Поиск по словарям.

Mantissa (ing.mantissa, ru.мантисса)- loqarifmli hesablamalarda: 10 əsaslı loqarifmin müsbət onluq hissəsi. Məsələn, 16-nın onluq loqarifmi 1.2041-dir; xarakteristikada (tam hissə) – 1, mantissa (kəsr hissə) isə 0.2041-dir. Sürüşkən nöqtəli yazılışda mantissa ədədin qiymətli rəqəmlərini ifadə edən hissəsidir. Məsələn, 640000 ədədinin sürüşkən nöqtəli şəkli 6.4E+05, burada mantissa – 6.4, tərtib (E+05) isə 640000 ədədini almaq üçün 6.4-ün yüksəldiləcəyi 10-nun qüvvətini göstərir. == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov), "İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti", 2017, "Bakı" nəşriyyatı, 996 s.

Martinya (fr. Monthieux) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — En. Şampan-an-Valrome kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Belle. INSEE kodu — 01097. == Coğrafiyası == Kommuna Paris şəhərinin 420 km cənub-şərqində, Lion şəhərindən 70 km şərqdə yerləşir və Burk-an-Bres şəhərindən 55 km cənub-şərqdə yerləşir. == Əhalisi == 2010-ci ildə əhalinin sayı 199 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2010-cu ildə əmək qabiliyyətli 131 nəfər (15-64 yaş arasında) 93 nəfər iqtisadi cəhətdən, 38 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstəricisi 71.0%, 1999-cu ildə 68.8%). Fəaliyyət göstərən 93 sakindən 90 nəfəri (40 kişi və 50 qadın), 3 nəfər işsiz (3 kişi və 0 qadın) idi.

Tantulya (rus. Тантулья) — Rusiyada çay, Xantı-Mansiysk muxtar dairəsinin Kondinsk rayonu üzrə axır. Çayın uzunluğu 18 km-dir. İrtış hovzə dairəsinə aid olunur. İrtış çayının çay hövzəsidir.

Angilya, Anquilla (Anguilla) – Böyük Britaniyanın Karib dənizində mülkü. == Ümumi məlumat == Kiçik Antil adaları arxipelaqının şimal qurtaracağında, Küləktutan adalar qrupunda yerləşən Angilya adasını (sah. 91 km²) və əhalisi olmayan kiçik adalar qrupunu (Skrab, Doq, Sombrero, Prikli-Pir-Keys, Sil və s.) əhatə edir. İnzibati mərkəzi Valli şəhəridir. Rəsmi dili ingilis dili, pul vahidi şərqi Karib dollarıdır. Əhəngdaşlardan təşkil olunmuş adalar mərcan rifləri ilə əhatələnmişdir. Angilya adasının xırda təpəlikli səthi nisbətən hamardır, ən yüksək nöqtəsi 65 m-dir (Krokus-Hill d.). İqlimi tropik passatdır. Havanın orta aylıq temperaturu 18 24 °C, illik yağıntının miqdarı 700–1200 mm-dir. Yağış suyundan içmək üçün istifadə olunur.

Antalya — Türkiyənin cənubunda Aralıq dənizi sahilində kurort şəhəri və liman. Antalya ilinin mərkəzidir. Əhalisi 2015-ci ildə 2.300.000 nəfərdir. Tamamı Aralıq Dənizi Bölgəsinin qərbində yerləşir və Antalya Körfəzi ilə Qərbi Tavr Dağlarının arasında yaradılıb. Ərazicə Türkiyənin altıncı böyük şəhəridir. Cənubunda Aralıq dənizi, qərbində Muğla, şimalında Burdur və Isparta, şimal-şərqində Konya, şərqində isə Karaman və Mersin rayonları var. Antalya şəhəri, 1980 ildən sonra əlverişli iqlim şəraiti və turizm tədbirləri səbəbilə sürətlə inkişaf etmiş və buna paralel olaraq rayon də hazırda Türkiyənin ən böyük beşinci rayonu olmuşdur. Antalyada iqtisadi həyat böyük miqdarda ticarət, kənd təsərrüfatı və turizmə əsaslanır. Antalya rayonunun əhatə etdiyi bölgə tarix boyu günümüzə qədər bir çox mədəniyyətə sahib olmuş və Türkiyədə ən çox antik şəhər olan rayondur. Öz növbəsində Likiyalılar, Lidiya, Pamfiliyalılar, Bergamalılar, Romalılar, Bizanslılar, Səlcuqlar, Osmanlılar və son olaraq da Türkiyə Cümhuriyyəti hakimiyyətində olan Antalya, bu mədəniyyətlərin heç birində paytaxt olmayıb.

