Lyu Syaobo

Lyu Syaobo (Sadə Çin dilində: 刘晓波; Ənənəvi Çin dilində: 劉曉波; 28 dekabr 1955[1][2][…], Çanqçun[4] – 13 iyul 2017[3][1][…], Şenyan) — Çinli intellektual və insan haqları müdafiəçisi. 2010-cu ildə Nobel Sülh mükafatına layiq görülmüşdür.

Lyu Syaobo
çin. 刘晓波
Doğum tarixi 28 dekabr 1955(1955-12-28)[1][2][…]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 13 iyul 2017(2017-07-13)[3][1][…] (62 yaşında)
Vəfat yeri
Dəfn tarixi 15 iyul 2017
Uşağı 1
Təhsili
Fəaliyyəti şair, yazıçı, insan hüquqları fəalı, ədəbiyyat tənqidçisi
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Lyu Syaobo, Çində demokratiya, insan haqları müdafiəçilərinin qabaqcıllarından biridir. Müxalif düşüncələri və fəaliyyətləri səbəbilə bir neçə dəfə həbs olunub. ABŞda olmasına baxmayaraq 1989-cu ildə ölkəsinə qayıtmış, 1989-cu il Tyananmen meydanı hadisələrinə də qoşulmuşdu. Müstəqil Çin PEN Mərkəzinə 2003-cü ildən bəri başçılıq edən Lyu Syaobo 8 dekabr 2008-ci il tarixində 303 çinli intellektualla birlikdə imzaladığı Çinin demokratikləşməsini təklif edən 08 sazişi səbəbilə nəzarətə alınmış, 23 iyun 2009-cu il tarixində də 11 illik həbs cəzası almışdır. Lyu Syaobo Nobel Sülh mükafatını həbsxanada ikən qazanmışdır.

Nobel Komitəsi tərəfindən 2010-cu ilin Nobel Sülh mükafatına layiq görülən Syaobonun bu mükafatı almasının səbəbi, "Çindəki təməl insan haqları uğrunda icra etdiyi şiddət əleyhdarı və uzun nəfəsli mübarizəsi" olaraq izah edilmişdir.

Syaobo 13 iyul 2017-ci ildə 61 yaşında Şenyan şəhər xəstəxanasında qaraciyər xərçəngindən vəfat edib.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 3 4 Ray M. Liu Xiaobo // Encyclopædia Britannica (ing.).
  2. ↑ 1 2 Xiao bo Liu // Babelio (fr.). 2007.
  3. ↑ 1 2 China's Nobel Peace Prize winning dissident Liu Xiaobo dies.
  4. ↑ 1 2 Deutsche Nationalbibliothek Record #122197097 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.