Oliver Jozef Lodj

Ser Oliver Cozef Lodj (ing. Sir Oliver Joseph Lodge; 12 iyun 1851[1][2][…], Stok-on-Trent, Staffordşir qraflığı[d] – 22 avqust 1940[1][2][…]) — ingilis fiziki və mühəndisi, radionun ilk ixtiraçılarından biri. [3]1902-ci ildə o, Kral Eduard tərəfindən cəngavərlik tituluna layiq görülmüşdür. Həmçinin elektromaqnit dalğalarının tədqiqi və erkən radio rabitəsinin inkişafı sahəsində mühüm töhfələri ilə tanınır.[4][5] O, həm də elmi populyarlaşdırma sahəsində əhəmiyyətli işlər görmüş və ruhaniyyət mövzularında mübahisəli fikirləri ilə seçilmişdir.[6]

Oliver Cozef Lodj
Doğum tarixi 12 iyun 1851(1851-06-12)[1][2][…]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 22 avqust 1940(1940-08-22)[1][2][…] (89 yaşında)
İş yeri
Təhsili
  • London Universiteti[d]
Üzvlüyü
Mükafatları Cəngavər bakalavrı
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Elmi nailiyyətləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Elektromaqnit dalğaları

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Lodj, alman fiziki Henrix Herts tərəfindən kəşf edilmiş elektromaqnit dalğalarını tədqiq etmişdir[7]. 1894-cü ildə Lodj elektromaqnit dalğalarının rabitə vasitəsi kimi istifadəsini təcrübədə nümayiş etdirdi və bu, radio texnologiyasının inkişafına təkan verdi. O, Hertz dalğalarını qəbul etmək üçün "hertsian dalğa detektoru" adlı cihazı təkmilləşdirdi.[8]

Radio rabitə

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Lodj, 1890-cı illərin əvvəllərində radio rabitəsinin texniki əsaslarının inkişafında iştirak etmişdir.[9] Bununla belə, onun işləri daha sonra Qulyelmo Markoni tərəfindən kommersiyalaşdırıldı.[10]

Maddə və eter nəzəriyyəsi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Lodj eterin mövcudluğunu (işığın və elektromaqnit dalğalarının yayılması üçün mühit) müdafiə etmişdi.[11] Lakin eter nəzəriyyəsi daha sonra nisbilik nəzəriyyəsi ilə əvəz olundu.

Əsas kitabları və əsərləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. "Modern Views of Electricity" (1892) — elektrik nəzəriyyəsinin inkişafı haqqında.
  2. "The Ether of Space" (1909) — eter nəzəriyyəsinin müdafiəsi.
  3. "Raymond, or Life and Death" (1916) — ruhaniyyət mövzusunda yazılmış bir kitab.

Ruhaniyyət və fəlsəfi fikirləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Lodj ölümdən sonrakı həyat və ruh mövzusunda maraq göstərirdi. Oliver, parapsixologiya ilə bağlı mövzuları tədqiq edir və bu sahədə məqalələr yazırdı.[12] O, ruhaniyyətə dair fikirlərinə görə həm tənqidlərə məruz qalmış, həm də geniş dəstəklənmişdir.[13]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 3 4 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
  2. ↑ 1 2 3 4 Sir Oliver Joseph Lodge // Encyclopædia Britannica (ing.).
  3. ↑ Sungook Hong, Wireless: From Marconi's Black-box to the Audion, MIT Press, 2001, page 48
  4. ↑ summarized in "Dr. Lodge on wireless telegraphy". Electrical Review. The Electrical Review, Ltd. 42 (1053): 103–104. January 28, 1898. İstifadə tarixi: February 17, 2018.
  5. ↑ Sungook Hong, Wireless: From Marconi's Black-box to the Audion, page 92
  6. ↑ British patent GB189711575 Lodge, O. J. Improvements in Syntonized Telegraphy without Line Wires Arxiv surəti 10 may 2024 tarixindən Wayback Machine saytında filed: May 10, 1897, granted: August 10, 1898
  7. ↑ Hunt, Bruce J. (2005) The Maxwellians, Cornell University Press, page 37, ISBN 0801482348.
  8. ↑ Lodge, Oliver. "Biography of Oliver Lodge". PSI Encyclopaedia. 1 December 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 November 2018.
  9. ↑ James P. Rybak, Oliver Lodge: Almost the Father of Radio Arxiv surəti 3 oktyabr 2018 tarixindən Wayback Machine saytında Arxivləşdirilib 3 oktyabr 2018 at the Wayback Machine, page 4, from Antique Wireless
  10. ↑ Robert P. Crease, The Great Equations: Breakthroughs in Science from Pythagoras to Heisenberg, W. W. Norton & Company - 2008, page 146
  11. ↑ "Bruce J. Hunt, The Alternative Path: Lodge, Lightning, and Electromagnetic Waves, Making Waves: Oliver Lodge and the Cultures of Science, 1875-1940". 2024-06-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-11-24.
  12. ↑ Rowlands, Peter (1990) Oliver Lodge and the Liverpool Physics Society. Liverpool: Liverpool University Press. p. 23. ISBN 0853230277.
  13. ↑ Sungook Hong, Wireless: From Marconi's Black-box to the Audion, MIT Press, 2001, pages 30–32

Ədəbiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Əliquliyev R. M., Salmanova P. M. İnformasiya cəmiyyəti: maraql; xronoloji faktlar. Bakı:"İnformasiya Texnologiyaları" nəşriyyatı, 2013, 169 səh
  • Charles Arthur Mercier . (1917). Spiritualism and Sir Oliver Lodge. London: Mental Culture Enterprise.
  • James Mussell & Graeme Gooday (Eds) A Pioneer of Connection: Recovering the Life and Work of Oliver Lodge (University of Pittsburgh, 2020)
  • Frank Podmore . (1910). The Survival of Man by Sir Oliver Lodge. The Hibbert Journal 8: 669–672.
  • Walter Cook. (1917). Reflections on "Raymond". London: Grant Richards.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]