zərf [ər.] klas. Fərz, təxmin yolu ilə; ehtimalən, tutaq ki, fərz edək ki. Fərzən ehtimal edib deyək ki, bizdən savayı bütün dünyanın arvadları özləri
is. [ər.] Bir şey haqqında təxmini mülahizə; güman, ehtimal, fikir, zənn. Kainatın əmələ gəlməsi haqqında fərziyyə
is. [Mərakeşdə şəhər adından] Bəzi Şərq ölkələrində kəsik konus şəklində, əsasən qırmızı rəngli, qotazlı baş geyimi
is. [ər.] 1. Nifaq, qarışıqlıq, fitnə, intriqa. Bizdə görünməz nə fəsadü nifaq; İşləməyə bir-birimizdən qoçaq
is. Araya fəsad, fitnə salan, nifaq salan, fəsad törədən, aravuran, araqarışdıran adam; intriqaçı. [Qətibə:] Allahtaalaya çox şükür olsun ki, indiyə q
is. Fəsadçının işi, peşəsi; fəsad, fitnə düzəltmə, araqarışdırma, intriqa salma; intriqaçılıq
is. [ər.] Fikri səlis, aydın, düzgün və məntiqi ifadə etmək bacarığı, natiqlik məharəti; gözəl danışmaq, anlatmaq qabiliyyəti
sif. Aydın, gözəl, səlis, düzgün. Fəsahətli nitq. - Əmir Bus-Suvar böyük şah idi, dediyini eyləyən, müdrik ləyaqətli, ədalətli, şücaətli, fəsahətli, d
is. Arasına yağ sürtülmüş qat-qat xəmirdən tavada və ya təndirdə bişirilən çörək, qoğal. Bizim gəlinlərin bayramqabağı; Fəsəli yaymağı yadıma düşdü
sif. [ər.] Fəsahətli, gözəl, aydın, təmiz, düzgün, səlis (tələffüz, nitq haqqında). Fəsih nitq. Fəsih (z
is. [ər.] 1. İlin bölündüyü dörd mövsümdən hər biri; mövsüm. Qış fəsli. – Hər fəsildə üç ay var; Üç ulduz var, üç ay var
is. [ər.] biol. Quruluşca oxşar, mənşəcə bir-birinə yaxın bir neçə heyvan və ya bitki cinsinin əmələ gətirdiyi qrup
is. [ər.] 1. Bir şəhər və ya ölkəni silah gücü ilə zəbt etmə, alma. // Qələbə, zəfər, qalibiyyət. [Mustafa xan:] Ümidini Allaha bağla, inşallah, fəth
[ər.] bax zəbər
is. [ər.] Mayalı və ya mayasız xəmirdən, bəzən yağ, cızdaq, və s. qatılaraq təndirdə və ya sacda bişirilən çörək
sif. İri, kök, girdə sifəti olan. Fətirsifət arvad
is. [ər.] 1. Təzyiq altında fışqıran su şırnağı; bu şırnağı fışqırtmaq üçün düzəldilən hovuz və qurğular; fontan
“Fəvvarələnmək”dən f.is
f. Fəvvarə kimi vurmaq, qalxmaq, püskürmək, fışqırmaq. Su fəvvarələnirdi. – Tankın ətrafından tüstülər və alovlar fəvvarələndi
sif. Fəvvarəsi olan; fontanlı. Fəvvarəli bağça. Fəvvarəli həyət. – Budur, fəvvarəli hovuzun kənarında bir dəstə adam əyləşmişdir
is. [ər.] 1. Kainatda sonsuz boşluq; göy, asiman. Ulduzlu fəza dəniz üzərinə çevrilmiş bir süzgəcə bənzəyirdi
is. [ər.] 1. İnsanda ağıl, kamal, elm-mərifət, mərdlik, yüksək mənəviyyat, alicənablıq kimi sifətlərin ümumi adı
sif. Fəzilət sahibi olan, fazil; yüksək mənəvi keyfiyyətlərə malik olan. Fəzilətli bir şəxs
is. Bərk qabıq içində ikibölümlü ləpəsi olan qozaoxşar, lakin ondan kiçik meyvə; həmin meyvənin yabanı və ya əkilən kolu
sif. Balaca, girdə və ucu bir qədər qalxıq burnu olan. Fındıqburun uşaq. – [Nisə xanım Şeydaya:] Nə olub? Yoxsa körpə [Vahidovların] fındıqburun nəsli
bax çırtıq 1-ci mənada. Fındıqça çalmaq
sif. Tərkibində fındıq olan. Fındıqlı konfet. Fındıqlı halva
is. Çoxlu fındıq ağacı bitmiş və ya əkilmiş yer. Fındıqlığı sulamaq. – Başqa bir tərəfdə, dik yalın o üzündə … fındıqlıq meşəsi başlanırdı
is. Fındıq, qoz, badam kimi meyvələrin qabığını sındırmaq üçün alət; sıxac
bax fınxırtı
“Fınxırışmaq”dan f.is
qarş. Fınxırmaq (çoxları haqqında)
“Fınxırmaq”dan f.is
f. 1. Havanı burun deşiklərindən güclə buraxmaqla səs çıxarmaq. İnək fınxırır. – Buğa fınxırıb dik ayağa qalxdı
is. Fınxırarkən çıxarılan səs; fınxırıq. İnəyin fınxırtısı. Fınxırtı səsi. – Qırmanc səsi atların fınxırtısına qarışdı, ancaq fayton yenə də irəliləmə
is. 1. Həşəratın təsirindən və s. səbəblərdən bitkilərin müxtəlif yerlərində əmələ gələn şiş; donqar
is. Rəng çəkmək, yapışqan sürtmək və s. üçün dəstəyə bərkidilmiş tük, qıl və. s. topasından ibarət alət
“Fırçıldamaq”dan f.is
f. Fırçıltı səsi çıxarmaq, fırç-fırç eləmək. Kosa içində su fırçıldayan (f.sif.) qaloşlarını tappıldada-tappıldada qayıdıb çöl tərəfdən [Sübhanverdiza
is. Bir cismin palçığa və ya başqa qatı, suvaşqan bir şeyə batarkən çıxardığı səs
is. 1. Çox iti fırlanarkən bir ucu üzərində dik vəziyyətdə duran dairə və ya şar şəklində oyuncaq; fırlanqıc
sif. və zərf Əngəl, pis, yaman, fəna (adətən “işi” sözü ilə bərabər). Onun işi fırıqdır. – Şeytan işi fırıq görüb qaibə çəkildi
is. 1. Hiylə, kələk, dolab, badalaq, biclik. Hərifin fırıldağını başa düşmək. – [Molla İbrahim:] Şeyx Yəhyanın bütün fırıldaqlarını açıb, Xorasan cama
is. Fırıldaq işlədən, kələkbaz, hiyləbaz, adamaldadan, haramzadə, aferist. [Firəngiz:] Fırıldaqçılara, …Muxtar Qaradağlı kimi üzdəniraq mütəxəssis fer
is. Fırıldaqçının işi, peşəsi; kələkbazlıq, hiyləgərlik, haramzadəlik. Ana zəifdir, lakin dünyanın güclülərinin və zalımlarının hiyləgərliyi və fırıld
“Fırıldamaq”dan f.is
bax fırlamaq
“Fırıldatmaq”dan f.is
bax fırlatmaq
bax fırfıra. Hacıyev sağ əlini göyə qaldıraraq, fırlağan oynadırmış kimi havada neçə dəfə tərpətdi. Mir Cəlal