Поиск по словарям.

Skanno mükafatı (it. Premio Scanno) — İtaliyanın Tanturri Fondunun təsis etdiyi mükafat. Mükafat gümüşdən hazırlanmış maskadan ibarətdir.1972-ci ildə italiyalı yazıçı, jurnalist Rikkardo Tanturri de Horatio tərəfindən təsis olunmuş bu mükafat müxtəlif sahələr üzrə böyük istedad sahibləri, qeyri-adi yaradıcılıq qabiliyyətinə malik şəxslərin fəaliyyətinin qiymətləndirilməsi baxımından mühüm əhəmiyyət kəsb edir.Tanturri Fondu ənənəvi olaraq hər il ədəbiyyat, hüquq, sosiologiya, ekologiya, tibb, musiqi, ədəbiyyat və digər nominasiyalar üzrə fərqlənən şəxslərə "Skanno mükafatı"nı təqdim edir.

Achyrocline scandens (lat. Achyrocline scandens) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin achyrocline cinsinə aid bitki növü.

Ampelaster (lat. Ampelaster) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. == Növləri == Ampelaster carolinianus (Walter) G.L.Nesom == Sinonimləri == Aster carolinianus Walter bazionim Aster scandens J.Jacq. ex Spreng.

Baccharis scandens (lat. Baccharis scandens) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin bakxaris cinsinə aid bitki növü.

Bidens leucanthema (lat. Bidens leucanthema) — mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin üçbarmaq cinsinə aid biki növü. == Sinonim == Bidens abadiae DC. Bidens abadiae var. abadiae abadiae Bidens abadiae var. pilosoides Sherff Bidens adhaerescens Vell. Bidens africana Klatt Bidens alausensis Kunth Bidens alba (L.) DC. Bidens alba var. radiata (Sch.Bip.) Ballard ex Melchert Bidens arenaria Gand. Bidens arenicola Gand. [Invalid] Bidens aurantiaca Colenso Bidens barrancae M.E.Jones Bidens bimucronata Turcz. Bidens bonplandii Sch.Bip.

Bulbophyllum membranifolium (lat. Bulbophyllum membranifolium) — səhləbkimilər fəsiləsinin bulbofillium cinsinə aid bitki növü. == Arealı == Bulbophyllum membranifolium növü Malayziyadan Filippinnə qədər yayılmışdır. == Sinonim == Bulbophyllum badium Ridl. Bulbophyllum costatum Ames Bulbophyllum crista-galli Kraenzl. Bulbophyllum cryptophoranthoides Kraenzl. Bulbophyllum dagamense Ames Bulbophyllum insigne Ridl. Bulbophyllum maculosum Ames Bulbophyllum sanguineomaculatum Ridl. Bulbophyllum scandens Kraenzl. Phyllorchis maculosa (Ames) Kuntze Phyllorchis membranifolia (Hook.

Adi quşəppəyi (lat. Capsella bursa-pastoris) — bitkilər aləminin kələmçiçəklilər dəstəsinin kələmkimilər fəsiləsinin quşəppəyi cinsinə aid bitki növü. == Botaniki xarakteristikası == Bir və ya ikiillik bitkidir. Milşəkilli kök sisteminə malikdir. Gövdəsinin uzunluğu 10-40sm, yarpaqlı, sadə və ya budaqlanan, səthi qabırğalı, çılpaq və ya zəif tüklü, çiçəkləri və yetişməmiş meyvələri olur. Kök üzərindəki yarpaqları uzunsov-neştərşəkilli, meyvələrinin bir tərəfi daralaraq üçbucağabənzər dişli girintili-çıxıntılı və ya lələyəbənzər bölümlüdür. Gövdəki yarpaqları növbəli, oturaq, girintili-çıxıntılı dişcikli və ya bütöv, zirvə yarpaqları isə getdikcə azalandir. Çiçəyinin quruluşu K4L4E4+2D1 bərabərdir. Meyvələri sıxılmış çəlləyəbənzər, tərsüçbucağabənzər və ya üçbucaq-ürəkşəkilli formalı, zirvədə isə dişli, uzunluğu 3-8mm, eni 2-5mm-dir. Zəif iyli, özünəməxsus acı dadlıdır.

Rhynchospermum (lat. Rhynchospermum) — astraçiçəklilər sırasının mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid biki cinsi. == Növləri == Rhynchospermum verticillatum Reinw. === Sinonimləri === Aster verticillatus (Reinw.) Brouillet, Semple & Y.L. Chen Leptocoma racemosa Less. Rhynchospermum formosanum Yamam. Rhynchospermum verticillatum var. subsessilis Oliv. ex Miq. Zollingeria scandens Sch. Bip.

Senna scandens (lat. Senna scandens) — paxlakimilər fəsiləsinin səna cinsinə aid bitki növü.

Sphaereupatorium (lat. Sphaereupatorium) — astraçiçəklilər sırasının mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid biki cinsi. == Növləri == Sphaereupatorium scandens (Gardner) R.M.King & H.Rob.Sinonim Conoclinium scandens Gardner Eupatorium hoffmannii Kuntze Eupatorium poterioides Sch.Bip. [Illegitimate] Eupatorium sphaerocephalum Sch.Bip. ex Baker Eupatorium sphaerocephalum Sch.Bip. [Illegitimate] Sphaereupatorium hoffmannii (Kuntze) B.L.Rob. Sphaereupatorium sphaerocephalum (Sch.Bip. ex Baker) R.M.King & H.Rob.

