HERT

Aleksandr Aleksandroviç Hertsen (rus. Герцен, Александр Александрович; fr. Alexander Herzen; 13 (25) iyun 1839, Vladimir – 11 (24) avqust 1906, Lozanna) — rus əsilli məşhur İsveçrə fizioloqu, görkəmli rus publisist, yazıçı və filosof Aleksandr İvanoviç Hertsenin oğlu. == Haqqında == Aleksandr Aleksandroviç Hertsen 1839-cu il iyunun 13-də (25) Vladimirdə Aleksandr İvanoviç Hertsen və Natalya Aleksandrovnanın (Zaxarina) ailəsində anadan olmuşdur. 1840-cı ilin martında valideynləri oğullarını əvvəlcə Moskvaya, 1847-ci ildə isə xaricə apariblar. Aleksandr Aleksandroviç uşaqlıqdan qeyri-adi qabiliyyətləri ilə seçilirdi, üç xarici dili asanlıqla mənimsəyirdi: alman, ingilis və fransız. Aleksandr İvanoviç oğlunun təhsilinə təbiət elmləri ilə başladı, bu işdə ona məşhur təbiətşünas Karl Focht kömək etdi, o bütün Hertsen ailəsi üçün fiziologiyadan mühazirə oxudu və Saşaya dərslər verdi. Saşa uğurla təbiət elmləri ilə məşğul idi və atası onu universitetdə oxumaq üçün İsveçrənin Focht şəhərinə göndərdi. Saşa Berndə tibb professoru olan Foxtun atasının evində yaşayırdı və nəvəsi Emma ilə nişanlanmışdır. 1861-ci ildə Aleksander Hertsen Bern Universitetini böyük uğurla bitirdi və tibb üzrə doktorluq dərəcəsi aldı.

Aleksandr İvanoviç Herzen (rus. Алекса́ндр Ива́нович Ге́рцен; 25 mart (6 aprel) 1812, Moskva – 9 (21) yanvar 1870[…], Paris, Fransa) — rus ədibi, filosof və inqilabçı-demokrat. == Aforizm və hikmətli sözləri == Bərabərlik olmadan əsl nikah ola bilməz, ərini maraqlandırmayan, onun fikirlərini bölüşməyən arvad onun üçün kənizdir, xidmətçidir, dayədir. Elm-həqiqətin inkişaf etdiyi canlı orqanizmdir. Kitab bir nəslin o biri nəslə qoyub getdiyi mənəvi vəsiyyətdir. Kitab vasitəsi ilə biz həqiqətlər və rəzalərlər mülkünə daxil oluruq. Kitaba hörmət etmək, bu təfəkkür məbədinə daxil olmaq lazımdır. Tələsik evlənənin əzabı uzun sürər. Yalnız illərin sınağından çıxmış hisslər müqəddəsdir.

Artur Hertsberq (ing. Arthur Hertzberg; 9 iyun 1921 – 17 aprel 2006, Uestvud[d], Nyu Cersi) — yəhudi əsilli ABŞ mühafizəkar ravvini və alimi. Siyasi həyatla məşğul olmuşdur. Hertsberq iudaizmin ən böyük müasir mütəfəkkirlərindən biri idi. O, bir çox kitabın müəllifidir, Amerika Yəhudi Konqresinin prezidenti və Dünya Yəhudi Konqresinin vitse-prezidenti olmuşdur. Hertsberq "The New York Times" və "The New York Review of Books" qəzetlərinin köşə yazarı olmuşdur. O, Nyu-York Universitetində və Dartmut Kollecində professor olmuşdur. == Əsərləri == Essays on Jewish Life and Thought (1959) The Zionist Idea (1959) The Outbursts That Await Us (1963) The French Enlightenment and the Jews (1968) – won the first Amran Award as the best work of nonfiction in the Jewish field. Judaism (1961) Being Jewish in America (1978) The Jews in America: Four Centuries of an Uneasy Encounter (1989), ISBN 0-231-10841-9 Jewish Polemics (1992) At Home Only with God (1993) The Zionist Idea (1997) Jews: The Essence and Character of a People (1998) (co-authored with Aron Hirt-Manheimer) A Jew in America: My Life And a People's Struggle for Identity (2002) The Fate of Zionism : A Secular Future for Israel & Palestine (2003). == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Articles by Arthur Hertzberg on the Berman Jewish Policy Archive @ NYU Wagner New York Times Obituary, April 18, 2006 Jewish Standard Obituary, April 21, 2006 Association for Jewish Studies Obituary focusing on his work in Jewish education, Fall 2006.

