I
прил.
1. короткий:
1) не большой по длине. Qısa saçlar короткие волосы, qısa pencək короткий пиджак, qısa gövdə короткое туловище, qısa qollar короткие рукава; физ. , эл.-тех. qısa dalğa короткая волна
2) непродолжительный. Qısa müddət короткий срок, qısa söhbət короткая беседа
2. краткий:
1) сжатый, коротко изложенный. Qısa təsvir краткое описание, qısa mühazirə kursu краткий курс лекций, qısa annotasiya краткая аннотация
2) не длительный. лингв. Qısa saitlər краткие гласные, qısa səslər краткие звуки, qısa heca краткий слог
3. низкий. Qısa boy низкий рост, qısa ağac низкое дерево
4. сжатый, сокращённый. Qısa analiz сокращенный анализ, qısa müddətdə в сжатые сроки
II
нареч.
1. коротко. Qısa vurulmuş saç коротко остриженные волосы
2. кратко. Qısa cavab vermək кратко ответить
3. сжато (изложить)
Qısa qapanma
Elektroenergetika sistemlərində müxtəlif zədələnmələrin və qeyri-normal rejimlərinin əmələ gəlməsi baş verə bilər.
Zədələnmələrinin əsas növlərindən biri qısa qapanmalar sayılır.
Qısaqapanma dedikdə normal iş rejiminin pozulması ilə nəticələnən üçfazalı elektrik qurğularında fazalar arası qapanma, neytralı bilavasitə və effektiv torpaqlanmış şəbəkələrdə fazanın yerlə qapanması və elektrik maşınlarında sarğılararası qapanma nəzərdə tutulur.
Qısaqapanma elektrik dövrələrində fazalar arası və yaxud da faza ilə yer arasında izolyasiyanın pozulması zamanı yaranır. İzolyasiyanın pozulması bir neçə səbəbdən ola birlər. Məsələn, izolyasiyanın köhnəlməsindən, elektrik veriliş xətlərində (EVX) fazaların kənardan tullanmış əşyalar vasitəsilə qapanması, xəttin qırılıb yerə düşməsi, yer qazan zaman kabel xətlərinin mexaniki zədələnməsi, elektrik veriliş xətlərinə ildırımın düşməsi və s.
Qısa qapanmalar cərəyanın kəskin artması, eyni zamanda gərginliyin azalması ilə müşayiət olunur. Cərəyanın artması elektrik avadanlıqlarının yolverilməz qızmasına və dinamiki zədələnmələrinə səbəb olur, bu da elektroenergetika sisteminin normal iş rejiminin pozulmasına gətirib çıxarır. Qısa qapanma zamanı cərəyanın artması şəbəkəyə daxil olan bütün elementlərin də gərginlik düşgülərinin artmasına gətirib çıxarır. Bunun nəticəsində şəbəkənin müxtəlif nöqtələrində gərginlik kəskin şəkildə aşağı düşür, qısa qapanma nöqtəsində isə hətta sıfır qiymətinə kimi azalır.
Qısa şalvar
Qısa şalvarlar (ing. Capri pants) — şortdan daha uzun olan, lakin şalvar qədər uzun deyil.
Qısa mənzilli ballistik raket
Qısa mənzilli ballistik mərmi mənzili 1000 km və ya daha az olan ballistik raketlərdir. Ayrıca nüvə başlıq daşıya bilmə tutumuna sahibdirlər. Ballistik raketlərin müasir hərbi hərəkatlarında istifadəsi İkinci Dünya müharibəsi illərinə təsadüf edir. Faşist Almaniyasının 1942-ci ilin sonlarından etibarən inkişaf etdirdiyi V-2 ballistik raketlərinin atası sayılır. Bu mərmilər içlərinə yerləşdirilən primitiv bir avtomatik pilot sisteminin köməyi ilə 800-1000 metr hündürlükdə 500 km/saat sürətlə uça bilirlər və 1000 kq partlayıcı maddə ehtiva edən hərb başlığını 250 km uzaqlığa çatdıra bilirlər.