Coreopsis scandens (lat. Coreopsis scandens) — mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin koreopsis cinsinə aid biki növü.

Cotoneaster scandinavicus (lat. Cotoneaster scandinavicus) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin dovşanalması cinsinə aid bitki növü.

Crepis biennis (lat. Crepis biennis) — mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin tayaotu cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Hedypnois biennis (L.) Huds., Fl. Angl.: 342. 1762 Hieracium bienne (L.) Hornem., Hort. Bot. Hafn.: 763. 1815 Limnoseris biennis (L.) Peterm., Fl. Lips. Excurs.: 589.

Delairea (lat. Delairea) — astraçiçəklilər sırasının mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid biki cinsi. == Növləri == Delairea odorata Lem. Delairea aparadensis Funez & Hassemer, 2021SinonimSenecio mikanioides Otto ex Walp., 1848 Delairea scandens Auct. Mikania senecioides hort. Breonia palmata hort. Ipomoea hederacea hort.

Ficus pantoniana (lat. Ficus pantoniana) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin tutkimilər fəsiləsinin əncir cinsinə aid bitki növü.

Hydrangea scandens (lat. Hydrangea scandens) — hortenziyakimilər fəsiləsinin hortenziya cinsinə aid bitki növü.

Hydrangea chinensis (lat. Hydrangea chinensis) — hortenziyakimilər fəsiləsinin hortenziya cinsinə aid bitki növü.

Mikania scandens (lat. Mikania scandens) — mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin mikaniya cinsinə aid biki növü.

Mikania cynanchifolia (lat. Mikania cynanchifolia) — mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin mikaniya cinsinə aid biki növü. == Sinonim == Mikania cynanchifolia f. cynanchifolia Mikania cynanchifolia f. intermedia (Malme) Malme Mikania micrantha f. congesta (DC.) B.L.Rob. Mikania scandens f. congesta (DC.) B.L.Rob. Mikania scandens var. congesta (DC.) Baker Mikania scandens subsp.

Mikania cynanchifolia (lat. Mikania cynanchifolia) — mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin mikaniya cinsinə aid biki növü. == Sinonim == Mikania cynanchifolia f. cynanchifolia Mikania cynanchifolia f. intermedia (Malme) Malme Mikania micrantha f. congesta (DC.) B.L.Rob. Mikania scandens f. congesta (DC.) B.L.Rob. Mikania scandens var. congesta (DC.) Baker Mikania scandens subsp.

Mikania cynanchifolia (lat. Mikania cynanchifolia) — mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin mikaniya cinsinə aid biki növü. == Sinonim == Mikania cynanchifolia f. cynanchifolia Mikania cynanchifolia f. intermedia (Malme) Malme Mikania micrantha f. congesta (DC.) B.L.Rob. Mikania scandens f. congesta (DC.) B.L.Rob. Mikania scandens var. congesta (DC.) Baker Mikania scandens subsp.

Mikania cynanchifolia (lat. Mikania cynanchifolia) — mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin mikaniya cinsinə aid biki növü. == Sinonim == Mikania cynanchifolia f. cynanchifolia Mikania cynanchifolia f. intermedia (Malme) Malme Mikania micrantha f. congesta (DC.) B.L.Rob. Mikania scandens f. congesta (DC.) B.L.Rob. Mikania scandens var. congesta (DC.) Baker Mikania scandens subsp.

Mikania cynanchifolia (lat. Mikania cynanchifolia) — mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin mikaniya cinsinə aid biki növü. == Sinonim == Mikania cynanchifolia f. cynanchifolia Mikania cynanchifolia f. intermedia (Malme) Malme Mikania micrantha f. congesta (DC.) B.L.Rob. Mikania scandens f. congesta (DC.) B.L.Rob. Mikania scandens var. congesta (DC.) Baker Mikania scandens subsp.

Mikania cynanchifolia (lat. Mikania cynanchifolia) — mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin mikaniya cinsinə aid biki növü. == Sinonim == Mikania cynanchifolia f. cynanchifolia Mikania cynanchifolia f. intermedia (Malme) Malme Mikania micrantha f. congesta (DC.) B.L.Rob. Mikania scandens f. congesta (DC.) B.L.Rob. Mikania scandens var. congesta (DC.) Baker Mikania scandens subsp.

Qırmızı qarağat (lat. Ribes rubrum) — bitkilər aləminin daşdələnçiçəklilər dəstəsinin motmotukimilər fəsiləsinin qarağat cinsinə aid bitki növü. == Təbii yayılması == Yabanı halda Asiyada və Avropanın kölgəli, rütubətli ərazilərində yayılmışdır. == Botaniki təsviri == Kolun hündürlüyü 2 m-ə qədərdir. Yarpaqları 3-5 dilimli olub, uzunluğu 3-5 sm-dir. Çiçəkləri sarı-yaşılı rəngli, kasaşəkilli formalı, 5 sm uzunluğunda salxımlarda seyrək halda yerləşir. May ayında çiçəkləyir, meyvələri iyunda yetişir. Meyvələri qırmızı, turş, yumru, diametri 8–12 mm olan giləmeyvədir. == Ekologiyası == Bitki bitmə şəraitinə az tələbkar, zərərverici və xəstəliklərə davamlıdır. == Azərbaycanda yayılması == Quba-Qusar, Lənkəran və digər bölgələrdə həyətyanı sahələrdə becərilir.

