möhkəm inancları ilə seçilən ravilərdən alınmış hədislərdir. Onlarda heç bir çatışmazlıq olmamalıdır
(3/625 – 50/669) – Məhəmməd peyğəmbərin böyük nəvəsi, Əli və Fatimənin oğlu olmuşdur. Atası Əli xəlifə olduqda Cəməl və Süffeyn döyüşlərində vuruşmuşd
(62/682-ci ildə vəfat etmişdir) – Məhəmməd peyğəmbərin səhabələrindən biri olmuşdur. İstedadlı bir şair kimi peyğəmbər və müsəlmanların yanında mövqe
ölmüş insanların axirətdə dirilərək mühakimə edilmək üçün bir yerdə yığışmasıdır. Rəvayətlərə görə bütün canlılar qiyamətdən sonra yenidən diriləcək v
xristian rəvayətinə görə İsanın 12 davamçısına verilən addır. Adətən cəm şəklində həvariyyun şəklində işlədilir
ilk insan, Adəmin həyat yoldaşı, bütün insanların anası olmuşdur. Həvva Adəm cənnətdə yatarkən sol qabırğasından alınan bir sümükdən yaradılmışdır
öz vətənlərindən dini inanclarına görə təqiblərə məruz qalan insanların başqa yerə köçməsidir. Hicrət niyyət etməklə başlayar
miladi 622-ci ildə Məhəmməd peyğəmbərin Məkkədən Mədinəyə hicrəti ilə başlayan müsəlman təqvimi belə adlanır
təxminən 18 iyul 622-ci il tarixindən başlayır. Hicri ayında 29,5 gün vardır. Buna görə də, rahatlıq üçün cüt saylı aylar 29, tək saylılar isə 30 günd
ədalət naminə Məkkədə heç bir insanın mənliyinin alçaldılmasına yol verməmək, cəmiyyətdə ədalətin qorunması üçün anlaşmaya gələn insanlar olmuşdurlar
ən nüfuzlu Məkkə xanımlarından biri olmuşdur. O, Məkkə başçısı Əbu Süfyanın xanımı, birinci Əməvi xəlifəsi olmuş Müaviyənin anası idi
dünyanın bir çox ölkələrində gizli və ya açıq fəaliyyət göstərən İslam qurtuluş partiyasıdır. Təhrirçilərin məqsədi müsəlmanları Xilafəti yaratmaqla İ
Şərqi Hədrəməutda Əl-Əhqaf adlı yerdə yaşamış, Yəmənin Ad qəbiləsinə göndərilmiş peyğəmbərlərdən biri olmuşdur (Quran, 46: 21)
arvadı öz ərinə haram edən boşanmadır. Bu boşanmadan sonra qadın öz keçmiş ərinə yalnız başqa kişiyə ərə gedib və boşandıqdan sonra (ya da onun ölümün
ilk baxışdan heç bir məna daşımayan, mənaları yalnız Allah tərəfindən bilinən hərf və ya hərfi birləşmələrdir
məkkəlilərin qədim dövrlərdə tapındıqları baş tanrı olmuşdur. Hübəlin bütü Kəbədə yerləşdirilmişdir. Şəhərə Hüzəə qəbiləsi başçılıq edən zaman onlarda
bir hökmün doğruluğunu sübut etmək və ya hər hansı bir problemə qalib gəlmək məqsədilə irəli sürülən dəlildir
Məkkədən 17 km uzaqda yerləşən bir bölgədir. Hicrətin 6-cı ilində orada Məhəmməd peyğəmbərlə qureyşlilərin təmsilçisi olmuş Süheyl ibn Əmir arasında s
(4/626 – 61/680) – Əli ibn Əbu Talib və Fatimənin oğlu olmuşdur. Əməvi xəlifəsi Müaviyə ibn Əbu Süfyanın (60/680) ölümünə qədər Hüseyn Xilafətin siyas
35/656-cı ildə vəfat etmişdir) – Məhəmməd peyğəmbərin səhabələrindən biri olmuşdur. Onun əsli Məkkədən olsa da, Mədinədə doğulmuşdur
(21/642-ci ildə vəfat etmişdir) – tanınmış ordu sərkərdəsi olmuşdur. Məhzumilərdən olan Xalid Məkkədə doğulmuşdur
İslamdan ayrılmış ilk məzhəblərdən birinin ardıcıllarıdırlar. Onların çoxu əsrlər boyu aşırı, barışmaz yol tutaraq başqa müsəlmanlarla mübarizə aparmı
məscidlərdə xütbə oxuyan din xadimidir. Xütbədən əvvəl o, minbərin yanında durur və minbərə çıxdıqdan sonra isə üzünü insanlara çevirir
Məhəmməd peyğəmbərin birinci xanımı olmuşdur. Qüreyşlilərdən olan Xədicə Məhəmməd peyğəmbərin həyatında müstəsna rol oynamışdır
Məhəmməd peyğəmbərdən sonra İslam dövlətinin dünyəvi və dini başçısı, həm də idarəçisidir. Xəlifə Məhəmməd peyğəmbərin təmsilçisi, Allahın yer üzündək
