Armstronqun aksiomları

Armstronqun aksiomları və ya Armstronq qaydaları (ing. Armstrong's axioms) — verilənlər bazalarında əlaqələr (relasiyalar) üçün funksional asılılıqların nəzəriyyəsində istifadə olunan fundamental qaydalardır.^[1] Bu qaydalar bir verilənlər bazasının relasiyalarında funksional asılılıqların törəmə və sadələşdirilməsinə imkan verir. Onlar verilənlərdə ardıcıllığı təmin etmək və məntiqli nəticələr çıxarmaq üçün əsas mexanizm rolunu oynayır.

Armstronq aksiomları üç əsas qaydadan ibarətdir.

Əgər ${\displaystyle Y}$ ⊆ ${\displaystyle X}$ isə, o zaman ${\displaystyle X}$ → ${\displaystyle Y}$.

Bu, bir çoxluğun özünün və ya onun hissələrinin digər hissələri üzərində funksional asılı olduğunu bildirir. Yəni, bir çoxluq hər zaman öz alt çoxluğunu müəyyən edə bilir.

Əgər ${\displaystyle X}$ → ${\displaystyle Y}$ isə, o zaman ${\displaystyle XZ}$ → ${\displaystyle YZ}$.

Bu qayda deyir ki, əgər ${\displaystyle X}$ , ${\displaystyle Y}$ -ni müəyyən edirsə, onda ${\displaystyle X}$ -yə hər hansı bir atribut əlavə olunduqda, bu, nəticəni dəyişməyəcək. Yəni yeni atribut əlavə olunsa belə, ${\displaystyle Y}$-nin müəyyən edilməsində problem olmayacaq.

Əgər ${\displaystyle X}$→${\displaystyle Y}$) və ${\displaystyle Y}$→${\displaystyle Z}$ isə, o zaman ${\displaystyle X}$→${\displaystyle Z}$.

Bu qayda, əgər ${\displaystyle X}$ atribut dəsti ${\displaystyle Y}$-ni və ${\displaystyle Y}$ isə ${\displaystyle Z}$-ni müəyyən edirsə, onda ${\displaystyle Y}$-nin birbaşa olaraq ${\displaystyle Z}$-ni də müəyyən etdiyini bildirir.

Bu üç əsas qayda funksional asılılıqları sadələşdirmək və törətmək üçün istifadə olunur. Armstronqun aksiomları verilənlər bazasının normallaşdırılmasında və müvafiq dizayn qaydalarına riayət etməkdə vacibdir.^[2]

• UMBC CMSC 461 Spring '99
• CS345 Lecture Notes from Stanford University