f. Becərərək, bəsləyərək yetişdirmək (toxumu, bitkini). Dəni cücərtmək
is. zool. Milçək, arı, qarışqa kimi buğumayaqlılara verilən ümumi ad; böcək. Amma cücülərdən bir çoxu sübh açılmasından bixəbər idi
sif. zool. Cücü ilə qidalanan, həşərat yeyən. Cücüyeyən quşlar
bax cüt1 1-ci mənada. Təzə arvad üçün imperyala; Cüft ilə alınmış brilyant sırğa. H.K.Sanılı
“Cükküldəmək”dən f.is
f. Cük-cük eləmək, “cük-cük” səs çıxarmaq. [Tanya Toğrula:] Bura bax, indi də qurbağanın yerinə özün cükküldəyirsən
is. məh. Quraqlıq yerlərdə təbii nohur
is. zool. Uzundimdikli, nazikayaqlı, tükü naxışlı köçəri quş. Bir dəstə cüllüt qalxdı və “Qara güzgü”nün üstündən keçdi
is. [ər.] Hökmdarın taxta çıxması. Şah Abbasın cülusundan altı il keçib, yeddinci il başlanmışdı ki, aşağıda zikr olunan qəziyyə vaqe oldu
is. [ər.] Həftənin beşinci günü; cümə axşamından sonra gələn gün. [Hacı:] Hazırla, ay xalaqızı, cümə günü gələcəyəm! Mir Cəlal
is. Sandıq, yorğan-döşək, və s. qoymaq üçün evin iç divarında düzəldilən oyuq, boş yer. Otağın divarlarındakı cüməxatanda böyük sandıqların üstə ipək,
[ər.] bax respublika. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti. – Meşinov bütün varlığı ilə etiraz etdi: – Yox, yox, cümhuriyyət yox, bu, bütün Şərq məsələsidir!
bax respublikaçı
is. 1. dilç. Bitmiş bir fikri ifadə edən söz birləşməsi və ya söz. Sadə cümlə. Sual cümləsi. Budaq cümlə
sif. və is. Hamının dərdini çəkən, hamıya qayğı göstərən, canyandıran, qayğıkeş. Cümləqayğı adam
is. Hamının dərdinə qalma, hamının qayğısını çəkmə. Əfruz bacı bir də özü Nənəqızı Balaxana tapşırmaq istədi
is. [ər. cümlə və fars. …pərdaz] Danışığında və yazısında qəliz, təmtəraqlı cümlələr, ibarələr işlətməyi sevən adam
is. Qəliz və təmtəraqlı cümlələr, ibarələr işlətməyi sevmə. Politexnik təlim haqqında ümumi mülahizələr yeritməkdən, cümləpərdazlıqdan və doqmatizmdən
bax cümlətani. Tutub cümləsini, çatın qol-qola. H.K.Sanılı
zərf [ər.] Hamılıqla, hamısı bir yerdə, yekunu. Cümlətani on beş kişi idi: hamısı əsgər geyimli, dəri papaqlı idi
is. [ər.] köhn. Yan, yan tərəf, nəzd. 1879-cu ildə … Qori şəhərində xristian darülmüəlliminin cünbündə müsəlman şöbəsi açıldı… F
is. [fars.] Şairlərin seçmə əsərləri, yaxud beytlərin əlyazma toplusu. Fars dilində yazılmış cüng
is. [bəzən “cürə” şəklində də işlənir] 1. Növ, çeşid, qisim. Mağazada yüz cür şey var. □ Hər cür – hər növ, ürəyin istəyən, ən müxtəlif
sif. Müxtəlif. Cürbəcür kitablar almaq. Cürbəcür tamaşalara baxmaq. Cürbəcür şəhərlər gəzmək. – Məmmədbağırın başına cürbəcür planlar gəlirdi
is. Cürbəcür olma, müxtəliflik, başqa-başqalıq
is. Gildən, saxsıdan, şüşədən və s. materialdan qayrılan darboğazlı su qabı. [Çoban:] Çox uzaq getmə, elə oradan mənim cürdəyimi götür, bəri gəl
is. Bir qurtum içki, su; bir udumda içiləcək maye. [Kişi:] Bir cürə mənə su ver. Ə.Haqverdiyev
sif. Çox balaca, çox kiçik, xırdaca, boy atmamış, sısqa. Cürə uşaq
is. zool. Qızılquş növündən alıcı kiçik quş
bax cürbəcür
“Cürələşmək”dən f.is
f. Balacalaşmaq, kiçikləşmək, sısqalaşmaq. Uşaq getdikcə cürələşir
is. [ər.] Cəsarət, igidlik, hünər, ciyərlilik, ürəklilik, qorxmazlıq. [Nüşabə:] Bir bu gəncdə hünərə, cürətə bax! A
zərf Qorxmadan, cəsarətlə, igidcəsinə. Cürətlə irəli yerimək. Cürətlə soruşmaq
“Cürətləndirmək”dən f.is
f. Cəsarətləndirmək, ürəkləndirmək, cəsarətə gətirmək. Bu adamın çox da bənd olmaması, özünü sakit və soyuqqanlı göstərməsi Zoranı cürətləndirdi
“Cürətlənmək”dən f.is
f. Cəsarətlənmək, cürətə gəlmək, cəsarətə gəlmək, ürəklənmək. Bürcü Sultan bu sözü ondan eşidib, bir az da cürətləndi
sif. Heç şeydən qorxmayan, çəkinməyən; cəsarətli, ürəkli, qoçaq, cəsur, igid. Cürətli oğlan. – [Gülbadam] belə bir cürətli (z
is. Cəsarətlilik, cəsarət, qorxmazlıq, qoçaqlıq. Lakin bu qorxmazlığa və cürətliliyə baxmayaraq, Baxış oğlu Həsən çox da şəriət qoyan qanundan çıxmaz
sif. və zərf Cəsarətsiz, qorxaq, ürəksiz, ağciyər. Cürətsiz adam. Cürətsiz hərəkət etmək. – Cürət! Odur bizi güldürən hər an; Cürətsiz bir həyat məhv
is. Cəsarətsizlik, ürəksizlik, qorxaqlıq. Yenə də mən həmin səsdə cürətsizlik duyurdum. S.Rəhimov
“Cürləmək”dən f.is
f. Növlərə, çeşidlərə, sortlara ayırmaq
is. [ər.] klas. Günah, təqsir, suç, qəbahət. İki şonqar dalaşanda, bir qarğaya cürm düşər. (Ata. sözü)
is. [ər.] Gövdə, bədən; bədən quruluşu, boy-buxun. Sədr [Qərənfilin] ardınca baxaraq, cüssəsinə uymayan nazik və mehriban bir ifadə ilə … səsləndi
sif. Boy-buxunlu, gövdəli, cəsamətli, qamətli. Cüssəli kişi. – Rüstəm kişi atın üstündə çox şad oturmuşdu və olduqca cüssəli (z
bax xış. Bahar açılan kimi Xudayarbəy zəmilərə cüt göndərib başladı sürdürməyi. C.Məmmədquluzadə. [Cütçü] … ahəstə-ahəstə cütünü sürüb, öz nəğməsini o
zərf 1. Bir yerdə işlənən və bir bütövü təşkil edən iki eyni şey. Bir cüt əlcək. Bir cüt çəkmə. – [Tələbə:] Usta Ağabala … bir imperial və iki cüt baş
zərf İki-iki, qoşa-qoşa. Kasıbın pişiyi cüt-cüt doğar. (Məsəl). [Soltan bəy:] Hə, bəs elə isə başlayaq, düzülün! Cüt-cüt olub oynayırlar… Y