Tərəfsiz Dövlətlər Hərəkatı

Qoşulmama Hərəkatı (Non-Aligned Movement - NAM) — özlərinin formal olaraq heç bir hərbi bloka tərəf olmadığını bildirmiş 120 dövlətin üzv olduğu, digər 17 ölkənin və 10 beynəlxalq təşkilatın müşahidəçi statusunda çıxış etdiyi beynəlxalq təşkilat.[1]

Tərəfsiz Dövlətlər Hərəkatı
TDH
Növü Beynəlxalq
Yaranma tarixi 1961
Mərkəzi Cakarta,İndoneziya
Sədr Uqanda Yoveri Museveni 2024 yanvar — indiyədək
Üzvləri 120 ölkə
csstc.org
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Hərəkatın yaradılması ideyası 1955-ci ildə Bandunq konfransında (İndoneziya) irəli sürülüb. 1961-ci ildə isə Fidel Kastro və marşal İosif Broz Titonun rəhbərliyi ilə Yuqoslaviyada keçirilən konfransda Bitərəf Dövlətlər Hərəkatının yaradıldığı elan olunub.

Bitərəf Dövlətlər Hərəkatına üzv ölkələrin başçıları səviyyəsində 15 sammit keçirilib. Bu hərəkatın üzvü olan 53 ölkə Afrika, 37-i Asiya, 26-sı Latın Amerikası və 2-si Avropadandır.

Zirvə toplantıları

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Qoşulmama Hərəkatının 1-ci zirvə toplantısı, Belqrad
Qoşulmama Hərəkatının 16-cı zirvə toplantısı, Tehran
№ Tarix Keçirildiyi ölkə Keçirildiyi şəhər Şüar
1-ci 1–6 sentyabr 1961  Yuqoslaviya Belqrad
2-ci 5–10 oktyabr 1964  Misir Qahirə
3-cü 8–10 sentyabr 1970  Zambiya Lusaka
4-cü 5–9 sentyabr 1973  Əlcəzair Əlcəzair
5-ci 16–19 avqust 1976  Şri-Lanka Kolombo
6-cı 3–9 sentyabr 1979  Kuba Havana
7-ci 7–12 mart 1983  Hindistan Yeni Dehli
8-ci 1–6 sentyabr 1986  Zimbabve Harare
9-cu 4–7 sentyabr 1989  Yuqoslaviya Belqrad
10-cu 1–6 sentyabr 1992  İndoneziya Cakarta
11-ci 18–20 oktyabr 1995  Kolumbiya Kartexena
12-ci 2–3 sentyabr 1998  Cənubi Afrika Respublikası Durban
13-cü 20–25 fevral 2003  Malayziya Kuala Lumpur
14-cü 15–16 sentyabr 2006  Kuba Havana
15-ci 11–16 iyul 2009  Misir Şərm əş-Şeyx Sülh və inkişaf üçün beynəlxalq həmrəylik
16-cı 26–31 avqust 2012  İran Tehran Birgə qlobal idarəetmə vasitəsilə davamlı sülh
17-ci 13–18 sentyabr 2016  Venesuela Porlamar İnkişaf üçün sülh, suverenlik və həmrəylik
18-ci 25–26 oktyabr 2019[2]  Azərbaycan Bakı Müasir dünyanın çağırışlarına razılaşdırılmış və adekvat cavab vermək üçün Bandunq prinsiplərini dəstəkləmək[3]
19-cu yanvar 2024  Uqanda[4] Kampala

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "Arxivlənmiş surət". 2019-03-23 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-25.
  2. ↑ "18th Summit of Non-Aligned Movement gets underway in Baku". Official web-site of President of Azerbaijan Republic (ingilis). 25 October 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 November 2019.
  3. ↑ Sitat səhvi: Yanlış <ref> teqi; chinadaily adlı istinad üçün mətn göstərilməyib
  4. ↑ "Museveni explains Uganda's selection to host NAM summit". Daily Monitor (ingilis). 10 April 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 May 2023.