Sağ limit (sol limit)
Funksiyanın sağ (sol) limiti-əgər ixtiyari
ε
>
0
{\displaystyle \varepsilon >0}
üçün elə
δ
>
0
{\displaystyle \delta >0}
varsa ki, ixtiyari
x
∈
(
a
,
a
+
δ
)
(
x
∈
(
a
−
δ
,
a
)
)
{\displaystyle x\in (a,a+\delta )(x\in (a-\delta ,a))}
üçün
|
f
(
x
)
−
b
|
<
ε
{\displaystyle |f(x)-b|<\varepsilon }
olsun, onda deyirlər ki,
b
{\displaystyle b}
ədədi
y
=
f
(
x
)
{\displaystyle y=f(x)}
funksiyasının
α
{\displaystyle \alpha }
nöqtəsində sağ (sol) limitidir. Funksiyanın sağ (sol) limiti
lim
x
→
a
+
0
f
(
x
)
=
b
(
lim
x
→
a
−
0
f
(
x
)
=
b
)
{\displaystyle \lim _{x\to {a+0}}f(x)=b(\lim _{x\to {a-0}}f(x)=b)}
, yaxud
f
(
a
+
0
)
(
f
(
a
−
0
)
)
{\displaystyle f(a+0)(f(a-0))}
kimi işarə olunur.
Məsələn,
f
(
x
)
=
1
1
+
e
1
x
{\displaystyle f(x)={\frac {1}{1+e^{\frac {1}{x}}}}}
funksiyası üçün
lim
x
→
0
+
0
f
(
x
)
=
0
,
lim
x
→
0
−
0
f
(
x
)
=
1
{\displaystyle \lim _{x\to 0+0}f(x)=0,\lim _{x\to 0-0}f(x)=1}
. f(a+0)=f(a-0) şərti limitinin varlığı üçün zəruri və kafi şərtdir.
Sağ və sol limitlər funksiyanın x dəyəri müəyyən bir dəyərə yaxınlaşdıqda onun dəyərinin nə olacağını müəyyənləşdirir. Funksiyanın sağ və sol hədlərini tapmaq üçün aşağıdakı addımları yerinə yetirə bilərsiniz:
1. Sağ Limit (x → a+):
— Əgər funksiyanın x qiyməti a qiymətinə, x qiyməti isə a-dan sağa yaxınlaşırsa, onda doğru həddi tapılır.
— Düzgün həddi tapmaq üçün funksiyanın a-dan bir qədər böyük olan x dəyərlərinə yaxınlaşmasına icazə verin (məsələn, a + ε, burada ε kiçik müsbət qiymətdir).
— Bu yaxınlaşan x dəyərlərinə uyğun gələn funksiya dəyərlərini hesablayın və bu dəyərlərin sərhədlərini yoxlayın.
2.
Limit (iqtisadiyyat)
Limit - Hədd, sərhəd, məhdudiyyət, norma və bu kimi bir sıra sinonimləri olan bu termin maliyyə bazarlarında, əsasən, hər hansı bir kəmiyyətə müəyyən məhdudiyyətlər qoyulmasını ifadə edir. Bu baxımdan, aşağıdakıları misal gətirmək olar:
== Broker limiti ==
Fond bazarında investorun, müştərinin öz brokerinə bazarda əməliyyat aparmaqla bağlı müəyyənləşdirdiyi ən yüksək və ən aşağı qiymət səviyyəsi. Bu limit brokerə investorun sahib olduğu maliyyə alətləri ilə, bir qayda olaraq, həmin qiymət aralığında alqı-satqı əməliyyatları aparmağa imkan verir.
Valyuta əməliyyatları limiti banka hər hansı xarici valyutada əməliyyat aparmaqla bağlı müəyyənləşdirilmiş hədd. Bu hədd xaricində əməliyyat qeydə alındıqda bank müvafiq institutlar tərəfindən sanksiya və cərimələrə məruz qala bilər.
