su akvatoriyasının neft və neft məhsuları ilə çirklənməsi. Neft ləkələri su hövzəsinin ekoloji balansını pozur, madələr mübadiləsinə mane olur və buna
neftin keyfiyətini xarakterizə edən klasifikasiya dərəcəsi. Dünya birjalarında keyfiyət nişanına görə neftin markası «layt» və «brent» adı ilə fərqlən
bax: Kimya və neft maşınqayırması.
neftin və onunla birgə olan qazların Yerin dərin qatlarından çıxarılması üçün quyu, boru kəmərləri və müvafiq avadanlıqlardan ibarət texnoloji komplek
mədən texnoloji qurğuları və nəzarət-uçot proseslərinin informasiya-ölçü cihazlarının istifadəsi ilə və müasir riyazi üsular, kibernetik hesablama-ölç
neftin emalından alınan karbohidrogenlərlə onların bəzi törəmələrinin qarışığı və ya fərdi kimyəvi birləşmələr
neftin yüngül fraksiyalarındakı naften karbohidrogenlərini dehidrogenləşdirmə və açıq zəncirli karbohidrogenləri dehidrosikləşdirmə yolu ilə onlarda a
neftin emalından alınan distilat və qalıqlarının tərkibindən arzu olunmayan birləşmələrin çıxarılması
ağır sənaye sahəsi; neft və qaz yataqlarının kəşfiyatını, quyular qazılmasını, neft və neft-qaz hasilatını, neft qazının emalını, neftin boru kəmərlər
neft yataqlarının suları. Məhsuldar horizontlarda nefti müşayiət edir. Neftli layda yatımına və neft yatağına olan münasibətinə görə N
neftin kəşfiyatı, hasilatı, satışı və nəqli ilə məşğul olan istehsalat müəsisəsi.
neftdən alınan və əsasən sürtkü yağı kimi işlədilən iri molekulu karbohidrogenlərin qarışığı N.y- ından hidravlik maye, yağlayıcı-soyuducu maye, elekt
yataqdan səmərəli istifadə etmək məqsədi ilə, ilkin istismar dövründən başlayaraq layda maye və qazın hərəkət prosesini idarə etmək, lay enerjisini tə
neft emalı və neft məhsuları istehsalı ilə məşğul olan ağır sənaye sahəsi. N.s. neft kimyası ilə sıx bağlıdır
müxtəlif neft məhsuları əldə etmək üçün neft komponentlərini (tərkib hisələrə) ayıran müəsisə.
neftin və onunla birgə çıxan qazların Yer təkindən çıxarılması (hasilatı), toplanması və qabaqcadan emala hazırlanması (yəni sudan və bərk qatışıqlard
neft məhsuları və ya onların komponentlərini almaq üçün neftin qaynama temperaturları arasındakı fərqə əsasən, öz tərkib hisələrinə (fraksiyalara) ayı
süni üsularla neftin və ya qazın hasilatı. Lay təzyiqinin saxlanması qazın, suyun və ya digər madələrin laylarla vurulması hesabına aparılır
ancaq təbi proseslərdən istifadə olunmaqla neftin və ya qazın hasilatı.
neftin üçüncü üsula hasilatı birinci və ya ikinci üsularla istismar olunan layların üstündə yerləşən lay hisəsindən neftin və ya qazın çıxarılması
transmisiya yağlarından biri, bax: Neft yağları.
süxurun xüsusiyətlərini öyrənmək məqsədi ilə qazma zamanı qazılan yataqdan süxur nümunəsinin götürülməsi
doymuş karbohidrogen, xarakterik iyli rəngsiz mayedir. –56,80C-də donur, 125, 670C-də qaynayır; sıxlığı 200-də 0,7025 q/sm3, oktan ədədi 17-19-dur
motor yanacaqlarının (benzin və kerosinin) antidetonasiyası xasələrinin şərti göstəricisi. Yoxlanılan yanacaq, O
layihənin aparıcı və məsul icraçısı. Məsələn, BP şirkəti Bakı –Ceyhan neft kəməri layihəsinin operatoru hesab olunur
tərkibində qaz olmayan neft.
