Поиск по словарям.

Muğla — Türkiyədə Muğla ilinin ve mərkəz mahalının inzibati mərkəzi olan şəhər. Muğla; dənizdən 670 m yüksəklikdə, üstü düz bir qaya kütləsi kimi maraqlı bir görünüşə sahib olan Hisar dağının ətəklərində qurulmuş 118.443 əhalisi olan bir şəhər mərkəzidir. Daha yaxın keçmişə qədər sənayesi və ya başqa bir işlək sektoru olmayan son dərəcə sakit kiçik bir inzibati mərkəz mövqeyində ikən, son illərdə Muğla Sıtkı Koçman Universitetinin gətirdiyi canlılıqla şəhər alan Muğla Düzənliyinə, Çernoqoriya arxalarına, Gülağzı və Akçaova'ya sürətlə yayılır. Muğla düzənliyi, Menteşe kalker platosunda Neojen çağında yaranmış depressiya ların sonradan karstlaşmasıyla meydana gəlmiş çanaq şəklindəki çukurluklardan biridir. Bakı düzənliyinə bənzər geoloji quruluşa sahib qonşu düzənliklər Yeşilyurt, Ula, Gülağzı, Yerkesik, Akkaya, Çamköy, Yenice ovalarıdır. Muğla düzənliyi Çernoqoriya, Kızıldağ, Masadağı və Hamursuz Dağı (təpəsində Hamursuz Dədənin yatır var) ilə əhatə olub, şəhər kürəyini dayadığı Hisar dağından hərəkətlə, əvvəlcə ova istiqamətində, qismən də solunda İzmir yolu üzərində iştirak edən Akçaova kəndi və sağında Karabağlar Yaylası'na baxan Düğerek məhəlləsi xəttlərində inkişaf. Düğerek'in qurulduğu yamaclar gerisində rakım sürətlə artır və Menteşe dağları silsiləsi içində iştirak edən İlanlı dağı 2000 metrə çatır. Bakı elinə bağlı turistik mərkəzlərə və dəniz sahilinə çatmaq istəyən ziyarətçilərin bəzən kənarından keçməklə yetindiği, əslində maraqlı xüsusiyyətləri olan bir şəhərdir. Ənənəvi evlər toxuması, büryan Kebabı, ekşili döş dolması, çıtırmık halvası kimi xüsusi yeməkləri, bölgə qaynaqlı çox sayda arxeoloji əsərləri ilə yanaşı Özlüce Köyü Kaklıcatepe'de ortaya çıxarılan 9 milyon illik heyvan və bitki qalıqlarının sərgiləndiyi Bakı Muzeyi, Karabağlar Yaylasında əsrlərdir işıq dəyməmiş bir zəmini örtən nəhəng ağacların altındakı Keyfoturağı və Narlı qəhvəni, aydın və konuksever xalqı güclü turistik arqumentlər təşkil edir. == Tanınmış şəxsləri == İlyas Karaöz — Türkiyənin keçmiş kənd təsərrüfatı naziri.

Tuzla (Bosniya və Herseqovina) — Bosniya və Herseqovinada şəhər. Tuzla (İstanbul) — İstanbul ilinin ilçəsi.

Tuğra (ərəb. طغراء‎) — Gerb, dövlət nişanı. Osmanlı dövlətində sultanın şəxsi imzası və möhürü kimi istifadə olunan ərəb hərfləri ilə yazılmış xəttatlıq nişanəsi. == Tarixi == Tuğra (və ya təğma) xətti (monqol mənşəli sözdür) – Bu xətt növünü monqolların quş toteminə və simurq kimi əfsanəvi quşlara olan inam və etiqadlarının yadigarı hesab etmək olar. Toğrul bəyin hakimiyyəti dövründə tuğra xətti xəttatların diqqətini cəlb etməyə başlamışdır. Özünəməxsus üslub və elementlərlə yazılan tuğra xətti özündə əfsanəvi quşların qanadlarını əks etdirir. Meydana gəldiyi ilk dövrdən müxtəlif tuğra növləri yaranmış və görünüşünü daha da gözəlləşdirən elementlər əlavə olunmuşdur. Tuğradan daha çox hökmdarların möhür və adlarının yazılmasında istifadə olunmuşdur. Bəziləri bu xətti "asılı xətlər", "turə", "hilalvari" və "qərğan" da adlandırmışlar. == Osmanlı sultanlarının tuğraları == == Xarici keçidlər == TUĞRA NƏDİR?

