is. Kiçik şəlalə; süni surətdə düzəldilmiş kiçik şəlalə
sif. Şəlaləsi, ya şəlalələri olan. …Çopur qara qayaların arasından pıqqıldayapıqqıldaya dəlicəsinə çıxan şəlaləli çay öz hay-harayı ilə Qarabağ düzənl
is. Arxada aparıla biləcək qədər bağlanmış yük (şax, odun və s.). Şələ bağlamaq. – [Niyaz:] Sən də ki odunçusan, hər gün gəlib, burada bir şələ odun t
bax şey-şüy. ◊ Şələ-küləsini (şələ-şüləsini) qoltuğuna vermək – bax şələ-küləsini bayıra atmaq. [Gülzar:] Şələ-küləsini verdim qoltuqlarına, qovdum, g
zərf Şələlərlə, bağlı-bağlı, yığın-yığın. [Ayrım qızı] meşədən şələ-şələ odun daşıyar, sac asar, nehrə çalxayar və yorulmaq nə olduğunu bilməzdi
bax şəlpə-şülpə. [Qoca:] Çata bilmərik, yağı xanı, bəyləri də basar alar, şələ-şiltəsini toplar, gedər, bizə ar olar
bax şələ-şiltə. [Hacı Murad:] …Get, şələ-şüləni yığışdır. S.S.Axundov. [Tahir:] Bilsəm ki, azarım-bezarım yoxdur, o dəqiqə şələ-şüləmi yığıb gedərəm
sif. məh. Çox sakit, xay. Şələkət bir gecə idi. S.Hüseyn
is. Tülküyə verilən ləqəb. Bir demədin ki, tülkü; Quyruqsuz neyləsin bəs; Şələquyruq olmasa; Tülkü baba keçinməz
“Şələləmək”dən f.is
f. Şələ bağlayıb arxasına götürmək, dalına qoymaq, yükləmək (bəzən “dalına” sözü ilə). [Niyaz:] A kişi, sarsaq olma, gəl odunu şələlə dalına, itil cəh
“Şələlənmək”dən f.is
məch. Şələ edib dalına götürmək, yüklənmək, dalına yük çatmaq. Kosa, Mədətin kara gələcəyi qorxusundan Əfruz bacıya təslim olub boyun əydi
sif. Dalına şələ götürmüş, yüklənmiş. Yolla şələli adam gedirdi
sif. Başına uzuntüklü dəridən papaq qoymuş. Şələpapaq kişi. Şələpapaq kəndli. – [Hüseynqulu:] Əmim oğlu komandir olduğuna görə rəngi saralmış, əynində
“Şəlləmək”dən f.is
f. Dalına almaq, yükləmək. Ata [Saranı] arxasına şəlləyib qoyun otardı. İ.Əfəndiyev
bax şəlpə-şülpə. Süzmə dəxi, gözlərin aç, a Babayi-Əmir; Şəlpələrin tez yığıb qaç, a Babayi-Əmir. C.Cabbarlı
top. dan. Pal-paltara, yaxud xırım-xırda şeylərə saymazyana verilən ad
is. 1. Qadın alt tumanı, dizlik. 2. dan. Cır-cındır, yıpranmış, üzülmüş, köhnə-kürüş şeylər (xalça, palaz, geyim, parça və s
zərf dan. Parça-parça, tikə-tikə. [Humayın] papağına dörd tolamaz birdən dəydiyi üçün papağın sağanağı şəltəşəltə oldu
dan. bax şəltə
is. Şəltəyə (1-ci mənada) yarar parça. // Sif. mənasında. Şəltəlik parça
klas. bax şam. Nə xoş olur eşq əhlinin bu halı; Şəmə yanə pərvanənin misalı. M.V.Vidadi. [Padşahın qızı:] Çünki atam bilsə [Rizvanı] yüz parça elər
is. [ər.] klas. 1. Birinin başına gələn bəla və müsibətdən düşmənin sevinib kam alması; bədxahlıq. 2