sufilikdə təriqət şeyxinin göstərişi ilə müridin təkkədə müəyyən vaxt təklikdə qalmasıdır. Bu adət təriqətə yeni gəlmiş müridlər üçün bir qədər sonra
sufi təriqətlərindən birinin davamçılarıdırlar. Bu təriqətin adı Əbu Abdullah Siracəddin Ömər ibn Əqmələddin Xəlvətiyə (800/1397-ci ildə vəfat etmişdi
Quranda qeyd edilən şərab növüdür. Tərkibində alkol olan sərxoşedici maddədir. Müsəlman fəqihlərinin əksəriyyətinə görə içkilərin içilməsi və ya daxil
xarici basqınlarından qorunmaq üçün şəhərin, kəndin və qalaların ətrafında qazılan uzun və dərin çuxurlardır
torpağın istifadə edilməsinə görə ödənilən vergi növüdür. İslam tarixinin ilk dövrlərində müsəlmanlar apardıqları savaşlar nəticəsində yeni əraziləri
Mədinə qəbilələrindən biri olmuşdur. İslamdan öncə onlar Mənata (büt) tapınırdılar. Onlar İslamı qəbul etdikdən sonra ənsarlardan olmuşdurlar
İbrahim peyğəmbərdən sonra yaşamış peyğəmbər və ya mömin bir insan olmuşdur. Rəvayətlərə görə o, Yəmənin Ad qəbiləsinə göndərilmiş peyğəmbərdən biri i
bax: HƏDİYYƏ.
Allahın qanunları ilə idarə olunan İslam dövlətidir. Xilafətin başçısı xəlifə və ya imam adlanır. İslam alimlərinin əksəriyyəti Xilafəti Məhəmməd peyğ
sufilərin üst geyimidir. Onu sufilikdə olan hər bir kəs təriqətin bütün qaydalarına tabe olmağın göstəricisi kimi geyinir
kişilərin cinsi orqanlarının üst dərisinin kəsilib çıxarılmasıdır. Bu hər bir müsəlman üçün müstəhəb əməllərdən hesab edilir
döyüşün gedişi, yırtıcıların hücumu, vulkan püskürməsi, zəlzələ, daşqınlar kimi fövqəladə hallar baş verən zaman qılınan namazdır (Quran 4: 101-102)
(1320/1902 – 1409/1989) – ilahiyyatçı alim, görkəmli siyasətçi və İran İslam inqilabının rəhbəri olmuşdur
vrilməsinə çağırışlar etməyə başlamışdır. Buna görə də, 1383/1964-cü ildə həbs edilib, sonra isə öz ölkəsindən Turkiyəyə, sonra isə İraqa sürgün edilm
malın 5\1-dən verilən vergidir. İslamda tətbiq edilən vergi növüdür. Onu ildə bir dəfə vergisi verilməyən mallardan və ya puldan verirlər
din xadiminin (xatibin) dini mövzularda müsəlmanların qarşısında oxuduğu dini maarifləndirici vasitədir
Allaha inanmaq və Onun göstərdiyi yolla gedərək dini vəzifələri yerinə yetirməkdir. Geniş mənada tanrılara, eləcə də təbiət güclərinə tapınmaqdır
xaricilərin ən mötədil qolunun davamçılarıdırlar. İbadiliyin adı 65/684-cü ildə Əməvilərə qarşı üsyan etməkdən çəkinmiş Abdullah ibn İbadla bağlıdır
şeytanın adlarından biridir. Yunanların “diabolos” sözünün ərəbləşmiş forması olduğu ehtimal edilir. Məcazi mənada bu adla yollarını azmış yalançı ins
(1198/1784 – 1252/1836) – Osmanlı imperiyasının son dövrlərində yaşamış ən görkəmli müsəlman fəqihlərindən biri olmuşdur
(598/1201-ci ildə vəfat etmişdir) – tanınmış İslam mühəddisi, fəqih və tarixçisi olmuşdur. Bağdadda doğulmuş, hənbəli məzhəbinə bağlı olan İbn Cövzi b
(560/1165 – 638/1240) – İslamda mistik ənənələrin yaradıcılarından biri olmuşdur. Tam adı Mühiddin Əbu Abdullah Məhəmməd ibn Əli Hatimi Tai olmuşdur
(773 – 852) – görkəmli fəqih və tanınmış mühəddis olmuşdur. Əsl adı Əbül-Fəzl Əhməd ibn Əli ibn Məhəmməd Kinani Şafiidir
(384/994 – 456/1064) – görkəmli müsəlman fəqihi və mütəfəkkiri olmuşdur. İslam dünyasının yetişdirdiyi böyük alimlərdən biri də İbn Həzmdir
(732/1334 – 808/1410) – tanınmış İslam mütəfəkkiri və tarixçisi olmuşdur. Əsl adı Əbdurəhman ibn Məhəmməd ibn Əbu Bəkr ibn Məhəmməd ibn Həsən idi