Tula — Rusiya Federasiyasında yerləşən şəhər Tula vilayətinə daxildir. Şəhər "Qəhrəman şəhər" (1976-cı ildən) statusuna malikdir. Tula, Orta Rus Dağının şimalında, Upa çayının sahilində, Moskvadan 193 km cənubda yerləşir. Şimaldan cənuba şəhərin uzunluğu 30 km, qərbdən şərqə 25 km. 2014-cü ildə "Rusiyada ən rahat şəhər (kənd) qəsəbəsi" adı uğrunda keçirilən Ümumrusiya müsabiqəsinin nəticələrinə görə Tula "Rusiya Federasiyasının subyektlərinin inzibati mərkəzləri (paytaxtları) olan şəhər yerləri (şəhər rayonları)" kateqoriyasında üçüncü yeri tutdu. Tula ilk dəfə 1146-cı ildə 16-cı əsrin Nikon Salnaməsində xatırlandı. Tula ərazisində 300-dən çox mədəni irs obyekti var: bunlar memarlıq və şəhərsalma, tarix, monumental sənət əsərləri, arxeologiya abidələridir. Tula, şəhərin tarixinə kök salmış üç istiqamətdə məşhurdur: silah anbarı, samovar və zəncəfil çörəyi. Hər biri şəhərdə Rusiyanın ən böyüklərindən biri olan Silahlar Muzeyi, Samovarlar Muzeyi və Tula Gingerbread Muzeyi ilə təmsil olunur. Həm də şəhərin əlamətdar xüsusiyyəti, şəhərin ən qədim binası, XVI əsrin memarlıq abidəsi olan Tula Kremlidir.

Ahu Tuğba 13 avqust 1955 İstanbul) - Alban əsilli Türkiyə kino aktrisası . Əsl adı Tuğba Çetin'dir. Varlı bir ailənin yeganə övladı idi. Orta məktəbdə oxuyarkən kino aləminə gəldi. Məktəbi bitirdikdən sonra Kanadanın Konkordia Üniversitetinin İngilis Dili fakültəsinə qəbul oldu amma kino aktrisalığa olan marağı üzündən təhsilini yarımçıq buraxmalı oldu. Türk kinosunda 80-ci illərin seks simvollarından biri olmuşdur.Ümumilikdə 6 dəfə ailə qurub. İlk evliliyini 1981ci ildə Mustafa Ulusoy ilə qurub.1991 ci ildə Alban əsilli Amerikalı həkim Timmy Alejtanij ilə qurduğu evliliyindən Anjelin adında 1992 təvəllüdlü bir qızı vardır.

Muğla ili — Türkiyənin Egey regionunda il. Bodrum, Marmaris, Fəthiyə kimi turistik şəhərlər bu ildə yerləşir. Muğla Türkiyənin ən uzun dəniz sahili sərhəddi olan ilidir. İlin mühüm limanları Bodrum, Marmaris, Fəthiyyə və Güllükdədir. İldə həmçinin iki hava limanı (Bodrum-Milas və Dalaman) mövcuddur.

Tuzla — İstanbul ilinin ilçəsi. Pendik bələdiyyəsinin yanında şəhərin Asiya tərəfində bir bələdiyyədir. Tuzla, şəhərin şərq sərhəddində, Mərmərə dənizinin sahilindəki başlıq ərazidədir. Bələdiyyə başçısı Şadi Yazıcıdır. (AKP) == Tarixi == Başlıq ərazisinin yunan adı 'Akritas' (Ακρίτας) idi. Osmanlı dövründə bu balıqçılıq və əkinçilik kəndinin sakinləri əsasən yunan idi və 1920-ci illərin əvvəllərində Türkiyə Cümhuriyyətinin qurulmasından sonra əhali mübadiləsində bu insanlar Salonika, Kavala və Drama Türk sakinləri üçün dəyişdirildi. == Tuzla bu gün == Balıqçılıq gəmiləri hələ də mövcuddur, lakin 1980-ci illərin sonuna qədər balıqçılıq sənayenin, xüsusən gəmiqayırma sahəsinin üstündən keçdi; Tuzla gəmiqayırma zavodları bu gün də fəaliyyət göstərir. Tuzla şəhərindən hələ də kənd təsərrüfatına gedən bəzi kənd təsərrüfatı var, baxmayaraq ki, sənaye inkişafı da var. Tuzla dəniz cəbhəsi və bir çox balıq restoranları ilə məşhur olan kiçik bir şəhərdir. Bu həm də varlı İstanbul sakinləri və ya təqaüdçülər üçün şəhərdən çox uzaq olduğu, daha az toplaşdığı və hələ də özünə "kiçik bir şəhər hissini" qoruduğu üçün ev almaq üçün məşhur bir yerdir.