Georg fon Hertlinq (alm. Georg Friedrich Karl Freiherr von Hertling‎, 1914-cü ildən Qraf Hertlinq) (31 avqust 1843 - 4 yanvar 1919) — Katolik Mərkəz Partiyasından alman siyasətçisi idi. O, Bavariyanın xarici işlər naziri və baş naziri sonra Almaniya İmperiyasının kansleri və 1 noyabr 1917-ci ildən 30 sentyabr 1918-ci ilə qədər Prussiyanın baş naziri idi. O, iki vəzifəni tutan ilk partiya siyasətçisi idi; qalanların hamısı partiyasız idi. Hertlinqin katolikliyi onun həm akademik, həm də siyasi həyatında mühüm rol oynamışdır. O, Mərkəz partiyasının mühafizəkar qanadına mənsub idi və hökuməti imperatordan çox parlamentin iradəsindən asılı vəziyyətə gətirmək istiqamətində hərəkətlərə müqavimət göstərirdi, bu, Birinci Dünya Müharibəsinin son aylarında öz hökumətinin devrilməsinə səbəb oldu.

"Herta FK" (alm. Hertha, Berliner Sport-Club e.V.‎) — Bundesliqada mübarizə aparan, Berlin şəhərindən olan alman futbol klubu. 1892-ci ildə qurulub və ölkədəki ən köklü futbol klublarından biridir. 2 qat Almaniya çempionudur. Ev oyunlarını 74,475 tamaşaçı yerləşən "Berlin Olimpiya Stadionu"nda keçirir. == Tarixi == === Yaradılması (1892-1901) === "Herta" futbol klubu bir qrup gənc tərəfindən 25 iyul 1892-də təsis edilib: Fritz və Maks Lindner, Otto və Villi Lorenz. Fritz Lindner "Herta" gəmisində ata ilə səfərini xatırlayana qədər klubu quran şirkət uzun müddət klubun heç bir adı yox idi. Dostları bu ada sevindilər və qısa müzakirədən sonra bir klub - "BFK Hertha 92" ortaya çıxdı. Klub rəngləri üçün dostlar bu günə qədər mövcud buxarlayıcı boru üzərində olan mavi və ağ zolaqlar almaq qərarına gəliblər. "Herta" sözü "Nertus" (alman mifologiyasında məhsuldarlıq ilahəsidir (Ana Yer).

Herta Müller (alm. Herta Müller‎; 17 avqust 1953[…])) — alman şairə və yazıçı, ictimai xadim, rəssam, Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatı (2009). == Həyatı == Herta Müller 1953-cü ildə Rumıniyada, alman icmasının ailəsində doğulub. Orta və universitet təhsilini Rumıniyada alıb. Timişoara Universitetini bitirib, Rumıniya və alman ədəbiyyatı üzrə mütəxəssisdir. O, 1976-cı ildə zavodda tərcüməçi işləməyə başlayıb, amma gizli polislə əməkdaşlıqdan imtina etdiyi üçün iş yerini itirib. Uşaq bağçasında işləyib, fərdi şəkildə alman dili dərsi deyib. 1987-ci ildə əri, yazıçı Rixard Vaqnerlə birlikdə Almaniya Federativ Respublikasına köçüb. Universitetdə mühazirələr oxuyub. Hazırda Berlində yaşayır.

Herta Vorell (20 Sentyabr 1908 – 5 Aprel 1996) — Almaniyalı film aktrisası. O, 1934-cü il ilə 1995-ci il arasında 75-dən çox film və televiziya şousunda rol oynamışdır. == Filmoqrafiyası == Əgər musiqi üçün olmasaydı (1935) Qırmızı səhləb (1938) Əhsən Akrobat!

Herti Kirxner (3 Sentyabr 1913 – 1 May 1939) — Almaniyalı film aktrisası. O, 1932-ci il ilə 1939-cu il arasında 25-dən çox film və televiziya şousunda rol oynamışdır.

Hertia (lat. Hertia) — astraçiçəklilər sırasının mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid biki cinsi. == Növləri == Hertia alata (Thunb.) Kuntze Hertia angustifolia (DC.) Kuntze Hertia cheirifolia (L.) Kuntze Hertia ciliata (Harv.) Kuntze Hertia cluytiifolia (DC.) Kuntze Hertia intermedia (Boiss.) Kuntze Hertia kraussii (Sch.Bip.) Fourc.

Herzeleid - Rammstein qruppunun debut albomudur.

