Поиск по словарям.

Yuxu — beynin fəaliyyət normasının minimal səviyyəyə enməsi və ətraf mühitə olan reaksiyaların azalması ilə müşayiət olunan təbii fizioloji proses. Bu proses məməlilərə, quşlara, balıqlara və bəzi başqa heyvanlara, həmçinin bəzi həşəratlara (məsələn, drozofillərə) məxsus prosesdir. Bütün canlı varlıqlar öz güclərini bərpa etmək və həyat fəaliyyətini davam etdirmək üçün istirahətə ehtiyac duyurlar. Məcburi yuxu canlıların bütün cismi və zehni fəaliyyətlərini dayandırır. == Yuxunun fiziologiyası == Yuxuda anabolizm proseslərinin səviyyəsi artır, katabolizm isə enir. Normal yuxu dövri təxminən hər 24 saatdan bir olur. Bu dövr sirkad ritmi adlandırılır. Bioloji ritmin sirkad forması bir növ işıq və temperatur təsirləri ilə ontogenez dövrdə orqanizmin qazandığı, "bioloji saatlar" vasitəsi ilə həyata keçirilir. == Yuxu elmi izahı == Bu haqda alimlərin bir çox fikirləri vardır. Bəziləri hesab edirlər ki, yuxu zamanı beyindəki qanın bir çox hissəsi bədənin müxtəlif yerlərinə axır.

Vergidən yayınma — vergi üstünlüyü əldə etmək məqsədi ilə hər hansı formada bağlanılmış əqd və ya aparılmış əməliyyat.

Yazışma komitələri — ABŞ İstiqlal müharibəsi başlamazdan əvvəl, Britaniya Parlamentinə qarşı müxalifəti və daha sonra ABŞ-nin müstəqilliyinə dəstəyi koordinasiya etməyə çalışan ABŞ siyasi təşkilatları toplusu. Bostondan olan patriot Samuel Adamsın ideyası olan komitələr məktublar yazmaqla On üç koloniyadakı patriot liderləri arasında yeraltı rabitə şəbəkəsi yaratmağa çalışırdılar. Komitələr Filadelfiyada keçirilən Birinci Kontinental Konqresin yaradılmasında mühüm rol oynamışdılar. == Funksiyası == Komitələrin funksiyası müəyyən bir koloniyanın sakinlərini Britaniya tacının gördüyü tədbirlər barədə xəbərdar etmək və şəhərlərdən kəndlərə məlumat yaymaqdan ibarət idi. Xəbərlər adətən atda və ya gəmilərdə kuryerlər tərəfindən daşınan əl ilə yazılmış məktublar və ya çap edilmiş broşürlər vasitəsilə yayılırdı. Komitələr bu xəbərin fikirləri düzgün əks etdirməsinə cavabdeh idi və lazımi qəbul edən qruplara göndərildi. Bir çox müxbirlər müstəmləkə qanunvericilik məclislərinin üzvləri idi. Onlardan digərləri də "Azadlıq oğulları" və Gerb Aktı Konqresində fəal idilər. Komitələr patriotizmi və evdə istehsalı təşviq edir, amerikalılara dəbdəbədən çəkinməyi və daha sadə həyat sürməyi tövsiyə edirdi. Komitələr Amerika ictimai həyatının bir çox aspektləri üzərində öz səlahiyyətlərini tədricən genişləndirmişdilər.

Maska — Munhwa Broadcasting Corporation-a məxsus beynəlxalq Masked Singer formatının Azərbaycan versiyası. Layihə çərçivəsində müxtəlif məşhurlar kimliklərini gizlədərək qeyri-adi geyimlərdə çıxış edirlər. == Qaydalar == Məşhurlar, münsiflər heyəti və tamaşaçılar qarşısına şəxsiyyətlərini tamamilə gizlədən müxtəlif maskalar altında çıxırlar. Müsabiqə iştirakçılarının əsl səsi yalnız mahnıların ifası zamanı və əsl simasını üzə çıxan zaman eşidilir. Qalan vaxtlarda onların səsləri təhrif edilmiş formada səslənir. Çıxışdan əvvəl sirli iştirakçının öz imicindən danışdığı, real şəxsiyyəti ilə bağlı ipuçlarını paylaşdığı video nümayiş etdirilir. Çıxışlardan sonra tamaşaçılar arasında səsvermə keçirilir və bir maska gözləmə zalına göndərilir. Hər buraxılışın sonunda bir məşhur öz maskasını açır. Layihədə finala 4 məşhur qalana qədər hər buraxılışda bir iştirakçı yarışmanı tərk edir. == İstehsal == Yarışmanın Azərbaycan versiyası İctimai Televiziya tərəfindən istehsal olunub.

