bax cuğul
is. Xəbərçilik, şeytanlıq. [Bayram:] İndi sən [Pərzad] istərsənmi ki, mən özümü bədnam edib, çuğulçuluq adını üstümə götürüm? M
“Çuğullamaq”dan f.sif
f. Xəbər vermək, xəbərçilik etmək, şeytanlamaq. [Əsli:] Kərəm, atam səni Süleyman paşaya çuğullayıb. “Əsli və Kərəm”
is. bot. Qırmızı və ya ağrəngli iri yumruları və iri yarpaqları olan bostan bitkisi. [Rüstəm] bir neçə yaxşı şumlanmış, hətta çuğundur və soğan əkilmi
is. Çuğunduru yerdən çıxarıb yığan maşın. Yeni markalı çuğunduryığan (çuğundurçıxaran). // Sif. mənasında
is. Çuğundurçuluq mütəxəssisi
is. Kənd təsərrüfatının çuğundur əkib-becərməklə məşğul olan sahəsi
is. bot. Üstü tüklə örtülü bir, iki və ya çoxillik ot bitkisi
is. Qafqazlıların üstdən geyilən, beli büzməli, uzun, kişi milli geyimi. Çərkəzi çuxa (döşündə vəznələri olan çuxa növü)
sif. Əynində çuxa olan, çuxa geymiş. Çuxalı qoca. – Qara çuxalı bir düşmən süvarisi özünü yetirərək komandanı yaraladı
is. Çuxa tikmək üçün parça. Qəmər şalı öz əri üçün çuxalıq toxumuşdu. Ə.Vəliyev. // sif. Çuxa üçün yararlı
is. 1. Yer səthindən aşağı çökmüş, oyulmuş yer; oyuq, çala. Məmməd bir böyük və dərin çuxur qazıb, eşşəyin leşini ora saldı, üstünü torpaqladı
kiç. Kiçik çuxur, balaca çuxur
“Çuxurlanmaq”, “çuxurlaşmaq”dan f.is
f. Çuxur əmələ gəlmək, dərinləşmək, çuxura düşmək. Ələsgər gördü ki, bu gözəlin zənəxdanının böyründə bir cüt həbəşi xalı var, gözlər güləndə üz çuxur
is. Çuxur yer, çalalıq. Çuxurluqda gizlənmək
is. [rus.] 1. Polad almaq və ya tökmə məmulatı hazırlamaq üçün işlədilən karbonla dəmirin xəlitəsi. Çuqun əritmək
is. Çuqun əridilən, tökülən (zavod, sex və s.). Çuqunəritmə sənayesi. – Çuquntökmə sexini yenidən qurmaq üçün hazırlıq aparılır
is. 1. Üstündə oturmaq və ya soyuqdan qorunmaq üçün atın və bəzi başqa heyvanların dalına salınan qıldan və ya yundan toxunma qalın örtük
top. isteh. köhn. Geyim, paltar (adətən dəbdən çıxmış paltar haqqında). Yamayardım babamın çul-çuxasın
“Çulğa(la)maq”dan f.sif
bax qaplamaq. Səhərdir, günəşin rəngi sapsarı; Sarılıq çulğamış ağ buludları. S.Vurğun. Silah səsləri sahili çulğaladı
“Çulğa(la)nmaq”dan f.sif
f. Bürünmək, qapanmaq, dürtülmək. Qaranlığa çulğalanmış (f.sif.) bir çox evlərin sahibləri hələ tarladan qayıtmamışdılar
“Çullamaq”dan f.sif
f. 1. Dalına çul qoymaq (heyvanın). Atı çullamaq. – Molla öküzünü çullayır, ağzına da bir yüyən vurub meydana gəlir
“Çullanmaq”dan f.sif
1. məch. Dalına çul qoyulmaq (heyvanın). 2. dan. qayıd. zar. Üst-üstə çoxlu paltar geymək, qalın geymək
“Çullatmaq”dan f.sif
icb. Dalına çul qoydurmaq (heyvanın). Atı çullatmaq. – [Koroğlu Həmzəyə:] Qış olanda məxmər çullat! At igidin qardaşıdı
sif. Çulu olan, çullanmış, dalına çul qoyulmuş. Çullu at. ◊ Ağzına çullu dovşan yerləşmir (sığmır) – bax ağız1
is. Kiçik qum təpəciyindəki qumu hərə barmaqla öz tərəfinə çəkməkdən ibarət uşaq oyunu. Çumur (çumur-çumur) oynamaq
is. “Çur” deyilmədiyi halda oyunda istifadə olunan şeyləri götürmək istərkən işlədilən söz. “Çursaf” deyib topu götürmək
Uşaq oyunlarında: qadağan olunmuş bir şeyə toxunmaqdan və ya başqa işdən saqındırmaq üçün işlədilən nida, söz
is. Dabansız, yüngül ayaqqabı. Çust geymək. – Yağış yağanda sel gətirən köhnə başmaqları, çustları, çəkmələri, çarıqları [Şeyx Şaban] yığıb, qalıba vu
is. 1. Külçə xammal. □ Çuğun çuşkası. 2. məc. Xam adam (jarqonizm)
is. 1. Böyük kisə, xaral. Bayram oldu, heç bilmirəm neyləyim: Bizim evdə dolu çuval da yoxdur. M.P.Vaqif
is. İti ucu yastı və əyri iri qıyıq. İynəni özünə, çuvalduzu yoldaşına. (Ata. sözü). Axşam namazından, şam yeməyindən sonra, əlində çuvalduz çarığını
is. Çuvaş Respublikasının əsas əhalisini təşkil edən türkdilli xalq və bu xalqa mənsub adam