"Antilia" (hind. एंटीलिया) — Hindistanın Mumbay şəhərində 27 mərtəbəli göydələn. Hindistan milyonçusu, dünyanın ən zəngin adamlarından biri olan Mukeş Ambani ailəsi ilə birlikdə orada yaşayır. Binanın tikintisi 2010-cu ildə sona çatmışdır. Göydələn Atlantikadakı əfsanəvi adanın şərəfinə "Antilia" adlandırılıb. "Antilia" yaranış tarixinin ən bahalı evi sayılır. Bu binanın dəyəri təxminən 2 milyard ABŞ dolları məbləğindədir. Evi ABŞ-nin memarlıq şirkəti olan "Perkins Will and Hirsch Bedner Associates" layihələşdirib. Şirkət yalnız dizayn üçün Mukeş Ambanidən 80 milyon dollar alıb. Göydələn Rixter şkalası ilə 8 ballıq zəlzələyə davamlıdır.

Matilda — ad. Matilda Mey — fransız aktrisası. Matilda de Eno — 1316–1321-ci illərdə Axey şahzadəsi olmuş qadın. Digər Matilda (roman) — İngilis yazıçısı Roald Dahl tərəfindən yazılmış və Quventin Bleyk tərəfindən təsvir edilmiş uşaq roman Matilda adası — Frans-İosif Torpağına daxil olan ada.

Acianthera (lat. Acianthera) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin səhləbkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Mantuya (it. Mantova, [ˈmantova] dinlə, lomb. Mantoa, Mantua, местн. Màntua, lat. Mantua, Mantoa, Mantuana civitas ) — İtaliyanın Lombardiya regionunda, eyniadlı əyalətin inzibati mərkəzi olan şəhər. Şəhər üç tərəfdən Minço çayının qolları ilə əhatə olunmuşdur. 2008-ci ilin iyul ayından Lombard incəsənət şəhəri olmaqla Sabbyoneta ilə birlikdə YUNESKO-nun Ümumdünya İrs siyahısına daxil edilmişdir. 2016-cı ildə Mantuya İtaliyanın Mədəni İrs, Mədəni Fəaliyyətlər və Turizm Nazirliyi tərəfindən İtaliyanın Mədəniyyət Paytaxtı adına layiq görülmüşdür.

Manila (filip. Maynila, [majˈnilaʔ]) ― Filippinin paytaxtı və əhalisinə görə ikinci ən böyük şəhəri. 2019-cu ilədək dünyanın ən sıx məskunlaşmış şəhəri olmuşdur. Şəhər 18 iyun 1949-cu ildə "Manila Şəhərinin Yenidən Baxılmış Nizamnaməsi" adlı 409 saylı Respublika Qanununun qəbul edilməsi ilə muxtarlıq almışdır. Manila Metro Manila bölgəsindəki bələdiyyələrdən biri olan şəhər, ölkənin ən böyük adası olan Luzonda Manila Körfəzinin şərq sahilində yerləşir. Manila 10 milyondan çox insanın yaşadığı bir metropoliten sahəsi olan inkişaf etməkdə olan bir mərkəzdir. Metro Manila Milli Paytaxtı Ərazisi (NCR) olaraq da bilinən 17 şəhər və bələdiyyədən ibarət olan Manila şəhərinin bir hissəsidir. Manila, 1,5 milyondan çox sakini olan Filippinlərin ikinci ən məşhur şəhəridir. Yalnız ölkənin keçmiş paytaxtı olan Quezon City bundan daha populyardır. == Etimologiya == Şəhərin Filippin dilindəki adı olan Maynilà, "indiqo (bitki cinsi) olan yer" mənasını verən may-nilà ifadəsindən gəlir.

