Fərhad bəy Məlik-Aslanov

Fərhad bəy Məlik Aslan bəy oğlu Məlik-Aslanov (az. Fərhad bəy Məlik Aslan bəy оğlu Məlik-Aslanov; 15 iyun 1805, Tuğ, Dizaq mahalı, Qarabağ xanlığı – 1889, Tuğ, Şuşa qəzası, Yelizavetpol quberniyası, Rusiya imperiyası) — Qarabağ atlı alayının zabiti, mülkədar, Hacı

Fərhad bəy Məlik-Aslanov
Fərhad bəy Məlik Aslan bəy оğlu Məlik-Aslanov
Doğum tarixi
Doğum yeri Tuğ, Dizaq mahalı, Qarabağ xanlığı
Vəfat tarixi 1889
Vəfat yeri Tuğ, Şuşa qəzası, Yelizavetpol quberniyası, Rusiya imperiyası
Vətəndaşlığı Rusiya İmperiyası Rusiya imperiyası
Uşaqları

Mehdi bəy, Cəfər Qulu bəy,

Aslan bəy, Sadıx bəy,

Səlim bəy, Maytaban xanım,

Püstə xanım, Nobat xanım
Atası Məlik Aslan bəy
Fəaliyyəti hərbi qulluqçu

Həyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Fərhad bəy 15 iyun 1805-ci ildə Dizaq mahalının Tuğ kəndində anadan olmuşdu. Qədim və nəcib Qarabağın zadəgan Məlik-Aslanovlar ailəsindəndir.

Mükəmməl mədrəsə təhsili almışdı. Şərq dillərini və rus dilini öyrənib.

Qarabağ atlı alayında xidmət edib. Praporşik rütbəsi vardı.

Hacı Fərhad bəy Məkkə-müəzzəmi ziyarət edib, şərəfli Hacı ünvanını daşıyıb.

Fərhad bəy rus şairi A.S.Puşkinlə görüşmüşdü. Puşkin ona şeir həsr etmişdi.

Fəaliyyəti

[redaktə | mənbəni redaktə et]

● Hacı Fərhad bəy igidliyinə görə 1830-cu ildə mayın 11-də praporşik rütbəsi və 4-cü dərəcəli "Müqəddəs Anna" ordeni alıb.[1]

● Hacı Fərhad bəy şair idi. Dövrünün şairləri ilə yazışmaları var. Aşıq Pəri ilə dostluq edirdi. Onların ilişkiləri haqqında Qasım bəy Zakir Məhəmməd bəy Aşiqə yazırdı:

Biri piri kamil, ikisi sadə,
Oynaş olmaz üçdən, dörddən ziyadə.
Tapşırıb qabağın Şirin Fərhadə,
Bəlkə fürsət ola geridən sana.

Cəfərqulu xan Nəva da Aşıq Pərini Hacı Fərhad bəyə qısqanırdı. O, Aşıq Pəriyə ünvanladığı qoşqusunda yazırdı:

Lənət gəlsin Fərhadın imanına,
Salıb Şirin kimi səni yanına,
Salacaqsan pomoşnikin canına,
Görəcəksən bişübhə vəlvələ sən.
 
Məhəmməd bəy Aşiq Hacı Fərhad bəyi Aşıq Pərinin gözündən salmaq üçün çox çaba xərcləyib. Təxmislərinin birində yazırdı:

Çün sənin qədrini Fərhad ilə Şirin bilməz,
Mirzəcan bilsə də, yüzdən birin bilməz…

Məhəmməd bəy Aşiq qoşmalarının birində yazırdı:

Hər kəs ki, yolunda çəkdi çox cəfa,
Bir gün vüsalından görmədi səfa,
Nə dilin var ey Pəriyi-bivəfa,
Fərhadi-şirinər Məlik Aslana…

Aşiq digər bir qoşmasında Hacı Fərhad bəyi Aşıq Pərinin gözündən salmaq üçün baltanı kökündən vururdu:

Dizaq mahalının Fərhadı olub,
Xosrovu Şirinin fəsadı olub,
Hiylə bazarının ustadı olub,
Nə deyəsən bu sevdayə, sevdiyim…

Ailəsi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

● Həyat yoldaşı: Xatay xanım

● Övladları: Mehdi bəy(1839,Tuğ – 1923,Tuğ), Cəfər Qulu bəy(1847,Tuğ –?), Aslan bəy(1853,Tuğ –?), Sadıx bəy(1855,Tuğ –?), Səlim bəy(1860,Tuğ –?), Maytaban xanım, Püstə xanım, Nobat xanım

Həmçinin bax

[redaktə | mənbəni redaktə et]

● Məlik-Aslanovlar

● Məlik-Aslanovlar [+]

● Qarabağ atlı alayı

● Tuğ

● Hacı [+]

Mənbələr

[redaktə | mənbəni redaktə et]

● Azərbaycan Respublikası Dövlət Tarix Arxivi. F.24. Op.1. D.142.

● Azərbaycan Respublikası Dövlət Tarix Arxivi. F.290. Op.23. D.15402.

● N.A. Cavanşir. Məlik-Aslanovların soyağacı haqqında, Azərbaycan Tarixi Şəcərə Cəmiyyətinin Xəbərləri, İkinci Buraxılış, Səda, Bakı, 2001, səh. 27 ISBN 5-86871-204-4

● E.E. İsmaylov. Məlik-Aslanovların şəcərəsinə aydınlıq gətirilməsi, Azərbaycan Tarixi Şəcərə Cəmiyyətinin Xəbərləri, Üçüncü Buraxılış. Bakı, "Adiloğlu" nəşriyyatı, 2001, səh. 164 ISBN 9952-25-001-0

● Ənvər Çingizoğlu. Məlik Yeqan və onun törəmələri. "Soy" еlmi-kütləvi dərgi, 2011, №3, səh.23—34.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "Qarabağlı Hərbçilər" (PDF). www.millikimlik.az – Qasım Hacıyev, Ənvər Çingizoğlu, Bakı-Təknur-2011, səh. 182 ( (az.)). 2011. 2021-08-01 tarixində arxivləşdirilib (PDF).