Qısa köynək
Krop-top (ing. crop top [ˈkɹɒp ˌtɒp]), və ya sadəcə krop, həmçinin qısa köynək — qarın, beli qismən və ya ən çox sinəyə qədər hissəni açıq saxlayan geyim növü. Qısa köynəklər qədim zamanlardan Hindistanın milli qadın geyimində istifadə olunub. "Choli" bir neçə minilliklərə aid olan və hələ də demək olar ki, orijinal şəklində qorunub saxlanılan ənənəvi hind geyimidir.
Müasir krobun ilk versiyaları 1930-cu illərdə ortaya çıxdı. 1960-cı illərə qədər onlar getdikcə kiçildi və göbəyi üzə çıxardı. Daha bir neçə il keçdi və onlar bir qədər uzandı, lakin kəmər xətti aşağı düşdü, belə ki, göbək açıq qaldı və krob 90-cı illərin modasının əlaməti oldu.
Xüsusilə 90-cı illərdə məşhur olan kroblar 2013–2014-cü illərdə podiumlara qayıtdı və hələ də populyarlıq zirvəsindədir.
Krobun populyarlığı son moda mövsümlərinin demək olar ki, heç bir nümayişinin onun iştirakı olmadan tamamlanmaması ilə təsdiqlənir.
Qısa bağırsaq sindromu
Qısa bağırsaq sindromu — malabsorbtiv çatmazlığının digər formalarına kəskin bağırsaq keçməzliyi və kor ilgək sindromu aid edilə bilər.
Böyükhəcmli Qısa bağırsaq sindromu bağırsağın geniş rezeksiyalarından sonra meydana gələn ağır dərəcəli malabsorbsiyadır (sorulma çatmazlığıdir).
Bu sindrom bağırsağın funksional çatmazlığınin elə dərəcəsidir ki, rezeksiyadan sonra qalmış bağırsaq orqanizmə lazım olan miqdarda qida maddələri və suyun sorulmasını təmin etmir və dəstək müalicəsiz yaşama mümükün olmur.
Divar (Qısa hekayələr toplusu)
Jan Pol Sartrın 1939-cu ildə nəşr olunan "Divar" (fr. Le Mur) adlı 5 hekayədən ibarət hekayələr toplusu. Müəllifin ən böyük ekzistensialist fantastika əsərlərindən biri hesab olunur. Sartr kitabı öz yoldaşı, Olqa Kosakieviçə həsr etmişdir.
"Divar"
"Otaq
"Herostrat"
"İntimlik"
" Liderin uşaqlığı "
== "Divar" ==
Eponim hekayəsi məhbusların ölümə məhkum edildiyi vəziyyəti soyuqqanlı şəkildə təsvir edir. 1939-cu ildə yazılmış hekayə,18 iyul 1936-cı ildə başlayan və 1 aprel 1939-cu ildə general Fransisko Frankonun başçılıq etdiyi Millətçilərin sona çatan vətəndaş müharibəsində baş verir.
Başlıq məhbusları edam etmək üçün atəş dəstələrinin istifadə etdiyi divara aiddir. Divarın özü insanın ölümünün qaçılmazlığını və xəbərsizliyini simvollaşdırır. Baş qəhrəman Pablo İbbieta kamerada olan digər iki nəfərlə birlikdə ölümə məhkum edilir. Yoldaşı Ramon Qrisin yerini açıqlayacağı təqdirdə ona çıxış yolu təklif olunur.
Sapiens: Bəşəriyyətin qısa tarixi
Sapiens: Bəşəriyyətin qısa tarixi Yuval Noy Hararinin 2011-ci ildə nəşr olunan və 2014-cü ildə ingilis dilinə, 2015-də isə türkcəyə çevrilən kitabıdır. Harari kitabında Jared Diamondun Tüfəng, Mikrob və Polad kitabının onun üçün ən böyük ilham mənbəyi olduğunu bildirmiş və bunun səbəbini çətin suallara elmi cavab vermənin mümkün olması kimi göstərmişdir.
