Поиск по словарям.

Результаты поиска

OBASTAN VİKİ
Ay mifləri
Ay mifləri - ay və ay fazaları haqqında miflər. Astral miflərlə, ilk növbədə günəş mifləri ilə əlaqələndirilir: ay və günəş mifoloji şüura xas olan ikili oppozisiya sistemi (yuxarı-aşağı, kişi-qadın, diri-ölü) sistemi çərçivəsində bir-birinə qarşıdır . Beləliklə, qədim Çin təbiət fəlsəfəsində in passiv, qaranlıq, qadın prinsipi Ay ilə, aktiv, parlaq, kişi yan isə Günəşlə əlaqələndirilir. Adətən ay mənfi başlanğıcla əlaqələndirilir, lakin istisnalar var: məsələn, Dahome mifologiyasında ikili demiurq Mavu-Lizanın ay hipostazı (Mavu) gecəni, biliyi, sevinci və günəşi (Lisa) himayə edir. günü, gücü, işi himayə edir. Ayla əlaqəli ən çox yayılmış mifoloji motivlər arasında ayın özünün görünüşünü, ay dövrlərinin mənşəyini, ay ləkələrini və s. d. Hind-Avropa, Sibir, Hind mifoloji sistemlərində Ay və Günəşin “səmavi evlilik” süjeti görkəmli yer tutur . Bu halda ay həm qadın, həm də kişi xarakteri kimi çıxış edə bilər (sonuncu variant Sibir xalqları arasında və görünür, arxaik tayfaların əksəriyyəti arasında üstünlük təşkil edir ). Bu mif eyni zamanda Ay fazalarının mənşəyini izah edən etioloji bir mif kimi çıxış edir: Baltik mifologiyasında Perkunas Günəşə xəyanət etdiyi üçün Ayı qılıncla kəsir.
Günəş mifləri
Günəş mifləri - Günəşin mifologizasiyası və yer üzündəki həyata təsiri; adətən ay mifləri ilə sıx bağlıdır. XIX əsr - XX əsrin əvvəlləri etnoqraflarının fərziyyələrinin əksinə olaraq, "ibtidai", arxaik dini və mifoloji sistemlərdə xüsusilə pərəstiş edilən "Günəş kultu" müşahidə edilmir. Onlarda Günəş kiçik bir xarakter və ya hətta cansız bir cisim kimi qəbul edilir. Arxaik günəş mifləri arasında Afrika, Sibir və Avstraliya xalqları arasında yayılmış Günəşin yaranması və artıq günəşlərin məhv edilməsi, Günəşin yoxa çıxması və geri qayıtması haqqında miflər var. Vyaçeslav İvanovun təklif etdiyi kimi, Günəş və Ay haqqında əkiz miflər və “səmavi toy”un motivi də arxaik görünür. Ən qədim versiyalarda (xüsusən də Sibir xalqları arasında) bu cütlükdəki Günəş qadını, Ay isə kişini təmsil edir.Etnoqraf Artur Hokarta görə, “müqəddəs hökmdar”ın rolunun artdığı mədəniyyətlərdə Günəş kultu ön plana çıxır. Şumer-Akkad mifologiyasında günəş tanrısı Şamaş əhəmiyyətinə görə hələ də ay tanrısından aşağıdır, lakin artıq ən hörmətli tanrılardan birinə çevrilir. Qədim Misir dinində günəş kultları ən mühüm rol oynayır. Misir günəş tanrıları arasında - Ra, Horus, Amon, Khepri - Günəşi səmada gəzdirən skarab tanrısı. Eramızdan əvvəl XIV əsrdə.firon Exnaton radikal dini islahat etməyə cəhd edir və Misirdə Atonun vahid kultunu tətbiq edir (əvvəlcə günəş diskinin təcəssümü).Günəş kultları Hind-Avropa mifologiyasında mühüm yer tutur, burada onlar at kultu və ilahi əkizlərin obrazı ilə əlaqələndirilir ( Aşvinlər, Dioskurlar ).
Azərbaycan yaradılış mifləri
Azərbaycan yaradılış mifləri — azərbaycanlıların mifik inanclarına görə dünyanın yaradılması və ilk insanların (əcdadların) məskunlaşmalarını təsvir edir. == Dünyanın və insanın yaradılması == Qədim bir Azərbaycan əfsanəsinə görə, göylə birlikdə yoxdan var edilən yerin ardınca heyvanlar, bitkilər və insanlar yaradılmışdır. İnsanlar qısa müddət ərzində çoxalıb yerə sığmadıqları üçün bir-birləri ilə mübarizə etməyə başlamışdılar. Bundan sonra başlanğıcda bir olan göy və yer bir-birindən ayrılmışdır. Azərbaycan inanclarında göy Tanrının bir neməti olaraq qəbul edilir, "Göy üzü ilə Yer üzü Tanrının iki meyvəsidir deyilir".İran Azərbaycan türkləri Altay və Qırğız türkləri ilə bənzər şəkildə əvvəlcə göyün, sonra isə yerin yaradıldığına inanırlar. İran azərbaycanlılarının inancına görə göy yeddi qatdır, ilk qatı torpaqdır, digərlərində isə mələklər vəzifələrinə uyğun olaraq yaşayırlar. Yeddinci qatda isə Tanrı taxtında oturub dünyanı idarə edir.Azərbaycan mifoloji mətnlərində suyun yaradılışda oynadığı rol vurğulanır. Qeyd edilir ki, ilk əvvəl bütün yer su ilə örtülmüşdü. Allah suyu lil edir, sonra onu qurudub torpaq edir. Torpaqdan bitkilər cücərir, insanlar yaranır.
