1. İnsan və heyvan ayağının dal hissəsi. Çox gəzməkdən dabanlarım sızıldayır.
2. Ayağa geyilən şeylərin arxa hissəsi. Corabın dabanını yamamaq.
– Qərənfil xala corabların ikisinin də dabanını toxuyub kəsdi.
// Ayaqqabı altının arxa tərəfindəki möhkəm və qalın hissə.
Çəkmənin dabanı ilə başımdan vurub papağımı saldı yerə.
[Dilənçi] ayağına dabanları yatırılıb əyilmiş bir kişi başmağı geymişdi.
3. dan. Bir daban bərabərində uzunluq.
Gülsənəm arvad Cəmilin … bir ildə azı bir daban uzandığını görüb sevindi.
4. dan. Dəfə, kərə. Üç daban getmək.
5. bax ayaq1 9-cu mənada. Tüfəngi dabana çəkmək. Dabanda saxlamaq.
– Sənsə cəbhədəsən belə bir gündə; Tüfəngin dabanda bir döyüşçüsən.
6. məh. Dəyirmanın üst daşını yuxarı qaldırmaq üçün dirəklərdən düzəldilən qurğu.
7. bax dabana. Qapının dabanı.
– [Xortdan:] Uşağı olmayan qadınlar gedib qarınlarını ağanın qapısının dabanına sürtərdilər.
…Üçüncü dəfə qapını taqqataqla döydülər, az qaldı dabanı çıxsın.
◊ Daban almaq – qaçmaq, götürülmək, yüyürüb getmək.
Xoruzoğlu kağızı cibinə qoyub daban almış və enişlərdə xoruz kimi qanadlanmışdı.
Daban aldı müxalifin qoşunu.
Uşaq: – Sağ olun, – deyib, əlindəki kağıza baxa-baxa daban almaq istəyəndə müavin çağırdı.
Daban döymək – çox gəzmək.
Gündüz axşama kimi hər kəs ona iş buyurduğuna və o da daban döydüyünə görə o qədər yorulardı ki, yerə uzanmaqla yuxuya getməyi bir olardı.
Daban qırmadan – dayanmadan.
Onlar daban qırmadan qaçırdılar. “”.
Dabanına daş dəymək – yubanmaq, gecikmək, ləngimək.
Dabanına daş dəymiş – bəduğur, uğursuz.
Dabanına tüpürmək – bax daban almaq.
Çuğul qarı … dabanına tüpürüb özünü birbaşa Soltan Mahmuda yetirdi. ().
Salman bəy dedi: – Dabanımıza tüpürək, hər nə ola, ola.
