Поиск по словарям.

Pollachius virens (lat. Pollachius virens) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin şüaüzgəclilər sinfinin treskakimilər dəstəsinin treskalar fəsiləsinin pollachius cinsinə aid heyvan növü.

Sayda — balıq. Sayda (rayon) — Livanda rayon. Sayda (şəhər) — Livanın üçüncü ən böyük şəhəridir.

Sayda (ərəb. صيدا‎‎, Sayda — hərfi mənası «balıqçılıq»), qədim zamanlarda isə Sidon (fin. 𐤑𐤃𐤍, qədim yunan dilində Σιδών) — Livanın üçüncü ən böyük şəhəridir. Aralıq dənizi sahilində yerləşir. Sur şəhərindən 25 mil şimalda, Beyrutdan isə 30 mil cənubda yerləşir. Bu şəhər Livanın paytaxtıdır. Həmçinin qədim Finikiya şəhərlərindən biri olmuşdur. X-IX əsrlərdə ən məşhur ticarət şəhərlərindən biri olmuşdur. Bibliyada Xanaana adı kimi adı çəkilir. Bu şəhərin şərəfinə Avropanın Yupiterdəki peyki belə adlanır.

Fayda - İqtisadiyyatda (ing. Utility) nisbi məmnunluğun ölçüsüdür. Bu ölçü istehlakçının seçimini və ümumi rifah vəziyyətini izah etmək üçün istifadə olunur. [mənbə göstərin]Utilitarianizm doktrinası faydanın maksimallaşdırılmasını cəmiyyətin nizamedici mənəvi meyar kimi görür. Bu iqtisadi məktəbin Ceremi Bentham (Jeremy Bentham) (1748–1832) və Con Stüart Mil (John Stuart Mill) (1806–1876) tərəfdarlarının sözlərinə uyğun olaraq, cəmiyyət bütun şəxslərin ümumi faydasını maksimallaşdırmalıdır. Başqa sözlərlə, "ən yüksək səadət ən çoxlara". == Fayda funksiyası == İqtisadi təhlildə istehlakçının davranışı daha asan fayda funksiyası ilə ifadə oluna bilər: u : X → R {\displaystyle u:X\rightarrow {\textbf {R}}} , belə ki, x > y əgər u(x) > u(y). Əgər istehlakçının üstün tutmaları tamam, əks, tranzitiv, və arasıkəsilməyəndirsə, onda onlar "u" fayda funksiyası ilə ifadə oluna bilərlər.

Layda - (rus. лайда, ing. layda) yüksək qa­bar­malar zamanı su altında qalan Avrasiyanın şimal dənizlərinin ova­lıq sahilləri. Adətən bataqlaşmış, bəzən kəsəkli və ya təpəli olur: L. eni bir neçə kilometrə çatır.

Qayda – 1)nizam, səliqə; bir şeyin düzgün vəziyyəti, nizamda olması. Məsələn, qaydaya salmaq, şeyləri qaydada saxlamaq, qayda yaratmaq; 2)bir şeyin yerinə yetirilməsi üçün müəyyən üsullar göstərən qərar və s. Məsələn, seçki qaydaları, intizam qaydaları; 3)üsul. [[1]] [ölü keçid]] == Ədəbiyyat == R.Əliquliyev, S.Şükürlü, S.Kazımova. Elmi fəaliyyətdə istifadə olunan əsas terminlər. Baki, İnformasiya Texnologiyaları, 2009, 201 s.

Sayad (Xaçmaz)

Sayka (lat. Boreogadus saida) — Arktikanın soyuq sularında yayılmış, Treskakimilər dəstəsinin, Treskalar fəsiləsinə daxil olan. Öz cinsinin yeganə nümayəndəsidir. == Təsviri == Maksimal uzunluğu 40 sm, adətən isə 25 sm olur. Orta ömür müddəti 7 ildir. Quyruğa doğru bədən kiçilir. Bığı kiçikdir. Başı isə əksinə böyükdür. Alt çənəsi nisbətən irəlidir. Başının üzəri və beli boz-qəhvəyidir.

