f. 1. bax dəyişdirmək 1-ci mənada. [Əli:] İmanımız haqqı, mən [Gülnazı] bir xəzinəyə dəyişmərəm, kişi!… M
bax dəyişməzlik
sif. Heç bir vaxt dəyişməyən, sabit şəkildə (halda, vəziyyətdə) qalan; sabit. Təbiətdə dəyişməz şey yoxdur
is. Dəyişməz şeyin hal və keyfiyyəti; sabitlik
“Dəymək2”dən f.is. Meyvələrin dəyməsi
“Dəymək1”dən f.is. Yerə dəymə
sif. Hər şeydən tez küsən, tez inciyən, tez sınan. Dəymədüşər adam. Dəymədüşər uşaq. – Mollanın yaman dəymədüşər xasiyyəti var imiş
is. Hər şeydən küsmə, incimə xasiyyəti
f. 1. Toxunmaq. Mixək əkdim ləyəndə; Mixək boynun əyəndə; Bir cüt qurban demişəm; Əlim əlinə dəyəndə
f. 1. Dəymiş hala gəlmək; yetişmək. Taxıl dəymişdir. Tut dəymişdir. – Ağac meyvəni dəyənə qədər saxlar
is. Uşaq oyunlarından birinin adı
sif. Kal, yetişməmiş. Dəyməmiş gilas. // F.sif. mənasında. Köhnə yaram qövr elədi təzədən; Təbib nəştər vurdu, yara dəyməmiş
əd. mənasında. Layiq deyil (təşəkkür və razılığa cavab olaraq işlədilir). Təşəkkürə dəyməz. Razılığa dəyməz
sif. Yetişmiş, yeyilməli hala gəlmiş. Dəymiş alça. Dəymiş gavalı. – Meşənin dəymiş əzgili saralar; Həm zoğal da dərilməyib qaralar
is. [ər.] Öz arvadının xəyanətinə dözən adam; qeyrətsiz, namussuz. // Bəzən söyüş yerində. [Xudayar bəy:] …Eşşəyi mənə o dəyyus özü veribdi
is. Öz arvadının namussuzluğuna dözmə; qeyrətsizlik, namussuzluq
is. [fars.] 1. Ağac, metal və başqa materialları emal edən və müxtəlif şeylər hazırlayan maşın. Deşmə dəzgahı
is. Dəzgahın altlığı, bünövrəsi
is. xüs. 1. bax dəzgahsazlayan. 2. Dəzgahda işləyən fəhlə
sif. Müxtəlif dəzgahlar istehsal edən. Dəzgah qayıran zavod
sif. və is. Müxtəlif dəzgahlar və onların hissələrini istehsal etmə. Dəzgahqayırma sənayesi
sif. Dəzgahı olan, dəzgah üstündə duran (bax dəzgah 5-ci mənada). Hər yer dəzgahlı pulemyot, əl pulemyotu, 50 və 82 millimetrlik … minasaçanla dolu id
is. xüs. Dəzgahları yerində qurub sazlayan usta
is. 1. Erkək keçi; təkə. Dıbır əti. // Doqquz aylıqdan bir illiyə qədər olan keçi. 2. Qoyun sürüsünün başında gedən keçi
zərf dan. Yeyin, cəld. Dıbırıq getmək
is. [ər.] Vərəm, ciyər vərəmi
təql. Qaynayan mayelərin çıxardığı səs
is. [erm.] dan. Erməni uşağı, erməni balası (oğlanı). Yeniyetmə dığalar əl-ələ tutuşub yallı oynayırdılar
is. dan. 1. Çox quru. 2. Dedi-qodu, adamı təngə gətirən danışıqlar, arası kəsilməyən söz-söhbət, mübahisə
dan. bax dığ-dığ
sif. və is. dan. Çox deyingən (adam)
“Dığıldamaq”dan f.is
f. Dığ-dığ etmək, dığ-dığ səs çıxarmaq. Samovar dığıldayır
is. Dığ-dığ səsi, qaynama zamanı mayelərdən çıxan səs
is. dan. 1. Keçi aşığı. 2. Düyü xırdası
“Dığırladılmaq”dan f.is
məch. Diyirlədilmək, gillədilmək, yumbaladılmaq
“Dığırlamaq”dan f.is
f. Diyirlətmək, gillətmək, yumbalatmaq. Üzüaşağı dığırlamaq. – [Qasım] dəyirman daşı şəklində bir girdə daşı iki təkər üstünə qoyub dığırlayır
“Dığırlanmaq”dan f.is
qayıd. Diyirlənə-diyirlənə getmək, gillənmək, yumbalanmaq. Səhəng onun çiynindən düşüb üç-dörd addım qabağa dığırlandı
“Dığırlatmaq”dan f.is
icb. Diyirlətmək, gillətmək, yumbalatmaq. [Tapdıq] özünü divarın dibinə verib tağalağı dığırlatdı. Ə
“Dığlamaq”dan f.is
f. Dığ tutmaq, vərəm xəstəliyinə tutulmaq (çox vaxt məcazi mənada işlənir). Dığlar insan çıxmasa bu xaneyibərbaddən! M
“Dığlanmaq”dan f.is
qayıd. Dığ gətirmək, dığ azarına düşmək; həddən artıq yorulmaq, canı üzülmək; təngə gəlmək
“Dığlatmaq”dan f.is
icb. Dığ azarına salmaq, həddən artıq yormaq, canını üzmək, təngə gətirmək
dan. bax dıqqan(a)