1. məch. Başqa hala salınmaq, başqa şəklə salınmaq, döndərilmək. O başını yellədib bir ah çəkdi dərindən, “Ah” alova çevrilib saçıldı gözlərindən
sif. Çevrilmiş; çevrilmiş halda, çevrilmiş şəkildə olan. [Hücrədə] qararəngli, qıvrımtüklü və dodaqları çevrim uşaqlar var idi
is. 1. Çeynəmək işi, çeynəmə. 2. Ağızda çeynənəcək miqdar (adətən rəqəmlə). Bir çeynəm saqqızın var, çeynə, yapışdır alnına
“Çeynəmək”dən f.is
f. 1. Ağıza qoyulan bir şeyi dişlə qırmaq, əzmək, xırdalamaq, ovmaq. Ağzımda çörəyi çeynəyib bəzən; Xırdacaxırdaca yemlərdim onu
“Çeynənmək”dən f.is
məch. 1. Yeyilən şey ağızda dişlər altında əzilmək, gəmirilmək, dişləm-dişləm edilmək. Yemək çeynəndikdən sonra udulur
f.sif. 1. Ağızda, diş altında əzilmiş, gəmirilmiş, dişləm-dişləm edilmiş. Çeynənmiş ət. 2. məc. Çox təkrar edilərək bayağılaşdırılmış, bıqdıracaq dərə
f. Gəbərmək, murdar olmaq
sif. Açıq-qırmızı, qızılgül rəngli. Çəhrayı parça. Çəhrayı paltar. Çəhrayı qərənfil. – Qızın çəhrayı üzü pul kimi qızardı
“Çəhrayılaşdırmaq” dan f.is
f. Çəhrayı rəngi vermək, açıq-qırmızı rəngdə etmək
“Çəhrayılaşmaq”dan f.is
f. Çəhrayı olmaq, açıq-qırmızı olmaq
is. Çəhrayı rəngdə olan şeyin halı. [Güllünün] yanaqlarında … yanar bir çəhrayılıq vardı. B.Bayramov
sif. Üzü, çöhrəsi çəhrayı olan. Çəhrayısifət, ucaboy qızın üzü əvvəlcə qıpqırmızı, bir an belə keçməmiş isə xal-xal oldu
is. dan. Mübahisə, danışıq. Qərəz, uzun çək-çevirdən sonra Alı kişi bu ustanı da razı elədi. “Koroğlu”
“Çəkdirmək”dən f.is
1. “Çəkmək”dən icb. Düyünü tərəzidə çəkdirmək. Divar çəkdirmək. Şəkil çəkdirmək. Rəng çəkdirmək. – Atan sənin şəklini istəyir məndən, bala; Sabah totu
is. Yüngül ev ayaqqabısı, şapşap. …[Lətifə] rəngbərəng parçadan tikilmiş ev çəkələyində səssiz addımlarla otağında gəzinir
is. 1. Bir şeyin tərəzidə çəkilməklə müəyyənləşdirilən ağırlığı; vəzn. Taxılın çəkisi. □ Çəki daşı – şeyləri çəkmək üçün ağırlıq ölçüsü kimi işlədilən
is. Parça, dəri və s. üzərində rəngbərəng saplarla işlənmiş bəzək: naxış; tikmə. Nuxa çəkiləri Azərbaycanda şöhrət tapmışdır
bax çəkibalığı. Çıxardıq dənizə alaqaranlıq; Xəşəmin, çəkinin olmazdı sayı. N.Xəzri
is. zool. Bədəni yoğun, quyruq hissəsi nazik, uzun, pullu balıq: çəki
is. 1. Mıx vurmaq, metal döymək və b. bu kimi işlərdə işlədilən metal və ya taxta dəstəyə keçirilmiş müxtəlif formalı metal alət; toxmaq
sif. 1. Əlində çəkic olan, çəkiclə işləyən. Maşının arxasınca üzlərinin xətləri seçilməyən, yaxaları açıq, əlləri çəkicli adamlar gəlir