Tuzla adası (krımtat. Tuzla, Тузла, ukr. Тузла, türkcə. tuz "duz", türk., qıpçak. tuzlu "duzlu") — qumdan təşkil olunmuş, sahəsi 3,5 km² təşkil edən ada. Adanın uzunluğu 5 - 6,5 km, eni isə 0,5 km təşkil edir. Kerç boğazı, Azov dənizi, Kerç yarımadası ilə Taman yarımadası arasında yerləşir. 2003-cü ildə Rusiya ilə Ukrayna arasında ada ilə əlaqədar yaranan konfliktdən sonra məşhurlaşmışdır. == Tarixi == 2,5 min il öncə adanın yerləşdiyi sahillərdə suyun səviyəsi 4 metr aşağı olmuşdur. Bu isə onu deməyə əsas verir ki, adanın sahəsi indikindən dəfələrlə böyük və Taman yarımadasına birləşik olmuşdur.

Tuzla burnu (rus. Тузла) — Krasnodar diyarının ucqar nöqtəsidir (36°36′ ş. u.; 2003-cü ildə Tuzla dilinin bərpa olunmuş hissəsini çıxmaqla). Burunun sahili sıldırımlıdır. Burada hündürlük 15 metrə çatır. Taman stansiyasından 8 km aralıda yerləşir. Burun əhəng daşından ibarətdir. Yerli əhali Tuzla burnunu Dəvə burnu adlandırırlar.

Tuzla dili, ukr. коса Тузла) — Kerç boğazında yerləşən dil. Vaxtı ilə Taman yarımadasına bitişik olaraq uzanır. 1920-ci illərdə Tuzla adasının yaranması ilə dilin uzunluğu azalmışdır. == Etimalogiya == Tuzla dilinin adı türk dillərində işlənən «duz» və ya «düz» sözlərindən yaranması ehtimal edilir. Yunan mənbələrində Аkme olaraq keçir. == Coğrafiya == Hazırda Tuzla adası uzun və ensiz dambanı xatırladır. Ada Taman yarımadasına doğru istiqamətlənir. Dilin qərb hissəsi boğazla ayrılır. Bu hissə Ukrayna ərazisinə daxildir.

Tuğba Düral — türk idman jurnalisti; Türkiyədə media transfer bazarının ən bahalı aparıcılardan biridir. Tuğba Düral 9 iyun 1981-ci ildə Zonquldakda anadan olmuşdur. TED kollecini və İstanbul Universitetini bitirmişdir. 2004-cü ildən televiziyada fəaliyyət göstərir. Fəaliyyətə "CNN Türk"də başlamış, daha sonra "NTV Spor"a transfer olunmuşdur.

Tuğba Əkinçi — milliyyətcə azərbaycanlı olan Türkiyə kino aktrisası və müğənisi . . == Həyatı == Tuğba Əkinçi 1976-cı ildə Qarsın azəri əsilli ailəsində dünyaya göz açıb.

Ula Muğla ili'nin 13 ilçesinden birisi və ilçenin rəhbərlik mərkəzi olan şəhər.

Ula Muğla ili'nin 13 ilçesinden birisi və ilçenin rəhbərlik mərkəzi olan şəhər.

Tula-Buqa xan - 1287-ci ildə taxta çıxmışdı. 1259-cu ildə Litvanın işğalında iştirak etmiş, 1286-cı ildə Polşa yürüşündən 20.000 əsirlə qayıtmışdı. 1287-ci ildə xan olandan sonra isə Məngü Timurun oğlu Algü ilə birlikdə bir daha Polşaya yürüş etmişdi. Onun dövründə dövlət güclü olsa da əsas hakimiyyət Noğay xanın əlində cəmləşmişdi. 1291-ci ildə Noqay xan onu devirərək taxta Toxtanı gətirdi.