Sapiens: Bəşəriyyətin qısa tarixi, daş dövründən iyirmi birinci əsrə qədər qədim insan növlərinin təkamülünə diqqət ayırır. Müəllifin əsas ideyası, Homo Sapiensin iş birliyi bacarığı ilə dünyaya hakim olmasıdır. Bundan əlavə, Harari yazılı tarixdən əvvəlki Sapienslərin Neandertallar və digər insan növlərinə qarşı soyqırım həyata keçirdiyini və onları yer üzündən sildiyini bildirməsi ilə yanaşı, həmçinin Neandertalların və Homo Sapienslərin hər zaman mübarizə aparmadıqlarını və hətta cütləşdiklərini də vurğulamışdır. Kitabda Homo Sapiensin özünəməxsus tanrılar, millətlər, pul və insan hüquqları kimi uydurma şeylərə inanma qabiliyyəti sayəsində kütləvi şəkildə hərəkət edə bilmək qabiliyyəti olduğunu iddia etmişdir. Yazıçı, dinlərin, siyasi sistemlərin, ticarət şəbəkələrinin və hüququn qondarma olduğunu iddia edir.
Pulun qarşılıqlı etimada əsaslanan bir sistem olması; kapitalizmin iqtisadi bir nəzəriyyədən çox dini bir fenomen olması; aqrar inqilabın rifah məqsədi ilə başlayıb və sonda insanların həyatını məhv etməsi; imperiya sisteminin son 2000 ilin ən yaxşı siyasi sistemi olması; pulun, imperatorluğun və dinlərin dünyanı birləşdirən qüvvələrə çevrilməsi iddiası; heyvanların əhliləşdirilməsinin tarixin ən böyük cinayətlərindən biri olduğu iddiası; bugünkü insanların qətiyyətlə keçmişdə yaşamış insanlardan daha xoşbəxt olmaması və insanların özlərini ilahiləşdirmə mərhələsinə keçirdikləri iddiası kitabdakı digər təəccüblü iddialar sırasındadır.
30-dan çox dilə tərcümə olunmuş kitab 2015-ci ildə Çin Milli Kitabxanasının Wenjin Kitab Mükafatını qazanmışdır.
Bri Tannerin ikinci qısa ömrü
Bri Tannerın ikinci qısa ömrü (ing. The Short Second Life of Bree Tanner) — Alatoran romanlar seriyasın kitabı.
Bri Tannerın ikinci qısa ömrü
Bri Tannerın ikinci qısa ömrü (ing. The Short Second Life of Bree Tanner) — Alatoran romanlar seriyasın kitabı.
Kiyev Beynəlxalq Qısa Film Festivalı
Kiyev Beynəlxalq Qısa Film Festivalı (ukr. Київський міжнародний фестиваль короткометражних фільмів) – hər il Kiyev şəhərində keçirilən kinofestival. Festivalın məqsədi tamaşaçıları beynəlxalq qısametrajlı filmlərlə tanış etməkdir.
Festivalda ən son filmlər, beynəlxalq festivalların qalibləri, qeyri-adi simaların retrospektivləri, müasir və klassik Ukrayna filmləri nümayiş etdirilir. KBQFF həmçinin Ukraynada qısametrajlı filmlərin müxtəlifliyini təmin etmək üçün layihələr və tədbirlər təşkil edir.
== Tarix və missiya ==
Kiyev Beynəlxalq Qısa Film Festivalı üzərində iş 2011-ci ildə başlamış və ilk dəfə 2012-ci ilin yazında keçirilmişdir. Həmin ildən etibarən festival hər il keçirilir. Festival müstəqil, qeyri-kommersiya, qeyri-hökumət təşkilatıdır və əsas məqsədi qısametrajlı filmləri təbliğ etməkdir.
Festivalın missiyası qısametrajlı filmlər üçün milli və beynəlxalq platformalar hazırlamaqla Ukraynada və xaricdə film istehsalının yeni forma və üsullarını kəşf etməkdir. Proqrama müxtəlif nümayişlər, dərslər və görüşlər də daxildir.
Bri Tannerın ikinci qısa ömrü (roman)
Bri Tannerın ikinci qısa ömrü (ing. The Short Second Life of Bree Tanner) — Alatoran romanlar seriyasın kitabı.
Gündəlik (qısametrajlı film)
Gündəlik, Ceki Çan tərəfindən yazılmış, qurulan və rejissor Noah Centineo, Martina Ştossel, Ceysi Çan, Kevin Klayn və Andy Lau, yaxınlaşan Çin dövrü dram filmidir.