== Dövlət borcunun limiti ==
Bir maliyyə ili ərzində dövlətin daxili və xarici iqtisadi subyektlərdən cəlb etdiyi borc vəsaitlərinin həcminin müvafiq hökumət orqanı tərəfindən müəyyənləşdirilən yuxarı həddi. Beləliklə, həm daxili, həm də xarici dövlət borcunun limiti ayrı-ayrılıqda müəyyənləşdirilir. Hökumətin müvafiq maliyyə orqanı tərəfindən bilavasitə özünün istifadəsi, yaxud öz adından cəlb edərək istifadəçiyə ötürmək məqsədilə və ya dövlət zəmanəti əsasında alınan kreditlərin həcmi həmin limiti aşa bilməz.
== Makro-iqtisadi limitləşdirmə ==
Dövlətin faktiki borc öhdəliklərinin əsas makro-iqtisadi göstəricilərə nisbətinin limitləşdirilməsi. Bu halda dövlət borcu limiti bilavasitə dövlətin iqtisadi təhlükəsizliyinin təmin olunmasına xidmət edir.
Limit (riyaziyyat)
Limit (lat. Limes - uc nöqtə) — funksiyanın limiti cəbr analizinin əsas anlayışlarından biridir. İlk dəfə yunan filosofları Arximed və Evklidin əsərlərində rast gəlinir. Müasir riyaziyyatda isə ingilis alimi İsaak Nyuton tərəfindən işlədilmişdir.
== Əsas limitlər ==
lim
x
→
∞
(
1
+
1
x
)
x
=
e
{\displaystyle \lim _{x\to \infty }(1+{\frac {1}{x}})^{x}=e}
lim
x
→
0
(
1
+
x
)
k
x
=
e
k
(
k
=
1
:
x
)
{\displaystyle \lim _{x\to 0}(1+x)^{\frac {k}{x}}=e^{k}(k=1:x)}
lim
x
→
0
cos
(
x
)
=
1
{\displaystyle \lim _{x\to 0}\cos(x)=1}
lim
x
→
0
tan
(
x
)
x
=
1
{\displaystyle \lim _{x\to 0}{\frac {\tan(x)}{x}}=1}
== Limitin bəzi xassələri ==
lim
n
→
∞
(
a
n
+
b
n
)
=
lim
n
→
∞
a
n
+
lim
n
→
∞
b
n
.
{\displaystyle \lim _{n\to \infty }(a_{n}+b_{n})=\lim _{n\to \infty }a_{n}+\lim _{n\to \infty }b_{n}.}
lim
n
→
∞
(
a
n
−
b
n
)
=
lim
n
→
∞
a
n
−
lim
n
→
∞
b
n
.
{\displaystyle \lim _{n\to \infty }(a_{n}-b_{n})=\lim _{n\to \infty }a_{n}-\lim _{n\to \infty }b_{n}.}
lim
n
→
∞
(
a
n
.
b
n
)
=
lim
n
→
∞
a
n
.
lim
n
→
∞
b
n
.
{\displaystyle \lim _{n\to \infty }(a_{n}.b_{n})=\lim _{n\to \infty }a_{n}.\lim _{n\to \infty }b_{n}.}
lim
n
→
∞
a
n
b
n
=
lim
n
→
∞
a
n
lim
n
→
∞
b
n
.
Danbar limiti
İnsanın davam etdirə biləcəyi sosial münasibətlər limiti təxmini olaraq 150 ətrafındadır. Buna Danbar limiti deyilir.
İngilis antropoloqu Robin Dunbar tərəfindən üzə çıxarılmış bu limit, qısa olaraq bir insanın maksimum sayda insanlarla qura və davam etdirə biləcəyi sayı göstərir. Bundan artıq şəxslərlə münasibətlərdə ola bilməməyimizin səbəbi isə tamamilə genlərimiz ilə əlaqədardır.
Bu say, insan beyninin neokorteks həcminin bir funksiyasıdır. Danbarın primatlar üzərində apardığı təcrübələr nəticəsində formalaşdırdığı bu formula görə əsasən insanlar üçün 147,8 olan bu say, təbii ki, stabil bir limit deyildir. 100 ilə 230 arasında dəyişə bilər. Aparılmış tədqiqatlar göstərir ki, 150-dən sonra qrupun üzvləri bağlılıq hisslərini itirirlər.