Secan (fars. سيجان‎) — İranda, Mərkəzi ostanında, Komican şəhristanının Milacerd bəxşinin Xosro Beyg dehestanında kənd. 2011–ci il siyahıyaalınmasına əsasən kəndin əhalisi 53 ailədə 83 nəfəri kişilər və 94 nəfəri qadınlar olmaqla cəmi 177 nəfərdir. Kəndin əhalisini türklər təşkil edir, türkcə danışırlar və şiə müsəlmandırlar.

Sian — Şensi əyalətinin inzibati mərkəzi və Çinin şimal-qərbində ən iri şəhəridir. Əhalisi 3 mln. nəfərdən çoxdur. Sian (şəhərin keçmiş adı — Çanandır) Çinin məşhur qədim paytaxtı və "İpək yolunun" başlanğıc məntəqəsi olmuşdur. E.ə. IX əsrdən o, 10-dan çox sülalənin dövründə paytaxt olmuşdur. Burada bir çox diqqətəlayiq yerlər və qədim abidələr qorunub saxlanmışdır, onların arasında Banpo xarabalıqları – bizi 6000 il ayıran matriarxal cəmiyyətin düşərgəsi, imperator Tsin Şixuanın səradbəsindən götürülmüş döyüşçü və atların terrakota fiqurları – bunların da yaşı 2200 ildir, Tan sülaləsinin "Vəhşi qazlar" Böyük və kiçik paqodaları və Sun sülaləsinin memorial daş plitələri vardır. Sian Çinin turist məqkəzi və müasir sənaye bazalarından biridir. Onun əsas sənaye sahələri maşınqayırma və toxuculuq sənayesidir. == İstinadlar == == Xarici keçidlər == VikiSəyahətdə Xi'an haqqında səyahət məlumatları var.

Şanyü Syan (v. 18) — Vanq-Manq tərəfindən şanyü təyin olunsa da Uçjulyu tərəfindən bağışlanmışdı. Lakin Uçjulyu öləndə taxta da o gətirilmişdi. 5 il hökm sürdü. Çinlə müharibələrə davam etdi.

Şanyü Süan 85-ci ildə hakimiyyətə gəldi və taxta çıxan kimi şimala axınları sürətləndirdi. Şimallılar imperatora şikayət etsələr də cənublular məhəl qoymadan syenbilərlə birlikdə hücumları davam etdirirdilər. Hücumlardan bezən şimallı hun tayfaları olan Çubinu, Dusyu kimi 60 qəbilə cənuba kömüşdü. 88-ci ildə Süanın ölümü ilə taxta Tuntuhe keçdi.

Ucan — İrəvan quberniyasının Eçmiədzin qəzasında, indiki Əştərək rayonunda kənd. == Tarixi == Rayon mərkəzindən 14 km cənub-qərbdə yerləşir. «İrəvan əyalətinin icmal dəftəri»ndə Uçan kimi əksini tapmışdır. Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir. Toponim türk mənşəli uc etnoniminə cəmlik bildirən -an şəkilçisinin artırılması ilə düzəlib «ucların yaşadığı yer, uclara məxsus kənd» deməkdir. Etnotoponimdir. Quruluşca düzəltmə toponimdir. == Əhalisi == Kənddə 1831-ci ildə 62 nəfər, 1873 - cü ildə 235 nəfər, 1886-cı ildə 364 nəfər, 1897-ci ildə 444 nəfər, 1908-ci ildə 300 nəfər, 1914 - cü ildə 318 nəfər, 1916-cı ildə 480 nəfər, 1918-ci ildə 300 nəfər yalnız azərbaycanlı yaşamışdır. 1919 - cu ildə azərbaycanlılar erməni təcavüzünə məruz qalaraq deportasiya olunmuş, Türkiyənin Muş, Van qəzalarından köçürülən ermənilər burada yerləşdirilmişdir. İndi ermənilər yaşayır.

"Can Can", (erm. Ջան Ջան) 2009 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində Ermənistanı təmsil edən İnqa və Anuş Arşakyanın oxuduğu mahnıdır.12 may 2009-cu ildə Avroviziya Mahnı Müsabiqəsinin I yarımfinalında 99 xalla 5-ci yer tutmuşdur və finala çıxmışdır. Finalda isə doqquzuncu nömrə altında yarışdı və 92 xal toplayaraq 10-cu oldu. Müsabiqədə səslənən erməni mahnısına bir müddət sonra Azərbaycan ictimaiyyəti etiraz etdi.