== Tökmə ==
Noah Centineo
Tini Stoessel
Kevin Kline
Andy Lau
Jaycee Chan
== İstehsal ==
19 İyul 2018 tarixində, filmin bükülmüş olduğu təsdiqləndi.
Kiçik qısasifət ayı
Kiçik qısasifət ayı (lat. Arctodus pristinus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinin ayıkimilər fəsiləsinin qısasifət ayı cinsinə aid heyvan növü.
Bu canlılar əsasən Amerikanın Atlantik okean sahilləri və Müasir Meksika ərazinində yayılmışlar. Təqribi olaraq 800 000 və 10 000 il öncə yaşaması ehtimal edilir. Böyük qısasifət ayının əcdadıdır.
Onlar nəhəng ayılarda ölçülərinə görə fərqlənirdilər. Kiçik dişlərə və çənəyə sahib idilər. Böyük ehtimalla hər şeylə qıdalanırdılar.
Nəcib Fazil Qısakürək
Nəcib Fazil Qısakürək (26 may 1904, Konstantinopol – 25 may 1983, İstanbul) — müasir türk mütəfəkkiri, şair və yazıçısı.
Nəcib Fazilin uşaqlığı məhkəmə rəisi vəzifəsindən təqaüdə çıxmış atasına məxsus İstanbulun Çəmbərlidaş məhəlləsindəki evində keçmişdir. İbtidai və orta təhsilini Amerikan və Fransiz kollecləri ilə "Bəhriyyə" məktəbində (Hərbi Dəniz Litseyi) almışdır. Onun litseydəki müəllimləri arasında dövrün məşhur adamlarından olan Yəhya Kamal, Əhməd Həmdi (Aksəki), İbrahim Aşkı kimi söz ustadları var idi. N.F.Qısakürək İstanbul Universitetinin ədəbiyyat fakültəsinin fəlsəfə bölümünü bitirdikdən (1924) sonra Fransaya göndərilmiş, Sorbonna universitetinin fəlsəfə fakültəsində təhsil almışdır (1924–25).
Türkiyəyə qayıdandan sonra "Hollandiya", "Osmanlı" və "İş" banklarında müfəttiş və mühasibat şöbəsinin müdiri vəzifələrində işləmişdir. (1928–1939). Sonra "Fransız okulu"nda, "Robert kolleci"ndə, İstanbul İncəsənət Akademiyasında, Ankara Dövlət Konservatoriyasında, Ankara Universitetinin dil və tarix-coğrafiya fakültəsində müəllimlik etmişdir (1939–1943).
Şairliyə 17 yaşında ikən, anasının arzusu ilə başlamış, ilk şerlərini "Yeni Məcmuə"də dərc etdirmişdir (1922). "Yeni Məcmuə" və "Yeni həyat " jurnallarında dərc olunan şeirləri ilə ictimaiyyətın diqqətini cəlb etmiş və ona qarşı böyük maraq oyanmışdır.
Qonşuların pəncərəsi (qısametrajlı film, 2019)
Qonşuların pəncərəsi - Marşal Karrinni yazdığı və rejissorluq etdiyi 2019-cu il Amerika istehsalı qısametrajlı fılm. 2020-ci ildə Ən Yaxşı Canlı Aksiya Qısa Filmi üzrə Akademiya Mükafatını qazandı. Film Dayn Veypertin Sevgi və Radio podkastında danışdığı həqiqi hekayədən ilhamlanıb.
Elli və Yakob üç azyaşlı uşaqları ilə Nyu-Yorkda yaşayan 30-lu yaşlar cütlükdür.
Qısabarmaq sərçə
Qısabarmaq sərçə (Carpospiza brachydactyla) — Sərçəkimilər dəstəsinə aid quş növüdür. Yayılma arealı Orta Şərq və Mərkəzi Asiya-nı, həmçinin Şimali Afrikanı əhatə edir. Ortalama uzunluğu 14,5-15,5 sm olan bu quşa daha çox quru (arid) iqlim şəraiti olan ərazilərdə rast gəlmək olar. Görünüşcə Qaya sərçəsi-nə bənzəsə də ondan döşündə zolaqların olmaması ilə fərqlənir. Köçəri növdür, yuvasını ağaclarda və ya sıx kollarda qurur.
