Türkiyədə manqa

"Battle Angel Alita" manqasının türkcə üzlüyü.

Türkiyədə manqa getdikcə populyarlaşan komiks növlərindən biridir. 2010-cu illərdən etibarən "Fullmetal Alchemist", "My Hero Academia", "Naruto", "One Piece", "Attack on Titan" və s. kimi populyar manqa seriyaları müxtəlif nəşriyyatlar tərəfindən türk dilinə tərcümə olunaraq nəşr olunur. Peşəkar tərcümələrlə yanaşı skanleyt tərcümə ilə məşğul olan bir çox qrup mövcuddur.

Türkiyənin "maNga" rok qrupu adını yapon komikslərindən götürmüşdür.[1]

Tarix

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Türkiyədə nəşr olunmuş ilk manqa 1999-cu ilin sentyabrında "İthaki" nəşriyyatı tərəfindən tərcümə olunmuş "Gon" manqası olmuşdur. 2003-cü ildə ATV kanalında yayımlanan "Beyblade" anime serialının populyarlığı səbəbilə 2004-cü ilin iyunundan etibarən "Super-J" tərəfindən 5 cildlik manqası nəşr olunmuşdur. Qərb dillərinə tərcümə olunmuş ilk manqa olan "Barefoot Gen" manqası 2007-ci ilin avqustunda "Tudem" tərəfindən türk dilinə tərcümə olunmuşdur. 2008-ci ildə manqanın tarixindən bəhs edən "Manqa: Yapon komiksinin tarixi" kitabı türk dilinə tərcümə olunaraq nəşr olunmuşdur.[2]

2010-cu illərdən etibarən "One Piece", "Attack on Titan", "Naruto", "Bleach", "Death Note", "Fullmetal Alchemist" kimi populyar manqa seriyaları ilə yanaşı, "Goblin Slayer", "Komi Can't Communicate", "Bungo Stray Dogs" kimi nisbətən daha az tanınan manqa seriyaları da türk dilində nəşr olunur. "İthaki", "Gerekli Şeyler", "Komik Şeyler", "Marmara Çizgi", "Kurukafa", "Yolgezer", "Kayıp Kıta" və "Akılçelen" manqa nəşri ilə məşğul olan Türkiyə nəşriyyatlarıdır. 2022-ci ildə Türkiyənin ilk manqa nəşriyyatı olan "Senpai" manqa evi açılmışdır. Nəşriyyat tərəfindən tərcümə olunmuş "Radiant" seriyası Türkiyədə nəşr olunmuş ilk manfra olmuşdur.[3] 2022-ci ilin sentyabr ayında Türkiyədə ilk manqa festivalı olan "Manga–Anime Festivalı" baş tutmuşdur.[4]

Jurnallar

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Türkiyədə manqaya həsr olunmuş bir sıra jurnallar nəşr olunmuşdur. 2008–2011-ci illərdə "Doğan Kardeş" adlı manqa jurnalı yayımlanmışdır.[2] 2014-cü ildə "Kabura",[5] 2021-ci ilin oktyabrında "Antiception",[6] 2022-ci ilin noyabrında isə "Animanga" adlı manqa jurnalı yaradılmışdır.[7]

Xüsusiyyətlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Türkiyədə manqa əsasən 15–20 yaşında olan şəxslər tərəfindən oxunur. Buna görə də yerli nəşriyyatlar bu yaş qrupuna xitab edən manqalar nəşr etməyə çalışırlar. Türkiyədə manqa mədəniyyətinin inkişafını gecikdirən amillərdən biri türk dilində animelərin az yayımlanmasıdır.[2]

Manqanın türk dilində nəşr olunması üçün müəllif hüququ sahiblərinin təsdiqi tələb olunur və bu proses adətən uzun çəkir. Bu, bəzi manqa seriyalarının türk dilində nəşrinin gecikməsinə səbəb olur. Məsələn, "Akira" manqasının 2019-cu ildə türkcə nəşr olunması planlaşdırılsa da, təsdiq prosesi 6 aydan çox çəkdiyi üçün 2020-ci ildə nəşr olunmuşdur.[8] "Made in Abyss" manqası isə iki gəncin 1,5 il davam edən cəhdlərindən sonra türk dilində nəşr oluna bilmişdi.[9]

