Leopold fon Zaxer-Mazox

Leopold fon Zaxer-Mazox (alm. Leopold Ritter von Sacher-Masoch‎; 27 yanvar 1836, Lemberq (müasir Lvov) — 9 mart 1895, Frankfurt-Mayn — Avstriya yazıçısı.

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Leopold fon Zaxer-Mazoxun əsərində ədəbi növ olaraq əhvalata, struktur olaraq isə “müqavilə”, “akt”, ”proqram” tipində mətnə uyğun gəlir. Konvensiya və tənbeh, amma eyni zamanda bədənə göstərilməli olan diqqət hakim mövqe daşıyır: “Sevgili məşuqəm, əvvəl əlinə incə bir iynə alaraq başdan-tikəcəksən … amma sabah bir tibb imtahanının var, buna görə qətiyyən iz buraxmamalısan… və sair”.

Mazoxizmdə məsələ passivlik, ya da fantaziyada deyil. Passivlik vizuallaşaraq partnyorlar arasındakı aktiv bir əlaqəyə də gətirib çıxara bilər – mazoxistin köməyinə gələn sadist deyil – aktivliyi müəyyən müddət ərzində təyin olunacağı üçün aktiv – passiv əleyhdarlığı artıq “yox” vəziyyətindədir. Beləcə ən əhəmiyyətli “mazoxist” mətnlərdən biri, Leopold von Zaşer Mazoxun arvadı Vilhelmina von Zaxer-Mazoxun avtobioqrafiyası yaranmışdır.

XIX əsrin xarici siyasi feminist mətnlərindən seçilən bu avtobioqrafiya ərini əlində saxlamaq istəyən, uşaqlarını qoruma arzusuyla ərinin qəribə zövqlərinə cavab vermək məcburiyyətində qalan bir orta səviyyəli qadının dili ilə danışılır, “bədənin qadir olduqlarının kəşfi” dediyi bir həyat prosesi, feminist xarakterli bir formulla sona çatar: “Həyatda bir qadın olaraq nələrə qadir olduğumu artıq başa düşürəm”. Proses təhlükəlidir, ancaq dəyəri hələ yoxlanılmamış olmasındadır.

Sad ilə Mazox ədəbiyyatının tanınmamağı, onları sinfi və coğrafi bir kartoqrafiyaya sığdıra bilməmizə də kömək edəcək – Mazox əhvalatları “həqiqi xarakterdədir”. Sad isə içinə səhnə təsvirləri yerləşdirdiyi böyük teatr – roman ve siyasi pedaqoji üslubuna qaçır.

Son olaraq, sadomazoxizmin tərkibi pornoqrafik fantaziyalar dünyasından başqa bir şey deyil. İyrənc porno məhsulları fantaziyalardan yaranmış bir şeydir. Amma biz nə Sadda, nə də Zaxer-Mazoxun əsərlərində belə belə fantaziyaları görə bilmərik. Xüsusilə də Mazoxda hər bir təcrübə dilinə rast gəlirik. Bu əsərlərdə isgəncədən daha çox kəşflər və insan bədəninin qüdrətlərini, affekt vəziyyətini görürük.

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Vikianbarda Leopold fon Zaxer-Mazox ilə əlaqəli mediafayllar var.