Sayqak (lat. Saiga tatarica) – Qazaxstan, Özbəkistan, Türkmənistan, Rusiya və Monqolustanda yaşayan cütdırnaqlı bir heyvandır. Hal hazırda iki yarımnövü mövcuddur – əsl sayqak (lat. Saiga tatarica tatarica) və monqol sayqakı (lat. Saiga tatarica mongolica). == Görünüşü == Məhv olma həddindədir. Bədənin uzunluğu 110–116 sm. Peysərdə hündürlüyü 60–67 sm. Quyruğun uzunluğu 8 sm. Gövdəsi uzunsovdur.

Sayra (lat. Cololabis saira) — Sayralar cinsinə daxil olan dəniz balığı. Mühüm sənaye əhəmiyyəti vardır. == Təsviri == Uzunsov formaya malikdir. Pulcuqları kiçik ölçülüdür. Alt çənəsi üst çənəyə nisbətdə uzundur. Beli tünd-yaşıl və ya mavi-yaşıldır. Böyür nahiyəsi gümüşüdür. Bədəninin maksimal uzunluğu 40 sm, çəkisi isə 180 q. Orta ömür müddəti 5—6 ildir.

Saya (və ya Sayaqan) - türk və altay xalq mədəniyyətində bərəkət mərasimi. Qoruyucu ruhu olan Saya xan adına təşkil edilər. Heyvandarlıqla məşğul olan cəmiyyətlərin bərəkəti artırmaq üçün təşkil etdikləri bir mərasimdir. Oyunu aparan adama "Sayacı" deyilir. Qoyunlar doğmağa başlayanda çobanlar kənd kənd ev ev gəzib saya toplayırlar. Sayacılar keçi dərisinə bürünərlər. Saya adı verilən qoşalar (maniler) oxuyarlar. Saya Xan ilə əlaqəli bir mərasimdir. Bundan başqa otlaq, mera kimi mənaları da vardır. Qoça, Saya, Payna, Paqta dördlü bir mərasim silsiləsi meydana gətirərlər.

Əl-Bayda (ərəb. البيضاء‎) — Liviyanın şimal-şərqində şəhər. Əl-Cəbəl əl-Əxdar rayonunun mərkəzi və Liviyanın ikinci böyük şəhəri. Əhalisi təxminən 250,000 nəfərdir (2010).Əl-Bayda Liviyanın ən böyük dördüncü şəhəridir. == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Vikianbarda Əl-Bayda ilə əlaqəli mediafayllar var.

Anje Vitold Vayda (pol. Andrzej Witold Wajda; 6 mart 1926[…], Suvalki, Belostok voyevodluğu[d][…] – 9 oktyabr 2016[…], Varşava) — Polşanın tanınmış kino və teatr rejissoru. == Həyatı == Anje Vayda 6 mart 1926-cı ildə Polşanın şimalında yerləşən Suvalki şəhərində anadan olmuşdur. Onun atası Yaqub Vayda at artilleriyasının zabiti idi. 1939-cu ildə Sovet əsirliyinə düşmüş və güllələnmişdir. Anjenin anası isə məktəbdə müəllim işləyirdi. O, Almaniyanın Polşanı işğal etməsi ərəfəsində orta məktəbin 7-ci sinfini bitirə bilir. Vayda müharibədə çertyojçu, yükdaşıyan fəhlə, alman emalatxanalarında anbardar işləyir. Bu işlər onu Reyxdə məcburi əməkdən xilas etdi. Müharibədən sonra Krakovda yerləşən Təsviri sənət akademiyasında rəssamlıq təhsili alır.

