Duşeti

Duşeti (gürc. დუშეთი) — Gürcüstanın Msxeta-Mtianeti diyarında, Duşeti bələdiyyəsində yerləşən kiçik şəhər. Paytaxt Tiflisdən 54 km şimal-şərqdə yerləşir.

Şəhər
Duşeti
gürc. დუშეთი
Gerb
Gerb
42°05′ şm. e. 44°42′ ş. u.HGYO
Ölkə  Gürcüstan
Region Msxeta-Mtianeti
Tarixi və coğrafiyası
İlk məlumat 1215
Əvvəlki adı Duşet (1936-cı ilə qədər)
Yaşayış məntəqəsi statuslu 1801
Mərkəzin hündürlüyü 870 m
Saat qurşağı UTC+4
Əhalisi
Əhalisi 6167[1] nəfər (2014)
Milli tərkibi gürcülər, osetinlər, ermənilər, çeçənlər, ruslar, tatarlar
Rəsmi dili gürcü dili|gürcü
Rəqəmsal identifikatorlar
Nəqliyyat kodu GEO
Digər
dusheti.gov.ge
Xəritəni göstər/gizlə
Duşeti xəritədə
Duşeti
Duşeti
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Duşeti şəhəri dəniz səviyyəsindən 870 m yüksəklikdə, Böyük Qafqaz dağlarında, kiçik dağ çayı olan Duşetis-Xevi çayının hər iki sahilində yerləşir. Şəhər tarixi Gürcüstanın Pxovi (Pşavi və Xevsureti) tarixi regionundadır. 2014-ci ilin siyahıalmasına görə şəhər əhalisi 6167 nəfərdir.

Rusiya imperiyası tərkibində Duşetinin 1875-ci ildən istifadə olunan gerbi.

Bu yaşayış məntəqəsi haqqında ilk məlumat 1215-ci ildə gürcü mənbələrində verilib.[2] Araqvi hersoqları bu Duşetidən iqamətgah kimi istifadə etmişlər. 1740-cı illərdə Araqvinin ləğvindən sonra Duşeti Gürcü krallarının əlinə keçmiş, amma əhəmiyyətini itirmişdir. 1801-ci ildə ruslar buranı ələ keçirərək Duşetiyə şəhər statusu vermişlər.[2] 1802-ci ildə Duşeti uezdliyinin paytaxtı olmuşdur. Rusiya vətəndaş müharibəsi, 1918-ci ildə kəndli üsyanı, 1924-cü ildə Sovet rejiminə qarşı dirəniş zamanı şəhər və ətraf əraziləri iğtişaşlara səhnə olmuşdur. Sovet dövründə Duşeti kənd təsərrüfatı və yüngül sənaye mərkəzi olsa da, SSRİ-nin parçalanma illərinə yaxın şəhər iqtisadi tənəzzülə uğramış və əhalisi azalmışdır. Hazırda əhalinin böyük qismi əsasən xidmət sahəsində (bank, təhsil, xırda satış) işləyir.

Duşeti öz xingalı ilə məşhurdur.

İqtisadiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Nəqliyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Şəhərin yaxınlığında Tiflis-Stepantminda dəmir yolu yerləşir. Duşeti və Tiflis arasında avtobus maşrutları fəaliyyət göstərir.

Mədəniyyət

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Şəhər və ətraf bölgələrdə tarixi və görməli yerlər yerləşir. (Ananuri qalası, Bazaleti gölü) Şəhərdə IX-X əsrlərə aid Müqəddsə Georq kilsəsi və XVIII əsrə aid Çilaşvili ailəsinin sarayını görmək mümkündür.

Məşhur şəxsləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Şota Xinçaqaşvili — keçmiş peşəkar futbolçu.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014". საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური. ნოემბერი 2014. 2018-07-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 სექტემბერი 2016.
  2. ↑ 1 2 Душети. Great Soviet Encyclopedia. 2013-01-06 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-19.