Agave milleri
== Sinonim == Agave altissima Zumagl. Agave americana subsp. americana Agave americana var. americana Agave americana var. marginata Trel. Agave americana var. mediopicta Trel. Agave americana var. picta (Salm-Dyck) A.Terracc. Agave americana f.
Artma miqdarı
Artma miqdarı(artım, en. increment ~ ru. приращение, прибавляемая величина ~ tr. artım, artma miktarı) – ədədin müəyyən kəmiyyət qədər böyüdülməsi; həmçinin belə ədədin artırıldığı kəmiyyət. Məsələn, 10-u ardıcıl olaraq hər addımda 2 vahid artırsaq, onda belə bir ədədlər ardıcıllığı alarıq: 12, 14, 16, 18 və s. == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.
Maddə miqdarı
Maddə miqdarı — Maddədə olan eyni tipli struktur vahidlərin miqdarını müəyyən edən fiziki kəmiyyətdir. Struktur vahidi dedikdə maddənin təşkil olunduğu istənilən zərrəciklər (atomlar, molekullar, ionlar, elektronlar və başqa hissəciklər) başa düşülür. Maddə miqdarı, adətən, n {\displaystyle n} (en) latın və ya ν {\displaystyle \nu } (nü) yunan hərfləri ilə ifadə olunur. Lakin, məktəb kursunda ν {\displaystyle \nu } yunan hərfindən istifadə geniş yayılmışdır. Həm Beynəlxalq vahidlər sistemində (BS), həm də SQS sistemində maddə miqdarının ölçü vahidi mol qəbul edilmişdir ( [ ν ] = m o l ) {\displaystyle ([\nu ]=\mathrm {mol} )} . Maddə miqdarı fiziki kəmiyyət olaraq molekulların N {\displaystyle N} sayının N A {\displaystyle N_{A}} Avoqadro sabitinə nisbətinə bərabərdir: ν = N N A {\displaystyle \nu ={\frac {N}{N_{A}}}} Başqa sözlə, maddə miqdarı struktur vahidlərinin nisbi sayını təyin edir. ν {\displaystyle \nu } maddə miqdarını maddənin m ( m = m 0 N ) {\displaystyle m\ \left(m=m_{0}N\right)} kütləsinin M ( M = m 0 N A ) {\displaystyle M\ \left(M=m_{0}N_{A}\right)} molyar kütləsinə nisbəti kimi də tapmaq olar: ν = m M {\displaystyle \nu ={\frac {m}{M}}} Burada m 0 {\displaystyle m_{0}} kəmiyyəti molekulun kütləsidir.
İstilik miqdarı
Cisimlər arasında istilik vermə ilə baş verən daxili enerjinin dəyişmə prosesi istilik miqdarı adlanan fiziki kəmiyyətlə xarakterizə edilir. İstilik miqdarı - istilik mübadiləsi zamanı cismin aldığı və ya verdiyi enerjidir. İstilik miqdarı "Q" hərfi ilə işarə olunur.
Sərfəli Sifariş Miqdarı
Sərfəli Sifariş Miqdarı modeli (ing. Economic order quantityEconomic order quantity) — bilinən ən qədim və ən çox istifadə edilən ehtiyatlara nəzarət metodu olub, ilk dəfə 1915-ci ildə Ford Harrisin nəşrlərində rast gəlinib. == Modelin şərtləri == Modeldən istifadə etmək rahat olsa da, bəzi şərtlərin ödənilməsi vacibdir. Bu şərtlər: Tələb müəyyən və sabitdir. Çatdırılma vaxtı- sifarişlərin verilməsi ilə təhvil alınması arasında müddət müəyyən və sabitdir. Sifariş edilən miqdar hissələrlə deyil, bütöv olaraq təslim edilir və sabitdir. Sifarişin təchiz olunma müddəti dəqiq bilinir və ya sıfıra bərabərdir. Əsas xərclər sifariş və ehtiyat saxlama xərcləridir ki, bunlar da il ərzində dəyişilmir. Güzəşt və endirimlər mövcud deyil.Əgər yuxarıda göstərilən şərtlərin biri və ya bir neçəsi ödənməssə SSM modelində dəyişikliklər edilərək istifadə olunur. == Modelin dəyişkənləri == Sm – Məhsulun sifariş miqdarı Sm/2 – Ortalama ehtiyat Sn – Sifariş vermə nöqtəsi D – İstehsalat tələbi (illik) T0 – Sifarişin dövrünün uzunluğu (Sm/d) d – İstehsalat tələbi (günlük) == Modelin qurulması == Sifarişlər partiya halında və bir dəfəyə təslim edilir, sabit bir tələb sürəti ilə istifadə edilir.
Migri kəklikotu
Migri kəklikotusu
Migri kəklikotusu (lat. Thymus migricus) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinin kəklikotu cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" kateqoriyasına aiddir –VU C2a (i). Azərbaycanın nadir növüdür. == Qısa morfoloji təsviri == Təbiətdə hündürlüyü 8–15 sm olan yarımkoldur. Bitki də budaqlanma güclüdür. Üzərində çiçək olan budaqları 5–12 sm ola bilir. Çiçəkaltlığı aşağıya doğru əyilmiş tüklərlə örtülüdür. Bitkinin yar-paqları saplaqlı olub uzunsov və ya yumurtavaridir. Yarpaqlar 0,6–1,3 sm uzunluğunda 0,3–0,7 sm enində ola bilir.
Mizeri (film, 1990)
Mizeri (ing. Misery) — amerikalı rejissor Rob Raynerin Stiven Kinqin eyniadlı romanı əsasında 1990-ci ildə çəkdiyi film. Filmdə Pol Şeldonı Ceyms Kaan, Enni Uilksi isə Keti Beyts canlandırır. Filmin büdcəsi 20 milyon dollardır. Filmdən təxminən 61 milyon dollar gəlir əldə edilmişdir.