Can — bəzən psixika termininin sinonimi kimi işlədilən termin. Fəlsəfə tarixində bu anlayışla insanın idealizimdə xüsusi qeyri-maddi substansiya ilə eyniləşdirilən daxili aləminə baxış ifadə olunmuşdur. İbtidai insanların təsəvvüründə Can nə isə maddi bir şey hesab edilmişdir (qan,nəfəs və s.). Dində can dedikdə bədəndən asılı olmadan "o dünyada" müstəqil mövcud olan nə isə qeyri-cismani, ölməz, qeyri-maddi qüvvə başa düşülür. İdealist fəlsəfədə Can şüurun bu və ya digər ünsürü ilə eyniləşdirilir. Platonda bu əbədi ideyalar, Hegeldə ruhun materiya ilə əlaqəsində ən aşağı hissi təzahürüdür (hiss edən və fəal Can.). Dualist təlimlərdə Can nə isə əzəli və bədənlə birlikdə mövcud olan bir şey kimi başa düşülür (Dekart, Spenser, Vundt, Cems). XIX əsrə qədərki materializimdə (Demokrit, metafizik materizlizm) Can törəmə, iknci bədəndən asılı hesab edilmişdir. Lakin burada psixi fəaliyyət olmaq etibarilə Can adi mexaniki və yaxud fiziki-kimyəvi, proseslərə müncər edilirdi. Çox vaxt ayrı-ayrı materialist filosoflar aləmin ümumiliklə Canlılığına ehtimal etmişlər (Hilozoizm).

Acan — İranın Mərkəzi ostanında kənd.. == Coğrafi yerləşməsi == Savə şəhristanının Xərəqan bölgəsinin Ətraf kəndistanında, Xərəqan qəsəbəsindən 5 km şimaldadır.

Alexandra Stan (10 iyun 1989, Konstansa) — rumın müğənni. == Həyatı == Alexandra Ioana Stan ( İyun 1989 10 il təvəllüdlü) Rumın ifaçısı , model və bəstəkardır. O, debüt tək buraxmışdır , yalnız , Rumıniya sayı on səkkiz çatmışdır olan mərhum 2009-cu ildə "Lollipop ( Param Pam Pam )" , . Onun ikinci bir azad , "Mr.Saxobeat " , az bir il daha 10,000,000 nüsxə satış və otuz Yeni Zelandiya və Birləşmiş Krallıq kimi ölkələrdə , və üst 10 ildə ilk beşliyə çatan , onun dünyada sıçrayış hit oldu Avstraliya, plus Kanada və Amerika Birləşmiş Ştatları top 30 . Avqust 2011-ci ildə onun debüt albomu azad , Saxobeats başlıqlı . Rapper Carlprit featuring, " 1,000,000 " "Geri Al" və : albom daha iki single spawned . Iyun 2012-ci 4-də o, onun debüt albomu Saxobeats yenidən azad aparıcı vahid kimi " Limonade " azad . Mahnı əsas nizamnamə İtaliya və Çin Gold Certified idi . Stan sonra 27 sentyabr 2012 " Limonade " üçün təqib kimi , və yenidən azad olan ikinci sinql kimi " Cliche ( Hush Hush )" buraxmışdır. Mahnı chart bilmədi.

Aşina Syan — Aşina Xuaytaonun ölümündən sonra xaqan təyin edilmişdi. Türgişlərin üzərinə nə qədər yürüş etsə də qalib gələ bilməmişdi. 717-ci ildə Çanqan şəhərinə geri qayıtmış və orda da ölmüşdü. Aşina Yuankinin oğlu idi. Yerinə Xuaytaonun oğlu Aşina Sin gətirildi. == Ailəsi == Oğlu Aşina Çen (阿史那震) 735-736-cı illərdə qısa müddətdə hakimiyyətdə olmuşdur.

Svan dili — Kartvel dillərindən biri, svanların ana dilidir. Daşıyıcıları əsasən Gürcüstanda yaşayırlar. Ethnologue 1978–ci ildə gerçəkləşmiş IX nəşrində svan dilində danışanların ümumi sayını 35 min nəfər təxmin etmişdir.. Bütün svanlar gürcü dilini bilirlər. Dilin əlifbası yoxdur.

Sıma Syan (Çin: 司马迁; d. Təqribən E.ə. 145 ya da E.ə. 135 [mənbə göstərin] – ö. E.ə. 86) — Xan sülaləsininnın böyük fəqih (太史 令)nin başçısı. Sarı İmperatordan Xan Vudiyə 2000 illik Çin tarixinin ümumi baxışını verən Shiji (史记) adlı çox təriflənmiş əsərindən ötəri Çin tarix yazımı nın atası olaraq sayılar. Bu tanıdan əsəri, daha sonrakı Çin tarix yazımına təməl atdı.

Çcan Xayçcou (19 iyun 1962, Çin) — Çin Xalq Respublikasının Azərbaycanda fövqəladə və səlahiyyətli səfiri. == Həyatı == Çcan Xayçcou 1962-ci ilin iyununda Çinin Şandun əyalətində anadan olmuşdur. Ali təhsillidir. 1986–1988-ci illərdə Çin Xalq Respublikasının (ÇXR) SSRİ-dəki Səfirliyində köməkçi, attaşe, 1988–1992-ci illərdə ÇXR Xarici İşlər Nazirliyinin Şərqi Avropa və Mərkəzi Asiya ölkələri Departamentində attaşe, üçüncü katib, 1992–1995-ci illərdə Rusiya Federasiyasının Xabarovsk şəhərində ÇXR-in Baş Konsulluğunda vitse-konsul, konsul, 1995–2000-ci illərdə ÇXR Xarici İşlər Nazirliyinin Dəftərxanasında katib, 2000–2001-ci illərdə ÇXR Xarici İşlər Nazirliyinin Şərqi Avropa və Mərkəzi Asiya ölkələri Departamentində birinci katib, 2001–2004-cü illərdə müşavir, 2004-cü ildə departament rəisinin müavini vəzifələrində çalışmışdır. 2005-ci ildən 2009-cu ilədək Çin Xalq Respublikasının Azərbaycanda fövqəladə və səlahiyyətli səfiri olmuşdur. Ailəlidir, bir övladı var.

