is. Yük və ya minik heyvanı. Ulaqları o tərəfdəki otluğa buraxıb gələn Yusif atasının yanında durdu. Ə
is. köhn. Keçmişdə: ulaqla yük daşıyan adam. Ulaqçı çuvalları ulağın üstünə atıb, heyvanın ombasından bir dəyənək endirib həyətdən çıxdı
1. “Ulamaq”dan f.is. 2. İt, qurd və bəzi başqa heyvanların, habelə bayquşun çıxardığı sürəkli inilti səsi
f. 1. Ulama səsi çıxarmaq. İt ulayır. Bayquş ulayır. – Dərələrdə ulardı çaqqallar; Zənn edərdin ki, bir çocuq ağlar
is. [pol., əsli türkcədən] tar. Çar Rusiyası ordusunda və bəzi xarici ordularda yüngül süvari əsgəri, ya zabiti
is. Ulama səsi, ulama. Midhət … bayquşların ulartısını eşitməməsi üçün öz zədəli maşınını … düşmən qırıcısına elə vurdu ki, qulaqları dərhal batdı
is. bot. Tozağacı fəsiləsindən dağlıq yerlərdə bitən ağac; vələs. Ulas meşəsi. – Uzun ulas ağacı öz kökündən qopub yerə gəlmişdi
“Ulaşmaq1”dan f.is. Uzaqlardan ara-sıra canavar ulaşması eşidilir. Q.İlkin
“Ulaşmaq2”dan f.is
qarş. Ağız-ağıza verib ulamaq, hamı birdən ulamaq
f. Yetişmək, görüşmək, qovuşmaq. Vəfa qıl bir vəfadarə; Ulaşma hər biiqrarə; Mətain atma bazarə; Xəridar olmayan yerdə
is. 1. Öz təbiəti etibarilə günəşə bənzəyən və gecələr göydə parıldayaraq nöqtə kimi görünən göy cismi
sif. Ulduz şəklində olan. Ulduzvari nişan
sif. Ulduzlarla örtülü, ulduzlarla dolu, çoxlu ulduz olan. Ulduzlu göy. – Sərin və ulduzlu bir gecə idi
sif. Üstündə ulduz şəklində nişanı olan. Ulduznişan papaq. Ulduznişan bayraq. – İndi Əşrəf də ulduznişan bir təyyarədə uçur(du)
bax ulduzaoxşar
bax ulduzaoxşar. [Ananın] yarıçılpaq vücuduna amansız qış gecəsi başqa bir don biçir, başqa bir örtü geyindirir, şaxtanın buz barmaqları ona ulduzu na
[lat. ultimatum] Dövlətlərarası münasibətlərdə: bir dövlətin başqa dövlətə verdiyi qəti tələb (ultimatumun mahiyyəti ondan ibarət olur ki, o heç bir m
[lat. ultra] Siyasətdə: ifrat, ifratçı
[lat. ultra] Bir sıra mürəkkəb sözlərin “üstün”, “son”, “ifrat” mənasında olan birinci tərkib hissəsi; məs
ultrabənövşəyi şüalar fiz. – gözlə görünməyən elektromaqnit şüaları. Ultrabənövşəyi şüalar gözlə görünməyən qısadalğalı şüalardır
fiz. Son dərəcə qısa. Boyu bir metrdən 10 metrədək olan dalğalar ultraqısa dalğalar adlanır
[lat. ultra və mikroskop] Adi mikroskoplarda görünməyən ən kiçik zərrəcikləri görməyə imkan verən mikroskop
sif. Çox böyük, ən böyük, böyük. Ulu divanlarda çəkilir adım; Ərşə bülənd oldu dadü fəryadım. Qurbani
is. Böyüklük, əzəmətlilik, yüksəklik. Ululuq istərkən qulluq eylə; Ayaq birbir basarlar nərdibanə. Xətayi
is. qəd. El, oba, yurd, kənd. Vətənimdən, ulusumdan yad oldum; Yada salmaz qohum, qardaş, el məni. “Koroğlu”
is. Ovulmuş undan bişirilən duru xörək və bu xörək üçün üstünə su səpilərək hazırlanan xəmir ovuntularının özü (xalq arasında adətən tərləmək üçün soy
is. Umulan, gözlənilən, könüldə tutulan, istənilən, intizarı çəkilən, ürəyindən keçən şey. [Vidadi:] Sən də qurtarmasan Vaqifi dardan; Yoxdur umacağım
is. Umacdan bişirilən duru xörək; umac
f. Bir şeyi könlündən keçirmək, ürəyində tutmaq, olmasını istəmək, arzu etmək, ümid etmək. Uman yerdən küsərlər
sif. Öz ümidində aldanmış; intizarı, gözləməsi, arzusu boşa çıxmış. □ Umsuq etmək – ümidini boşa çıxarmaq, aldatmaq, umsundurmaq
“Umsundurmaq”dan f.is
f. Ümidini boşa çıxarmaq, aldatmaq, umsuq etmək
“Umsunmaq”dan f.is
f. Ümidi boşa çıxmaq, aldanmaq, umsuq olmaq, gözü qalmaq, ümidində aldanmaq
“Umsutmaq”dan f.is
f. Umsuq etmək, umsuq qoymaq, ümidini boşa çıxarmaq; umsundurmaq
is. Umma, küsmə, incimə, şikayətlənmə, giley. Töhmətdən çox umuküsüyə bənzəyən bu sözləri deyərkən [Xanların] səsi titrədi
“Umulmaq”dan f.is
“Ummaq”dan məch. Söylə, gözəllərin dodaqlarından; Bu oynaq gülüşlər umulmuşmudur? M.Müşfiq. □ Umulmadığı yerdən – gözlənilmədiyi halda
is. Çiyin. [Zaman:] Mən tüfəngi umuzuma sıxaraq gedirdim. C.Cabbarlı. Yun şalını umuzundan alıb kreslonun söykənəcəyinə buraxdı
“Umuzdurmaq”dan f.is
f. Umsuq etmək, umsutmaq
is. 1. Taxıl bitkiləri dənlərinin toz halına salınmış məhsulu. Buğda unu. Qarğıdalı unu. Un çuvalı. – Bu dəfə on pud unun çörəyi gərək yapılaydı
[lat. unus – bir və facere – etmək, yaratmaq] Ümumi bir qaydaya salma, hamısını bir şəklə, bir qaydaya salma
[fr.] Rəsmi paltar, geyim. …Helli, İbrahim Fövzi də öz yavərləri ilə bərabər rəsmi və hərbi uniformada idi
sif. [lat.] Nadir, yeganə
is. [lat.] İttifaq, birlik