Anje Vitold Vayda (pol. Andrzej Witold Wajda; 6 mart 1926[…], Suvalki, Belostok voyevodluğu[d][…] – 9 oktyabr 2016[…], Varşava) — Polşanın tanınmış kino və teatr rejissoru. == Həyatı == Anje Vayda 6 mart 1926-cı ildə Polşanın şimalında yerləşən Suvalki şəhərində anadan olmuşdur. Onun atası Yaqub Vayda at artilleriyasının zabiti idi. 1939-cu ildə Sovet əsirliyinə düşmüş və güllələnmişdir. Anjenin anası isə məktəbdə müəllim işləyirdi. O, Almaniyanın Polşanı işğal etməsi ərəfəsində orta məktəbin 7-ci sinfini bitirə bilir. Vayda müharibədə çertyojçu, yükdaşıyan fəhlə, alman emalatxanalarında anbardar işləyir. Bu işlər onu Reyxdə məcburi əməkdən xilas etdi. Müharibədən sonra Krakovda yerləşən Təsviri sənət akademiyasında rəssamlıq təhsili alır.

Antun Saada (ərəb. أنطون سعادة‎, 1 mart 1904 – 8 iyul 1949, Beyrut) — Suriya Sosial Milliyyətçi Partiyasını yaratmış siyasətçi.

Sayka (lat. Boreogadus saida) — Arktikanın soyuq sularında yayılmış, Treskakimilər dəstəsinin, Treskalar fəsiləsinə daxil olan. Öz cinsinin yeganə nümayəndəsidir. == Təsviri == Maksimal uzunluğu 40 sm, adətən isə 25 sm olur. Orta ömür müddəti 7 ildir. Quyruğa doğru bədən kiçilir. Bığı kiçikdir. Başı isə əksinə böyükdür. Alt çənəsi nisbətən irəlidir. Başının üzəri və beli boz-qəhvəyidir.

Deyilməmiş qayda və ya yazılmamış qayda — təşkilatlar və ya cəmiyyətlərdə qəbul edilən, ancaq heç vaxt deyilməmiş və ya bir yerə yazılmamış davranış ilə bağlı məhdudiyyətlər. Onlar adətən deyilmiş və ya yazılmış formatda deyillər, çünki dinməz ehtimallardan məntiqi bir arqumentin və ya hərəkətlərin gedişində bir hissə formalaşdırırlar. Deyilməmiş qaydalara yazılmamış və ya qeyri-rəsmi təşkilati iyerarxiyalar, təşkilati mədəniyyətlər və təşkilat üzvləri arasındakı qəbul edilmiş davranış normaları aiddir. Nümunə olaraq, bir gəminin kapitanı bir faciə əsnasında gəmini tərk edəcək son şəxsiyyət olur. Başqa bir nümunə, Vins Ualdronun yazdığı kimi, "bir ev heyvanına ad verilirsə, o, dərhal ailənin ayrılmaz bir üzvünə çevrilir".

Marjinal fayda — insanın əlavə əmtəə vahidi istifadə edərək əldə etdiyi fayda. Başqa sözlə, marjinal fayda — əlavə mal vahidi (törəmə) istehlak edildikdə ümumi faydalılığın artmasıdır: M U = ∂ U ∂ Q ; {\displaystyle MU={\frac {\partial U}{\partial Q}};} burada U {\displaystyle U} — faydalılıq funksiyası, Q {\displaystyle Q} — istehlak edilmiş əmtəənin miqdarı. Marjinal fayda prinsipi aşağıdakılara endirilir: müəyyən bir malın dəyəri ən az təcili ehtiyacı təmin edən marjinal instansiyanın faydası ilə müəyyən edilir . Marjinal fayda məhsula olan tələbi müəyyənləşdirir. == Tarixi == Marjinal fayda nəzəriyyəsi dəyərin əmək nəzəriyyəsinə alternativ olaraq ortaya çıxdı. Marjinal fayda nəzəriyyəsinin əsas müddəaları Hermann Henrix Qossen tərəfindən 1854-cü ildə çoxdan unudulmuş əsərində tərtib edilmişdir. “Marjinalist inqilab” adı verilən marjinalist fikirlərin iqtisadi ədəbiyyata kütləvi nüfuz etməsi 1880-ci illərin ortalarında başladı. Marjinal fayda prinsipi, demək olar ki, eyni vaxtda üç iqtisadçı Stenli Cevons, Karl Menqer və Leon Valras tərəfindən izah edildi. Cevons fikirlərini 1866-cı ildə, Menqer 1871-ci ildə Siyasi İqtisadiyyatın fondları və 1874-cü ildə Leon Valrasda nəşr olunan mühazirələrdə təqdim etsə də, hər üçü müstəqil yazırdı. "Marjinal fayda" (alm.