Qısaburun atlanqaç
Qısaburun atlanqaç (lat. Elephantulus brachyrhynchus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin atlanqaçlar dəstəsinin atlanqaçlar fəsiləsinin uzunqulaq atlanqaç cinsinə aid heyvan növü.
Qısaburun zirehli
Qısaburun zirehli (lat. Lepisosteus platostomus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin şüaüzgəclilər sinfinin zirehlikimilər dəstəsinin zirehli durnabalıqları fəsiləsinin kayman balığı cinsinə aid heyvan növü.
Qısabığcıqlı düzqanadlılar
Qısabığcıqlı düzqanadlılar (lat. Caelifera) — düzqanadlılar dəstəsinə aid heyvan yarımdəstəsi. Qısabığcıqlı düzqanadlılarda eşitmə orqanı qarıncığın birinci buğumunda yerləşir. Yumurtalar torpağa xüsusi küpələrdə qoyulur. Küpələrin ətrafına köpüklü ifrazatdan divarlar qurur.
Qısabığcıqlılar
Qısabığcıqlılar (lat. Brachycera) — heyvanlar aləminin buğumayaqlılar tipinin həşəratlar sinfinin i̇kiqanadlılar dəstəsinə aid heyvan yarımdəstəsi.
Bu yarımdəstənin bığcıqları adından məlum olduğu kimi qısadır və 3 buğumludur. Üçüncü buğum formasına görə başqa buğumlardan fərqlənir. Sürfələrində baş inkişaf etməmişdir, beləki, baş kapsulu güclü reduksiya olunmuşdur. Pupları yalançı baramada və ya onsuz olur. Yetkin mərhələlərində qanadlar enlidir və güclüdür. İnsan və heyvanların həyatında mühüm rol oynayan və böyük təsərrüfat əhəmiyyəti olan çoxlu növləri vardır.
Muscomorpha
Acartophthalmidae, Acroceridae, Agromyzidae, Anthomyiidae, Anthomyzidae, Apioceridae, Asilidae, Asteiidae. Atelestidae.
Qısabığlılar
Qısabığcıqlılar (lat. Brachycera) — heyvanlar aləminin buğumayaqlılar tipinin həşəratlar sinfinin i̇kiqanadlılar dəstəsinə aid heyvan yarımdəstəsi.
Bu yarımdəstənin bığcıqları adından məlum olduğu kimi qısadır və 3 buğumludur. Üçüncü buğum formasına görə başqa buğumlardan fərqlənir. Sürfələrində baş inkişaf etməmişdir, beləki, baş kapsulu güclü reduksiya olunmuşdur. Pupları yalançı baramada və ya onsuz olur. Yetkin mərhələlərində qanadlar enlidir və güclüdür. İnsan və heyvanların həyatında mühüm rol oynayan və böyük təsərrüfat əhəmiyyəti olan çoxlu növləri vardır.
Muscomorpha
Acartophthalmidae, Acroceridae, Agromyzidae, Anthomyiidae, Anthomyzidae, Apioceridae, Asilidae, Asteiidae. Atelestidae.
Qısaerkəkcikli boruçiçək
Qısaerkəkcikli boruçiçək (lat. Solenanthus brachystemon) — bitkilər aləminin göyzabançiçəklilər dəstəsinin göyzabankimilər fəsiləsinin boruçiçək cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "" kateqoriyasına aiddir – VU A2c + 3c. Azərbaycanın nadir növüdür.
Çoxillik ot bitkisidir. Gövdəsi süpürgəvari budaqlanan, 50-80 sm hündürlükdədir. Kökətrafı yarpaqları uzunsov və ya ensiz elliptik, 10-20 sm uzunluqda, 2-4 (7) sm enindədir. Gövdə yarpaqları çoxsaylı, aşağıdakılar uzunsov, digərləri uzunsov – lansetvari və ya lansetvari, oturaq, gövdəni bürüyən, lap yuxarıdakılar kiçilmişdir. Çiçək qrupu süpürgə, azçiçəkli, qıvrımlıdır. Kasacıq 5–7 mm uzunluqda, boz rəngdədir.