Tula vilayəti (rus. Тульская область) — Rusiya Federasiyasının subyektlərindən biri. İnzibati mərkəzi Tula şəhəridir. Tula bölgəsi Rusiya Federasiyasının tərkib hissəsidir və Mərkəzi Federal Dairənin bir hissəsidir [7]. Rusiyanın mərkəzinin iqtisadi cəhətdən ən inkişaf etmiş bölgələrinə aiddir. Tula bölgəsi 25,7 min kvadrat metr ərazini əhatə edir. kilometr. Şimaldan cənuba bölgənin ən böyük ərazisi 200 kilometr, qərbdən şərqə 190 kilometrdir. Bölgənin inzibati mərkəzi Tula şəhəridir. Yarandığı il - 1146.

Tula — Rusiya Federasiyasında yerləşən şəhər Tula vilayətinə daxildir. Şəhər "Qəhrəman şəhər" (1976-cı ildən) statusuna malikdir. Tula, Orta Rus Dağının şimalında, Upa çayının sahilində, Moskvadan 193 km cənubda yerləşir. Şimaldan cənuba şəhərin uzunluğu 30 km, qərbdən şərqə 25 km. 2014-cü ildə "Rusiyada ən rahat şəhər (kənd) qəsəbəsi" adı uğrunda keçirilən Ümumrusiya müsabiqəsinin nəticələrinə görə Tula "Rusiya Federasiyasının subyektlərinin inzibati mərkəzləri (paytaxtları) olan şəhər yerləri (şəhər rayonları)" kateqoriyasında üçüncü yeri tutdu. Tula ilk dəfə 1146-cı ildə 16-cı əsrin Nikon Salnaməsində xatırlandı. Tula ərazisində 300-dən çox mədəni irs obyekti var: bunlar memarlıq və şəhərsalma, tarix, monumental sənət əsərləri, arxeologiya abidələridir. Tula, şəhərin tarixinə kök salmış üç istiqamətdə məşhurdur: silah anbarı, samovar və zəncəfil çörəyi. Hər biri şəhərdə Rusiyanın ən böyüklərindən biri olan Silahlar Muzeyi, Samovarlar Muzeyi və Tula Gingerbread Muzeyi ilə təmsil olunur. Həm də şəhərin əlamətdar xüsusiyyəti, şəhərin ən qədim binası, XVI əsrin memarlıq abidəsi olan Tula Kremlidir.

Tuzla adası münaqişə — 2003-cü ilin sonunda Rusiya-Ukrayna münasibətlərində Tuzla adasının mülkiyyəti ilə bağlı mübahisələrin və Rusiyanın Kerç boğazında Tuzla adasına bənd tikməsinin səbəb olduğu böhran. Bəzi analitiklərin fikrincə, bəndin tikintisi Kerç boğazı və Azov dənizinin statusunu həll etmək üçün Ukraynaya təzyiq göstərmək məqsədi daşıyırdı. 7 yanvar 1941-ci ildə RSFSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin fərmanı ilə ada Krım MSSR-in tərkibinə daxil edilir və artıq Krım vilayəti adı ilə 19 fevral 1954-cü ildə Ukrayna SSR-ə verilir. Bundan sonra sovet dövründə nəşr olunan xəritələrdə ada Ukrayna SSR ərazisi kimi göstərilirdi. Krım yarımadasından naviqasiya kanalı ilə, Taman yarmadasaından isə balıqçı qayıqlarının keçməsi üçün qurulmuş dayaz bir kanalla ayrılır. Dilə sahiblik problemi ondan qaynaqlanırdı ki, Ukrayna Kerç boğazının qərbinə, Rusiya isə şərq sahillərinə sahib olsa da, Ukraynanın Tuzla dilinə sahib olması onun yeganə hissəsində ona gətirib çıxardı. Tuzla ilə Krım yarımadası arasında Kerç boğazının dibi boyunca çəkilmiş dəniz gəmi kanalı, bu kanalın hər iki sahili Ukraynanın mülkiyyəti idi və bu Ukraynaya birtərəfli qaydada gəmiçilik kanalından, o cümlədən Rusiya gəmilərindən keçid haqqı almağa imkan verirdi. == Münaqişənin gedişi == Adanın Krasnodar diyarına aid olub-olmaması məsələsi hələ 1997-ci ildə Aleksandr Travnikov tərəfindən “Tuzla dili: Siyahıya alınmış ərazi” kitabında qaldırılmışdı. 29 sentyabr 2003-cü ildə Krasnodar diyarının səlahiyyətliləri (qubernator Aleksandr Tkaçev) Taman yarımadasının sahil zolağının eroziyasının və dillərin qarşısını almaq məqsədi ilə Taman yarımadasından Kerçə doğru sərhəd Tuzla adasına bənd tikməyə başlayır. 23 oktyabr 2003-cü ildə dövlət sərhəd xəttinin 102 metrliyində (Ukrayna tərəfindən birtərəfli elan edilib[5]) bəndin tikintisi dayandırıldı.