Adi mantispa (lat. Mantispa styriaca Poda.) — Baş hissəsi hipoqnatik tipdədir. == Quruluşu == Baş hissəsi hipoqnatik tipdədir. Pəncələri 5 buğumludur. Qanadlar çılpaq, torşəkillidir və iki cütdür. Əksər halda ön qanadlar dal qanadlara nisbətən enli olur. Mantispilər fəsiləsinin nümayəndələri özünəməxsus quruluşlu olub, ön döş uzundur və dəvədəlləyilərdə olduğu kimi tutucu ayağa malikdir. Xarakterik nümayəndəsi adi mantispadır (Mantispa styriaca Poda). == İnkişafı == Bu növün inkişafı hipermetamarfozla başa çatır. Yumurtadan çıxan hərəkətli kompodaşəkilli sürfə hörümçəklərin yumurtası olan baramaya keçir.

Andrea Mantenya Paduya məktəbinin nümayəndəsidir. Mantenya yaradıcı bir şəxsiyyət kimi bir tərəfdən antik sənətin, diğər tərəfdən isə vaxtilə Paduyada işləyən Cotto, Paolo Uçello və Donatellonun, yəni Florensiya boyakarlıq ənənələrinin təsiri altında formalaşmışdı. Mantenya Renessans dövrünün ən mahir ustalarından idi və bunu "Ölmüş İsa peyğəmbər" adlı tablosu parlaq şəkildə subut edir. Paduya hökmdarı Lodoviko Qonzaqanın sarayının tavanında çəkdiyi freskada balkondan əyilib aşağı baxan personajları və yuxarıdakı səmanı elə təsvir edib ki, sanki saray divarları göylərə ucaldılmışdır.

Co Mantenya (ing. Joe Mantegna; 13 noyabr 1947[…], Çikaqo, İllinoys) — italyan əsilli ABŞ aktyoru, ssenarist, prodüser və rejissor. O, daha çox “Xaç atası 3”, “Körpə gəzintidə”, “Parislə vida” filmlərindəki rolları, “Criminal Minds” serialında David Rossi rolu və “Simpsonlar” serialında Fat Tonini səsləndirməsi ilə tanınır. == Həyatı == Co Mantenya Çikaqoda anadan olub. Öz təbirincə desək, o, hələ orta məktəbdə oxuyarkən, West Side Story musiqili filmində rol almaq üçün imtahan verərkən kim olacağını bilmiş, amma o zaman bunu başa düşməmişdir. Onun aktyorluq debütü heç də az məşhur olmayan bir serialda ("Saç") baş verdi. Mantenya 1975-ci ildə kino və televiziyada fəaliyyətə başlamış, 150-dən çox film və televiziya serialında çəkilmişdir. 1975-ci ildən Arlin Vrhel ilə evlidir. Cütlüyün 2 qızı Mia və Cina (Cia) var. Mia 1987-ci ildə anadan olub.