Syan Stzinyuy (çin. 向警予; 4 sentyabr 1895, Xupu[d], Xunan – 1 may 1928, Uhan) — Çin Kommunist Partiyasının (ÇKP) ən erkən qadın üzvlərindən biri, Çin qadın hərəkatının lideri. == Həyatı == Syan Stzinyuy 4 sentyabr 1895-ci ildə Xunan əyalətinin Xupu şəhərində anadan olub. Etnik olaraq Tucya olduğu ehtimal edilən atası uğurlu iş adamı idi, anası isə Stzinyuy gənc olanda vəfat etmişdi. Stzinyuy ailənin 10 uşağından biri idi və onlardan ən böyüyü olan, Yaponiyada təhsil almış qardaşı Syan Syanyue Qərbi Xunandakı "Tunmenxoy" adlı inqilabi hərəkatın lideri idi. Syan Syanyue 1903-cü ildə Vençanqedə ibtidai məktəb təşkil etmiş və Syan Stzinyuy qardaşının təsiri ilə bu məktəbə gedərək Çinin imperiya dövründə məktəbdə oxuyan ilk qız olmuşdur. Syan Stzinyuy 1911-ci ildə Sinxay inqilabı nəticəsində Tzin sülaləsinin süqutundan sonra Çanşaya gedir. O, özünü Syan Stzinyuy adlandırır və təhslinin burada davam etdirməklə birlikdə dövlət işləri ilə məşğul olur. Stzinyuy təhsilin Çini xilas edə biləcəyini düşünürdü və buna görə də doğma şəhərinə qayıtdıqdan sonra bəzi yerli mütərəqqi insanların dəstəyi ilə Xupuda ibtidai məktəb qurdu. O, bu məktəbin direktoru kimi bəzi mütərəqqi gəncləri müəllim kimi işə götürdü.

Can-balıq və ya Canbalıq – Qaşqarlı Mahmud Divan-I Lüğətit Türkdə bir uyğur şəhəri deyə tərif etdiyi və çəkdiyi xəritədə Uyğur elindəki Beşbalıqın sağ tərəfində işarələdiyi tarixi şəhər. == Haqqında == Bəzi araşdırmaçılara görə, Can-balıq hal-hazırkı Çində Sintzsyan Uyğur Muxtar Bölgəsinin şimal-şərqində, Sancı Hui Muxtar Bölgəsinə bağlı Manas nahiyyəsidir və ya Djambalıkdır.

Can Bartu (30 yanvar 1936, Kadıköy, İstanbul ili – 11 aprel 2019 və ya 12 aprel 2019, İstanbul) — çərkəz əsilli türk futbolçu. == Həyatı == 10 may 1962-ci ildə Fiorentina ilə Atletico Madrid arasında keçirilən final matçında oynayan Bartu avrokuboklarda final matçına çıxan ilk türk futbolçu oldu.

Can Bonomo (16 may 1987; İzmir, Türkiyə) — yəhudi əsilli türk müğənni. Musiqi həyatına, səkkiz yaşında, gitara çalmaqla başladı. Orta məktəb illəri boyunca və daha sonra getdiyi İstanbulda bunu davam etdirdi. Bilgi Universitetində kino-televiziya bölümündə oxudu. Səs istehsalı stajı üçün getdiyi Radio Klas və Number 1 FM-ə sonra radio aparıcılığı üçün müraciət etdi və qəbul edildi. Bundan sonra "Can Bonomo Show" adlı proqramını təqdim etməyə başladı. Bir müddət sonra Radio N101-ə keçərək proqramına burada davam etdi. MTV Türkiyədən gələn təklifi qəbul edərək "Rock'n Dark Express" adlı televiziya proqramını təqdim etməyə başladı. Universitet tapşırığı üçün hazırladığı "Hoppala" adlı qısa filmi daha sonra Facebook-a yüklədi və film internetdə paylaşılaraq xeyli maraq yaratdı. Serial layihəsi üzərində işləyən Səray Sevər, filmi izlədikdən sonra Can Bonomonu tapıb görüşməyə dəvət etdi.