Arsenal Tula FK (rus. ФК Арсенал Тула) — Rusiya Premyer Liqasında oynayan Tula şəhərin təmsil edən Rus futbol komandası. 1946-cı ildə qurulan Arsenal Tula, 2013–14 Rus Milli Futbol Liqasında sona çatdıqdan sonra tarixində ilk dəfə 2014-cü ildə Rusiya Premyer Liqasına yüksəlmişdir. Bu nailiyyət klub üçün üç ardıcıl promosyonu qeyd etdi. 2014–15 Rusiyanın Premyer Liqasında debüt mövsümündə son yerləri bitirdilər və FNL-ə qayıtdılar. Klub, 2016–17 mövsümündəPremyer Liqaya dönməzdən əvvəl FNL-də bir mövsüm keçirdi və bu günlərdə yarışdılar. Komanda 19,241 tutumu olan Arsensal Arenada ev oyunlarını keçrir.

Tula silah muzeyi — Tula şəhəri hələ XVI-XVII əsrlərdə Rusiyanın əsas silah istehsalı mərkəzinə çevrilmişdi. 1712- ci ildə I Pyotrun əmri ilə Tulada silah zavodu tikildi. I Pyotr belə bir əmr də verildi: "Silahları əbədi şöhrət üçün xatirə saxlamalı". Bu əmrdən sonra Tula silah ustaları istehsal olunan nadur silah nümunələrindən xatirə kimi saxlamağa başladılar. Tula Silah Muzeyi 1873-cü ildə fəaliyyətə başladı. İlk vaxtlar muzey zavodun otaqlarından birində yerləşirdi. Sovet hakimiyyəti qurulandan sonra, 1920-ci ildə muzey üçün xüsusi bina ayrıldı. Nəhayət, 1924-cü ilin noyabrında muzey öz qapılarını ziyarətçilərin üzünə açdı. == Eksponatlar haqqında == Muzey eksponatları dünyada analoqu olmayan nadir silah nümunələridir. Burada qədim muşketlər, tapança və karabinlər, artilleriya silahları və s.

Tuzla (kiril Тузла) — Bosniya və Herseqovinada şəhər. Şəhər, Tuzla Kantonunun mərkəzi və Bosniya və Herseqovinanın şimal-şərqində yerləşən iqtisadi, elmi, mədəni, səhiyyə və turizm mərkəzidir. Tuzla, Sarayevo və Banya Lukadan sonra Bosniya və Herseqovinadakı ən böyük üçüncü şəhərdir. 2013 əhali siyahıyaalmasının nəticələri, bələdiyyənin 120,441 əhaliyə sahib olduğunu göstərir.Tuzlada bir təhsil mərkəzi və iki universitet yerləşir. Həmçinin, şəhər duzlu göl turizminə görə Bosniyanın ən güclü iqtisadiyyatlarından biridir. Tuzla şəhəri mərkəzi parkında duzlu göl olan Avropadakı tək şəhərdir. Şəhərin mərkəzi parkına hər il 100 mindən çox insan ziyarət edir. Şəhərin tarixi IX əsrə qədər gedib çatır. Tuzlanın müasir tarixi, Osmanlı İmperiyasında əhəmiyyətli bir qarnizon şəhəri halına gəldiyində, yəni 1510-cu ildən başlamışdır.Tuzla şəhəri, Bosniya və Herseqovinanın ən mədəni şəhərlərindən biri olaraq qəbul edilir və Bosniya Müharibəsində və sonrasında şəhərin əvəzçi xarakterini, boşnaklar, serblər, xorvatlar və bosniya yəhudi azlıqları ilə tutmağı bacarmışdır. == Etimologiyası == "Tuzla" şəhərinin adının mənası, şəhərin altında yerləşən zəngin duz yataqlarına görə Osmanlılar tərəfindən adlandırılmışdır.