Qısaerkəkcikli stefaniya
Qısaerkəkcikli stefaniya (lat. Stephania brachyandra) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin menispermaceae fəsiləsinin stefaniya cinsinə aid bitki növü.
Qısagövdəli tütəkcə
Qısagövdəli tütəkcə (lat. Angelica brevicaulis) — bitkilər aləminin çətirçiçəklilər dəstəsinin çətirkimilər fəsiləsinin tütəkcə cinsinə aid bitki növü.
Qısametrajlı film
Qısametrajlı film — Xronometrajı qısa olan filmlərdir. Dünya standartlarına görə 52 dəqiqədən az filmlər qısametrajlı sayılır. Qısametrajlı filmlər tammetrajlı filmlərdən struktur quruluşu, personajların sayının azlığı ilə yanaşı eyni zamanda maliyyə xərclərinin azlığı ilə də seçilir.
Qısameyvəli rododendron
Qısameyvəli rododendron (lat. Rhododendron brachygynum) — bitkilər aləminin erikaçiçəklilər dəstəsinin erikakimilər fəsiləsinin rododendron cinsinə aid bitki növü.
Koreya və Yaponiyada rast gəlinir. Şimali və Mərkəzi Yaponiya dağlarında, xüsusilə Fudziyama dağında geniş yayılmışdır və meşə sərhədindən yuxarıda kolluqlar əmələ gətirir.
Mədəni şəraitdə hündürlüyü 3 m-dən artıq olmayan, həmişəyaşıl, düzdayanan, çoxbudaqlı koldur. Zoğların qabığı tünd-bozdur. Cavan zoğları və yarpaqları bozumtul tükcüklüdür, ancaq tükləri tez tökülür. Birillik zoğları qalın, açıq-yaşıldır. Yarpaqları uzunsov-lansetvarı, uzunluğu 8-20 sm, eni 3-5 sm, küt və ya ucu biz, saplağı bir az ensiz, bünövrəsi yumru, kənarları burulmuşdur. Üst tərəfi yaşıl, parlaq, alt tərəfi qalın, bozumtul və ya qonur keçə ilə örtülmüşdür.
Qısaqanadlılar
Qısaqanadlılar (lat. Necydalis) — Uzunbığlar fəsiləsinə aid böcək cinsi. Bu cinsə daxil böcəkləri qısa qanadlara malik olurlar. Üstəlik qanadlarının üzərində sərt qoruyucu qanadları yoxdur. Onlar öz gorünüşləri ilə daha çox arını xatırladırlar.
Qısaqulaq atlanqaç
Qısaqulaq atlanqaç (lat. Macroscelides proboscideus) — qısaqulaq atlanqaç cinsinə aid heyvan növü.
Qısaqulaq atlanqaç (cins)
Qısaqulaq atlanqaç (lat. Macroscelides proboscideus) — qısaqulaq atlanqaç cinsinə aid heyvan növü.
Qısaquyruq ağəsmə
Qısaquyruq ağəsmə (lat. Clematis brevicaudata) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin qaymaqçiçəyikimilər fəsiləsinin ağəsmə cinsinə aid bitki növü.
Təbiətdə növün arealı Uzaq Şərqi əhatə edir. Kolluqlarda, meşələrdə, çayların sahillərində, daşlı yamaclarda bitir.
Gövdələri dırmaşan, çoxsaylı, sıx hörük əmələ gətirir. Yarpaqları lələkvari, alt hissələri üç yerə bölünmüş, digərləri bütövdür; hissələri yumurtavari-lansetvari, uzun-ucu biz, kənarları oyuqlu-dişli, yuxarı tərəfi batıq, alt tərəfi qabarıq damarcıqlı, əsasən çılpaq, bəzən bir az tükcüklüdür. Çiçəkləri xırda, uzunsov, çoxçiçəkli çiçək qruplarına yığılmışdır. Kasayarpaqları ağ və ya açıq sarı, uzunluğu 1,5 sm-dək, üst tərəfi tükcüklüdür. Erkəkcik saplaqları çılpaqdır. Meyvələri az batıq, çox və ya az tükcüklüdür.