Diskordant (qeyri-uyğun) yatım - təbəqəli süxurların nəinki vəziyyətini, onların qarşılıqlı tarixi münasibətlərini müəyyən edir. Diskordant yatım şəraitində daha cavan çöküntülərlə daha qədim laylar arasında yuyulma səthi və ya çöküntütoplanma fasilələri müşahidə olunur. Diskordant yatım tektonik hərəkətlər nəticəsində Yer qabığının müəyyən sahəsinin əvvəlcə qalxması və denudasiyaya məruz qalması, sonra çökərək yenidən çöküntütoplanma sahəsinə çevriliməsi və onun üzərinə cavan çöküntülərin toplanması səbəb olur. Diskordant yatım uyğunsuzluğu əmələ gətirən tektonik hərkətlərin nisbi yaşını göstərir. Diskordant yatım tektonik hərəkətlərin iştirakı olmadan, su hövzəsinin dib axınları, sualtı sürüşmələr və b. səbəblərdən də yarana bilər. Diskordant yatım sırasına stratiqrafik gizli, bucaq, struktur, azimut və b. uyğunsuzluqlar aid edilir. == Həmçinin bax == Süxurlar Çöküntülər Yer qabığı == Mənbə == Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. Bakı: Nafta-Press.

Reqressiv yatım (rus. залегание регрессивное, ing. regressive bedding) — dənizin geriyə çəkilməsi şəraitində toplanan süxur laylarının yatımı. R. y. üçün fasiyaların ərazi üzrə və şaquli kəsilişdə nisbətən dərin dəniz çöküntülərindən dayaz dəniz çöküntülərinə doğru qanunauyğun dəyişilməsi səciyyəvidir.

Üfqi yatım (rus. горизонтальное залегание, ing. flat bed, flat pitch) — süxur laylarının tamamilə üfqi vəziyyətdə yatması.

Üfqi yatım (rus. горизонтальное залегание, ing. flat bed, flat pitch) — süxur laylarının tamamilə üfqi vəziyyətdə yatması.

Belqrad məktəbində atışma və ya Vladislav Ribnikar məktəbində qətliam — 2023-cü il mayın 3-də yerli vaxtla saat 8:37-də Belqrad şəhərində baş verib. 13 yaşlı tələbə Kosta Keçmanoviç məktəb ərazisinə atəş açıb, 10 nəfəri (9 şagird və bir mühafizəçi) öldürüb, 6 şagird və bir müəllimi yaralayıb, bundan sonra polis tərəfindən saxlanılıb. Xəsarət alan bir tələbə 12 gün sonra vəfat etmişdir. Qurbanların ümumi sayı 10 nəfərə çatıb. == Hadisələrin gedişatı == Səhər saatlarında atıcı məktəbə daxil olsa da, dərsə getməyib. Səhər saat 08:37 radələrində o, bel çantasından silah çıxararaq növbətçi mühafizəçiyə və iki 5-ci sinif şagirdinə atəş açıb. Sonra dəhlizdə Sofiya ilə qarşılaşdı və onu öldürdü. Daha sonra atıcı həmin vaxt onun sinfindən şagirdlərin olduğu tarix sinfinə daxil olub, müəllimə atəş açıb və tələbələrə atəş açmağa başlayıb. Daha sonra atəş açan şəxs növbəti kabinetə girmək istəsə də, müəllim onu ​​bağlamağa müvəffəq olub. Sonra atıcı tarix otağına qayıtdı və pəncərədən (aşağı mərtəbə) atladı.

== Məlumat == ABŞ-nin Parkland şəhərində (Florida ştatı) “Marjory Stoneman Douglas” məktəbində baş verən silahlı insident nəticəsində 17 nəfərin öldüyü təsdiqlənib. Onun sözlərinə görə, 12 nəfər məktəbdə, 3 nəfər məktəbin qarşısında güllələnərək öldürülüb, daha 2 nəfər isə xəstəxanada keçinib. Ölənlər arasında həm şagirdlər, həm də böyüklər var. Yaralıların sayını açıqlamayan polis nümayəndəsi bir neçə nəfərin xəstəxanada əməliyyata götürüldüyünü təsdiqləyib. Məktəbdə atəş açan 1999-cu il təvəllüdlü Nikolas Kruz saxlanılıb. Bundan əvvəl o daxili nizam-intizam qaydalarını pozduğuna görə məktəbdən xaric edilib. Parkland şəhəri Mayamidən 60 km şimalda yerləşir. Məlumata əsasən, 18 yaşlı gənc məktəbə daxil olaraq şagirdlərə atəş açıb. Onun əvvəllər həmin məktəbdə təhsil aldığı məlum olub. Hücumun əsəb pozuntusu səbəbindən törədildiyi ehtimal edilir.