Can Dündar (türk. Can Dündar; 16 iyun 1961, Ankara) — Türkiyəli tədqiqatçı, jurnalist, televiziya və sənədli film istehsalçısı. Türkiyənin yaxın tarixi, siyasəti və məşhur mədəniyyət mövzularında hazırladığı sənədli filmləri ilə tanınmış istelsalçısıdır. Xüsusilə "Sarı Zeybek" (1993) sənədli filmi diqqəti cəlb etdi. 2015-ci ilin fevral ayında Cümhuriyət qəzetinin baş redaktoru olan Can Dündarın 29 may 2015-ci ildə imzasında dərc olunan Milli Kəşfiyyat Təşkilatının tırlarındakı silah xəbəri böyük əks-səda verdi və jurnalist bu xəbərə görə tutuldu. Məhkəmə nəticəsində cəsusluq və dövlətin gizli sənədlərini əldə edib yayımladığı üçün cəzalandırıldı. Apelyasiya məhkəməsi gedərkən hələ də azadlıqda olan C. Dündar təhlükəsizliyi ilə əlaqədar Almaniyaya getdi. O, Cümhuriyət gəzetinin baş redaktoru vəzifəsindən ayrıldı və eyni qəzetdə köşə yazarlığına davam edəcəyini açıqladı. 31 oktyabr 2016-cı ildə barəsində həbs qətimkan tədbiri görüldü. Oslo Sülh Araşdırma İnstitutu tərəfindən elan edilən 2017 Nobel Sülh Mükafatına namizədlər arasında üçüncü yerdə qərarlaşdı.

Can Rüstəm (erm. Յան Ռուստամ) — erməni rəssamı. Can Rüstəmin yunan və ya osmanlı mənşəyli olması barədə də bəzi ehtimallar vardır. Rüstəm həyatının əsas illərini Reç Pospolita dövlətində yaşayıb, yaratmışdır. Vilna və Vilnüs universitetlərində dərs demiş və sonuncu universitetin professoru seçilmişdir. Can Rüstəm 1762-ci ildə Osmanlı imperiyasının mərkəzi hesab olunan İstanbul şəhərində anadan olmuşdur. Uşaq yaşlarından kimsəsiz böyüməyə başlamışdır və bir gün Adam Kazimersk tərəfindən kəşf edilmiş, onun himayəsinə alınmışdır. Kazimersk öz şagirdini Varşava şəhərinə gətirmiş və burada dönəmin mühüm rəssamlarından dərs almasını təmin etmişdir. Can Rüstəm 1788–1790-cı illərdə Almaniyaya səfər edir və bu səfərləri zamanı masonluğu qəbul edir. İki ildən sonra isə o, Reç Pospolitanın siyasi mərkəzi olan Varşava şəhərinə daha sonra isə Vilnaya köçür.

Can Yanyan (çin.

Can Yücəl — (21 avqust 1926, Konstantinopol – 12 avqust 1999, İzmir) İstanbulda anadan olub. Eks Milli Eğitim Bakanı Həsən Əli Yücəlin oğludur. 1943'də yaxın dostu və Ankara Atatürk Lisey'indən sinif yoldaşı Gazi Yaşargil ilə xaricdə təhsil bursu qazandığı halda, o vaxtın Təhsil Naziri atası bunu Can Yücələ onun torpili kimi başa düşüləcəyi üçün əngəl olur. Gazi Yaşargil bu məlumatın yanlış olduğunu, ikisinin də ailələrinin imkanlarıyla xaricə getdiklərini dedi. Ankara və Cambridge universitetlərində Latınca və Yunanca oxudu. Müxtəlif səfirliklərdə tərcüməçilik, Londonda BBC'nin Türkcə bölümündə spiker oldu. Koreyada əsgərlikdə oldu. 1958'də Türkiyəyə qayıtdıqdan sonra Bodrum və Marmarisdə turist rəhbəri kimi işlədi. Sonra bağımsız şair və tərcüməçi olaraq İstanbulda yaşadı. 1956'da Gülər Yücəl ilə evləndi.

Can Yücəl — (21 avqust 1926, Konstantinopol – 12 avqust 1999, İzmir) İstanbulda anadan olub. Eks Milli Eğitim Bakanı Həsən Əli Yücəlin oğludur. 1943'də yaxın dostu və Ankara Atatürk Lisey'indən sinif yoldaşı Gazi Yaşargil ilə xaricdə təhsil bursu qazandığı halda, o vaxtın Təhsil Naziri atası bunu Can Yücələ onun torpili kimi başa düşüləcəyi üçün əngəl olur. Gazi Yaşargil bu məlumatın yanlış olduğunu, ikisinin də ailələrinin imkanlarıyla xaricə getdiklərini dedi. Ankara və Cambridge universitetlərində Latınca və Yunanca oxudu. Müxtəlif səfirliklərdə tərcüməçilik, Londonda BBC'nin Türkcə bölümündə spiker oldu. Koreyada əsgərlikdə oldu. 1958'də Türkiyəyə qayıtdıqdan sonra Bodrum və Marmarisdə turist rəhbəri kimi işlədi. Sonra bağımsız şair və tərcüməçi olaraq İstanbulda yaşadı. 1956'da Gülər Yücəl ilə evləndi.