[mənbə göstərin] Tanzilya Xasanovna Akçurina (29 may 1947) — kimyaçı alim. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının akademik Ə.Quliyev adına Aşqarlar Kimyası İnstitutunda aparıcı elmi işçi, dosent, texnika üzrə fəlsəfə doktoru. Tanzilya Akchurina 1947-cı il mayın 29-da Ağdam rayonun Ağcəbədi kəndində anadan olub. Orta təhsilini Bakı şəhər 8 saylı məktəbdə aldıqdan sonra, 1964-cü ildə M.Əzizbəyov adına Neft və Kimya İnstitutunun (hazırkı Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti) kimya-texnologiya fakultəsinin axşam şöbəsinə qəbul olunub. O,1969-cu ildən AMEA Aşqarlar Kimyası İnstitutunda işləyir. İnstitutu bitirərək, əvvəl mühəndis, 1975-ci ildə isə baş mühəndis vəzifəsinə keçirilmişdir. Tanzilya Akchurina 1975-ci ildə AMEA-nın “Neft Kimyası və neft-kimya sintezi” ixtisası üzrə aspiranturasının qiyabi şöbəsinə daxil olub. O, 1983-cü ildə termoanalitik tədqiqatlar sahəsi üzrə dissertasiya işini müdafiə edərək texnika elmləri namizədi alimlik dərəcəsi almışdır. Həmin ildə o, kiçik elmi işçi, 1986-ci ildə elmi işçi, 1994-cü ildə böyuk elmi işçi, 2003-cü ildə isə aparıcı elmi işçi vəzifəsinə seçilib. AR-sı Prezidenti yanında Ali Attestasiya Komissiyası 25 oktyabr 2005-ci il tarixli qərarı ilə T.X.Akçurinaya neft kimyası ixtisası üzrə dosent elmi adı vermişdir.

Almalı — Muğla ili ilə sərhədi olan Antalya ilinə bağlı bir şəhər. Antalya şəhərinin 110 km qərbindədir.

Antalya — Türkiyənin vilayəti. Turizm potansialı zəngin vilayətdir. Rusiyalı turistləri daha çox cəlb edir. Antalya Türkiyənin cənubunda dəniz səviyyəsindən 30 m yüksəklikdə, eyni adlı körfəzdə yerləşən kurort şəhəridir. O, aypara formasındadır. Ölkənin ikinci paytaxtı hesab olunur. Şəhəri hər tərəfdən Taurus dağı əhatə edir. Gözəl çimərlikləri ilə seçilir. Ərazisi 1,4 min kvadrat kilometrdir. Əhalisi 677 min nəfərdir.

Antalya körfəzi (türk. Antalya Körfezi) — Türkiyənin cənubunda yerləşən körfəz == Təsviri == Körfəz şərqdən Anamurdan başlayaraq qərbdə Tavr dağlarına qədər uzanır. Düz üzrə uzunluğu 200 km təşkil edir. Körfəzdə hər hansı əhəmiyyətli adalar yoxdur. Burada Kəmər şəhərindən Qazipaşaya qədər 200 km uzunluğu olan Türk Riviera adlanan məşhur kurort bölgəsi yerləşir == Yerlər == Körfəz regionunun iqtisadiyyatının ən mühüm sahəsi turizmdi. Körfəz ərtafında Antalya şəhərindən başqa, Kəmər, Belek, Side, Manavqat və Alanya şəhərləri yerləşirlər.

Mantuya əyaləti — İtaliyanın Lombardiya regionunda əyalət.

Matilda Mey (fr. Mathilda May; 8 fevral 1965, Sent-Uan-sür-Sen[d], Sena[d], Fransa) — fransız aktrisası. == Həyatı == Matilda Mey (Əsl adı Kərimə Matilda Haimdir) 1965-ci ildə fransız yazıçısı və aktyoru Viktor Haimin ailəsində doğulub. Kökəncə türk yəhudisidir. Anası isveçli xoreoqraf Marqareta Hansondur. Mey uşaqlıqdan rəqslə məşğul olurdu. Sonra aktrisalıq sənəti dərsləri almağa başladı. 1984-cü ildə kino sənətindədir. İlk filmi "Nemo"dur. Matilda Mey üç dəfə ailə qurub.

Matilda adası — Frans-İosif Torpağına daxil olan ada. İnzibati cəhətdən Arxangelsk vilayətinin Primorski rayonu ərazisinə daxildir. == Yerləşməsi == Arxipelaqın mərkəzində, Alcer adasından 1.5 km şimal-qərbdə yerləşir. Ada hündür bir qaya parçasıdır. Uzunluğu 1 km-dir.