is. [ər.] Günəş, gün. O necə quş idi anasını əmər; Havada dövr edər, şəms ilə qəmər? Xəstə Qasım. Camalın xəcil elər, Şəms ilə mahı, müxtəsər
is. [ər.] şair. Günəş və Ay (Şərq ədəbiyyatında gözəlin camalına təşbeh). Ey şəms-qəmər yüzlü, şirin dodağın duzlu; Vey şəhdü şəkər sözlü, didarına mü
is. [ər.] Günlük, çətir, zontik. [Qız] əda ilə əlindəki ağ və pənbə ipəkli şəmsiyyəsini oynada-oynada hər kəsin önündən sallanaraq keçər(di)
is. [fars.] Qılınc. İş atışmadan ötüb, şəmşir və xəncər ilə bir-birinə həmlə etməyə çatdı. M.F.Axundzadə
sif. [fars.] Qılıncoynadan. Görməmişəm, qızdan şəmşirbaz olmaz; Maralım, ceyranım, dönmərəm səndən. (Qoşma)
bax şan1. Getdi şənimiz, etibarımız; Varmı rütbəmiz, iqtidarımız? M.Ə.Sabir. [Səfər bəy:] Xayır, bu heç mənim şənimə yaraşan ad deyil! Qoy desinlər “ə
sif. Sevinc, sevincli, şad, məmnun. [Sevda:] Güldükcə günəş mən də gülərdim; Şən könlümü azadə dilərdim
sif. və zərf Sevinə-sevinə, fərəhlə, şən halda, sevinclə. Bu gördüyün şənşən ellər bizimdir; Qarlı dağlar, coşqun sellər bizimdir
is. Hörmət, etibar, sayğı, şərəf, heysiyyət. Şən-şərafətlə gün keçirmək. – Ağcanın uşaqlıq günləri beləcə şənşərafətlə, əzizlik, bəxtiyarlıqla keçdi
klas. bax şan-şövkət. Deyildir bərabər heç kimsənəyə; Xubların şahıdır şənü şövkətdə. M.P.Vaqif. Şənü şövkət, ey əmir, səndən artıq kimdə yox; Həm əda
is. [fars.] Həftənin cümədən sonra gələn günü. Şənbə günü. – [Yusif:] Uşaqlar, bilirsiniz, şənbə, nə təhər olsa, gedirəm
sif. dan. Yavan, yağsız (çox zaman “şəndir-şündür” şəklində işlənir). Şəndir ət. – Fəqir-füqəra, əlsiz-ayaqsızlar, yoxsullar, dilənçilər gəlib, sədəqə
“Şənləndirilmək”dən f.is
məch. Şən edilmək, şadlandırılmaq, fərəhləndirilmək
“Şənləndirmək”dən f.is
f. Şən etmək, fərəhləndirmək, könlünü açmaq, canlandırmaq, ruhlandırmaq. Şənləndirir hər kəsi; Bir musiqi məclisi
“Şənlənmək”dən f.is
f. 1. Sevinmək, fərəhlənmək, şadlanmaq, açılmaq; üzü gülmək. [Gəray:] Söyləmiş, biz onunla əyləndik; O da şənləndi, biz da şənləndik
“Şənləşmək”dən f.is
bax şənlənmək
“Şənlətmək”dən f.is
bax şənləndirmək. // məc. Canlandırmaq, can vermək. [Bəypolad Cəmil bəyə:] Turxan bəydən ayrıldığımız gecə gözlərim bağçanı şənlədən çiçəklərə ilişdi
is. 1. Şadlıq, sevinc, fərəh. O hara gəlsə şənlik gətirir. – İş keçsə bu surət bir müddət əgər; Qalmaz Qarabağda şənlikdən əsər
bax şənlik. Adət belədir – bayramda sevinib gülərlər, şənlik-şadlıq düzəldərlər. M.İbrahimov
sif. Şənlik olmayan, çalçağırsız, sakit, süst. [Mirzə Mahmud:] Mən də boynuburuq və peşman bir halda şənliksiz guşədə durub, aləmin böyük həngaməsinə