dan. bax varlı-hallı. [Pərzad:] Varlı-karlı kişidir, niyə verməyək? Mir Cəlal
is. 1. Olma, var olma, mövcud olma; mövcudiyyət (yoxluq ziddi). Məhəbbət özü də canlı həyatdır; Onun varlığını yaşayan duyur
is. Maddi cəhətdən iqtidarlılıq, maddi rifah, varı-dövləti olma; dövlətlilik; varlı adamın halı. Varlılığa tələsən yoxsulluğa tez düşər
“Varmaq”dan f.is
f. 1. Getmək, yetişmək, çatmaq, gəlmək, gəlib çatmaq. İstərəm kim, varayım kuyinə yüz qovğa ilən. Kişvəri
is. [sanskr.] Qədim Hindistanda mövcud olmuş 4 zümrədən hər biri: brahmanlar, kşatrilər, vayşilər, şudralar
is. qəd. Varsaqların ifa etdikləri hava; şeir. Türkmən şairlərinin … qoşmalarını, varsağılarını bilməmək, öyrənməmək bizim üçün böyük bir nöqsan ədd o
is. [qədim türkdilli tayfa adından] İndiki aşıq adlandırılan xalq şairi, müğənni və çalğıçının qədim adı
f. qəd. 1. Şeir oxumaq, şeir demək; deyişmək. 2. məc. Boş-boş danışmaq, hərzə danışmaq, çərənçilik etmək
[Varşava şəhərinin adından] XX əsrin əvvəlində rus inqilabçıları arasında geniş yayılmış polyak inqilabi mahnısı
[yun.] dilç. Bir dilin formalarına xas olmayan və həmin dilin təmizliyini pozan xarici söz, ya ifadə
cəm [rus.] tar. IX-X əsrlərdə soyğunçuluq və ticarət məqsədi ilə Şərqi və Qərbi Avropaya basqınlar etmiş, habelə qədim Rusiya və Bizansda muzdlu əsgər
[ər.] : vasil etmək – çatdırmaq, qovuşdurmaq, yetişdirmək, nail etmək. Müjdə ki, muradım oldu hasil; Məqsudə səni haq etdi vasil
is. [ər.] 1. Bir şeyi əldə etmək, yaxud bir işi həyata keçirmək üçün lazım olan şey, üsul, yol, alət və s
is. 1. Bir-biri ilə çəkişən, mübahisə edən iki tərəfi barışdırmağa kömək edən adam və ya təşkilat. // İki tərəf arasında vasitə olan, əlaqə düzəldən ş
is. Arada vasitə olma; vasitəçi işi; miyançılıq. [Bəxtiyar] axundun özünə müraciət etməyə, onun vasitəçiliyi ilə inəyini geri almağa qərar verdi
sif. Vasitəsi olan; bir vasitə ilə əmələ gələn; birbaşa deyil, vasitə ilə olan. ◊ Vasitəli vergi mal
zərf Bir adamın, yaxud bir şeyin köməyi ilə; hər hansı bir üsul ilə; …təriqi ilə, …yolu ilə. Məsələni müzakirə vasitəsilə həll etmək
sif. Vasitəsi olmayan; doğrudan doğruya olan, arada heç bir vasitə olmayan, bilavasitə. ◊ Vasitəsiz nitq – qrammatikada: birisinin olduğu kimi, yəni h
[fr.] 1. tar. Orta əsrlərdə Qərbi Avropada: özündən daha böyük və güclü olan feodaldan asılı və onun üçün müəyyən mükəlləfiyyətlər görməyə borclu olan
sif. 1. Hər şeydən çəkinən, hər şeydən iyrənən, hər şeydən şübhələnən. A qardaş, elə həkimlərin sözünə baxıb bu günə düşmüsən, vasvası olma
is. Vasvası adamın xasiyyəti, halı. [Qəmər:] Yox, siz qoca deyilsiniz ki. Mənə elə gəlir ki, sizin əsas xəstəliyiniz vasvasılıqdır
is. zool. Pişiklər fəsilə-sindən çox itigözlü yırtıcı heyvan. Vaşaq dərisi
[holl.] tex. Xəttin, müstəvinin üfüqi vəziyyətini yoxlamaq üçün cihaz
[ing.] idm. İki üzgüçü komandası arasında suda oynanılan top oyunu. Vaterpolo yarışları
is. idm. Vaterpol(o) oyunçusu olan idmançı. Yarışlarda futbolçulardan başqa, vaterpolçular, həndbolçular və başqaları da iştirak edəcəklər
[fr.] İstilik üçün paltarın üzü ilə astarı arasına tikilən çox qalın xovlu seyrək trikotaj parça
sif. Vatin tikilmiş, vatini olan. Vatinli palto
[xüs. is.-dən] : vatman kağızı – rəsmxətt və rəsm üçün əla möhkəm kağız növü
[fizik C.Uattın (1763-1819) adından] fiz. Elektrik cərəyanı qüvvəsini ölçmə vahidi
fiz. Elektrik qüvvəsini vattlarla ölçmək üçün cihaz. Vattmetr qazıma mühərrikinin [elektromotorun] sərf etdiyi gücü qeyd edir
Ərəb əlifbasında “و” yazılan hərfin adı
is. [ər.] Vay, dad, fəryad, fəğan. Vaveyla qoparmaq. – [Əbülhəsən bəy:] Biz Təbriz küçələrində qopan bu vaveylanın təzə bir macəra olduğuna inanırdıq
1. nida Qorxu, həyəcan, təəssüf, kədər, ağrı, təəccüb, fərəh kimi hissləri ifadə edir. Vay, yazıq! Vay, ilana bax! – Vay, kim, əğyar ilən ol yar həmdə
sif. 1. Huşsuz, fərsiz. 2. Mineral su adı
“Vayıldamaq”dan f.is
f. Vay demək, inildəmək, zarımaq, ax-vay etmək. Alo zarıyan yasavulu dümsüklədi: – Əyə, balam, niyə vayıldayırsan, arvad deyilsən ki?! S
“Vayıldaşmaq”dan f.is
qarş. dan. Birlikdə vayıldamaq (bir neçə adam)
is. Vay səsi, ax-uf səsi, inilti səsi
sif. dan. Əsassız olaraq adı pisliyə çıxmış (adətən “adı vayqanlı” şəkildə işlənir). Heç kəsin adı vayqanlı olmasın
sif. Fəlakətli, həyəcanlı, təlaşlı. Axşam çökdü şəhərə, bir südlü, aylı axşam; Çoxlu xəbər gətirdi; şivənli, vaylı axşam
bax vaysınmaq. [İlyas] təzə köynəyini geyib, güzgünün önündə dayananda, üzünü saqqal basdığını görüb vaysılandı
“Vaysınmaq”dan f.is
f. dan. Heyifsilənmək, axvay etmək, çox təəssüf etmək. Nəbi yoldaşı Mahmudun ölməsi üçün çox vaysılanırdı
vaz keçmək – əl çəkmək, fikrindən daşınmaq. Öz fikrindən, niyyətindən vaz keçmək. – Axırda mülahizələr yürütməkdən vaz keçərək sükuta daldım
vaz atmaq – hoppanmaq, sıçramaq, atılmaq, atılıb-düşmək. Sürü üstündə çobanlar yatmaz qorxudan; Çöldə heyvan ya maral vaz atmaz qorxudan
is. Baramaçılıqda: kələfcə şəklində sarınan incə yalınqat ipək teli