Mayda Mehmedoviç (25 may 1990, Bar) — Monteneqronu təmsil edən həndbolçu. == Karyerası == Mayda Mehmedoviç Monteneqro yığmasının heyətində 2012-ci ildə London şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXX Yay Olimpiya Oyunlarına qatıldı. Final oyununda Norveç yığmasına 26:24 hesabı ilə məğlub olan Monteneqro yığması, London Olimpiadasını 2-ci yerdə başa vurdu və gümüş medal qazandı. Daha sonra Mayda Mehmedoviç Monteneqro yığmasının heyətində 2016-cı ildə Braziliyanın Rio-de-Janeyro şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXXI Yay Olimpiya Oyunlarına qatıldı. Qrup mərhələsində baş tutan beş oyunun hamısında məğlub olan Monteneqro yığması, Rio-de-Janeyro Olimpiadasını 11-ci yerdə başa vurdu.

Salda gölü (türk. Salda Gölü) ― Türkiyənin Burdur ili Yeşilova ilçəsində, ilçə mərkəzindən 4 km məsafədə, meşəli təpələr, qayalı ərazi və kiçik allüvial düzənliklərlə əhatə olunan bir az duzlu karst gölü. Gölun yerləşdiri bölgə axını olmayan qapalı bir hövzəyə malikdir. Sahəsi təxminən 44 km²-dir. 184 metrə qədər dərinliyi ilə Türkiyənin ən dərin 3-cü gölüdür. Göldə əmələ gələn hidromaqnezit mineralı “bioloji minerallaşma”-nın ən gözəl və müvafiq nümunələrindən biridir. Türkiyə Prezidentin 3 mart 2019-cu il tarixli və 824 nömrəli qərarı ilə Salda gölü xüsusi qorunma sahəsi olaraq elan edilir. 15 mart 2013-cü il tarixində rəsmi qəzetdə 30715 nömrəli elan dərc edilir. == İqlimi == Salda gölü və ətrafındakı yerlərdə Aralıq dənizi iqlimi üstünlük təşkil edir. Orta temperatur 15 ° C-dir.

Sayad — Azərbaycan Respublikasının Xaçmaz rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.

Sayad Azad oğlu Hacıyev (14 mart 2001; Bazar, Zaqatala, Azərbaycan — 17 oktyabr 2020; Suqovuşan, Tərtər, Azərbaycan) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin əsgəri, İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. == Həyatı == Sayad Hacıyev 2001-ci il martın 14-də Zaqatala rayonunun Bazar kəndində anadan olub. 2007-ci ildə Bakıda 90 saylı tam orta məktəbin 1-ci sinifinə daxil olub. 2008-ci ildə təhsilini 316 saylı tam orta məktəbdə davam etdirib. 2015-ci ildə Bakı Şəhər Dövlət Dəmir yolu liseyinə qəbul olunub. Musiqiyə həvəsinə görə piano kursunda oxuyub. == Hərbi xidməti == Sayad Hacıyev 2019-cu ildə müddətli həqiqi hərbi xidmətə çağırılıb. İkinci Qarabağ müharibəsinə qədər Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin Yevlax rayonunda yerləşən "N" saylı hərbi hissəsində xidmət edirdi.Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin əsgəri olan Sayad Hacıyev 2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistan işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi üçün başlanan İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı Suqovuşanın azadlığı uğrunda gedən döyüşlərdə iştirak edib. Sayad Hacıyev oktyabrın 17-də Madagizin azad edilməsi zamanı şəhid olub. Zaqatala rayonunun Bazar kəndində torpağa tapşırılıb.