Türkcə nəşr olunmuş manqalar

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "Bu İsimler Nereden Geliyor?". on5iyirmi5 (türkcə). 16 iyun 2019. 2023-04-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 aprel 2023.
  2. ↑ 1 2 3 Parlak, Serkan. "Türkiyede Manga Yayıncılığı". Kitap Haber (türkcə). 16 mart 2015. Archived from the original on 2023-04-05. İstifadə tarixi: 4 aprel 2023.
  3. ↑ "Senpai Mangaevi "Radiant" Serisi ile Yayın Hayatına Başladı". Art Full Living (türkcə). 2023-04-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 aprel 2023.
  4. ↑ "Gerekli Şeyler Manga Anime Festivali, 3-4 Eylül'de Ankara'da!". FRP Net (türkcə). 28 iyul 2022. 2023-04-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 aprel 2023.
  5. ↑ "Kabura Manga Dergisinin İlk Sayısı Çıktı". FRP Net (türkcə). 25 may 2014. 6 April 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 aprel 2023.
  6. ↑ "Aniception Anime Manga Ve Japon Kültürü Dergisi". Trendyol. 2023-04-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 aprel 2023.
  7. ↑ "Anime ve Manga severler için yepyeni bir macera: Animanga Dergi". Edebiyat Haber (türkcə). 2023-04-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 aprel 2023.
  8. ↑ ""Akira"nın Türkçe çevirisi nasıl gerçek oldu?". Bantmag (türkcə). 15 may 2020. 5 April 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 aprel 2023.
  9. ↑ "Ünlü Manga Türkçeye çevrildi". Milliye Sanat (türkcə). 17 oktyabr 2019. 2023-04-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 aprel 2023.
  10. ↑ "Afro Samuray". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 8 aprel 2023.
  11. ↑ "Ajin: Yarı İnsan 1. Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 4 aprel 2023.
  12. ↑ "Akame Keser 1". Gerekli Şeyler (türkcə). Archived from the original on 2024-06-19. İstifadə tarixi: 19 iyun 2024.
  13. ↑ "Akira 1. Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). 2020-12-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 aprel 2023.
  14. ↑ "Arkana'nın Şafağı Cilt 1". Gerekli Şeyler (türkcə). 2024-06-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 iyun 2024.
  15. ↑ "Banana Fish 1. Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 4 aprel 2023.
  16. ↑ "Beastars Cilt 1". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 11 noyabr 2023.
  17. ↑ "Ben Bir Kahramanım Cilt 1". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 25 aprel 2023.
  18. ↑ "Berserk 1. Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). 2021-05-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 aprel 2023.
  19. ↑ "Beş Yaprak 1". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 7 aprel 2023.
  20. ↑ "Bleach 1.Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). 2022-04-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 aprel 2023.
  21. ↑ "Blue Period 1.Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 11 noyabr 2023.
  22. ↑ "Btooom! 1. Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 8 aprel 2023.
  23. ↑ "Buna Gizem Deme 1. Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). 19 iyun 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 iyun 2024.
  24. ↑ "Bungou Stray Dogs 1. Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). 2022-06-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 aprel 2023.
  25. ↑ "Cagaster - 1". DEX Kitap (türkcə). 2023-04-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 aprel 2023.
  26. ↑ "Chainsaw Man 1. Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). 2023-12-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 aprel 2023.
  27. ↑ "Çılgın Cadının Sıra Dışı Aile Hayatı 1". Gerekli Şeyler (türkcə). 19 iyun 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 iyun 2024.
  28. ↑ "Death Note - Ölüm Defteri Cilt 1". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 8 aprel 2023.
  29. ↑ "Dengeki Daisy Cilt 1 – Kahramanım, Mavi Papatya". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 9 aprel 2023.
  30. ↑ "Dragon Ball 1&2.Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 8 aprel 2023.
  31. ↑ "Drifters Cilt 1". Komik Şeyler (türkcə). 6 May 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 may 2023.
  32. ↑ "Elfen Lied Cilt 1". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 8 aprel 2023.
  33. ↑ "Eşsiz Beşizler 1.Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). 2022-07-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 aprel 2023.
  34. ↑ "Ev Erkeğinin Yolu 1.Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). 2021-12-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 aprel 2023.
  35. ↑ "Fairy Tail 1.Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). 2018-07-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 aprel 2023.
  36. ↑ "Fire Force - Alev Gücü 1. Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 11 aprel 2023.
  37. ↑ "FULLMETAL ALCHEMİST (ÇELİK SİMYACI) CİLT 1". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 8 aprel 2023.
  38. ↑ "Gantz Cilt 1". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 8 aprel 2023.
  39. ↑ "Gençlik Yolculuğu 1.Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 8 aprel 2023.
  40. ↑ "Given Cilt 1". Komik Şeyler (türkcə). 6 May 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 may 2023.
  41. ↑ "GYO". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 25 aprel 2023.
  42. ↑ "Haikyu!! 1.Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). 2021-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 aprel 2023.
  43. ↑ "Hellsing 1.Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). 2021-07-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 aprel 2023.
  44. ↑ "Horimiya 1. Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 11 aprel 2023.
  45. ↑ "İblis Keser 1.Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). 2021-06-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 aprel 2023.
  46. ↑ "İkigami 1". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 8 aprel 2023.