mayenin müəyən temperaturda axımlılıq qabiliyəti.
böyük buy sisternlərin köməyi ilə idarə olunur. Dəniz qabarması zamanı bu sisternalar su ilə dolur və platformanı dənizin üzərində saxlayır
quyunun ayrı-ayrı laylarını (neftli, qazlı, sulu, geoloji- kəşfiyat məqsədli) bir-birindən ayırmaq, qapamaq və hermetikləşdirmək üçün vasitə və ya qur
vulkan palçığı materialarından təşkil olunmuş zirvəsində krateri olan yastı konus formalı təpə. Fasiləsiz və yaxud vaxtaşırı qaz, vulkan palçığı, suxu
neft məhsulu - molekulunda 9-40 karbon atomu olan, əsasən, normal quruluşlu doymuş karbohidrogenlər qarışığından ibarətdir
neft fraksiyalarından (dizel yanacağı və sürtkü yağları istehsalında) N-parafin karbohidrogenlərinin çıxarılması
geoloqların fikrincə tərkibində neft və ya qaz olan lay.
yüksək temperaturun təsirindən destruksiya nəticəsində üzvi madələrin kimyəvi parçalanması. P. dedikdə adətən neftin və neft qazlarının termik parçala
dəniz üzərində yerləşən və dəniz yataqlarını istismar etmək üçün nəzərdə tutulmuş kompleks avadanlıq
xüsusi konstruksiyalı plazmatromla, plazmaburla qazma üsulu.
neft məhsularının katalitik emalı növlərindən biri; avtomobil benzini və aromatik karbohidrogenlərin yüksək oktanlı komponentlərini almaq üçün işlədil
qazma quyusunun ağzını kipləşdirmək və neft, yaxud qaz fontanları tulantılarının qarşısını almaq üçün quyunun ağzında quraşdırılan tərtibat
doymuş karbohidrogenlərdən biri. Rəngsiz, iysiz, yanıcı qazdır. –42,10C-də mayeləşir, -187,70C-də donur
aviasiya reaktiv mühərikləri üçün istehsal olunan yanacaq. Ən çox işlədilən R.m.y. azkükürdlü neftlərin birbaşa distiləsindən alınan kerosin fraksiyas
reaktiv turbin qazma quyusunun köməyi ilə böyük diametrli şaquli quyuların qazılması üsulu. Bu üsul neft, qaz, texniki, ventilyasiya və s
maye və qazları saxlamaq üçün qurğu. R. yer üstündə, yerdə və yer altında quraşdırılır. Əsasən metal və dəmir-betondan hazırlanır
yüksək oktanlı benzin və aromatik karbohidrogenlər almaq məqsədi ilə neftin benzin və liqroin fraksiyalarının yenidən emalı prosesi
fırlanma qazmasının növü, bu üsulda balta quyuda qazma kəməri vasitəsilə quyu ağzında qoyulmuş rotorla fırladılır
bax: Mədən vergisi.
dama döşənən hidroizolyasiya materialı. Xüsusi dam kartonuna tez əriyən neft bitumları hopdurub, sonra hər iki üzünə çətin əriyən bitum yaxmaqla alını
qoruyucu kəmərlə quyu divarları arasındakı fəzanın sement məhlulu ilə doldurulması. S. neft, qaz və su laylarını bir-birindən ayırmaq, istismar olunan
sıxlıqlarından asılı olaraq quyudan çıxarılan filtiratın tərkibində olan qazı, suyu və nefti quyu ağzında ayıran qurğu
doymuş karbohidrogen; 18,20C-də əriyən və 286,80C-də qaynayan rəngsiz mayedir. S.-dən dizel yanacağının keyfiyətini müəyən etmək üçün etalon kimi isti
mühərikin silindrində dizel yanacağının alışıb yanma xasəsini müəyən edən şərti xarakteristika. Müasir dizel yanacaqlarının S