilini bilən iki Tuvalını qəbul etdi - Kidispey Çoodu və Lapşin Oyun. Məktəbə gəldikdən sonra diqqətləri cəlb etməmək üçün təlimlərdə istifadə etmələri üçün rus adları verildi və baş leytenant rütbəsi ilə təhsili başa vurduqdan sonra Tuvaya qayıtdılar. Qızılda bir hava limanı tikmək və SSRİ-dən təyyarə almaq qərarından sonra Çoodu, 6 iyul 1938-ci ildə SSRİ-də Abakandan Tuvaya yeni təyyarədən birini gətirdi və bölgədəki çətin naviqasiya şərtlərinə və aviasiya infrastrukturunun olmamasına baxmayaraq tayqaya təhlükəsiz enməyi bacardı. Tuvaya ilk dəfə bir təyyarə enmişdi və bu tarixi enişin baş veridiyi ərazi respublika rəhbərlərinin ziyarət etdikləri yer oldu, bəziləri təyyarələrə mindi. Daha sonra Çoodu, Qızıl Aeroport hava limanının inkişafına qatıldı, hava limanını idarə etmək və mexaniki, texniki işçilər və dispetçerlər də daxil olmaqla xidmət göstərmək üçün əlavə olaraq bir pist inşa etmək üçün kifayət qədər ideal bir yer axtarırdı. SSRİ daha sonra Tuvanın əsas yaşayış məntəqələrində radio stansiyaları quraşdıraraq hava limanının inşasına kömək etmək üçün daha çox avadanlıq təmin etməyə razı oldu.