Sosioloqlar 150- 200 ətrafında kritik bir həddin mövcudluğunu 1950-ci illərdən bilirlər. Bu limit sadə şəkildə desək, hər hansı bir qrupda sağlam və bərabər şəkildə davam etdirilə biləcək normal nevroloji sərhəddir.
Emap International Limited
Ascential plc (əvvəllər EMAP və Top Right Group) — Birləşmiş Krallıq media şirkəti. Şirkət sərgilər, festivallar və məlumat xidmətlərində ixtisaslaşmışdır. "Ascential plc" London fond birjasında verilmişdir və FTSE 250 İndeksinin tərkib hissəsidir.
== Tarixi ==
Riçard Vinfrey 1887-ci ildə "Spalding Guardian"ı, daha sonra "Lynn News" və "Peterborough Advertiser"i satın almışdır. O həmçinin, "North Cambs Echo"nun fəaliyyətini başlatmışdır. Vinfrey sonradan liberal siyasətçi və kənd təsərrüfatı hüquqlarının təbliğatçısı olmuş, qəzetlər onun siyasi baxışlarını təbliğ etmək üçün istifadə edilmişdir. İkinci Dünya müharibəsi illərində Vinfreyin qəzetdən gələn gəlirlər onun oğlu Riçard Pattinson Vinfreyə keçməyə başlamışdır. 1947-ci ildə Pattinson Vinfreyin rəhbərliyi altında ailənin qəzetləri "East Midland Allied Press" (EMAP) adı altında birləşdirilmişdir.
2012-ci ilin mart ayında şirkət adının "Top Right Group" olaraq dəyişdiriləcəyini və jurnalların, tədbirlər və məlumat bizneslərinin üç müstəqil şirkətə ayrılacağını elan etmişdir. "EMAP" adı o vaxt .irkətin dövriyyəsinin təxminən 18 faizini təşkil edən jurnalların fəaliyyəti üçün istifadə olunmağa davam edəcəkdi.
Guardian News and Media Limited
"Guardian Media Group plc" (çox vaxt "GMG"adlandırılır) — Birləşmiş Krallıq mətbuat şirkəti. "The Guardian" və "The Observer" daxil olmaqla bir sıra media aktivlərinə sahibdir. Şirkət özü "Scott Trust" qrupuna məxsusdur.
== Strukturu ==
"GMG"ə bir sıra bölmələr və şirkətlər daxildir:
Guardian News & Media ("The Guardian", "The Observer" qəzetləri, "guardian.co.uk" saytı)
GMG Regional Media ("Manchester Online", "Channel M" daxildir)
GMG Radio ("Smooth", "Real" və "Rock Radio" kimi bir sıra regional radio stansiyaları daxildir)
Trader Media Group ("The Auto Trader" jurnalı və veb saytı)
GMG Property Services (daşınmaz əmlak proqramı, verilənlər bazası və "CFP Software", "The Media Design House" dizayn bürosu və "ThinkProperty.com" istehlakçı portalı)
"Guardian Media Group" öz sahibinin olan "Scott Trust" şirkətinin əsas məqsədlərini dəstəkləmək üçün mövcuddur.
Limitləyici amillər qanunu
Limitləyici (məhdudlaşdırıcı) amillər qanunu — ekologiyanın fundamental qanunlarından biri.
== Qanunun kəşfi ==
Üzvi kimyaçı, aqrokimyanın banilərindən biri Y.Libix (1803–1873) bitkilərin 1840-cı ildə mineral qidalanma nəzəriyyəsini irəli sürmüşdür. O, müəyyən etmişdir ki, bitkilərin inkişafı kifayət qədər olan kimyəvi element və maddələrdən (amillərdən) başqa,eyni zamanda çatışmayan element və maddələrdən də asılıdır. Öz tədqiqatları nəticəsində Libix "minimum" qanununu formalaşdırmışdır.
== Qanunun əhəmiyyəti ==
Qanuna görə, optimal kəmiyyətindən daha çox kənara çıxan amil orqanizm üçün daha əhəmiyyətlidir. Ona görə də, ekoloji şəraiti proqnozlaşdırarkən və ya ekspertiza həyata keçirilərkən, orqanizmin həyatındakı ən zəif həlqəni müəyyən etmək çox əhəmiyyətlidir. Verilmiş konkret anda orqanizmin yaşaması məhz minimal (və ya maksimal) səviyyədəki amildən asılıdır. Başqa zaman kəsiyində digər amillər də məhdudlaşdırıcı ola bilər. Öz həyatı ərzində canlı orqanizmlər onların həyat fəaliyyətinə təsir göstərən ən müxtəlif limitləyici amillərə məruz qalır.
