is. tar. Keçmiş zamanlarda bir neçə kənd üzərində hökmü olan iri torpaq sahibi. // Feodal. Hər şeydən əvvəl, Mirzə Fətəlini köhnə Şərq dövlət idarəsi
is. 1. tar. Dərəbəyinin hal və vəziyyəti. // Feodallıq, feodalizm. Dərəbəylik dövrü. Dərəbəylik dövrünün qalıqları
is. [ər.] 1. Bir şeyin müqayisəli kəmiyyəti, səviyyəsi. Mədəniyyət dərəcəsi. İnkişaf dərəcəsi. Bilik dərəcəsi
“Dərəcələmək”dən f.is
f. Dərəcələrə bölmək
“Dərəcələnmək”dən f.is
məch. Dərəcələrə bölünmək
sif. 1. Dərəcəsi olan, dərəcə almış, dərəcəyə malik olan. Dərəcəli elmi işçi. Dərəcəli idmançıların sayı getdikcə artır
sif. Dərəcəsi olmayan. Dərəcəsiz elmi işçi. Dərəcəsiz idmançı
is. Kiçik dərə. Dərəcikdə gecələmək. – Zığlı dərəciklər … yaşıllaşırdı. M.İbrahimov
is. [ər.] 1. köhn. Uçurumun dibi. 2. Aşağı dərəcə, aşağı pillə. 3. Cəhənnəm, cəhənnəmin dibi
bax dərə-təpəli. Dərəli-təpəli səhralar. – [Zöhrab] Gözünü Kürə, meşəyə, Ceyran çölün son bahar yaşıllığına bürünmüş dərəli-təpəli çöllərinə zillədi
is. Dərələr olan yer. // Sif. mənasında. …Uçurum, dərəlik, sıldırım qayalıq yerlərdən keçirdim. A.Şaiq
bax dərə-təpəlik
is. Təmizlənməmiş mum; qaramum
is. [fars.] klas. 1. Astana, kandar, qapı önü; böyük adamların qapısı; saray, iqamətgah. [Xaqani:] Nizami! Lütf ilə soruşsan nəyəm? Sənin dərgahında a
zərf [fars. dər və ər. hal] O saat, tez, əlüstü, fövrən, gecikmədən. Hamı dərhal ayağa qalxdı. – Qanadların qayaya çırparaq uçar qartal; Dikib yerə gö
zərf [fars. dər və ər. həqiqət] köhn. Doğrusu, doğrudan da, həqiqətdə, həqiqətən
is. 1. İnsan və heyvanın bədəninin üstünü örtən mikroskopik məsaməli ət örtüyü. Qolumun dərisi soyulub
is. anat. Dərinin altında olan. Dərialtı toxumalar. Dərialtı piy təbəqəsi
is. Xam dəriləri aşılamaqla məşğul olan usta
is. Dəridən ayaqqabı, paltar və s. biçən usta. // Sif. mənasında. Dəribiçən qayçı
is. Dəriləri müxtəlif rənglərdə boyayan usta. // Sif. mənasında. Dəriboyayan alət
is. Kiçik dəri, incə dəri, nazik dəri
is. [fars.] 1. Kiçik qapı. 2. Divarda kiçik taxça. [Odabaşı:] Divarlarda xırdaca dəriçələr var. Ə.Haqverdiyev
is. Dəri istehsalı işçisi; dabbağ
is. Dəriçi sənəti; dabbağlıq
is. Dəri emal edilən yer, karxana; dabbağxana. Girəcəkdəki ikimərtəbə mülkün altı dərixanadır
sif. Dərisi olan. // Dəridən olan, üstü dəri ilə örtülü. Mirzə Muxtar dükana qənd-çay almağa gedərdi
sif. Xəzlik; dəri (xəz) hazırlamağa yarayan, dərisindən istifadə üçün saxlanılan. Dərilik qoyun cinsləri
“Dərilmək”dən f.is
“Dərmək”dən məch. Meyvələr dərildi. – Dərildi bostanlar, boş qaldı tağlar; Könül istədiyin verməsən, ağlar
sif. 1. Səthindən, yaxud ağzından dibinə qədər xeyli məsafə olan, böyük dərinliyi olan (dayaz əksi). Dərin quyu
1) sif. çox dərin (çoxluq bildirir). Dərin-dərin dənizlər. – Dərin-dərin dəryaları boyladı; Xəncər alıb qara bağrım teylədi
zərf 1. İçdən, çox dərin. Firidun ayağa durub köksünü ötürdü, dərindən nəfəs aldı. M.İbrahimov. Güllü dərindən qıy çəkdi
zərf Çox dərin, çox ciddi, əsaslı surətdə. Üç ilin gəlinidir; Bu incə, gözəl qadın; Bilir dərindən-dərin; Mənasını bu adın
sif. Dərin düşüncəyə, güclü mühakiməyə malik; çox ağıllı, dərinfikirli, bəsirətli. Dərindüşüncəli adam
is. Dərin düşünmə qabiliyyəti
bax dərindüşüncəli
bax dərindüşüncəlilik
sif. xüs. Dərinləşdirən. Dərinləşdirici maşın. – Kotana kotancıq və torpaq dərinləşdirici alətlər də quraşdırırlar
“Dərinləşdirilmək” dən f.is
məch. Daha dərin hala salınmaq
“Dərinləşdirmək”dən f.is
f. 1. Daha dərin etmək, dərinliyini artırmaq. Quyunu dərinləşdirmək. Çayı dərinləşdirmək. 2. məc. Daha da şiddətləndirmək, daha da artırmaq (qüvvətlən
“Dərinləşmək”dən f.is. [Bənövşə:] …Sevginin get-gedə dərinləşməsi və möhkəmlənməsi üçün bu bir parça metalın heç bir rolu yoxdur
f. 1. Daha dərin olmaq, dərinliyi artmaq, daha da çuxurlaşmaq. Çay xeyli dərinləşmişdir. Ortaya getdikcə dəniz dərinləşir
“Dərinlətmək”dən f.is