Sayqa-12 (rus. Сайга-12) — Kalaşnikov avtomatı əsasında düzəldilmiş rus yarı avtomat atəş silahı. Adını Sayga antilopundan götürür. Ümumiyyətlə 12 gauge sursatlardan istifadə edirlər, lakin 20 gauge və 410-luq sursatlardan istifadə edən Sayqa-20 və Sayqa-410 modelləri də mövcuddur.

Sayad Zeynalabdin oğlu Zeynalov (30 avqust 1886, Ağköynək, Qazax qəzası – 1942) — Birinci dünya müharibəsinin iştirakçısı. Poruçik Sayad Zeynalabdin oğlu Zeynalov 1908-ci ilin noyabrında Gəncədəki podpraporşiklər məktəbini bitirib. Birinci dünya müharibəsində "Dikaya diviziya"nın Tatar-Azərbaycan alayında xidmət edib. SSRİ Mərkəzi Dövlət Hərbi Arxivindəki sənəddə onun haqqında belə yazılıb: "30 avqust 1886-cı ildə anadan olub. Yelizavetpol quberniyasındakı Qazax qəzasının vətəndaşıdır. 1914-cü ildə könüllü olaraq Tatar süvari alayına daxil olub. 1915-ci ildə uryadnik, 1916-cı ildə praporşik, sonra isə yunker rütbəsi alıb." 1914-cü il sentyabrın iyirmisindən Avstriya-Macarıstan və Almaniyaya qarşı döyüşlərin iştirakçısı olub. 1914-1916-cı illərdə cəbhələrdə göstərdiyi qeyri-adi qəhrəmanlığa görə Ağköynəkli praporşik Sayad bəy Zeynalabdin oğlu imperiyanin ən şərəfli Müqəddəs Georgi ordeninin bütün dörd dərəcəsi ilə təltif olunmuşdur. "Müqəddəs Georgi" ordeni qədim rus ordenlərindəndir. Onun dörd dərəcəsi vardı.

Saydo Qurbanov (6 iyun 1947, Qarm vilayəti[d]) – aktyor.

Şeyda — Azərbaycanda və İranda daha çox işlədilən təxəllüs. Bu təxəllüsü olan tanınmış insanlar Fazil xan Şeyda — XIX əsr Azərbaycan şairi. Nəcəfqulu bəy Şeyda — XIX əsr Azərbaycan şairi. Qəmər bəyim Şeyda — XIX əsr Azərbaycan şairi. Mirzə Yəhya bəy Şeyda — XIX əsr-XX əsr Azərbaycan şairi. Mirzə Abbas xan Şeyda — XIX əsr-XX əsr İran şairi. Mirzə Ələkbər Şeyda — XIX əsr-XX əsr İran şairi. Yəhya Şeyda — XX əsr Azərbaycan şairi.

Şada — Azərbaycan Respublikası Naxçıvan Muxtar Respublikasının Şahbuz rayonunda kənd. Pirçayın (Şahbuz çayın qolu) sahilindədir. == Tarixi == Oykonomin türkdilli şoto etnoniminin fonetik təhlilə uğramış variantı ilə bağlılığı ehtimal edilir. MƏnbələrə görə tayfa adını yaşadığı eyni adlı səhradan götürmüşlər. VII əsrdə Şərqi Türküstanın Çu vadisində dövlətlərini yaratmış şatolar oğuz, xəzər və monqol yürüşləri zamanı Azərbaycanda məskunlaşmışlar. Tayfa XİX əsrdə qırğızların tərkibində şada adı ilə qeydə alınmışlar. == Əhalisi == Əhalisi 182 nəfərdir.