(ərəb; yunan analoqu kritikế) ictimai inkişafın ziddiyətlərini açmaq və aradan qaldırmaq metodu; demokratiyanın və aşkarlığın vacib institutlarından b
iqtisadi qanunlar sistemi ilə obyektiv surətdə şərtləndirilmiş dövlət təsərrüfat metodu. Minimum xərclər ödəməklə-maksimim nəticə əldə etmə məqsədini
hər hansı proqramı, yaxud məqsədi birlikdə həyata keçirən, özünün Nizamnaməsini (qanunvericilik çərçivəsindən çıxmamaq şərti ilə) müəyyən etdiyi üsul
işçilərin təşkil olunmuş qaydada iqtisadi və ya siyasi tələbləri irəli sürməklə, əmək fəaliyyətini dayandırmaqla, mübarizə aparma vasitələrindən biri
(yunan timo-qiymətləri, dəyərləri, şərəf və kratos-hakimiyyət) - oliqarxiyanın xüsusi forması, harada ki, dövlət hakimiyyəti yüksək mülki senzə malik
hakimiyyət subyekti tərəfindən hakimiyyətin təşkil və həyata keçirilməsində kütləvi (ümumi) xarakterinin olmaması ilə fərqlənən siyasi hakimiyyət təza
(yunan týrannos-hökmdar, hakim) zalım, hökmdar, müstəbid; 1) Qədim Yunanistanda və XIII-XVI əsrlərdə İtaliyanın şəhər-respublikalarında hakimiyyəti zo
yunan turannia, týrannis) - 1) tiran hakimiyyəti, qəddarlıq, zülmkarlıq, istibdad hökuməti, dövləti; tiranlıq; istibdad üsullu idarəçilik; 1) Qədim Yu
latın tolerantia-dözüm, səbr) - öz baxışlarına, mövqelərinə, inanclarına uyğun olmayan, hətta onlara zidd gedən digərlərin baxışlarına, mövqelərinə, i
(son latın totalitas-dolğunluq, bütövlük, tamlıq, totus-tam, bütöv) - demokratik institutların ləğv edilməsi, hakimiyyət resurslarının monopoliyası (i
(latın tribunal-divanxana; Məhkəmə; əsas mənası: Qədim Romada mühüm vəzifəli şəxslərin-konsulların, pretorların xidməti vəzifələrini yerinə yetirməkdə
(fransız unitaire, latın unitas-birlik, vahid sözündən) vahid dövlət; dövlətin vahid mərkəzdən idarə olunması ilə səciyyəvi olan, yəni vahid Konstitus
(fransız urbanisation; latın urbanusşəhərlə bağlı (əlaqəli) olan; urbs-şəhər sözündən) cəmiy295 yətin inkişafında şəhərlərin rolunun artmasını göstərə
(rus analoqu бeзпризорность) həddi-büluğa çatmamış yeniyetmələrin (uşaqların) daimi yaşayış və məşğuliyyətini itirməklə ailədən uzaqlaşması; sosial fə
uşaq və yeniyetmələrin əxlaqı (rəftarı) və məşğuliyyəti üzərində valideynlərinin və ya onları əvəz edən şəxslərin nəzarətinin zəifləməsi və ya heç olm
(latın usurpatio, usuro-zəbt edirəm, ələ keçirirəm) qeyri-qanuni olaraq nəyisə zəbt etmə, yaxud özgənin hüquqlarını zorakılıqla mənimsəmə; (siyasi) qe
demokratik prinsiplər əsasında dövlətin, cəmiyyətin həyatındakı mühüm məsələlər üzrə xalq tərəfindən geniş müzakirəsi
demokratik prinsiplərə arxalanan, ümumxalq səsverməsi və referendum vasitələri ilə müəyyən yaş həddinə çatmış vətəndaşlara dövlətin işlərində və idarə
(hərbi üsyan) mövcud hakim dairələrin əleyhinə, milli zülmətə qarşı və yaxud, hakimiyyətin ələ keçirilməyin başqa yolları olmadıqda, mövcud hakim dair
(fransız vacance, latın vacans-tutulmamış, boş) - idarə, müəssisə və təşkilatlarda, yəni dövlət və qeyridövlət qurumlarıında müəyyən təşkilati səbəblə