La-Loş məktəbində atışma — 2016-cı il yanvarın 22-də La Loş şəhərində (Saskaçevan, Kanada) məktəbdə atışma baş verib. 17 yaşlı Rendon Fonteyn evdə iki əmisi oğlunu tapança ilə öldürüb, daha sonra oxuduğu məktəbə gələrək orada atəş açıb. Hadisə nəticəsində ümumilikdə 4 nəfər ölüb, 7 nəfər müxtəlif dərəcəli bədən xəsarətləri alıb. == Həlak olanlar və yaralılar == Atışma nəticəsində dörd nəfər həlak oldu: Deyn (17) və Dreyden (13) Fonteyn — silahlı şəxsin əmiuşağıdır. Mari Janye (21) — müəllim, bələdiyyə sədri vəzifəsini icra edən Kevin Yanvierin yeganə qızı, 21 yaşlı Adam Vud — müəllim, 35 yaş Bundan əlavə, məktəb binasında baş verən atışma zamanı 7 nəfər müxtəlif dərəcəli bədən xəsarətləri alıb. Qurbanlardan biri 2023-cü il mayın 17-də vəfat edib. Ailəsinin dediyi kimi, atışma zamanı aldığı xəsarətlərdən. == Reaksiya == Kanadanın baş naziri Castin Trüdo həlak olanların yaxınlarına başsağlığı verib və atışmanın baş verdiyi məktəbə şəxsən baş çəkib. Şəhər meri bildirdi ki, o, məktəbin sökülməsini və sonra yenidən tikilməsini istərdi, çünki "burada çox ağrı var idi, bu, travmadır (şəhərin bütün sakinləri üçün)". 8 may 2018-ci ildə Rendon Fonteyn 10 ildən sonra şərti azadlığa buraxılma hüququ ilə ömürlük həbs cəzasına məhkum edildi.

Too hot to handle — Böyük Britaniya istehsalı teleşou. Şouda iştirakçılara mövsüm müddətində əməl etmələri lazım olan qaydaları "Lana" adlı virtual köməkçi deyir.

Sandi Huk ibtiadi məktəbinə silahlı hücum (ing. Sandy Hook Elementary School shooting) — Amerika Birləşmiş Ştatları Konnektikut ştatının Nyu Taun şəhərində yerləşən Sandi Huk ibtidai məktəbində yaşanmış silahlı hücum hadisəsi. Hadisə 2012-ci ilin 14 dekabrında yerli vaxtla saat 9:35 də baş vermişdir.

Too hot to handle — Böyük Britaniya istehsalı teleşou. Şouda iştirakçılara mövsüm müddətində əməl etmələri lazım olan qaydaları "Lana" adlı virtual köməkçi deyir.

Fatima (port. Fátima) — Santarem qraflığında Portuqaliyanın şəhəri. Həmçinin 1917-ci ildə Məryəm ananı gördüyünü iddia edən üç çobanın yaşadığı və sonradan müqəddəs bir yer olaraq qəbul edilən kəndin adıdır. Katolik kilsəsi bunun xatirəsinə dövlətin də köməyi ilə nəhəng bir Katedral inşa etdirmişdir. Fatima yalnız Portuqaliyanın deyil, Roma-Katolik Kilsəsinin ən əhəmiyyətli həcc yerlərindən biridir.

Fatima (port. Fátima) — Santarem qraflığında Portuqaliyanın şəhəri. Həmçinin 1917-ci ildə Məryəm ananı gördüyünü iddia edən üç çobanın yaşadığı və sonradan müqəddəs bir yer olaraq qəbul edilən kəndin adıdır. Katolik kilsəsi bunun xatirəsinə dövlətin də köməyi ilə nəhəng bir Katedral inşa etdirmişdir. Fatima yalnız Portuqaliyanın deyil, Roma-Katolik Kilsəsinin ən əhəmiyyətli həcc yerlərindən biridir.

Fatima Mustafina (tam adı: Fatima Xəmitovna Mustafina, başq. Мостафина Фатима Хәмит ҡыҙы; 26 dekabr 1913, Dinqizbay[d], Nikolayev qəzası[d], Samara quberniyası[d], Rusiya imperiyası – 2 noyabr 1998, Ufa, Başqurdıstan, Rusiya) — pedaqoq, partiya və dövlət xadimi, fəlsəfə elmlər namizədi, RSFSR əməkdar məktəb müəllimi, Başqırd Komsomol Regional Komitəsinin birinci katibi (1936—1944), Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası Başqırdıstan Regional Komitəsinin Elm və Təhsil Qurumları Bölməsinin rəhbəri (1951—1955), Başqırd Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının Təhsil Naziri (1955—1971). == Bioqrafiya == Fətimə Xamitovna Mustafina 26 dekabr 1913-cü ildə Samara vilayətinin Puqaçev rayonunun Dinqizbay kəndində anadan olmuşdur (indi Rusiya Federasiyasının Samara vilayəti Bolşeyçerniqovvski rayonu). Onun uşaqlığı Povoljedəki 1921—1922-ci il aclığına təsadüf edir. Onun atası Xamid bəy ailəsinin korluq çəkməməsi üçün əlindən gələni etmişdir. Bu zaman Xəmit Mustafin ailəsini cənuba Daşkəndə aparmışdır. Ancaq Xəmit Mustafin təyinat nöqtəsinə çatmadan Tif xəstəliyinə tutulur və həlak olur. Fatimanın anası Əzizə uşaqları xilas etmək məqsədi ilə uşaq evlərinə verir. Bir necə ildən sonra Əzizə xanım övladları ilə birlikdə Ufaya, Başqırdıstana qayıdır. 1930-cu ildə Fatimə Mustafina Başqırdıstan Dövlət Universitetinə daxil olmuşdur.