Can Yılmaz — türk aktyor, ssenarist və yazıçı. == Həyatı == Əslən Gürün, Sivaslıdır. Məşhur şoumen Cem Yılmazın böyük qardaşıdır. Anası evdar xanım, atası isə elektrikli ev alətləri ticarəti ilə məşğul olan Can Yılmaz uzun müddət mətn yazarı olaraq fəaliyyət göstərmişdir. Ən parlaq işi Komedi Dükkanı adlı proqramının mətn yazarı olmasıdır. Proqramın bütün konsept və mətni Can Yılmaza məxsusdur. Can Yılmaz ssenari və tamaşa yazarı olaraq da tanınır. "Hoqqabaz", "Hər şey çox gözəl olacaq", "G. O. R. A", "Yahşı Qərb" kimi sinema filmlərinin ssenariləri Can Yılmaza və qardaşı Cem Yılmaza aiddir. Əsasən kamera arxasında yer almağa daha çox meyillidir.

Emre Can (türk. Emre Can; 12 yanvar 1994, Frankfurt-Mayn, Hessen) — əslən türk olan, Almaniya futbolçusu. Hal-Hazırda Borussia Dortunda oynayır.

Ev siçanı (cins)

Çan-Çan(keçua Chan Chan, isp. Chan Chan) — Çimu mədəniyyətinin mərkəzi və Çimorun paytaxtı. == Tarixi == Perunun La Libertad vilayətində, Sakit Okeanın sahilində Çan Çan şəhəri var. Bir zamanlar Çimu sivilizasiyasının paytaxtı olmuş bu şəhərdə 60 min nəfər yaşayırdı.

Şan (alm. Schaan‎) – Lixtenşteynin ən iri yaşayış məntəqəsi. == Əsas göstəriciləri == Ölkənin paytaxtı Vadus şəhərinin yaxınlığında, mərkəzində yerləşir. 2010-cu ilin məlumatlarına görə əhalinin sayı 5767 nəfər, sahəsi isə 26,921 km²-dir. Rəsmi kodu 7005, poçt indeksi 9494. == Coğrafiyası == Cənubdan paytaxt Vadusla, şərqdən Trizenberq və Plangen, şimaldandan isə Eşen və Qamprin şəhərləri ilə sərhədlənir. Qərbdən isə İsveçrə ilə həmsərhəddir. Şərq hissədə "Üç bacı" sıra dağları ucalır.

Nquyen Çan (ing. Nguyễn Chấn) və ya Çan Van Ça (Trần Văn Trà; 1918 – 20 aprel 1996, Hoşimin) — Vyetnam hərbi xadimi. O, Vyetkonq komandiri olmuşdur. Çan Van Ça 1960–1982-ci illərdə Vyetnam Kommunist Partiyasının Mərkəzi Komitəsinin üzvü, Şimali Vyetnam ordusunda general-leytenant, 1964–1976-cı illərdə Cənubi Vyetnam üzrə Mərkəzi İdarənin Hərbi Məsələlər Komitəsinin sədri olmuşdur. == Vyetnam müharibəsi == Vyetnam müharibəsi zamanı Cənubi Vyetnam və ABŞ-yə qarşı mübarizədə iştirak etmişdir. O, 1968-ci ildə Tet hücumü zamanı Sayqona hücuma rəhbərlik və Pasxa hücumunda B-2 cəbhəsinə komandanlıq etmişdir. 1974-cü ildə Hanoyda Şimali Vyetnam hərbi liderlərinin görüşü zamanı Ça gələn il üçün planlaşdırılan mühafizəkar strategiyaya qarşı çıxmış və həm Cənubi Vyetnam, həm də ABŞ hərbi reaksiyasını sınamaq üçün Cənubi Vyetnamın Fuklonq vilayətinə hücum edilməsini təklif etmişdir. Hücum uğurlu alınmış və ABŞ hərbi cəhətdən cavab verməmişdir. Bu, daha böyük, daha aqressiv kommunist əməliyyatlarına səbəb olmuşdur. Ça 1975-ci ilin aprelində Cənubi Vyetnam hökumətinin süqutuna səbəb olan Bahar hücumunda baş general Van Tyen Zunq rəhbərliyindəki A75 qərargahının komandir müavini olmuşdur.

Açanlar, Açan xalqı — (çin. sadə. 阿昌族, pinyin: Āchāng Zú) — Çin Xalq Respublikasında rəsmən tanınan 55 etnik azlıqdan biri, həmçinin Myanmada yaşayırlar. Ana dilləri Açan dilidir. Açan dili Çin-Tibet dil ailəsinin Tibet-Birma qrupunun Lolo-Birma yarımqrupuna daxil olan dillərdən biridir. Çində 1990-cı il sayımı zamanı 27.708 nəfər, 2000-ci il sayımı zamanı 33.936 nəfər, 2010-cu il sayımı zamanı isə 39.555 nəfər etnik açan siyahıya alınmışdır. 2010 sayımına görə Çində qeydə alınmış etnik açanların 96.22%-i (38059 nəfər) Yunnan əyalətində yaşayır. == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Yay Dilçilik İnstitutunun yayımladığı "Etnoloq sorğu kitabçası"nın 17-ci nəşrində Açan dili.

Cırtdan siçan (lat. Micromys minutus) — gəmiricilər dəstəsindən məməli heyvan növü. Cırtdan siçan az öyrənilmişdir. Arealın kənarlarnda olan nadir növdür. Sayı barədə dəqiq məlumat yoxdur. == Qısa təsviri == Gəmiricilər arasında ən kiçiyidir. Bədəninin uzunluğu 5.5 - 7 sm, quyruğunun uzunluğu 6.5 sm-ə qədərdir, çəkisi 7 - 10qramdır. Quyruğu hərəkətlidir və tutucudur, onun vasitəsilə ot bitkilərinin nazik saplaqlarına sarınmaq qabiliyyətinə malikdir. Arxa pəncələri tutucudur. Rəngi birrəngli qonur və ya kürəndir.