  47. ↑ "İyi Geceler Punpun 1. Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). 2021-11-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 aprel 2023.
  48. ↑ "Jujutsu Kaisen 1.Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). 2021-12-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 aprel 2023.
  49. ↑ "K-On! Cilt 1-2". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 8 aprel 2023.
  50. ↑ "Kahramanlık Akademim 1.Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 14 aprel 2023.
  51. ↑ "Kamisama Kiss - Tanrılık Görevine Başladım 1. Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 11 aprel 2023.
  52. ↑ "Kara Kâhya 1.Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). 2018-04-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 aprel 2023.
  53. ↑ "Kızların Kıyamet Yolculuğu Cilt 1-2". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 11 aprel 2023.
  54. ↑ "Kobayaşi Hanesi'nin Hizmetçi Ejderhası Cilt 1-2". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 8 aprel 2023.
  55. ↑ "Komi Konuşmaktan Korkuyor 1. Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 8 aprel 2023.
  56. ↑ "Kuroko'nun Basketbolu 1.Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). 2021-10-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 aprel 2023.
  57. ↑ "Liar Game 1". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 29 oktyabr 2024.
  58. ↑ "Limit - 1. Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 11 aprel 2023.
  59. ↑ "Yalnız Kurt ve Yavrusu Cilt 01 - Suikastiçinin Yolu". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 14 aprel 2023.
  60. ↑ "Made in Abyss Cilt-1". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 7 aprel 2023.
  61. ↑ "Marry Grave 1. cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 25 aprel 2023.
  62. ↑ "Mobuko'nun Aşkı 1. Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 8 aprel 2023.
  63. ↑ "Monster Cilt 1". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 14 aprel 2023.
  64. ↑ "Nana Cilt 1". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 29 oktyabr 2024.
  65. ↑ "Naruto 1.Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 4 aprel 2023.
  66. ↑ "Nijigahara Holograf". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 25 aprel 2023.
  67. ↑ "Noragami 1.Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 8 aprel 2023.
  68. ↑ "Oldboy 1&2.Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 14 aprel 2023.
  69. ↑ "One Piece 1.Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 4 aprel 2023.
  70. ↑ "One Punch Man - Tek Yumruk Cilt 1". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 8 aprel 2023.
  71. ↑ "Orange Cilt 1". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 7 aprel 2023.
  72. ↑ "Oşi No Ko 1.Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 11 noyabr 2023.
  73. ↑ "Oyuncak Bebek Sevgilim 1. Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). 2023-04-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 aprel 2023.
  74. ↑ "Paradise Kiss – Cennet Öpücüğü 1. Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). 2023-02-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 aprel 2023.
  75. ↑ "Ragnarök Valkürleri - Cilt 1". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 25 aprel 2023.
  76. ↑ "Rooster Fighter - Horoz Savaşçı 1. Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 25 aprel 2023.
  77. ↑ "Rosario Vampire - Tılsımlı Kolye Ve Vampir Cilt 1". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 11 aprel 2023.[ölü keçid]
  78. ↑ "Sahirin Gelini 1.Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 26 sentyabr 2023.
  79. ↑ "Satürn Evleri 1. Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 8 aprel 2023.
  80. ↑ "Savaş Meleği Alita Cilt 1: Paslı Melek". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 8 aprel 2023.
  81. ↑ "Kıyamet Meleği 1. Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 8 aprel 2023.
  82. ↑ "Sessizliğin Sesi Cilt 1". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 11 aprel 2023.
  83. ↑ "Shaman King - 1. Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 11 aprel 2023.
  84. ↑ "Sığınak". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 11 noyabr 2023.
  85. ↑ "Spy x Family 1. Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 11 aprel 2023.
  86. ↑ "Suikast Sınıfı 1.Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 4 aprel 2023.
  87. ↑ "Şafağın Kızı Yona 1. Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 9 aprel 2023.
  88. ↑ "Titana Saldırı 1.Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 9 aprel 2023.
  89. ↑ "Tokyo Gûl 1.Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). 2021-10-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 aprel 2023.
  90. ↑ "Tokyo Revengers 1. Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). 2022-02-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 aprel 2023.
  91. ↑ "Tuvalet Hayaleti Hanako-Kun 1. Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 9 aprel 2023.
  92. ↑ "Uzumaki 1.Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 9 aprel 2023.
  93. ↑ "Vadedilmiş Yokyer 1.Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 4 aprel 2023.
  94. ↑ "Vampir Avcısı D Cilt 1". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 11 aprel 2023.
  95. ↑ "VAMPIRE KNIGHT (VAMPİR ŞÖVALYE) CİLT 1". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 11 aprel 2023.
  96. ↑ "Vinland Saga - Vinland Destanı 1". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 8 aprel 2023.
  97. ↑ "Wotakoi 1. Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 29 oktyabr 2024.
  98. ↑ "YALINAYAK GEN 1. CİLT". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 14 aprel 2023.
  99. ↑ "Yedi Ölümcül Günah 1.Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 11 aprel 2023.
  100. ↑ "Your Lie in April - Nisan Yalanı 1 . Cilt". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 8 aprel 2023.
  101. ↑ "Zom 100 Cilt 1". Gerekli Şeyler (türkcə). İstifadə tarixi: 11 aprel 2023.