Mattiya Furlan (5 iyun 1993) — İtaliyalı peşəkar kişi BMX velosipedçisi. Mattiya Furlan İtaliyanı beynəlxalq yarışlarda təmsil edir. == Karyerası == Mattiya Furlan 2015 UCI BMX Dünya Çempionatında 1 km zaman yarışında iştirak etmişdir. O, Belçikada baş tutan yarışlarda 33.880 saniyəlik nəticəsi ilə 70-ci yeri tutdu.

Matilda — İngilis yazıçısı Roald Dahl tərəfindən yazılmış və Quventin Bleyk tərəfindən təsvir edilmiş uşaq romanıdır. 1988-ci ildə Conatan Keyp tərəfindən nəşr edilmişdir. Hekayədə laqeyd ana və atası olan vaxtından əvvəl yetişmiş uşaq olan Matilda Vormvud və onun zalım direktor Miss Trunçbul tərəfindən idarə olunan məktəbdə keçirdiyi vaxtlar göstərilir. Eyni zamanda 1996-cı ildə Denni De Vitonun rejisoru olduğu "Matilda" bədii filmi yayımlandı. 2003-cü ildə "Matilda" BBC-nin Britaniya ictimaiyyəti arasında bütün zamanların ən yaxşı 200 romanı arasında keçirdiyi sorğuda "The Big Read" jurnalında 74-cü yerdə qərarlaşıb.2010–2011-ci illərdə romanın Denis Kelli və Tim Minçin tərəfindən yazılan "Matilda The Musical" adlı musiqili versiyası Royal Şekspir Şirkəti tərəfindən yaradılmışdır. 2012-ci ildə ABŞ-ın aylıq nəşri olan "School Library Journal" tərəfindən dərc edilən sorğuda "Matilda" bütün zamanların ən yaxşı uşaq romanları arasında 30-cu yerdə qərarlaşıb. "Time" jurnalı "Matilda"nı bütün zamanların 100 ən yaxşı gənc-böyüklər kitabı siyahısına daxil etdi. == Məzmunu == Matilda Vormvud Eilsberi-dən 8 mil məsafədə yerləşən kiçik Bakingemşir kəndində anadan olub. O, bir yaşında danışmağı və üç yaş yarımda oxumağı öyrənir, kitabxanadakı bütün uşaq kitablarını oxuyur və klassiklərə keçir. Bununla belə, valideynləri onda olan bu heyrətamiz dəyişiklikləri görmür, ona kobud davranırdılar.

Antalya muzeyi (tür. Antalya Muzesi) — Antalyanın Konyaaltı rayonunda yerləşən Türkiyənin ən böyük muzeylərindən biri. Buraya 13 sərgi salonu və açıq hava qalereyası daxildir. Muzey 7000 m2 (75000 kv fut) ərazini əhatə edir. Burada 5000 sənət əsəri nümayiş olunur. Bundan əlavə, nümayiş oluna bilməyən daha 25000–30000 artefakt saxlama otağındadır. Anadoluda Aralıq dənizi və Pamfiliya bölgələrinin tarixini işıqlandıran əsər nümunələrinin sərgiləndiyi bir muzey olaraq Antalya muzeyi Türkiyənin ən əhəmiyyətli muzeylərindən biridir. Muzey 1988-ci ildə "Avropa Şurasının Xüsusi Mükafatı"na layiq görülüb. == Muzeyin tarixi == Birinci Dünya müharibəsinin sonunda, Antalyanın İtaliyanın hərbi işğalı altında olduğu dövrdə italyan arxeoloqları şəhərin mərkəzində və İtaliya səfirliyinin ətrafında tapılmış arxeoloji xəzinələri çıxarmağa başladılar. Bu təşəbbüslərin qarşısını almaq üçün Sultanın müşaviri Süleyman Fikri bəy 1919-cu ildə Antalya vilayətinin qubernatorluğu üçün müraciət etdi.