== Qanunun tətbiqi ==
Qanun kənd təsərrüfatı praktikasında daim nəzərə alınır.
Limitləşdirici
Limitləşdirici – kompüter proqramının xüsusi hissəsinin başlanğıcını və sonunu işarələyən simvol və ya ayrı-ayrı elementləri seçdirmək üçün xüsusi simvol. Aşağıdakı misalda verilənlər bazasının yazılarının sahələrinin vergüllə necə ayrılması göstərilib (hər bir ədədi olmayan sahə dırnağa alınıb).
"Azərbaycan", AZ1001, "Bakı", "Azadlıq küçəsi", 10;
"Azərbaycan", AZ1221, "Bakı", "Təbriz küçəsi", 4;
Verilənlər bazalarında çox zaman iki növ ayırıcıdan istifadə olunur: sahə ayırıcıları və yazı ayırıcıları. Yuxarıda verilmiş misalın hər iki sətrindəki vergüllərin hər biri sahə ayırıcısıdır, çünki o, bir verilənlər sahəsini digərindən ayırır. Hər bir sətrin sonundakı nöqtə-vergül isə yazı ayırıcısıdır, çünki o, bir yazını digərindən ayırır. Tabulyasiya simvolları, karetin dönüşü simvolları və ya iki nöqtə ayrıcı ola bilər.
== Ədəbiyyat ==
İsmayıl Calallı (Sadıqov), "İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti", 2017, "Bakı" nəşriyyatı, 996 s.
Limits (mahnı)
Limits (azərb. Hüdudlar) — Avstriyanın 2019 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsindəki mahnısı.
Paenda "Limits" mahnısı ilə Avstriyanı İsrailin Tel-Əviv şəhərində keçirilən Avroviziya 2019-da təmsil etmək hüququ əldə etmişdir. Mahnı ifaçının özü tərəfindən bəstələnmişdir.
Scott Trust Limited
"Scott Trust Limited" — Birləşmiş Krallıq şirkəti. Şirkət "Guardian Media Group"un sahibidir
Trast 1936-cı ildə "Manchester Guardian" və "Manchester Evening News"un sahibi Con Skott tərəfindən təsis edilmişdir. Trastın məqsədlərindən biri "The Guardian"ın liberal xarakterini gələcək sahiblərinin onu dəyişdirmək cəhdlərindən qorumaq idi. "Scott Trust" sonradan ləğv edilmiş və 1948-ci ildə yenidən formalaşmışdır. Bu zaman Con Skott şuranın üzvlərini təyin etmək üçün müstəsna hüququndan imtina etmişdir. Müvafiq sənədlərin imzalanmasından 5 ay sonra Con Skott vəfat etmişdir.
2008-ci ilin oktyabrında trastın ləğvi və onun aktivlərinin yeni "The Scott Trust Limited" şirkətinə təhvil verilməsi elan edilmişdir. Bu müqavilənin məqsədi fondun "The Guardian"a verdiyi müdafiəni gücləndirmə idi.
Typhlodromus limitatus
Typhlodromus limitatus (lat. Typhlodromus limitatus) — phytoseiidae fəsiləsinin typhlodromus cinsinə aid heyvan növü.
Typhlodromus limitatus Catalogue of Life saytında
Mites GSDs: PhytoseiidBase.
Salix taxifolia var. limitanea
Salix taxifolia (lat. Salix taxifolia) — bitkilər aləminin malpigiyaçiçəklilər dəstəsinin söyüdkimilər fəsiləsinin söyüd cinsinə aid bitki növü.
Salix exilifolia Dorn
Salix microphylla Cham. & Schltdl.
Salix taxifolia var. lejocarpa Andersson
Salix taxifolia var. limitanea I.M.Johnst.
Salix taxifolia var. microphylla (Cham. & Schltdl.) C.K.Schneid.