== Hertsin qırışıqlığı == Yer qabığının müxtəlif sahələrində paleozoy erasının II yarısında( Devonun sonu- Triasın əvvəlləri) baş verən qırışıqlıq, qranitoidli intruziv maqmatizm və dağəmələgəlmə proseslərinin məcmuyunə deyilir. Paleozoy geosinklinallarında baş vermiş hertsen qırışıqlığı qırışıq dağ sistemlərinin – hersinidlərin yaranmasına səbəb olmuşdur. Hertsin qırışıqlığı nəticəsində Qərbi, Mərkəzi və Cənubi Avropanın Şimal- qərbi Afrikanın, Şimali Qafqazın, Uralın, Tyan- Şanın, Altayın, Appalaçların, Cənubi Amerika adalarının, Avstraliya Alplarının qırışıq dağ qurğuları yaranmışdır.

Manettia herthae (lat. Manettia herthae) — boyaqotukimilər fəsiləsinin manettia cinsinə aid bitki növü.

Naftali Herts İmber və ya Naftali Zvi İmber (ivr. ‏נפתלי הרץ אימבר‏‎, id. נפתלי הערץ אימבער, ukr. Нафталі Герць Імбер; 27 dekabr 1856 – 8 oktyabr 1909, Manhetten, Nyu-York ştatı) — İsrailin rəsmi dövlət himni olan Hatikvanın sözlərini yazan ukrayna yəhudisi sionist şair. == Həyatı == Naftali 1856-cı ildə Avstriya imperiyasının Qalisiya bölgəsinin Zlokjov şəhərində (Ukraynanın indiki Zoloçiv şəhərində) anadan olmuşdur. 10 yaşından şeir yazmağa başlayan Naftali Bukovina bölgəsinin imperiyaya qatılmasının 100 illiyi münasibəti ilə yazdığı şeirinə imparator Frans Jozef tərəfindən mükafatlandırılmışdır. Gəncliyində Macarıstan, Serbiya və Rumıniya kimi ölkələri ziyarət etmişdir. 1882-ci ildə məşhur ingilis yazıçısı Lorens Olifantın katibi kim Fələstinə köçmüşdür. Yerusəlimdə ilk genişhəcmli əsəri olan "Səhər ulduzu"nu (ivr. ‏ברקאי‏‎, Barkay) nəşr olunmuşdur.

Teodor Hertsl (2 may 1860[…], Peşt[d], Macarıstan krallığı[d], Avstriya imperiyası – 3 iyul 1904[…], Rayhenau-an-der-Raks[d], Avstriya-Macarıstan) — Avstriya-Macarıstan İmperiyasında anadan olmuş yəhudi jurnalist, dramaturq, siyasi fəal, yazıçı və müasir siyasi sionizm cərəyanının banisi. Hertsl Dünya Sionist Təşkilatını formalaşdırmış və başqa bölgələrdə yaşayan yəhudilərin Fələstinə immiqrasiyası sayəsində burada yəhudi dövlətinin əsasının qoyulması fikrinin əsasını qoymuşdur. Müstəqil dövlət kimi formalaşmasını öz sağlığında görə bilməsə də, İsrail Dövlətinin banisi hesab olunur. Hertslın adı İsrailin Müstəqillik Bəyannaməsində xüsusilə qeyd olunur və ona "Yəhudi Dövlətinin spiritual banisi" şəklində müraciət olunur. Bütün bunlarla birlikdə o heç də ilk sionist nəzəriyyəçi və ya alim deyildi. Ondan əvvəl də ilkin sionist ideyaların yayılmasında böyük rol oynamış Yehuda Bibas, Zvi Hirş Kalişer və İuda Alkalay kimi ravvinlər var idi. == Həyatı == Teodor Hertsl Macarıstan krallığında indiki Budapeşt şəhərinin şimal-qərbində yerləşən yəhudi məhəlləsində dünyəvi ideyalara sahib yəhudi ailəsində anadan olmuşdur. Atası əslən Serbiyanın Zimoni şəhərindən (indiki Zemon şəhəri) idi. O, almandilli və assimilyasiyaya məruz qalmış yəhudilər olan Janett və Yakob Hertslın ikinci övladı kimi dünyaya gəlmişdi. Hertsl ailəsinin həm ata, həm də ana tərəfdən Aşkenazi və Səfərad yəhudilərindən olduğu bildirilir.

Viktor fon Hertsfeld (8 oktyabr 1856, Bratislava – 19 fevral 1919, Budapeşt) — Macarıstan skripkaçısı və bəstəkarı.