Firdovsi

Bu adın digər istifadə formaları üçün bax: Firdovsi (dəqiqləşdirmə).

Firdovsi (940[1], Tus, Samanilər dövləti – təq. 1020[1][2], Tus, Qəznəvilər dövləti, tam adı: Əbülqasim Həsən bin Əli Tusi, farsca: حکیم ابوالقاسم فردوسی توسی) — İran ədəbiyyatının simalarından biri.

Firdovsi
fars. فِردُوسی‎
Doğum adı حَکیم اَبوالقاسِم فِردُوسی طوسی
Doğum tarixi 940[1]
Doğum yeri
Vəfat tarixi təq. 1020[1][2]
Vəfat yeri
Dəfn yeri
Fəaliyyəti şair, yazıçı
Əsərlərinin dili fars dili
Tanınmış əsəri
Vikimənbənin loqosu Firdovsi Vikimənbədə
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Firdovsi Sultan Mahmud Qəznəvinin zamanında yaşamışdır. O əsərlərində Ərəb sözlərindən yayınmağa cəhd etmiş ilk İran şairlərindən biridir. Dünya şöhrətli "Şahnamə" əsəri üzərində 30 il zəhmət çəkmiş və dünya ədəbiyyatının ən gözəl incilərindən birini yaratmışdır.

Firdovsi fars dilindən əlavə, həm də ərəb və pəhləvi dillərini də kamil bilmişdir.

Sultan Mahmud və Firdovsi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Firdovsinin 30 ilə yazdığı "Şahnamə" poeması İranın VII əsrədək olan tarixini özündə əks etdirir. Bu əsər 60 min beytdən ibarətdir və əfsanəvi İran-Turan müharibələrindən bəhs edir.

Rəvayətə görə, Qəznəvilər dövlətinin ən qüdrətli hökmdarı Sultan Mahmud əsərin hər beytinə bir qızıl pul verəcəyini deyir, lakin "Şahnamə"ni oxuyandan sonra bəyənmir və Firdovsiyə hər beyt üçün qızıl yox, gümüş pul verir. Bundan sonra Firdovsi sultana həcv yazır və doğma yurdunu tərk edir.

1020-ci ildə vəfat edən Firdovsi Tus şəhərindəki bağında dəfn edilir.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 3 4 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
  2. ↑ 1 2 Library of the World's Best Literature. / red. C. D. Warner 1897.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Vikisitatda Firdovsi ilə əlaqədar sitatlar var.
 Şair ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.