Manila (filip. Maynila, [majˈnilaʔ]) ― Filippinin paytaxtı və əhalisinə görə ikinci ən böyük şəhəri. 2019-cu ilədək dünyanın ən sıx məskunlaşmış şəhəri olmuşdur. Şəhər 18 iyun 1949-cu ildə "Manila Şəhərinin Yenidən Baxılmış Nizamnaməsi" adlı 409 saylı Respublika Qanununun qəbul edilməsi ilə muxtarlıq almışdır. Manila Metro Manila bölgəsindəki bələdiyyələrdən biri olan şəhər, ölkənin ən böyük adası olan Luzonda Manila Körfəzinin şərq sahilində yerləşir. Manila 10 milyondan çox insanın yaşadığı bir metropoliten sahəsi olan inkişaf etməkdə olan bir mərkəzdir. Metro Manila Milli Paytaxtı Ərazisi (NCR) olaraq da bilinən 17 şəhər və bələdiyyədən ibarət olan Manila şəhərinin bir hissəsidir. Manila, 1,5 milyondan çox sakini olan Filippinlərin ikinci ən məşhur şəhəridir. Yalnız ölkənin keçmiş paytaxtı olan Quezon City bundan daha populyardır. == Etimologiya == Şəhərin Filippin dilindəki adı olan Maynilà, "indiqo (bitki cinsi) olan yer" mənasını verən may-nilà ifadəsindən gəlir.

Matiya Divkovic (bosn. Matija Divković Matija Divković; 21 avqust 1563 – 21 avqust 1631 və ya 1631) — Bosniyalı ruhani yazıçı, tərcüməçi, yəhudi Fransiskan ordeninin rahibi . O həm də Bosniya və Herseqovina ədəbiyyatının banisi sayılır. == Tərcümeyi-hal == Vareş yaxınlığında Xorvat ailəsində anadan olub. Olovodakı Fransiskan məktəbindətəhsil alıb. Daha sonra təhsilini İtaliyada davam etdirmişdir. 1609-cu ildə keşiş kimi xidmət etdiyi Sarayevoda yerləşdi. Elə həmin dövrdə Bosniya və Herseqovina slavyanlarının mədəniyyətini, Bosniya Fransiskan vilayətində katolik teologiyasının dini tədqiqatlarını öyrənməyə başladı. "Slavyanlar üçün kəndli elmi" ilk əsərini yazdı və "Mübarək və şanlı bakirənin yüz möcüzəsi və ya əlaməti"ni tərcümə etməyə başladı. 1611-ci ildə Venesiya Respublikasına köçdü və burada əsərlərini nəşr etdirdi.

Qazi muzeyi – İlkaddım, Samsun, Məcidiyyə prospekti üzərində olan bir muzey. Mustafa Kamalın Samsuna ilk gəlişində qaldığı Mantika Palas adlı otelin bərpa edilməsi ilə 1940-cı ildə ziyarətə açılmışdır. Bina tam olaraq Məcidiyyə küçəsində, 25 pafta, 273 ada və 3 parseldə yerləşir. İki mərtəbəli olan tarixi quruluşun xarici divarları yığma kərpic, daxili bölmələri bağdadidir. == Tarixi == Muzeyin olduğu bina, bəzi mənbələrə görə Jean Ionnis Mantika , bəzi mənbələrə görə də Yanko Abacıoğlu tərəfindən 1902-ci ildə Mantika Palas adıyla otel olaraq inşa edilmişdir. 19 may 1919-cu ildə 9-cu Ordu Müfəttişi Mustafa Kamalın Samsunda olacağını bildirdiyi zaman, xidmətsiz bir otel təşkil edildi və Qazi xidmətinə verildi. Mustafa Kamal bu oteldə 25 may 1919-a qədər qaldı. Milli Mübarizədən ayrıldıqdan sonra Havzaya hərəkət etmək üçün oteldən ayrıldı. Atatürk, bu oteldə Respublikanın elanından sonra 16–18 sentyabr 1928 və 22–26 noyabr 1930 tarixləri arasında qaldı. Atatürk, son səfərində qeyd dəftərində qeyd etdi: == Muzeyləşdirilməsi == Atatürkün hər Samsuna gəlişində yerləşdiyi otel 1924-cü ildə özünə, 1938'deki ölümüylə birlikdə vəsiyyəti gərəyi Makbule Xanım 'a verilmişdir.