Tuzla Beynəlxalq Hava Limanı (bosn. Međunarodni Aerodrom Tuzla) (IATA: TZL, ICAO: LQTZ) — Bosniya və Herseqovinaya aid olan Tuzla şəhəri yaxınlığında yerləşən hava limanı. Bu birgə bazanın bir aerodromudur. Mülki kommersiya təyyarələrini saat 06: 00-dan 20: 00-dək, ümumi aviasiya və korporativ aviasiya təyyarələri isə saat 06: 00-dan 17: 00-dək qəbul edə bilər. == Tarixi == Tuzla Beynəlxalq Hava Limanı Yuqoslaviya Sosialist Federativ Respublikasında ən iri hərbi aerodromlardan biri olmuşdur. 1992-ci ildə onun üzərində nəzarəti BMT sülhməramlıları ələ keçirmişdir. 1996-cı ildən isə SFOR qüvvələrinin ən əsas hava limanı funbksiyası yerinə yetirirdi. 1998-cı ildə Tuzla kantoonu burada Tuzla mülki hava limanını açmışdır. Tuzla Beynəlxalq Hava Limanı 10 oktyabr 1998-cı ildə rəsmən mülki hava limanı olaraq aşılmışdır. Bununla belə burada hələdə hərbi baza yerləşir.

Tula Rud-e Bala (fars. طولارودبالا‎) — İranın Gilan ostanının Talış şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 2,039 nəfər yaşayır (476 ailə).

Aşağı Tuqa (çeç. Тlуга) — Çeçenistan Respublikası, İtum-Kali rayonu, Mayst dərəsində yerləşən orta əsrlərə aid qala qala kompleksi. Qala kompleksinin tikilmə tarixi XV–XVI əsrlərə aid edilir. == Tarixi == V.İ.Markovin yazılarında Çeçenistandakı müdafiə qalalarının düzgün xülasəsini verən 1822-ci ilin anonim müəllifindən bəhs edir. Naməlum müəllifin araşdırması 1822-ci ildə "Ruskiy İnvalid" jurnalında dərc olunub. Adolf Berjenin müşahidələri XIX əsrin ortalarına təsadüf edir. Gördüyü bütün qalaların təsvirini vermədən ümumi şəkildə bəhs edir. Bir qədər sonra A.P.İppolitov Şatoy kəndi yaxınlığında iki hərbi qurğunun rəsmlərini dərc etdirir. Lakin Vsevolod Millerin işi ən böyük elmi əhəmiyyətə malik olur. O, Çeçenistan-İnquşetiyanın bir çox memarlıq abidələrini ətraflı təsvir edir.Hələ XIX əsrin I yarısında, Qroznı şəhərindən bir qədər aralıda, Xanqala dərəsində hərbi qala var idi.

Buğda (lat. Triticum) — bitkilər aləminin qırtıcçiçəklilər dəstəsinin qırtıckimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. Kökləri saçaqlı, 14-40 sm arasında uzun saplaqlı bir bitkidir. Buğda ən çox yetişdirilən taxıl olaraq yerini almışdır. Bunun əsas səbəbləri arasında, müxtəlif iqlim şərtlərinə göstərdiyi uyum, qidalandırıcı xüsusiyyəti, xammal olaraq istifadə olunan sahənin genişliyini göstərə bilərik. Buğdа – əsаs ərzаq bitkisidir. Dünyаdа əkin sаhəsinə görə birinci yеri tutur. Buğdа dənində 80-84% еndоspеrm оlmаsı istеhsаl zаmаnı yüksək sоrtlu un çıхımını аrtırır. Buğdаnın bоtаniki və əmtəə təsnifаtı vаrdır. Cəmi 22 bоtаniki növü yаyılmışdır.

Duala (fr. Douala) — Kamerunun ən iri şəhəri və Littoral regionunun mərkəzi.

Kuula- Estoniyanın 2012 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsindəki mahnısı. 120 xalla 6-cı olub. Mahnını Ott Lepland oxumuşdur.