(ingilis valorization) - malın qiymətini və ya qiymətli kağızların kursunu süni sürətdə artırmaq üçün görülən dövlət tədbirləri
(rus analoqu налог, ingilis analoqu tax, alman analoqu Steuerf) - miqdari dövlət (hökumət) tərəfindən müəyyənləşdirilən, sahibkarlıq fəaliyyəti ilə mə
(ingilis western-qərb) -“qərbləşdirmə”; “qərb mentalitetindən” uzaq olan dövlətlərin, xalqların və ya ümumbəşəri inkişafdan geri qalan dövlətlərin, xa
(latın veto-qadağan edirəm) - geniş mənada, hər hansısa dövlət aktını hüquqi qüvvəyə minməsini qadağan edən dövlətin Ali hakimiyyət orqanının hüququ:
(ərəb - inanılmış) - (advokat) - 1) fiziki və ya hüquqi şəxslərə (bəzi hallarda dövlətə), əsasən pullu hüquqi yardım göstərən, cinayət işlərində “müda
1) dövlət orqanlarının və, yaxud ictimai təşkilatların-müvafiq instansiyalara göndərdiyi rəsmi xahiş, yaxud təqdim; 2) mühakimə icraatında proses işti
1) təqdim edənin şəxsiyyətini və hüquqi statusunu, eləcə də, aidiyyati qurumu (misal: dövlət orqanı, ictimai təşkilati) təsdiq edən rəsmi sənəd
ali demokratik prinsipləri üzərində qurulmuş və fəaliyyət göstərən dövlətdə, cəmiyyətdə vətəndaşı (hər bir vətəndaşı) ali dəyər kimi qəbul edilməsi, d
bax apatridlər.
insanın konkret dövlətə (və ya dövlətlərə) formal qeydiyyata alınmış, aidiyyatının göstəricisidir, insanla dövlət(lər) arasında qarşılıqlı hüquq və və
xüsusi təhlükəli dövləti cinayətlər302 dən biri: xalqa qarşı ən ağır cinayət: vətəndaşın öz (vətəndaşlığı ilə bağlı olan) dövlətin suverenliyi, ərazi
müəyyən (bəzi hallarda: yüksək) səlahiyyətli, qulluq mövqeli vəzifəli şəxs(lər) tərəfindən, həmin səlahiyyətlərdən (qulluq mövqeyindən) suiistifadə et
daimi və ya müvəqqəti olaraq, təyinat və ya seçki əsasında (bəzi hallarda isə həm təyinat, həm də seçki əsasında, misal: yuxarı instansiya Məhkəmələri
ərazi, əyalət, ölkə; inzibati-ərazi qurluşu sisteminin vəsiləsi; inzibati-ərazi vahidi (subyekti); dövlət ərazilərinin müəyyən əhəmiyyətli xüsusiyyətl
(fransız viza, latın visus-görülmüş, baxılmış sözlərindən) - 1) müvafiq vəzifəli şəxsin hər hansısa sənədin və ya aktın həqiqiliyini təsdiq edən, yaxu
(latın votum-istək, hökm) xalq və ya xalqı təmsil edən deputatların səsverməsi yolu ilə müəyyən edilən ümumi rəy
hər hansı bir təşkilatın daxili qanunvericiliyinə uyğun olaraq, müəyyən məsələlər üzrə qərarların yalnız bütün (və ya tam əksər) səsvermə hüququna mal
beynəlxalq hüququn institutu; beynəlxalq və milli yeraltı məkanlarından (təkindən) istifadə etməsini nizamlayan hüquq prinsipləri və normaları sistemi
dövlətin Ali İcra(edici) hakimiyyət strukturunun yerli (rayon, şəhər, şəhərlərdə rayon) hakimiyyəti orqanları; dövlət siyasətini yerlərdə icra edən (h
müvafiq hüquqi aktla, tam səlahiyyətli hesab etmək üçün yığıncağın (məclis, konfrans, qurultay) iştirakçılarının sayının müəyyənləşdirilmiş minimum hə
(latın jurisdictio-məhkəmə üsulu, mühakimə icraatı, jus-hüquq və dico-deyirəm sözləridən) 1. aidiyyət; tabelik; 2