Salih Uçan (6 yanvar 1994, Marmaris, Muğla ili) bir türk futbolçudur . Super Liqa komandalarından biri olan Alanyaspor'da oynayır.

Sarıqarın meşə siçanı (lat. Sylvaemus sulvipectus) — gəmiricilər dəstəsinin Siçanlar fəsiləsinə (lat. Muridae) aid məməli heyvan növüdür.

Siçan (ing. mouse) — kompüter cihazı. Siçan plastik qurğu olub kompüterlə istifadəçi arasında əlaqə yaratmaqla proqramların idarə olunmasında, mətnlər, şəkillər üzərində çoxsaylı əmrlərin yerinə yetirilməsində istifadə olunan giriş qurğusudur. Siçan qurğuları diyircəkli, optik və məsafədən idarə edən formalarda olur. Siçanın sol düyməsi əsas əmrləri, sag düyməsi isə seçilmiş obyekt üzərində əməliyyatlar aparmaq üçün xüsusi menyu açır. Siçanın göstəricisi ekranda standart qaydada “ox” simvolu ilə əks olunur. Hesablamada siçan səthə bağlı olan ikiölçülü hərəkəti müəyyən edən işarələmə qurğusudur. Bu hərəkət adətən qrafik istifadəçi biriminin yaxşı idarəsinə imkan verən, göstəricinin ekranda hərəkəti kimi ötürülür. Fiziki olaraq siçan əldə tutulan, bir və ya daha çox düyməsi olan qurğudan ibarətdir. Siçan həmçinin əlavə idarə və ölçülü girişi aktiv edən səthlər və "təkərlər" kimi başqa elementləri özündə saxlayır == Adlandırma == Kompüter işarə qurğusu kimi siçan termininin ən qədim bilinən nəşri Bill İngilisin 1965-ci il nəşri "Computer-Aided Display Control"dur.

Siçan – Luis Kerrollun Alisa möcüzələr ölkəsində əsərinin qəhrəmanlarından biridir.

Uçan Hollandiyalı (nid. De Vliegende Hollander, ing. The Flying Dutchman) — folklora görə okeanlarda həmişə üzməyə duçar edilmiş əfsanəvi yelkən qarabasma gəmisi. == Əfsanəvi qəhrəman == "Uçan Hollandiyalı" gəmisini görən dənizçilər uğursuz və ya ölmüş olacaqlar. Əfsanə XV–XVI əsrlərdə meydana gəlmişdir və onun müxtəlif variantları var. Bir neçə rəvayətlərə görə gəmisinin kapitanı söz vermişdir ki, ona hətta məhşər kimi vaxt lazım olarsa o, Ümid burnunu dolanıb keçəcək. Başqa rəvayətdə isə kapitanın Van der Straatenin günahlarına görə gəmi lənətləndirilmişdir. == Əsərlərin qəhrəmanı == 1826-cı ildə ingilis yazıçısı Edvard Fitsboll "Uçan Hollandiyalı" melodramını və 1839-cu ildə Frederik Marryat "Kabus gəmisi" romanı yazmışdılar. Alman bəstəkarı Rixard Vaqner 1843-cü ildə "Uçan Hollandiyalı" operasını yazmışdır. Vaşinqton İrvinqin də 1855-ci ildə qələmə aldığı "Tappan dənizdə Uçan Hollandiyalı" əsəri var.

Uçan ağıl — Naxçıvan Muxtar Respublikasının Babək rayonu ərazisində qədim yaşayış yeri. Yaşayış yeri rayonun Sirab kəndindən şimalda yerləşir. == Tədqiqi == Uçan ağıl 2015-2017-ci illərdə Vəli Baxşəliyev və Katrin Marronun rəhbərliyi ilə beynəlxalq Azərbaycan-Fransa arxeoloji ekspedisiyası tərəfindən arxeoloji qazıntılarla öyrənilmişdir. Uçan ağıl yaşayış yerinin yerüstü materialları boyalı qablar və samanlı keramika nümunələrindən ibarətdir. Tapıntılar arasında Kür-Araz mədəniyyətinə aid keramika parçalarına da rast gəlinmişdir. Tapıntılar arasında Duzdağdan məlum olan daş baltalara bənzər bir ədəd əmək alətinin aşkar olunması da diqqətəlayiqdir. Yaşayış yerində üç yerdə qazıntı aparılmışdır. Birinci sahənin ölçüsü 5x5 m, ikinci sahənin ölçüsü 5x5 m, üçüncü sahənin ölçüsü 5x10 m olmuşdur. Qazıntılar mədəni təbəqənin relyefdən asılı olaraq 0, 20-1, 20 sm arasında qaldığını göstərir. Uçan ağıl yaşayış yerinin tədqiqi zamanı saman qarışığı olan qırmızı rəngli keramika nümunələri, o cümlədən boyalı qabların parçaları aşkar olunmuşdur.