Murla (isp. Murla) — İspaniyada yerləşən bələdiyyə. Bələdiyyə Marina-Alta ərazisinin 5,81 km² hissəsini əhatə edir. 2010-cu ildə hesablamalara görə əhali 629 nəfərə çatmışdır.Əyalət paytaxt şəhərindən 23 km uzaqlıqda yerləşir.

Tuqa(çeç. Тlуга) — İtum-Kali rayon mərkəzindən 33,5 km cənub-qərbdə, Tuqa kəndində (İtum-Kali rayonu), Maystinski silsiləsinin şərq yamacının yuxarı hissəsində Maystoyn-axk çayının sol sahilində yerləşən orta əsr aid qala kompleksi. Kompleks XIV–XVI əsrlərə aiddir. == Təsviri == Tuqa qala kompleksi aşağı Tuqadan 500 metr şimal-qərbdə yerləşir. Kompleksə 1–4 №-li yaşayış qüllələri və 1–2 №-li ziyarətgah-mavzoley (Kaşkov) daxildir. Kompleksin yaşayış qüllələri dağılmış vəziyyətdədir. Dam və tavan yoxdur. Qüllələrdən yüz metr cənubda Kaşkovun iki ziyarətgahı-məqbərəsi yerləşir. Onlardan birinin dam örtüyü pilləli, digərinin isə dam örtüyü yoxdur. Kompleksin yaşayış qüllələri və Kaşkov ziyarətgahları qəbiristanlığın daxilində yerləşir, onlar kənd sakinlərinin istəyi ilə ucaldılıb.

Suyla – türk və altay mifologiyasında qədər ilahı. Su ilə günəş və ayın işığından yaradılmışdır. At gözlü, qartal dimdikli, eşşək qulaqlı və ilan saçlıdır. Toğurtka (ağacdələn) quşu ongunudur. Bu quş Tanrının elçisi olaraq qəbul edilir. Ülgene qurbanların ruhunu çatdırar. İnsanların həyatlarını yoxlayır, bir dəyişiklik olduqda Ülgene bildirir. İki dili vardır. Ümumiyyətlə Qarluq Xan ilə birlikdə görülər. Şamanın Ülgene qurban aparma səfərində köməkçi olar və onu pis ruhların hücumundan qoruyur.

Tarla — Kənd təsərrüfatında növbəli əkin sahələrinə bölünmüş şum yerləri, həmçinin kənd təsərrüfatı bitkilərinin becərilməsi üçün istifadə edilən sahə.

Dəlibəng (lat. Datura) — bitkilər aləminin quşüzümüçiçəklilər dəstəsinin quşüzümükimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. == Haqqında == Dəlibəng - Qaragilə fəsiləsinə aid olan birillik bitkidir. Gövdəsinin uzunluğu 1 metrdir. Yarpaqları iri, yumurtavari formadadır. Meyvəsi tikanlı qutu formasında olub şara oxşayır, toxumu qara-qonur qəhvəyi rəngdə olub böyrəyə bənzəyir. Dəlbəng başlı-başına buraxılmış, çürümüş torpaq və peyinlə zəngin olan torpaqda, bağça və bostanda bitir. Tərkibində atropin, hiostiamin skopalamin alkaloidləri vardır. Bitkinin bütün hissələri, xüsusilə meyvələri daha kəskin zəhərlidir. Körpə heyvanlar üçün təhlükəlidir.

== Yaşayış məntəqələri == Böyük Tağlar — Xocavənd rayonunun Böyük Tağlar kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. Köhnə Tağlar — Xocavənd rayonunun Böyük Tağlar kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. Tağlar (Əhər) — İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Əhər şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Digər == Tağlar mağarası — Xocavənd rayonunun Böyük Tağlar kəndinin ərazisində mağara.

Duqlas — ad. Duqlas Nort — amerikalı iqtisadçı. Duqlas Mouson — avstraliyalı geoloq, Antarktida araşdırmaçısı Duqlas Kenni — amerikalı komediyaçı.

Suqala — Gürcüstan Respublikasının Aşağı Kartli mxaresinin Başkeçid bələdiyyəsinin inzibati-ərazi vahidində kənd. 12 iyul, 1949-cu ilədək rəsmən Mahmudlu adlanırdı, həmin tarixdən etibarən adı dəyişdirilərək rəsmi olaraq Kariani adlanır.