sif. Bir yana doğru çəkilmiş, dartılmış kimi olan. Afəridə xanım çəkik gərdənini oynadıb otağa gedəndə Səlim gördü ki, tacirin gözləri işıqlanıb
is. 1. bot. Əsasən yarpağı baramaqurduna yedirilmək üçün əkilən tut ağacı növü. [Aqronom:] Beş ildə verdiyiniz məlumata görə on altı min çəkil, altı h
sif. Üzərində çəkisi olan; tikməli (bax çəki2). [Evin kişisinin] qırxılmış başında paxlava çəkili ağ araqçın, əynində qara şaldan belibüzməli don … va
is. Çəkilmək işi; çəkilmə. Yol çəkilişi. Elektrik xətti çəkilişi
is. Çoxlu çəkil əkilmiş sahə, çəkil bağı. Çəkilliyi sulamaq. – Yayın cırcıramalı günlərindən birində Səltənətlə Cəmil kəndin qırağındakı çəkillikdə gö
1. “Çəkilmək”dən f.is. 2. is. coğr. Dəniz suyu səviyyəsinin vaxtaşırı olaraq enməsi, düşməsi, geriləməsi
1. “Çəkmək”dən (1-3, 5-8, 10-13, 15, 18-21, 23-27 və 30-cu mənalarda) məch. 2. f. Durduğu, dayandığı yerdən başqa bir şeyin yanına, yaxud başqa bir tə
is. 1. Çəkmək işi; çəkmə. 2. Rəqəmlərlə: – bir çəkim – bir dəfə çəkməyə, işlədilməyə, bir dəfəliyə kifayət edəcək miqdar
“Çəkindirmək”dən f.is
f. Qəbahətli, pis bir işdən saqındırmaq, saxlamaq, qaytarmaq. [Sevinc:] Buraxılan bir səhv insanı həmişə yanlış işlərdən çəkindirir
zərf Ehtiyatla, qorxa-qorxa. Çəkinə-çəkinə danışmaq. – Xeyli sükutdan sonra özündən böyüklə danışırmış kimi çəkinə-çəkinə soruşdu: – Ağcanın dediyi ge
sif. Hər şeydən çəkinən, qorxan, ürkən, ehtiyat edən; cəsarətsiz
is. Çəkingən adamın xasiyyəti
“Çəkinmək”dən f.is
zərf 1. Qorxmadan, ehtiyat etmədən, sərbəst surətdə. Çəkinmədən fikrini söyləyə bilərsən. [Güləsərlə Salatın] elə uşaqlıqdan Kürdə yan-yana çimir, bir
f. 1. Hər hansı bir səbəbə görə bir şeyi etməyə əli getməmək. [Pərzad:] Səndən [Bayramdan] çəkinirəm
sif. Heç bir şeydən çəkinməyən, qorxmayan, ehtiyat etməyən
is. Papiros, siqaret kötüyü (qırıntısı)
1. sif. Çəkisi, ağırlığı olmayan. Çəkisiz qız. 2. zərf Tərəzidə çəkmədən, çəkisini müəyyən etmədən. Qarpızı çəkisiz satmaq
is. xüs. Yerin cazibə qüvvəsinin təsir etmədiyi şəraitdə cismin çəkisinin (ağırlığının) hiss olunmadığı vəziyyət, hal
“Çəkişdirmək”dən f.is
1. f. Əlləşdirmək, dartışdırmaq, yavaşca dartmaq. Saçını çəkişdirmək. – Tahir xallı atı quzu kimi oxşayıb sevdi, onun yalmanını çəkişdirdi
1. “Çəkişmək”dən f.is. 2. Mübahisə, münaqişə, dava, qalmaqal. Qoşulmaq istəmirdim mən bu çəkişmələrə; Ancaq çox nahaq yerə! B