Fatixa Aitova (tatar. Фатиха Габделвәли кызы Аитова (Яушева) 1886, Troitsk[d], Orenburq quberniyası[d] – 1942, Kazan) — Tatar xeyriyyəçisi və maarifçisi, Kazanda ilk qadın gimnaziyasının qurucusu. == Bioqrafiyası == Fatixa Aitova Troitsk şəhərindən olan gildiya taciri Abdulvəli Yuşevin ailəsində anadan olmuşdur. Yuşevlər ailəsi yenilənmiş Müsəlman Cədidizm hərəkatının fəal iştirakçıları və sponsorları arasında idi. Onlar yeni metodik məktəblərin açılmasını fəal olaraq dəstəkləyirdi. 1887-ci ildə Fatixa, sahibkar və ictimai xadim, varlı Kazan Aitov ailəsinin nümayəndəsi Süleyman Aitovla evlənir. 1897-ci ildə Aitova öz hesabına Qazanda yoxsul ailələrdən olan qızlar üçün ibtidai məktəb açır. Məktəb Paltar salonunda yerləşirdi. Əvvəlcə məktəbdə zərgərlik, tikmə, toxuculuq tədris olunurdu. 1899-cu ildə Aitova təhsil ocağını genişləndirir, orada dörd sinifdə təlimlər aparılırdı.

Fatimiyə günləri — şiələr tərəfindən Cəmadiyələvvəl və Cəmadiyəlaxır aylarında 20 gün ərzində Məhəmmədin qızı Fatimənin şəhid olmasının ildönümü münasibətilə mərasimlərin keçirilməsi.

Fatimə Səna Şeyx - hind kino aktrisasıdır. == Erkən həyat == Fatima Sana Şeyx 11 yanvar 1992-ci ildə Mumbayda anadan olub və böyüyüb . Anası Rac Tabassum Şrinaqardan , atası Vipin Şarma isə Cammudandır . Atası hindu, anası isə müsəlman olaraq böyüdüyü halda, Şeyx özünü ateist kimi tanıyır . O, aktrisa olmamışdan əvvəl fotoqrafiya sahəsində təcrübə qazanmışdı.

Yakima Valley Kolleci (YVK) — ABŞ-ın Vaşinqton ştatında dövlət kolleci. == Tarixi == Kollec 17 sentyabr 1928-ci ildə Yakima Valley İcma məktəbi kimi təsis edilib. Məktəb o zaman Vaşinqton ştatında üçüncü kiçik kollec oldu. Kollecin ilk dərsləri Yakimanın Kolumbiya məktəbinin binasında keçirilirdi və 1930-cu ildə ilk məzun sinfi olmuşdur. Yeni kollec şəhərciyinin ilk binası 1949-cu ildə açıldı və ilk prezidenti Elizabet Prayorun şərəfinə adlandırıldı. Prayor Hollda sinif otaqları, inzibati mərkəzlər, kiçik kitab mağazası, iclas zalı və musiqi dərsləri üçün otaqlar var idi. == Akademik strukturu == Yakima Valley Kolleci İncəsənət və Elmlər, Karyera və Texniki təhsil, İngilis dilinin mənimsənilməsi və Davamlı təhsil üzrə proqramlar təklif edir. Kollec Tətbiqi Elmlər üzrə 5 bakalavr dərəcəsi proqramı, 55 Elm üzrə Assosiasiya proqramı və 100-dən çox Müvəffəqiyyət sertifikatı təklif edir. Kollec həmçinin Vaşinqton ştatının orta məktəb və lisey tələbələrinə YVK siniflərinə yazılmağa və təhsil haqqı ödəmədən həm orta məktəb, həm də kollec üçün kredit almağa imkan verən Running Start proqramını təklif edir. == Kampusları == Yakima Valley Kollecinin 2 kampusu var: Yakima Kampusu və Qrandviev Kampusu.